نیلوفر هوشمند، روزنامه‌نگار: اگر بخواهیم شیوع کرونا در فضای دانشگاهی و غیرحضوری‌شدن دانشگاه‌ها را نادیده بگیریم و زمان تحصیلی را زمان مشغولیت دانشجویی نام‌گذاری کنیم، دوران تعطیلات سه‌ماهه تابستان دوران طلایی تشکیلات دانشجویی حساب شده و مناسب‌ترین موقعیت برای برگزاری دوره‌های آموزشی، تربیتی و تشکیلاتی محسوب می‌شود.  از این رو با وجود اینکه پیک پنجم و شیوع نوع جدید کرونا مانع از برگزاری میزگرد، مناظره، کرسی‌های آزاداندیشی، حلقه‌های فکری و مباحثاتی و همایش‌ها و اردوهای چندصد نفره شده است، اما باز هم بهترین موقعیت برای فعالیت موثر تشکیلاتی همین فرصت کوتاه دو تا سه‌ماهه و فراغت دانشجویان از درس و امتحانات است. اهمیت فعالیت تابستانه تشکیلات دانشجویی به‌حدی زیاد است که می‌تواند سرآغاز یک‌سال فعالیت پرشور، جهت‌دار و عمیق دانشجویی باشد. از طرفی تشکیلات دانشجویی می‌توانند از این فرصت استفاده کرده و به ترمیم انسجام تشکیلات خود و دفاتر مختلف خود در استان‌های مختلف بپردازند. برای این مهم شیوه‌های مختلفی مثل نشست‌های حضوری و مجازی، برگزاری دوره‌های مطالعاتی یا اردوهای تشکیلاتی با تعدادکم پیشنهاد می‌شود. در این گزارش به بررسی فعالیت‌های عمده تشکیلات دانشجویی پرداخته و با سه تن از فعالان تشکل‌ها در این باره گفت‌وگو کرده‌ایم. ایمان احمدی دبیر اتحادیه انجمن اسلامی دانشجویان مستقل، علی مظفری مسئول مرکز هماهنگی بسیج دانشگاه‌های آزاد سراسر کشور و علی بزرگخو دبیر سیاسی اتحادیه دفاتر تحکیم وحدت در این باره به بیان برنامه‌های خود پرداختند.

چه خبر از طرح‌های آموزشی دانشجویان؟

طرح ولایت یکی از اصلی‌ترین طرح‌های آموزشی ایام تابستان است که با محوریت دانشجویان برگزار می‌شود. این طرح از سال ۱۳۷۵ توسط آیت‌الله مصباح‌یزدی و شاگردان وی پایه‌ریزی شد و امسال بیست‌وششمین دوره خود را از سر خواهد گذراند. درواقع آیت‌الله مصباح با برگزاری این دوره، در پی این بود تا بتواند دانشجویانی را تربیت کند که علاوه‌بر تبیین پایه‌های نظری اسلام سیاسی بتوانند به بخشی از سوالات و شبهات مطروحه نیز پاسخ دهند. در این طرح جوانان بسیجی با مبانی اندیشه اسلامی آشنا شده و نسبت به رویارویی با شبهات عقیدتی و سیاسی خود را ایمن می‌سازند. این دوره توسط موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) و با همکاری بسیج دانشجویی ویژه اساتید، دانشجویان و طلاب سراسر کشور هر تابستان به‌مدت ۴۰ روز برگزار می‌شود. در این ۴۰ روز دانشجویان با سفر به مشهد و اسکان ۴۰روزه در این شهر، مبانی لازم را فرامی‌گیرند. تاکنون ۸۱ هزار نفر از این دوره فارغ‌التحصیل شده‌اند.  این طرح در تابستان ۱۴۰۰ قرار بود به دو شیوه‌ متمرکز و به‌صورت ۴۰ شبانه‌روز در مشهد مقدس منوط به تزریق دو دوز واکسن کووید-۱۹ و شیوه غیرمتمرکز ۴۰ شبانه‌روزی در قرارگاه‌های استانی برگزار شود، اما با توجه به پیک پنجم کرونا به‌صورت غیرحضوری برگزار خواهد شد. ثبت‌نام دانشجویان از طریق تارنمای tvelayat.ir و طی ۳ مرحله را از 25 فروردین تا یک‌ماه بعد از آن انجام شده است؛ مراحل ثبت‌نام آن شامل: مرحله اول تکمیل اطلاعات شخصی، مرحله دوم آزمون‌هایی است که باید در سامانه پاسخ داده شود و ۳ مرحله آزمون هوش، بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و مجموعه بیانات مرحوم آیت‌الله مصباح‌یزدی درخصوص طرح ولایت است. دانشجویانی که امتیاز لازم در مراحل بیان‌شده را کسب کرده‌اند، به مرحله سوم یعنی مصاحبه دعوت می‌شوند و مصاحبه‌های مربوطه در نواحی بسیج دانشجویی از آنها گرفته خواهد شد.

