ندا اظهری، مترجم: بحث بدهی‌های دانشجویان آمریکایی به دانشگاه‌ها، در سال‌های اخیر و با توجه به بحران‌های مالی ایجادشده در این کشور، به موضوعی جدی برای دولت آمریکا تبدیل شده است. این مساله از دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ مطرح شد و بعد از آغاز ریاست‌جمهوری جو بایدن، این بحران با جدیت بیشتری دنبال شد. بایدن در همان روزهای نخست به‌عنوان راه‌حلی برای این مشکل، طرح بخشودگی بدهی دانشجویان را مطرح کرد که واکنش‌های زیادی را به‌دنبال داشت و بسیاری از کارشناسان نسبت به این تصمیم‌گیری جبهه گرفته و آن را برای حل مشکل بحران مالی آمریکا بی‌نتیجه عنوان کردند.

  آماری از میزان بدهی‌های دانشجویی

به گزارشnerdwallet ، طبق اعلام وزارت آموزش آمریکا، وام‌گیرندگان وام دانشجویی در این کشور تا 31 مارس 2021، مبلغ 1.6 تریلیون دلار به بخش فدرال و خصوصی بدهی داشته‌اند. طبق جدیدترین اطلاعات به‌دست‌آمده، به‌طور متوسط حدود 62درصد از دانشجویان دانشگاهی در سال 2019 با بدهی وام دانشجویی فارغ‌التحصیل شده‌اند. متوسط بدهی وام دانشجویی در این گروه از فارغ‌التحصیلان حدود 29 هزار دلار اعلام شده است. طبق مطالعات صورت‌گرفته، میزان بدهی‌های دانشجویی خانوارهای آمریکایی در سال 2020 به حدود 57 هزار و 520 دلار رسید. در این راستا، طبق آخرین گزارش‌های سال 2021، حدود 43 میلیون آمریکایی بدهی وام دانشجویی دارند و با توجه به جمعیت آمریکا، از هر 8 نفر، یک نفر بدهکار است که حدود 12.9درصد مردم این کشور را تشکیل می‌دهد. جوانان 25 تا 34 ساله بیشترین بدهی وام دانشجویی را دارند اما بیشترین مبلغ وام‌ها متعلق به گروه سنی 35 تا 49 سال است که بیش از 600 میلیارد دلار را تشکیل می‌دهند. به گزارش انجمن زنان دانشگاهی، در این میان، زنان در مقایسه با مردان بیشترین میزان بدهی‌ها را به خود اختصاص داده‌اند و نیز دانشجویان سیاه‌پوست در مقایسه با دیگر نژادها و قومیت‌ها بیشترین بدهکاران وام‌های دانشجویی در آمریکا محسوب می‌شوند.

  بدهی‌های بخش فدرال و خصوصی

کل مبلغ وام‌گیرندگان وام دانشجویی بخش دولتی و فدرال حدود 43 میلیون دلار و کل بدهی وام دانشجویی فدرال قریب 1.59 تریلیون دلار گزارش شده است. در این بین، وام‌های دانشجویی بخش خصوصی 7.87درصد از کل وام‌های دانشجویی را تشکیل می‌دهد. کل بدهی‌های وام دانشجویی در بخش خصوصی حدود131.81 میلیارد دلار عنوان شده است. در بدهی‌های وام‌های فدرال، چنانچه وام‌گیرنده‌ها قادر به بازپرداخت آن نباشند، می‌توانند پرداخت وام را به تعویق بیندازند. معمولا در این دوره‌هایی که بازپرداخت وام به تعویق می‌افتد، به آن بهره تعلق می‌گیرد. به‌دلیل تخفیف وام دانشجویی که از طرف دولت ارائه شده، تعداد وام‌گیرندگان به‌دلیل کاهش وام از سوی دولت، افزایش می‌یابد. اما در وام‌های دانشجویی خصوصی، وام‌گیرنده‌ها می‌توانند بازپرداخت وام دانشجویی بخش خصوصی را از طریق تعویق یا تسلیم آن به تعویق بیندازند اما صرف‌نظر از اینکه وام‌گیرنده، پرداختی انجام می‌دهد یا خیر، مدام به میزان سود اضافه می‌شود. عدم پرداخت وام دانشجویی معمولا بعد از یک دوره پرداخت نکردن اتفاق می‌افتد. اکثر وام‌های دانشجویی دولتی و فدرال پس از گذشت تقریبا 270 روز یا 9 ماه تمام از زمان سررسید پرداخت وام، وارد مرحله قصور در پرداخت می‌شود. وام‌های دانشجویی بخش خصوصی نیز معمولا پس از سه دوره عدم پرداخت که معمولا سه ماه را شامل می‌شود، وارد فاز قصور در پرداخت می‌شود، اما این حالت ممکن است به محض یک دوره عدم پرداخت رخ دهد.

