سیامک خاجی، روزنامه‌نگار: فوتبال ایران پس از مدتی افول در صدور لژیونر به فوتبال اروپا در سال‌های اخیر دوباره روند موفقیت‌آمیزی در این زمینه داشته و توانسته ستاره‌های زیادی را راهی لیگ‌های اروپایی کند. در این میان چهره‌هایی همچون سردار آزمون، مهدی طارمی و علیرضا جهانبخش در چند فصل اخیر توجهات زیادی را به سوی خود جلب کرده و درنهایت با مبالغی کم‌سابقه راهی تیم‌های جدید خود شدند. بازیکنان ایرانی در این تابستان هم چند جابه‌جایی را تجربه کرده‌اند اما شاید مورد انتظارترین آنها سردار آزمون باشد که به احتمال فراوان طی روزهای اخیر از زنیت جدا خواهد شد و گفته می‌شود با بایرلورکوزن آلمان به توافقات اولیه رسیده است. با توجه به شایعاتی که در روزهای گذشته وجود داشته مشخص نیست او خواهد توانست رکورد 19 میلیون یورویی انتقال جهانبخش از آلکمار به برایتون را بشکند یا نه، اما حداقل دومین بازیکن گرانقیمت فوتبال ایران لقب خواهد گرفت. طی فصل گذشته برخی بازیکنان ایرانی شاغل در فوتبال اروپا با عملکرد خوب خود ارزش خود را بالاتر برده‌اند و تعدادی دیگر هم کم‌فروغ ظاهر شده و دچار افت قیمت شدند. در ادامه نگاهی به وضعیت این بازیکنان در بازار نقل‌وانتقالات و ارزش‌گذاری آنها خواهیم داشت.

آزمون، ارزشمندترین فوتبالیست ایرانی

سردار آزمون درحال حاضر با ارزش‌ترین بازیکن فوتبال ایران است. ستاره گلزن زنیت روسیه که در لیگ این کشور تنها نیکولا ولاسیچ، هافبک کروات زسکا مسکو را بالاتر از خود می‌بیند درحال حاضر براساس ارزش‌گذاری سایت ترانسفر مارکت 25 میلیون یورو ارزش دارد. سردار سال گذشته در همین مقطع 18 میلیون یورو قیمت داشت که عملکرد خوبش در طول فصل و سومین قهرمانی به همراه زنیت و همچنین حضور در کورس عنوان آقای‌گلی تا هفته پایانی لیگ سبب شده تا ارزش او در طول این یک سال 7 میلیون یورو افزایش پیدا کند.

او که هشت سال در لیگ روسیه حضور داشته سرانجام ظاهرا به این نتیجه رسیده که از این رقابت‌ها دل‌کنده و راهی لیگی معتبرتر و بهتر شود. در روزهای اخیر از لورکوزن آلمان و رم ایتالیا به‌عنوان اصلی‌ترین مشتریان او نام برده می‌شد و ظاهرا شانس حضور او در بوندس‌لیگا بیشتر است.

پیشرفت طارمی، افت جهانبخش

برای مهدی طارمی، انتقال به فوتبال پرتغال قدمی بلند به سوی جهانی شدن بود و حالا با شایستگی توانسته دومین بازیکن ارزشمند فوتبال ایران لقب بگیرد. او در ریو آوه نامی برای خود دست‌وپا کرد و تنها پس از یک فصل حضور در این تیم پرتغالی راهی یکی از بهترین تیم‌های این کشور شد. پورتو او را در ازای 5 میلیون یورو به خدمت گرفت اما در طول فصل نشان داد که بسیار بیشتر از این رقم ارزش دارد. طارمی در تابستان گذشته 10 میلیون یورو ارزش‌گذاری شده بود و حالا با گذشت یک فصل با 60 درصد افزایش 16 میلیون یورویی شده است. او یکی از بهترین‌های پورتو در فصل گذشته بود و گل بسیار زیبایش به چلسی در لیگ قهرمانان به‌عنوان یکی از 10 گل برتر فصل فوتبال اروپا انتخاب شد. این ملی‌پوش ایرانی خیلی زود توانست به یکی از مهره‌های اصلی و تاثیرگذار تیمش بدل شود و با ادامه این روند شاید در فصل آینده شاهد انتقال او به تیمی بهتر باشیم. شاید تنها مشکل او حضور دیرهنگام در فوتبال اروپا باشد که حالا در 29 سالگی تنها تجربه دو فصل بازی در این قاره را دارد و به همین دلیل شاید کمتر مورد توجه تیم‌های مدعی قرار گیرد.