  دوره معرفتی تشکیلاتی اسلام ناب

دوره تشکیلاتی اسلام ناب ازجمله دوره‌های معرفت تشکیلاتی است که معمولا هرسال تابستان در محل اردوگاه سیدالشهدای آبعلی برگزار می‌شود. هدف از برگزاری این دوره آموزش منظومه معارف اسلامی ناب مبتنی‌بر اندیشه امامین انقلاب اسلامی است که امسال پنجمین دوره آن برگزار می‌شود. در این دوره امسال به‌جهت محدودیت کرونایی و رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی به‌صورت محدود از یکم تا سیزدهم مردادماه به‌صورت مجزا از دوره دانشجویی برگزار خواهد شد. این دوره به‌صورت اخص امسال برای طلاب و برادران دانشجو برگزار می‌شود، اما به‌طور کلی دانشجویان علوم پزشکی، دانشگاه‌های آزاد و خواهران دانشجو نیز شامل این دوره دانشجویی می‌شوند.

سیر مطالعاتی، یار همیشگی تابستانه تشکل‌های دانشجویی

از دیگر مواردی که در برنامه‌های تابستانه تشکیلات دانشجویی اعم از بسیج و اتحادیه‌ها همیشه وجود داشته و کرونا نتوانسته با غیرحضوری شدن برنامه‌ها به آن آسیبی برساند، دوره‌های کتابخوانی است. معمولا تابستان بهترین زمان برای برگزاری دوره‌های کتابخوانی و سیر مطالعاتی برای دانشجویان و عمق‌بخشی به افکار آنان است. مراکزی مثل مرکز گفتمان انقلاب اسلامی با برگزاری و ارائه لیست سیر مطالعاتی برای تابستان دانشجویان، زیر نظر بسیج دانشجویی به فعالیت می‌پردازد. همچنین تشکل‌های دیگر در دفاتر مختلف خود خصوصا بعد از شیوع کرونا، دوره‌های مجازی کتابخوانی را آغاز کردند و در آن رشد و پیشرفت چشمگیری هم داشتند. دوره‌هایی مثل «بصائر» مربوط به دفاتر انجمن اسلامی دانشجویان مستقل، مسابقات کتابخوانی که توسط بسیج دانشجویی دانشگاه‌های مختلف مثل علوم پزشکی تهران یا استان‌ها و شهرهای مختلف برگزار می‌شود و سیر مطالعاتی آثار شهید مطهری که همواره یار دانشجویان در ایام تابستان بوده است، از‌جمله دوره‌هایی هستند که در تابستان به‌صورت جدی توسط تشکیلات دانشجویی پیگیری می‌شود.

نشست سالیانه مستقلی‌ها هفته اول شهریور برگزار خواهد شد

ایمان احمدی، دبیر اتحادیه انجمن اسلامی دانشجویان مستقل با اشاره به فعالیت‌های این اتحادیه دانشجویی در فصل تابستان گفت: «مهم‌ترین برنامه‌ای که برای تابستان اتحادیه انجمن اسلامی دانشجویان مستقل سراسر کشور در نظر گرفته، ادامه سلسله‌جلسات و اردوهای منطقه‌ای بود که پیش از این تحت‌عنوان ندای جهادی در ۱۵منطقه کشور برای جمعیتی بیش از ۵۰۰نفر که اغلب ورودی جدید بودند برگزار شده و تاثیرگذار هم بوده است. بر همین اساس تصمیم داشتیم در ایام مرداد و شهریور مرحله دوم این برنامه را برگزار کنیم که طی آن افرادی که سری اول این دوره‌ها را شرکت کرده بودند در سری دوم آگاهی خود را بالاتر ببرند و آموخته‌تر شوند، اما متاسفانه با شیوع نوع دلتاویروس کرونا و پیک پنجم فعلا این مساله ملغی شده است.» وی افزود: «از برنامه‌هایی که برای تابستان به‌طور معمول توسط اتحادیه صورت می‌گیرد اردوهای نخبه‌پروری اتحادیه است که با جمعیتی بین ۵۰ تا ۱۵۰نفر برگزار می‌شود و به‌صورت مجازی است و به آموزش‌های پیشرفته تشکیلاتی به‌صورت مجازی مربوط می‌شود. دوره دیگر را نیز در تابستان برگزار می‌کنیم که میعاد نام دارد و مخصوص دبیران دفاتر و واحد خواهران است و عناوینی مثل مسائل و چالش‌های دوران کرونا، نحوه جذب و تثبیت نیرو در دوران کرونا و مسائل اساسی کرونا و تحولاتی که بعد از ورود کرونا در بدنه دانشگاه‌ها به وجود می‌آید، دهه هشتادی‌ها و نحوه تعامل با آنها و مدل تشکیلات به‌صورت پیشرفته ازجمله مواردی است که در این برنامه عنوان می‌شود.»

