تفکر نقادانه؛ گمشده‌ دنیای فعلی نشریات دانشجویی

طاهره‌سادات بهره‌مند، فعال نشریات دانشگاه فردوسی مشهد: به‌طور کلی برای رسانه می‌توان سه کارکرد و سه مرحله اصلی درنظر گرفت؛ مرحله اول، جذب افکار عمومی است. مرحله دوم، به تاثیرگذاری بر افکار عمومی اختصاص دارد و سومین مرحله آن را می‌توان جهت‌دهی به افکار عمومی دانست. بدیهی است نشریات دانشجویی باید به‌عنوان رسانه قشر دانشجو در راستای کارکردهای اصلی رسانه پیش بروند و به تبع آن نویسندگان این نشریات نیز باید حافظ اعتبار فضای دانشگاهی باشند و با بهره‌گیری از دانش و خردمندی، با تسلط بیشتر در موضوعات مختلف علمی، سیاسی، فرهنگی و... ، مراحل را به‌درستی طی کنند و افکار عمومی را به‌سمت آرمان‌های متعالی سوق دهند. برای رسیدن به این مهم باید نکاتی را به فراخور هر مرحله و به اقتضای زمان و شرایط موجود درنظر گرفت. بی‌شک قلم هر نویسنده، راوی اندیشه اوست و آرا و افکار صاحب قلم در نوشته‌هایش متجلی است. می‌توان نشریات دانشجویی را به‌عنوان رسانه‌های مکتوب و اثرگذار در فضای دانشگاهی و دانشجویی و به مثابه یک سند ماندگار دانست؛ چه‌بسا آیندگان نیز از آن استفاده و به آن استناد کنند. نشریات، آینه فرهنگ زمان انتشار آن هستند و ارائه مطلب از سوی اهل قلم در پردازش و پرورش هر یادداشت و مقاله در سند مکتوب مستلزم تحقیقات گسترده درباره موضوع آن است. بار معنایی واژگان تعیین‌کننده درستی یا نادرستی یک یادداشت است و سوگند به قلم که اهل قلم جز راست نباید گفت. بی‌شک انتظار از نشریه‌ای که خروجی فضای نخبگانی است بیشتر خواهد بود.  مخاطب‌شناسی و توجه به نیاز و ذائقه مخاطب امری اساسی و ضروری است، اما یکی از رسالت‌های اهل قلم اثرگذاری و ارتقای سلیقه مخاطب است. این عبارت به این معنا است که هر ذائقه‌ای برای صاحبان سند مکتوب محترم نیست؛ نشریات با روزنامه‌دیواری‌ها متفاوت هستند و نباید با نگارش مفاهیم پوچ، بیشتر شدن تعداد صفحات آورده ما باشد. خوب است نویسندگان نشریات دانشجویی دو نگاه را مدنظر خود قرار دهند. نگاه اول به مسائل، نگاهی دغدغه‌مند و متناسب با نیازهای یک دانشجو است. اما دوم، نگاه یک شهروند جوان دانشگاهی به مسائل کلان جامعه است. متاسفانه در بعضی از نشریات دانشجویی شاهد نگاهی تک‌بعدی هستیم که به‌نظر می‌رسد لازم است در آن بازنگری شود. در این میان خوب است به یکی از حلقه‌های گمشده جامعه فعلی دانشگاهی گریزی بزنیم و آن را در میان نشریات دانشجویی جست‌وجو کنیم. تفکر نقادانه یکی از گمشده‌های دنیای فعلی بسیاری از نشریات است. شاید به‌دلیل موانعی، افراد از نقد و مهم‌تر از آن از نقد درست و بر پایه آگاهی، فاصله گرفته‌اند و تفکر انتقادی را به گوشه تاریک ذهن‌هایشان هدایت کرده‌اند؛ به هر حال آنچه مسلم است، نشریات دانشجویی به‌خاطر سیاست‌های آزادانه فضای نخبگانی و دانشگاهی، بستری مناسب برای رشد و نمو این تفکر ارزشمند است و مهم‌ترین سرمایه نشریات، اشتراک آرای متنوع ناشی از تفکر متفاوت است که منجر به شکل‌گیری تضارب‌ آرا بین گفتمان‌های مختلف خواهد شد. امید که ثمره اسناد مکتوب و به‌ویژه نشریات دانشجویی نهایت پویایی و رشد جامعه باشد.