  آغاز بخشودگی بدهی‌های دانشجویی

به گزارش تایم، همین چند ماه پیش بود که خبر بخشودگی یک میلیارد دلاری بدهی‌های دانشجویی در دانشکده‌های انتفاعی مطرح شد. دولت آمریکا، این اقدام را به‌عنوان پیشنهاد آغازین کمک به قربانیان این بخش توصیف می‌کند. به نظر می‌رسد دولت بایدن حدود یک میلیارد دلار بدهی وام دانشجویی فدرال را برای بیش از 70 هزار وام‌گیرنده‌ای که به نظر می‌رسد برای رفتن به دانشگاه‌های انتفاعی با کیفیت پایین فریب خورده‌اند، بخشیده است. این تصمیم، اقدامی ابتدایی در رویکرد سختگیرانه دولت بایدن در راستای سودآوری است و همچنین، یک سیاست پیش‌بینی‌شده از سوی بایدن برای بخشش بدهی وام‌های دانشجویی در سطح آموزش عالی است که این مبلغ به حدود 400 میلیارد دلار نزدیک می‌شود. گروه اول دانشجویانی که مورد بخشش بدهی‌ها واقع شده‌اند، 72 هزار ذی‌نفعی هستند که از سوی وزارت آموزش عالی مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند؛ اعم از اینکه در موسسات انتفاعی شرکت کرده‌ و درمورد نرخ فارغ‌التحصیلی یا اشتغال گمراه شده‌اند. مقامات دولت ترامپ با این ادعا که هرگونه رفتار نادرست دانشگاه‌ها، به درآمد دانشجویان آسیب وارد نمی‌کند، از رسیدگی به بخشودگی بدهی وام‌ها خودداری کرده‌اند.  وزیر آموزش عالی دولت بایدن در بیانیه‌ای با اعلام بخشودگی وام‌ها، تخفیف نسبت به بازپرداخت‌ها را کاملا موجه دانست. از نظر او، وام‌گیرنده‌ها باید راهی ساده و عادلانه برای بازپرداخت وام‌های خود داشته باشند. اما در اینجا پرسش‌های بیشتری پیرامون بخشش وام دانشجویان مطرح شده که هنوز پاسخ درستی به آنها داده نشده است. بایدن در طول مبارزات انتخاباتی سال گذشته قول بخشش 10 هزار دلار بدهی بخش فدرال را برای همه وام‌گیرنده‌های دانشجویی داده بود که هزینه آن برای دولت 370 میلیارد دلار تخمین زده شده است. اما تاکنون روند اجرای این طرح اعلام نشده است. جمهوری‌خواهان زمانی که دانشجویان سابق دانشگاهی حدود 1.6 تریلیون دلار بدهی به بخش فدرال داشتند، در برابر بخشش وام 10 هزار دلاری هم مقاومت کرده‌اند. درعین‌حال، چند نفر از رهبران برجسته دموکرات‌ها، خواهان بخشش 50 هزار دلاری وام‌های بخش فدرال برای هر وام‌گیرنده هستند که این هزینه برای دولت حدود یک تریلیون دلار تمام می‌شود.