علیرضا جهانبخش که تا چندی پیش باارزش‌ترین ستاره فوتبال ایران بود و با انتقالش به برایتون رکورد نقل‌وانتقالات تاریخ کشور را جابه‌جا کرد پس از حضور در لیگ برتر انگلیس روندی نزولی را در پیش گرفت و به تدریج قیمتش کاهش پیدا کرد. عملکرد نه‌چندان خوب او در این تیم و همچنین مصدومیت‌هایی که در این مدت نصیبش شد مانع از ادامه فرم خوبش در لیگ هلند شد. جهانبخش هر چقدر در لیگ هلند پیشرفت کرد و به بازیکنی گلزن و تاثیرگذار تبدیل شد در برایتون روندی معکوس داشت و در طول سه سال حضورش در این باشگاه تنها 2 بار در لیگ موفق به گلزنی شد.

جهانبخش که تلاش زیادی داشت تا بتواند ذهنیت کادرفنی تیم نسبت به خودش را تغییر دهد درنهایت نتوانست موفقیت چندانی در این باشگاه به دست آورد و در این تابستان تصمیم گرفت با تغییر فضا، چالشی جدید را در دوران فوتبالش تجربه کند. بازگشت به فوتبال هلند تصمیم او برای اوج‌گیری دوباره بود و با انتقالی 5 میلیون یورویی به فاینورد پیوست. ارزش جهانبخش که در سال 2018 به 18 میلیون یورو رسیده بود در تابستان قبلی به 6.5 میلیون یورو رسید و امسال هم 1.15 میلیون یورو دیگر از آن کم شد تا درنهایت مجبور به ترک برایتون شود. مسلما این وینگر 27 ساله با تکرار روزهای خوبش در آلکمار می‌تواند دوباره قیمت خود را حداقل در پایان فصل دورقمی کرده و فوتبالش را نیز احیا کند.

پیشرفت بدون حاشیه

در رتبه چهارم این فهرست نام علی قلی‌زاده دیده می‌شود. وینگر 3.7 میلیون یورویی شارلروا که او هم ممکن است در تابستان امسال به تیمی دیگر مثل نانت فرانسه منتقل شود. قلی‌زاده که بدون حاشیه از فوتبال ایران به بلژیک ترانسفر شد در این مدت نمایش خوبی در شارلروا داشته و توانسته نام خود را به‌عنوان یکی از بازیکنان اثرگذار در لیگ بلژیک مطرح کند. او در سال 2018 سایپا را به مقصد شارلروا ترک کرد و در طول این مدت همواره روندی صعودی داشته است. گرانقیمت‌ترین بازیکن کنونی این تیم بلژیکی سال گذشته 2 میلیون یورو ارزش‌گذاری شده بود که البته در مقطعی به 4 میلیون یورو نیز رسید اما درحال حاضر 3.7 میلیون یورو می‌ارزد. نانت فرانسه به دنبال خرید اوست تا در فصل آینده به کمک این وینگر راست ایرانی بتواند عملکرد بهتری داشته باشد. قلی‌زاده در فصل گذشته بهترین عملکردش در این تیم بلژیکی در دوران حضورش را ارائه کرد و با 8 گل و 6 پاس‌گل نمایشی درخشان داشت تا بهترین فصل فوتبالی خود را تجربه کند. او در نخستین بازی خود در فصل جدید نیز توانست به شارلروا برای پیروزی مقابل اوستنده کمک کند و به دلیل اینکه تازه از بند مصدومیت رها شده تنها 17 دقیقه در زمین حضور داشت اما در همین مدت کم یک پاس‌گل برای هم‌تیمی‌اش فراهم کرد.

ستاره برنتفورد در رده پنجم

سامان قدوس هم اگر در سال‌های اخیر انتخاب‌های بهتری انجام می‌داد شاید حالا رتبه‌ای بهتر در این لیست داشت اما این هافبک تکنیکی ایرانی در شرایط کنونی 3 میلیون یورو ارزش دارد. داستان انتقال نافرجامش به هوئسکا حواشی عجیبی برایش به دنبال داشت و حتی باعث شد 4 ماه محروم شود که تاثیر زیادی روی فوتبال او داشت. بدشانسی‌های قدوس به همین‌جا ختم نشد و شیوع کرونا باعث شد او که پس از محرومیت و مصدومیت در شرایط بازی قرار گرفته بود با تعطیلی لیگ فرانسه فرصت درخشش به همراه آمیان را از دست بدهد. این تیم فرانسوی با حکم فدراسیون فوتبال فرانسه به دسته دو سقوط کرد و قدوس تصمیم گرفت برای ادامه فوتبالش راهی لیگ انگلیس شود. حضور قرضی‌اش در برنتفورد که در دسته چمپیونشیپ حضور داشت خیلی زود قطعی شد و این باشگاه با ابراز رضایت از عملکرد قدوس، قراردادش را دائمی کرد. برنتفورد در پلی‌آف صعود به لیگ برتر موفق شد راهی این رقابت‌ها شود تا این هافبک ایرانی پس از مدت‌ها بدبیاری حالا فرصت بازی در یکی از معتبرترین لیگ‌ها دنیا را به دست آورد. او تابستان گذشته 2.5 میلیون یورو ارزش داشت و با عملکرد خوبی که در این تیم ارائه کرد 500 هزار یورو افزایش قیمت پیدا کرد. با این حال اگر بتواند در لیگ برتر نمایشی خوب و قابل قبول ارائه کند می‌تواند امیدوار به افزایش سریع قیمت خود در طول فصل باشد.

