غلامرضا مرحبا، سختگوی کمیسیون اقتصادی در گفت‌وگوی با «فرهیختگان»:
مریم عاقلی، روزنامه‌نگار: یکی از مشکلات اصلی در کابینه‌های مختلف، عدم همسویی وزرا با یکدیگر بوده، به‌طوری‌که این عدم همسویی یا باعث‌شده برخی وزرا از کابینه جدا شوند یا اینکه وزارتخانه‌ها در تضاد با هم عمل کنند. برای بررسی این موضوع و تشکیل یک کابینه هماهنگ برای اجرای سیاستگذاری کلان و الگوی اقتصادی مطلوب با غلامرضا مرحبا، سخنگوی کمیسیون اقتصادی گفت‌وگو کرده‌ایم. متن این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.
رئیسی تا چند هفته دیگر باید کابینه خود را به مجلس معرفی کند. به‌نظر شما اولویت‌های رئیس‌جمهور منتخب برای رفع مشکلات کنونی کشور باید ناظر به چه مسائلی باشد؟
درحال حاضر چالش اصلی کشور اقتصاد است. اقتصاد عاملی است که به خیلی از عوامل دیگر وابسته است. به‌عنوان مثال اگر می‌خواهیم اقتصادی با مشکلات کمتری داشته باشیم، حوزه‌های تجارت، معدن و... باید به وظایف خود خوب عمل کند و بقیه حوزه‌های دیگر که با بحث تولید، اقتصاد و درآمد ارتباط دارند فعال باشند. یعنی نباید انتظار داشت تنها وزارت اقتصاد در این حوزه فعال شود. لذا می‌توان گفت باید کلیت کابینه و مدیریت اجرایی کشور درکنار سایر قوا هماهنگ باشند.
من امیدوارم در دولت رئیسی این هماهنگی را بین بازیگران اصلی اقتصاد شاهد باشیم؛ چراکه این امر اهمیت زیادی دارد، لذا باید به‌نحوی حرکت کنیم که همه به یک سمت یعنی پیشرفت کشور و بهبود معیشت مردم برویم، لذا این یک مساله مهم است.
ازسوی دیگر ما نیاز به هماهنگی در همه ابعاد اقتصادی داریم. استفاده از افراد متخصص ضروری است، البته الان در فضای مجازی گمانه‌زنی‌هایی درخصوص افرادی که امکان دارد در کابینه حضور داشته باشند، می‌شود که بسیاری از آنها محلی از اعراب ندارد. اینکه کسی دوساعت در ستاد فعالیت کرده، عکس خود را در فضای مجازی منتشر می‌کند و مدعی است به من پیشنهاد وزارت شده، فضا را آشفته می‌کند و این روند هیچ‌گاه به مرحله واقعیت نمی‌رسد.
آنچه اهمیت دارد سیاستمداربودن و حضور در عرصه‌های مختلف انقلاب است که فقط شرط لازم است اما کافی نیست. لذا درکنار این نیاز داریم افراد متخصص حضور یابند.
به‌نظر شما الگوی اقتصادی مطلوب چیست؟
این از دغدغه‌های ماست. تا به‌امروز الگوی اقتصادی که بتوانیم بر آن مبنا حرکت کنیم و هر دولتی سر کار آمد براساس آن حرکت کند، نبوده و متاسفانه دولت‌های مختلف الگوهای اقتصادی متفاوتی را پیاده کردند. برخی خواسته‌اند برمبنای الگوی سرمایه‌داری غربی عمل کرده و دولت دیگر برمبنای دیگری حرکت کرده است. این آزمون و خطاها به اقتصاد ما ضربه می‌زند. البته من طرفدار اقتصادی که در غرب روی کار است، نیستم. ما در برابر آن الگوی دیگری به‌نام الگوی دولتی و کمونیستی داشتیم که آن نیز از بین رفته است. بنابراین ما باید براساس فرهنگ، آداب و رسوم خود الگوی جدیدی بسازیم. الگویی که می‌خواهیم بسازیم به‌معنای نفی واقعیت‌های علم اقتصاد نیست. ما از واقعیت‌های علم اقتصاد باید استفاده کنیم اما از آن چیزی که در سایه بی‌اخلاقی‌های غرب اتفاق می‌افتد، دور باشیم.
باید توجه داشت معیشت مردم تحت‌فشار است، در بحث ارز و تامین معیشت مردم دولت‌ها کارنامه خوبی نداشتند و هر دولتی سر کار آمده است، در برهه فعالیت آن دولت چند تکانه اقتصادی را شاهد بودیم که قیمت ارز یک‌باره چندین‌برابر شده یا قیمت کالاهای اساسی مردم چندبرابر شده یا ارزش پول ملی ما دچار افت اساسی شده است، لذا این تکانه‌ها در اقتصاد ما نشانه‌های خوبی نیست و حمایت از یک نوع سردرگمی است.
برای عبور از این وضعیت فعلی چه الگوی اقتصادی را پیشنهاد می‌دهید؟
صحبت کردن در این مورد راحت نیست، این نیاز به خردجمعی دارد تا آرمان ما هماهنگ شوند. رهبر انقلاب بحث اقتصاد مقاومتی را مطرح کردند که در آن یک‌سری اصول داریم که می‌تواند مولفههای این الگو باشد. یکی از مولفه‌هایی که در تدوین الگوی اقتصادی ما شرط است، بحث اقتصاد مقاومتی است که اقتصاد ما را درون‌زا کند. این حرف به‌معنای قطع ارتباط با بیرون نیست بلکه اقتصاد باید روابط و ارتباطات بین‌الملل داشته و ما باید واردات و صادرات داشته باشیم، تکنولوژی بیاید و برود و کالاها و خدمات را صادر کنیم. این حضور در بازارهای بین‌الملل، برای کشور شأن ایجاد می‌کند، از این‌رو این اقدامات باید انجام شود.
یکی از مولفههای اصلی که باید به آن فکر کنیم درون‌زا بودن اقتصاد است. هرچقدر اقتصاد ما درون‌زا بوده و تکیه بر توان داخل داشته باشیم، تحریم‌پذیری ما کم شده و طمع دشمنان و مخالفان ما برای تحریم کمتر می‌شود؛ چراکه دشمنان در جایی که فکر می‌کنند فشار تاثیر دارد، اقدام به فشار و تحریم می‌کنند، اما اگر به این نتیجه برسند که فشار تاثیر ندارد، قطعا پشیمان می‌شوند.