  تاثیر دوران کرونا بر تعویق بدهی‌ها

دوران کرونا و تاثیر آن بر اقتصاد آمریکا و زندگی مردم باعث شد 3.2 میلیون وام‌گیرنده دانشجویی در بخش فدرال ایجاد شود و نیز افزایش بیکاری در این کشور به‌دلیل رکود ناشی از قرنطینه، بیشترین بدهی وام دانشجویی را از سال 2013 به بعد به‌دنبال داشت. با وجود این، تلاش برای تسویه بدهی دانشجویان به کاهش متوسط بدهی این وام‌های دانشجویی کمک کرده است. به‌طورکلی، موجودی کل وام دانشجویان در سراسر کشور در سال 2020 به 8.28درصد افزایش یافت. در این بین، با توجه به همه‌گیری کرونا و اوضاع نابسامان اقتصادی، متوسط بدهی وام دانشجویی 4.5درصد افزایش داشته است. در ماه می‌2020، 9درصد از وام‌گیرندگانی که در موسسات و دانشگاه‌های دولتی مشغول تحصیل بودند از پرداخت بدهی‌های خود جا ماندند. 7درصد وام‌گیرندگانی هم که در موسسات و دانشگاه‌های خصوصی تحصیل می‌کنند و نیز 24درصد کسانی که در دانشکده‌های خصوصی و انتفاعی حضور دارند قادر به بازپرداخت بدهی‌ها نبودند. در اوایل سال 2020، 75.3درصد وام‌های دانشجویان بخش‌های خصوصی درحال بازپرداخت بود، درحالی‌که حدود 20درصد دچار تعویق شده بودند. به همین دلیل، کووید-19 باید کاتالیزوری برای تأمین مالی آموزش عالی باشد. دولت آمریکا در یک سال گذشته حدود 5 تریلیون دلار در زمینه تحریک‌سازی بازپرداخت وام‌ها هزینه کرده است که یکی از آنها بخشودگی مالیاتی وام‌های دانشجویی بود.

  بخشودگی راه‌حل نهایی نیست

با وجود اینکه بایدن در وعده‌های انتخاباتی خود نسبت به بخشودگی بدهی‌های وام‌های دانشجویی متعهد شده بود و چند تریلیون دلار از بسته‌های تقویتی دولت و پیشنهادی بودجه‌ای به دست آمده، اما هنوز خبری از بخشش وام‌های دانشجویی نیست و نسبت به پرداخت آنها اطلاعیه‌ای منتشر نشده است. هنوز مردم آمریکا وعده‌های انتخاباتی رئیس‌جمهور جدید خود را برای حل بحران بدهی‌های دانشجویی از یاد نبرده‌اند. با توجه به شیوع همه‌گیری کرونا و شدت‌گرفتن مشکلات اقتصادی متعاقب آن، برخی اقدامات کوچک که باعث توقف کار دولت فدرال شده، بازپرداخت وام دانشجویی و سود آن را در سپتامبر امسال متوقف کرده است. این بحث، خوشحالی وام‌گیرنده‌ها را درمورد چگونگی پرداخت 1.7 تریلیون دلار بدهی وام دانشجویی به‌دنبال داشته است که همین امر باعث شده میلیون‌ها نفر قادر به خرید خانه و تشکیل خانواده باشند.

بایدن مدت‌هاست برای 10 هزار دلار بخشش وام دانشجویی تلاش می‌کند، درحالی‌که حزب دموکرات خواستار حداقل 50 هزار دلار است. در این میان، جمهوری‌خواهان هیچ نظری درباره بخشش این بدهی‌ها عنوان نکرده‌اند و معتقدند این بخشودگی‌ها نمی‌تواند عامل اصلی مشکل را برطرف کند. این درحالی است که روزانه در پاسخ به افزایش هزینه‌های آموزش عالی و کاهش بودجه برای تحصیلات عمومی، هزاران وام جدید به دانشجویان تعلق می‌گیرد. کارشناسان امر بر این باورند که با وجود وسوسه‌انگیز بودن طرح بخشش وام‌های دانشجویی، اما این راه‌حلی پایدار برای گذر از این چالش نیست. اصلاح از طریق دستورالعمل اجرایی که دستور لغو آن از نظر تئوری می‌تواند از سوی دولت صادر شود، دانشجویان آینده و مالیات‌دهندگان را با شکست روبه‌رو می‌کند.