عملکرد عالی اللهیار

از رده ششم به بعد فاصله ارزش بازیکنان ایرانی به یکدیگر بسیار نزدیک است و فاصله زیادی با هم ندارند. رتبه ششم مشترک در اختیار کاوه رضایی و دوقلوهای محمدی است که هر سه 2.5 میلیون یورو ارزش دارند. رضایی با درخشش در ترکیب شارلروا خیلی زود توجهات تیم‌های بزرگ این کشور را به خود جلب کرد و در انتقالی 5 میلیون یورویی به بروژ رفت اما تنها یک سال بعد دو طرف به این نتیجه رسیدند که این انتقال به سود هیچ‌کدام نیست. رضایی به صورت قرضی به شارلروا برگشت و دوباره اوج گرفت. او در ابتدای فصل گذشته 2.8 میلیون یورو ارزش داشت و به نظر می‌رسید پس از درخشش در تیم سابقش دوباره به روزهای اوج برمی‌گردد. روند صعودی او اما در فصل قبل متوقف شد و افت او که پس از یک مصدومیت طولانی مدت حاصل شد باعث دوری‌اش از ترکیب شارلروا شد. رضایی که فصل را خوب شروع کرده بود در هفته‌های پایانی کمتر در ترکیب تیم قرار گرفت و درنهایت با پایان قرارداد قرضی‌ به بروژ برگشت. این باشگاه هم همچنان تمایلی به حفظ او ندارد و اگر چه درحال حاضر 2.5 میلیون یورو ارزش دارد اما آنها حاضرند با قیمتی به مراتب کمتر رضایتنامه او را صادر کنند.

میلاد محمدی، دیگر لژیونر ایرانی شاغل در بلژیک هم از زمانی که راهی خنت شد با روندی نسبتا نزولی روبه‌رو بوده و حتی در این فصل شایعاتی مبنی‌بر احتمال فروش او از سوی این باشگاه به گوش می‌رسد. محمدی در سال 2019 درحالی از احمد گروژنی راهی خنت شد که 5 میلیون یورو ارزش داشت و البته به‌عنوان بازیکن آزاد راهی این تیم شد. با این حال در طول این مدت ارزش او رو به افول بوده و از 2.8 میلیون در سال گذشته به 2.5 میلیون در هفته‌های اخیر رسیده است.

مهرداد محمدی، برادر دوقلوی او هم پس از یک فصل حضور در تیم آوس پرتغال راهی قطر شد تا برای العربی بازی کند. مهرداد اگر چه در آوس نمایش خوبی داشت و آمار موفقی در گلزنی ارائه کرد اما با سقوط آوس ترجیح داد به خاورمیانه برگردد و این بار به العربی قطر رفت. او در این باشگاه عملکرد بسیار موفقی داشته و از تابستان گذشته 900 هزار یورو به ارزش او اضافه شده است.

اللهیار صیادمنش یکی از ستاره‌های آینده‌دار فوتبال ایران که در این تابستان تیم‌های زیادی به دنبال خرید او هستند نیز درحال حاضر 2 میلیون یورو قیمت دارد. او پس از اینکه نتوانست در ترکیب اصلی فنرباغچه جایگاه ثابتی پیدا کند راهی اوکراین شد و در زوریا به سرعت جا افتاد. نمایش خوب او در این تیم سبب شد تا یکی از بهترین افزایش قیمت‌ها در بین بازیکنان ایرانی را تجربه کند. قیمت او تنها در طول یک فصل نزدیک به 6 برابر شده و از 350 هزار یورو در تابستان قبلی به 2 میلیون یورو رسیده است. این مهاجم 19 ساله با ادامه این روند می‌تواند خیلی زود به یکی از باارزش‌ترین ستاره‌های فوتبال ایران در اروپا بدل شود.

کریم انصاری‌فرد در 31 سالگی همچنان درحال پیشرفت است و پس از نمایش خوبی که فصل پیش با پیراهن آاک آتن داشت حالا 1.8 میلیون یورو ارزش دارد. مهاجم ملی‌پوش ایرانی درحالی از السیلیه قطر جدا شد که ترانسفر مارکت روی او 1.5 میلیون یورو قیمت گذاشته بود. حتی حضورش در فوتبال یونان با انتقاداتی همراه بود اما او خیلی زود ثابت کرد که پیش‌داوری‌ها در موردش اشتباه بوده و توانست یکی از بهترین‌های لیگ این کشور لقب بگیرد. او که در سال 2018 حتی به ارزش 4 میلیون یورو هم رسیده بود با ادامه این روند می‌تواند همچنان در مسیر پیشرفت قدم بردارد.