یگانه عرب، روزنامهنگار: داوود بنیاردلان، بازبین مرحله نخست بخش صحنهای جشنواره تئاتر دانشگاهی ایران با بیان اینکه این جشنواره فارغ از اتفاقات پیرامون نیست، عنوان کرد: «با این تفسیر، جشنواره تئاتر دانشگاهی در این سالها معمولا جشنواره رادیکالتری بوده، جشنوارهای که طبیعتا اتفاقهای ویژهای در آن رخ داده است؛ اما باز هم فارغ از مسائل جامعه نبوده و نیست. در جشنوارههای بسیاری بهعنوان بازبین آثار حضور داشتم؛ اما دورنمای کلی که از این جشنوارهها مشاهده کردهام، این است که ما با میزان زیادی از کارهای ضعیف روبهرو هستیم؛ بهطور مثال با مشکلاتی ازجمله عدم رعایت اصول اولیه در متن که با اختلاف از کارهای حرفهای در ردههای خیلی پایین قرار میگرفت.»
یکسوم آثار جشنواره حرفهای و قابل دفاع بود
وی با اشاره به اینکه در میان تمامی آثار ارسالی، حدود 20 اثر حرفهای در کارها دیده و شنیده شده است، گفت: «این آثار، بسیار قابل دفاع و محکم بوده است؛ کارهایی که با وجود تعطیلی دانشگاهها و عدم امکان تمرین و اجرای گروهی در شرایط کرونایی که شرکتکنندگان را با محدودیتهای بسیاری مواجه کرده؛ اما یکسوم از آثار ارسالی در بیستوسومین جشنواره بینالمللی تئاتر دانشگاهی ایران، کارهای ارزشمند و قابل دفاعی است که پس از اجرای عموم آن میتوان شاهد بالندگی هنر تئاتر در کشور و جشنواره تئاتر دانشگاهی ایران بود.» بنیاردلان تاکید کرد: «یک رکنی در دانشگاه وجود دارد و آن این است که نهاد دانشگاه که یک نهاد مادر و حامی است میتواند مسیری را هموار کند تا دانشجو بتواند اندکی دانش کسب کند و به راه خود ادامه دهد. تعطیلی دانشگاهها نقاط ضعف و قوتی داشت که موجب شد برخی کارهای تئاتری افت کرده و برخی دیگر کارهای مطلوب و قابلتوجهی باشند.»
حرف جامعه در تئاترها به فراموشی سپرده شده است
بازبین مرحله نخست بخش صحنهای جشنواره تئاتر دانشگاهی ایران درباره علل افت کیفیت آثار جشنواره تئاتر دانشگاهی ایران با توجه به تعطیلی دانشگاهها در کرونا بیان کرد: «موضوع اصلی تئاتر در تمام زمینهها بحث ارتباط هنرمند با جامعه است؛ بهطور مثال هنرمند در اجرای کار مسائلی را بازگو میکند که به هیچعنوان لزومی به اجرای آن در اثر نیست؛ حتی اگر با کارگردان کار نیز صحبت کنید که مختصات اجرایی کار در 10 سال گذشته یا حال چیست، جوابی ندارد که بگوید؛ چراکه درکی از پیرامون خود ندارد، به همین دلیل ارتباط مخاطب با تئاتر چه در بخش دانشجویی و چه در خارج از بخش دانشجویی لازم است که متاسفانه وجود ندارد. ضعف عمدهای که شاهد آن هستیم، بحث ارتباط مخاطب و جامعه است، انگار درد جامعه و حرف جامعه و محفلی برای اندیشیدن که یکی از کارهای تئاتر است، به فراموشی سپرده شده و رسالت تئاتر دیگر هیچکدام از این موارد نیست.»
از دانشجویان حمایت نشد، مانعتراشی چرا!
وی با اشاره به عدم حمایت دانشگاهها از تولید آثار باکیفیت تئاتری و تامین مخارج مالی دانشجویان برای شرکت در جشنوارههای تئاتری بهعنوان وظیفه ذاتی دانشگاهها خاطرنشان کرد: «دانشگاه به فضای مرسوم عمومی نگاه میکند، اگر به مرکز هنرهای نمایشی نگاهی داشته باشید، متوجه خواهید شد که در یک سال و نیم گذشته نهتنها حمایتی از هنر تئاتر و اهالی آن صورت نگرفته؛ بلکه فقط برای ادامه کار تئاتریها مانعتراشی شده است.» بهگفته بنیاردلان، انگار وظیفه نهادهای دولتی اینگونه تعریف شده است. هر هنرمندی هرجایی که میخواهد کار هنری انجام دهد، با اولین سنگ و مانع خود بهنام نهادهای دولتی مواجه است که شرایط کاری هنرمندان را با دشواری مواجه میکند. سه دور باید مجوز متن، بازبینی و... را دریافت کند و اگر بعد از جریان بازبینی با مشکلی مواجه نشود، میتواند تازه کمی از راه را برای رسیدن به اجرای عموم طی کند و اگر به مشکلی بخورد، اجرای اثر توقیف میشود.
دولت هیچ دغدغهای نسبت به تئاتر ندارد
بازبین مرحله نخست بخش صحنهای جشنواره تئاتر دانشگاهی ایران اشاره کرد: «البته اگر از چنین مسائلی نیز عبور کند باز با مشکلاتی همچون تامین هزینه سالن، چیدمان دکور و... مواجه است. با نگاه به گذشته و دورههای قبل جشنواره متوجه خواهیم شد که دولت هیچ دغدغهای برای تئاتر و دیگر هنرها ازجمله عکاسی، نقاشی و... ندارد و از قشر دانشجوی مشتاق خود هم حمایتی نمیکند و با این کار، هنرمندان نسبت به تولید بیخیال و بیانگیزه خواهند شد.» وی در ادامه بیان کرد: «نهاد خانه تئاتر دانشگاهی در برههای شروع به فعالیت کرد که این نهاد درحالحاضر وجود ندارد و هدف این است که این نهادها در برههای از زمان منافع جمعی را درنظر داشته باشند و وقتی این منافع برطرف شد، کلیت کار به فراموشی سپرده خواهد شد. یا حتی خانه تئاتر همچون بقیه نهادها به همین شکل است و سنگاندازی میکند. دبیر جشنواره باید در این مسیر همراه دانشجویان باشد، اما بهعنوان دبیر این رویداد فرهنگی هیچ اختیاری برای جشنوارهای که به آن اختیار تام دادهاند، ندارد؛ از مدت زمان جشنواره و هزینه این رویداد تا مواجهه با دانشگاههایی که قرار است از دانشجویان تئاتری برای شرکت در جشنواره حمایت کند.»