  مشغول نیازسنجی و امکان‌سنجی اردوهای جهادی هستیم

احمدی اظهار کرد: «اردوهای جهادی از دیگر برنامه‌هایی است که در تابستان قرار است انجام شود و درحال حاضر مشغول نیازسنجی و امکان‌سنجی هستیم تا با توجه به امکانات بین دو منطقه یا بیشتر اردوی جهادی را همین تابستان برگزار کنیم. دو طرح ویژه تحت‌عنوان بصائر و ۱۵۲۲ درحال برگزاری است که شامل حلقه‌های کتابخوانی می‌شود و در آن حدود ۵۰گروه کتابخوانی تعریف شده. در طرح۱۵۲۲ با گروه‌بندی اعضا مساله تدبر در قرآن با گروه‌بندی اعضا و آموزش اساتید مربوطه برگزار می‌شود.» دبیر اتحادیه انجمن اسلامی دانشجویان مستقل سراسر کشور ادامه داد: «همین‌طور جشنواره کرسی‌های آزاداندیشی را پیش‌رو داریم که در نشست سالانه اتحادیه اول شهریورماه برگزار خواهد شد. در این جشنواره انجمن‌هایی که درطول این یک‌سال دوره شورای مرکزی به آزاداندیشی اقداماتی را انجام دادند و فعالیت‌های خود را به دفتر اتحادیه ارسال می‌کنند و پس از بررسی از بهترین آنها دعوت می‌شود و از آنها تقدیر به عمل می‌آید که امسال اولین سال برگزاری این جشنواره است.»

تقدیر از بهترین‌های نشریات اتحادیه در جشنواره نشریات مستقل

احمدی با اشاره به جشنواره نشریات دانشجویی اتحادیه انجمن اسلامی دانشجویان مستقل گفت: «یکی از برنامه‌هایی که روال هرساله اتحادیه در تابستان بوده جشنواره نشریات اتحادیه انجمن اسلامی دانشجویان مستقل سراسر کشور است. طی این جشنواره دفاتر انجمن اسلامی تولیدات رسانه‌ای، صفحات رسانه‌ای و نشریاتی را که به‌صورت الکترونیکی و کاغذی چاپ و منتشر و ارسال می‌کنند و بین آنها داوری انجام می‌شود و از بهترین آنها تقدیر به‌عمل می‌آید. این داوری طی ۳مرحله انجام می‌شود که هرسال حضوری بود اما امسال ممکن است حضوری نباشد. اما بنا داریم برای بهترین نشریات و افراد مستعد در حدود ۱۰ تا ۱۵نفر یک دوره ویژه آموزشی تکمیلی در نظر بگیریم.» وی در پایان پیرامون نشست سالانه اتحادیه در تابستان تصریح کرد: «نشست سالانه اتحادیه نیز که در انتخابات شورای مرکزی اتحادیه انجام می‌شود دهه اول شهریورماه برقرار خواهد شد. تمام تلاش ما این است که این نشست به‌صورت حضوری برگزار شود و اگر روند کرونا همین‌طور ادامه پیدا کرد مجبورم مثل سال قبل تنها افرادی را که حق رای دارند برای انتخابات و حضور در این نشست دعوت کنیم و بقیه به‌صورت مجازی انجام شود.»

