معین رضیئی، روزنامهنگار: ناصر ایمانی، تحلیلگر و کارشناس مسائل سیاسی در گفتوگو با «فرهیختگان» به بررسی سخنان روز گذشته حسن روحانی در جلسه هیات دولت پرداخت. او معتقد است اظهارات روحانی با هدف رفع مسئولیت بیان شده است. متن این گفتوگو را در ادامه میخوانید.
حسن روحانی پیش از ورود به انتخابات ریاستجمهوری سال 92، کتاب دیپلماسی هستهای که درباره عملکردش در مذاکرات بود را نوشت. او سال 91 در یک جمع دانشجویی دلیل حضور احتمالیاش در انتخابات را پاسخ به اتهاماتی که به او درباره مذاکرات هستهای زده میشد، دانست. این نشان میدهد تاریخ و روایت تاریخ برای روحانی بسیار مهم است و بر همین اساس نیز پروژه تاریخ شفاهی دولت را آغاز کردند. بهنظر میرسد اظهارات روحانی در جلسه هیات دولت بیش از آنکه جنبه کارکردی داشته باشد، جنبه ثبت در تاریخ دارد. سوال من این است که چقدر این اظهارات با واقعیت میدانی تطابق دارد؟
معمولا دولتها در اواخر دورانشان سعی در رفع مسئولیت از خود دارند. بنا بر همین رویه، دولتهای مختلف موفقیتها را برای خود میدانستند و شکستها را به دیگران نسبت میدادند. روحانی نیز در این زمینه ید طولایی دارد. او سعی میکند مسئولیت عملکرد خودش در 8 سال گذشته را برعهده نگیرد. این مواضع روزهای آخر او مورد پذیرش جامعه نیست. مردم بهخوبی میفهمند که رئیسجمهور ازمنظر رفع مسئولیت اینگونه سخنان را بیان میکند یا ازمنظر بیان واقعیت. درحالیکه روحانی مشکل را قبلا در کاخسفید میدید و در زمان ترامپ میگفت هرچه فریاد دارید بر سر کاخسفید بکشید، الان چه اتفاقی افتاده که وی نهادهای داخلی را برای بهسرانجام نرسیدن برجام و عدم حل مشکلات مردم خطاب قرار میدهد؟ همچنین از زمانی که در سال 94 برجام امضا شد تا روز آخری که اوباما بر سر کار بود، بخش عمدهای از این توافق اجرا نشد. بهعنوان نمونه، تحریمهای بانکی ایران مطلقا برداشته نشد و ثمره برجام برای ما همان جمله معروف سیف، رئیس اسبق بانک مرکزی بود، تقریبا هیچ! آیا مقصر این بدعهدی دولت اوباما نیز نهادهای داخل کشورند؟ آقایان این معاهده را بهگونهای امضا کردهاند که طرفهای غربی خیلی راحت بتوانند بخش عمدهای از برجام را اجرا نکنند، درحالیکه دولت روحانی ظرف چند روز بهخاطر اعتماد مطلقی که به طرف مقابل خود داشت، تعهداتش را در این توافق هستهای بهطور کامل اجرایی کرد. روحانی در مناظرات انتخاباتی سال 96 مدعی بودند، شهرهای زیرزمینی موشکی را نشان دادند و روی موشکها شعار نابودی نوشتند تا برجام را بههم بزنند، اما باید از ایشان پرسید کدام نهاد داخلی این قدرت را داشت تا دربرابر امضای برجام توسط دولت و خواست مردم برای رفع تحریمها مقاومت کند؟ اساسا آن کسی که از برجام خارج شد یعنی ترامپ بهخاطر موشکپرانی سپاه این کار را کرد، از طرفی مگر تیم مذاکرهکننده هستهای دولت روحانی مدعی نبودند مسائل موشکی در این معاهده نیامده است؟ خب این ادعا خودش نقضکننده سخنان روحانی درمورد تاثیر آزمایشهای موشکی بر برجام است. بهنظرم همانطور که گفتم، آنقدر در میان مردم و نخبگان حرفهای روحانی متزلزل است که جای بحث ندارد. من اگر میخواستم به روحانی درمورد سخنان روزهای آخرش مشاوره بدهم، میگفتم آنچیزی که شما را نزد افکار عمومی تاحدودی میتواند احیا کند، صحبت صادقانه با مردم است.
روحانی به سالهای95 تا 97 اشاره دارد و اوضاع اقتصاد را بسیار مثبت ارزیابی کرده است. اگر وضعیت چنین بود، چطور کاندیدای رقیب باوجود تبلیغات منفی در تقابل با دولت توانست 16 میلیون رای کسب کند؟ یا حتی اعتراضات دیماه 96 عملا در اعتراض به وضع موجود بود؟
در این زمینه باید به آمارهای اقتصادی مراجعه کنیم. این آمارها چه قبل و چه بعد از امضای برجام نشاندهنده شرایط نامناسب اقتصادی است. به همین دلیل طی این 8 سال همواره اقتصاددانهای زیادی پیرامون وضعیت نابسامان کشور به دولت تذکر میدادند. من به یک مثال از سال 92 اشاره کنم. روحانی که رئیسجمهور شد، ما با پدیده عجیبی بهنام رشد بسیار زیاد نقدینگی و به تبع آن افزایش میزان تورم در کشور مواجه شدیم. در دوران روحانی استقراض دولت از بانک مرکزی و حجم پول بهقدری افزایش یافت که در تاریخ ایران بینظیر است. تنها امید دولت روحانی این بود که برجام امضا شود و با گشایشهایی که رخ میدهد، وضعیت رو به بحران اقتصادی کمی بهتر شود. از آنجاکه دولت از سال 92 برای بهبود وضع مردم بهجز برجام هیچ پلن دیگری نداشت، بعد از آنکه برجام شکست خورد، دولت روحانی نیز در اداره کشور به بنبست رسید.
همین که به قول شما در سال 96 نیز رقیب روحانی توانست با تمام حملات و تخریبها 16 میلیون رای بیاورد، موید همین مطلب است که بعد از امضای برجام هم مردم دل خوشی از دولت روحانی نداشتند.