یگانه عرب، روزنامهنگار: حمیدرضا صالحی، رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران و عضو هیاتمدیره کمیته دانشبنیان سندیکای صنعت برق ایران درباره نقش تاثیرگذار شرکتهای دانشبنیان بر بهبود مصرف انرژی و مشکلات قطعی برق بیان کرد: «در درجه اول باید گفت ریشه مشکل قطعی برق در تابستان امسال به سرمایهگذاریهایی که در این ابعاد باید صورت میگرفت و در برنامه ششم توسعه نیز برنامهریزی شده بود، اما انجام نشده بود؛ برمیگردد. در رابطه با اینکه شرکتهای دانشبنیان به چه میزان میتوانند کمبودها را جبران کنند، اینطور باید بگوییم که شرکتهای دانشبنیان توان جبران تمام این کمبودها را ندارند؛ چراکه ما زیرساخت و بستر لازم برای پیشرفت و توسعه در بخش دانشبنیانی را فراهم نکردهایم.» صالحی در ادامه عنوان کرد: «یکی از این بسترهای پروژههای بهینهسازی که به نوعی بتواند افزایش راندمان را به جلو ببرد، موضوع ارزش انرژی است و بهنوعی تاثیرگذار که موجب مصرف گاز و افزایش راندمان در نیروگاه یا باعث کاهش مصرف در بخش مسکونی یا صنعتی و تجاری میشود. این پروژهها زمانی میتوانند رونق بگیرند، در کسبوکارها رشد کنند و در قالب استارتاپها با شرکتهای بزرگ درگیر شده و سرمایهگذاری کنند که خود این عمل و تصمیم کاهش مصرف و بهینهسازی ارزش ایجاد کند.» وی با بیان اینکه وقتی کالایی مثل برق از ارزش برخوردار نیست، پروژههای این موضوع نیز به خودی خود صورت نمیگیرند، گفت: «این پروژهها یا باید از طریق دولت تامین شوند یا از طریق بخش خصوصی. متاسفانه از طرف دولت بودجهای برای این کار در اختیار قرار نگرفته است و از طریق بخش خصوصی نیز باید یک سرمایهگذار از این پروژهها تامین مالی کند و زمانی که سرمایهگذار بین کاهش مصرف و افزایش راندمان، مابهازایی ندارد، ارزش آن کالا بسیار ناچیز میشود؛ بنابراین بهینهسازی پروژههایی که مبنای دانشبنیان دارند، به دلیل عدم کارکرد اقتصاد آن جوابگو نبوده و باعث تعطیلی پروژهها میشود.» عضو هیاتمدیره کمیته دانشبنیان سندیکا صنعت برق ایران اشاره کرد: «در اصل این موضوع که شرکتهای دانشبنیان یا شرکتهایی که محصول دانشبنیان دارند، قطعا ارزشافزوده ویژهای دارند و میتوانند موثر واقع شوند، شکی نیست؛ اما متاسفانه در کشور ما نه بر این موضوع مهم تحقیق میشود، نه بودجهای در اختیار آن قرار میگیرد و نه موضوع بهرهوری مهمی قلمداد میشود.»
بودجه مربوط به بهرهوری در برنامههای توسعه هیچگاه اختصاص پیدا نکرد
صالحی در ادامه توضیح داد: «درمورد بهرهوری در بودجه سالانه در برنامههای توسعه که هشت درصد بوده 5/2 درصد آن برای موضوع بهرهوری بوده است؛ اما این عدد هیچگاه تحقق پیدا نکرد و این موضوع نشاندهنده بیتوجهی مسئولان دولتی به این امر است؛ برای مثال، هزینههای آلایندگی که بسیار زیاد است باید از محل مالیات تامین شود؛ چراکه آلایندگی یک سرمایهگذاری و یک هزینه نیست و متاسفانه این موضوع در ایران مورد بیتوجهی قرار میگیرد.» وی افزود: «حال شرکتهای دانشبنیان میتواند در هر شرکتی باعث بالا رفتن کیفیت و پایین آمدن قیمت شده، پروژههای جدیدی تولید و محصول جدیدی را تولید و روانه بازار کنند؛ البته باید به بحث اقتصاد شرکتهای دانشبنیان نیز توجه کرد تا عملکردی مثبت ارائه شود.» عضو هیاتمدیره کمیته دانشبنیان سندیکا صنعت برق ایران در ادامه با اشاره به حمایت از پروژههای شرکتهای دانشبنیان عنوان کرد: «وقتی یک محصول دانشبنیان تولید میشود، باید مورد حمایت قرار بگیرد، باید به آن محصول مارکت داده شود تا آن محصول بتواند جایگزین یک محصولی شود که درصد بالایی انرژی تولید میکند؛ اما متاسفانه در بیشتر اوقات چون سازوکارهای لازم برای اقتصاد دیده نشده، این کار صورت نمیگیرد. افزایش راندمان و کاهش مصرف انرژی از اهمیت بالایی برخوردار است، پروژههای ما حمایت نمیشوند پس باید در درجه اول اقتصاد انرژی تصحیح شود تا پروژههای دانشبنیان در حوزه انرژی نیز مورد حمایت قرار گیرد.» وی با اشاره به ارزیابی عملکرد شرکتهای دانشبنیان در تولید و ارائه محصولات مناسب برای رفع مشکلات کمبود برق و بهبود مصرف انرژی خاطرنشان کرد: «شرکتهای دانشبنیان در این چند ماهی که با مشکلات کمبود انرژی در کشور مواجه هستیم، توانستهاند در حد منابع و امکانات خود، اقدامات تسهیلکنندهای ارائه کنند؛ اما همچنان با نقطه مطلوب خود فاصله داریم؛ چراکه نقطه مطلوب جایی است که تعداد این پروژهها افزایش چشمگیری پیدا کرده و مورد توجه مسئولان قرار بگیرد. تا امروز تعداد این محصولات کم بوده و به تبع آن نیز دانشبنیانها نقش کمی در بهبود شرایط داشتهاند؛ چراکه بهبود شرایط ما متاثر از اختلال در اقتصاد بوده است و اگر اختلال در اقتصاد رفع شود، نقش شرکتهای دانشبنیان در بهبود شرایط امروزه بیشتر از پیش خواهد شد.» صالحی با اشاره به معرفی شرکتها و نهادهایی که برای بهبود مصرف انرژی و حل مشکلات قطعی برق در کشور تحقیقاتی انجام و محصولاتی تولید کردهاند، گفت: «یکی از نگرانیهایی که در چند روز اخیر شاهد آن بودیم و از اهمیت بالایی نیز برخوردار بود، فروپاشی شبکه بود که به لطف خدا صورت نگرفت و اقدامات آن در محیط آزمایشگاهی صورت گرفت. شرکتهایی در بحث آزمایشگاهی انرژی فعالیت میکردند که در حوزه آزمایشگاهها و نظام کیفی کنترل کیفیت آزمایشهایی که باید در کشور صورت پذیرد تا دستگاهها جواب بدهند و سپس در شبکه قرار بگیرند نقش اصولی در موضوع امنیت شبکه و انرژیبخشی به صنعت برق داشتهاند و امروزه شاهد هستیم که در این دوران بحرانی با کمترین چالش از مسائل پیشرو عبور میکنیم و نقش شرکتهای دانشبنیان بیش از گذشته پررنگ و موثر بوده است.»