مطالبه‌گری محور آموزش‌های بسیج دانشگاه‌های آزاد در تابستان

علی مظفری، مسئول هماهنگی بسیج دانشگاه‌های آزاد سراسر کشور پیرامون برنامه‌های کلی بسیج دانشجویی دانشگاه‌های آزاد سراسر کشور در فصل تابستان گفت: «بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد مثل هر سال تابستان دوره‌های تشکیلاتی و مطالبه‌گری را دارد. درکنار اینها یک‌سری دوره‌های آموزشی هم به‌صورت مجازی برگزار می‌شود و برای مسئولان بسیج دانشگاه‌ها هم دوره‌های جداگانه برگزار می‌کنیم. غیر از اینها یک‌سری برنامه‌های روتین مثل سفرهای استانی را داریم که با بسیج استان‌های مختلف دیدار داریم و یک‌سری دوره‌های حضوری برگزار می‌کنیم که دوره‌های تشکیلات و مطالبه‌گری هم شامل همین موارد می‌شود.» وی افزود: «دوره‌های تشکیلاتی و مطالباتی ما طبق معمول همیشه برقرار است. در این دوره سه موضوع از مسائل و مشکلات اصلی دانشگاه آزاد احصا و برای پیداکردن فراخوان داده می‌شود تا اعضای بسیج خود را پیرامون این موضوع مطرح کنند. این اردوی تشکیلاتی در سه روز برگزار می‌شود که اولین روز آن شامل بیان مساله است، روز دوم تیم‌ها تشکیل می‌شوند و درباره مسائل مطرح‌شده با یکدیگر همکاری می‌کنند و در روز سوم راه‌‌حل‌های ارائه‌شده به داوری گذاشته می‌شود و به بهترین راه‌حل جوایزی اهدا و از آن برای حل مسائل دانشگاه استفاده می‌شود.» مسئول هماهنگی بسیج دانشجویی دانشگاه‌های آزاد سراسر کشور اظهار داشت: «بخش دیگر فعالیت ما در این دوره مطالبه‌گری است که برمبنای مسائل همان سال موارد مختلفی را دربر می‌گیرد. برای مثال امسال ۴وزارتخانه را به‌عنوان ۴سازمان متولی که بیشترین مشکلات را در آن داریم انتخاب کردیم و برای اعضا مشکلات و مسائل آن را شرح دادیم که طبق این شنیده‌ها بتوانند درمورد آن موضوع تحقیق کنند و راه‌حل‌های پیشنهادی خود را ارائه بدهند و رسانه‌ای کنند تا در فضای رسانه هم کنشگری داشته باشند.» مظفری در پایان تصریح کرد: «در حوزه تشکیلات هم از جذب ورودی‌های جدید تا مباحث مختلف اعم از آموزش نشریات مثل یادداشت‌نویسی، مصاحبه، خبرنویسی و تمام مسائلی که نیاز تشکیلاتی دانشجویان عضو بسیج دانشجویی دانشگاه‌های آزاد سراسر کشور است، طی اردوهای تشکیلاتی تابستانی آموزش داده می‌شود.»

نشست سالانه دفتر تحکیم وحدت اواسط مردادماه برگزار می‌شود

بزرگخو، دبیر سیاسی دفتر اتحادیه تحکیم وحدت پیرامون فعالیت‌های این اتحادیه دانشجویی در دوران تعطیلات تابستانی دانشجویان گفت: «دفتر تحکیم اواسط مردادماه، برنامه پایان دوره خود را برگزار خواهد کرد. قصد و هدف‌مان این است که اگر تا آن زمان کرونای دلتا کاهش پیدا کرد و پیک پنجم رفع شد از وزارت بهداشت مجوز بگیریم تا این نشست سه‌روزه را به‌صورت حضوری داخل تهران برگزار کنیم. در این صورت انتخابات هم در همان‌جا برگزار می‌شود و اعضای شورای مرکزی جدید مشخص خواهند شد.» وی افزود: «برنامه‌هایی که برای تابستان مدنظرمان بود این است که مرحله آخر نشست السابقون را تحت هر شرایطی برگزار کنیم. این نشست در همین تابستان سال جاری برگزار می‌شود که در آن نفرات برگزیده نهایی دوره آموزشی تشکیلاتی السابقون مشخص می‌شوند و خروجی‌های آن هم برای انجمن و هم اتحادیه، ان‌شاءالله آورده تشکیلاتی و آموزشی و مبانی دارد. نکته دیگری که در تابستان خواهیم داشت، دوره‌های آموزشی برای انجمن‌ها و غیرانجمنی‌ها خواهد بود. البته طرح دقیق این دوره‌ها به تصویب نرسیده و همچنان مشغول تدوین آن هستیم.»