راه چاره جایگزین چیست؟

با وجود اینکه بخشودگی وام‌های دانشجویی راهکار اصولی فرار از بحران مالی در آمریکا نیست، برخی کارشناسان راه‌حل‌هایی را به دولت فدرال پیشنهاد داده‌اند که می‌تواند مرهمی برای فاجعه ایجادشده باشد و تا حدی این بحران را سروسامان دهد. یکی از راهکارهای پیشنهادی، توقف محاسبه سود برای وام‌گیرندگان فعلی و کاهش نرخ آن به 0.5درصد برای دانشجویان بعدی و کاهش یک درصدی برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی است که به‌طور قابل‌توجهی پایین‌تر از نرخ فعلی سودی است که به وام‌های دانشجویی تعلق می‌گیرد. درحال‌حاضر، نرخ سود این وام‌ها از 3.73درصد شروع می‌شود. دولت باید هدف خود را تأمین هزینه‌ها قرار دهد، نه اینکه1.2 تریلیون دلار از مطالبات وام دانشجویی را تحت‌عنوان دارایی ثبت کند. اما این اقدام هنوز هم مساله چگونگی بازپرداخت سرمایه توسط فارغ‌التحصیلان دانشگاهی را حل نمی‌کند و مشکل در جای خود باقی است. اولین گام این است که طرح بخشش خدمات عمومی وام را بار دیگر به‌طور کامل مهندسی کنند که این کار به کارمندان دولت فدرال، دولت ایالتی و محلی اجازه می‌دهد بدهی دانشجویی خود را با کسر از هزینه واقعی طی یک دهه بازپرداخت کند.  افرادی که تجربه تحصیل در مقطع تحصیلات عالی را دارند، وظایف شهری خود را بهتر از بقیه جامعه انجام می‌دهند، چالش‌های آب‌وهوایی را درک کرده و هزینه‌های بیشتری را برای آن پرداخت می‌کنند. بنابراین، بهتر است همه راهکارها را در قالب یک برنامه اصلاح‌شده بخشودگی وام عمومی قرار داد و این کار را با یک برنامه بازپرداخت 10ساله مبتنی‌بر درآمد آغاز کرد. برای ایجاد انگیزه در ادامه مشارکت، هر شخصی که در موعد مقرر بدهی خود را پرداخت کند، ظرف یک سال 10درصد از میزان صورت‌حساب او بخشیده می‌شود. این اقدام، مسئولیت‌پذیری افراد را نسبت به بازپرداخت وام‌های خود بالا می‌برد و این اعتقاد را در آنها ایجاد می‌کند که آموزش عالی در خدمت یک هدف عمومی قرار گرفته و در این راستا، همه افراد جامعه از حضور افرادی با تحصیلات عالی در بطن جامعه بهره‌مند می‌شوند.

آخرین مرحله برای تسهیل بازپرداخت بدهی‌ها، سهولت در پرداخت وام‌های دانشجویی در زمان ورشکستگی است. این کار نه‌تنها محدودیت بخشش را فراتر از مبلغ پیشنهادی لیبرال‌ها به کل وام‌ها تعمیم می‌دهد، بلکه عواقب آن را نیز به نوعی برآورده می‌کند که ممکن است به نفع محافظه‌کاران مالی تمام شود؛ چراکه این امر در گزارش اعتباری وام‌گیرنده‌ها ثبت می‌شود. این قبیل استراتژی‌ها و راهکار‌ها در سطح فدرال تنها شروع ماجراست و این راه‌ها نیز تنها پیشنهادهای اولیه است و ایالت‌ها و دانشکده‌ها باید روی راه‌حل‌های خلاقانه فکر کنند. به‌عنوان مثال، سه‌ساله کردن مقاطع تحصیلی، مدل ثابت کردن میزان شهریه که هزینه‌ها را برای هر مقطع ثابت نگه می‌دارد، برنامه‌های جذب دانشجو برای افزایش نرخ تکمیل ظرفیت‌ها، مداخلات آموزش مادام‌العمر و اقدامات پاسخگویی بهتر برای دانشکده‌ها جزء راهکارهایی هستند که می‌توان به آنها فکر کرد. استفاده از همه‌گیری کرونا فرصتی طلایی برای ایجاد تغییراتی پایدار در بحران اصلی سیستم آموزش عالی به شمار می‌رود.