سیامک خاجی،  روزنامه‌نگار: آندره‌آ استراماچونی، سرمربی ایتالیایی که پس از جدایی پرحاشیه‌اش از استقلال حدود یک فصل‌ونیم بیکار مانده بود سرانجام با الغرافه قطر به توافق رسید تا در فصل آینده هدایت این تیم را در لیگ ستارگان این کشور برعهده داشته باشد. به نظر می‌رسد استرا که به دلیل قرارداد دو ساله‌ای که با استقلال امضا کرده بود و نوع جدایی‌اش قرار است تمامی دستمزدش را تا پایان این فصل دریافت کند، ترجیح داد تا در این مدت استراحت کند و حالا راهی قطر شده تا چالش جدیدی را آغاز کند. این مربی ایتالیایی که با نشستن روی نیمکت اینترمیلان نامی برای خود دست‌وپا کرد پس از حضوری ناموفق در این تیم در باشگاه‌های بعدی خود ازجمله اودینزه، پاناتینایکوس و اسپارتاپراگ نیز نتوانست هواداران را راضی کند تا اینکه به استقلال آمد و خیلی زود به چهره‌ای محبوب در بین طرفداران آبی‌های پایتخت بدل شد. او به خوبی توانست به کمک ستاره‌های مستعد فوتبال ایران دوران مربیگری خود را احیا کند و حالا راهی کشورهای حاشیه خلیج‌فارس شده تا هم ماجراجویی جدیدی را آغاز کند و هم به لطف قرارداد خوبی که با این تیم‌ها منعقد می‌کند حساب بانکی‌اش را پرتر کند. این روند در فوتبال ایران کم رخ نداده است و مربیان خارجی زیادی بوده‌اند که پس از حضور در لیگ ایران یا نشستن روی نیمکت تیم ملی یا احیا شده‌اند یا اینکه برای خود نامی دست‌وپا کرده و پیشنهادهای بهتری دریافت کرده‌اند. در ادامه به بررسی برخی از این نمونه‌ها می‌پردازیم.

 لوکا بوناچیچ

سرمربی کروات که با مربیگری در فولاد خوزستان کارش را در فوتبال ایران آغاز کرد و در ادامه در باشگاه‌های زیادی به کار پرداخت. بوناچیچ که تا پیش از حضور در ایران مربی شناخته شده‌ای نبود و مهم‌ترین حضورش روی نیمکت هایدوک اشپیلت کشورش بود پس از حضور در فولاد و استقلال خوزستان رزومه بهتری پیدا کرد و در ادامه در آلبانی و کرواسی مشغول به کار شد. دومین حضورش در ایران به همراه سپاهان بود که موفق‌ترین دوران بوناچیچ در لیگ ایران بود. او به همراه این تیم دو جام حذفی و یک نایب‌قهرمانی آسیا را کسب کرد و پس از دو فصل حضور در اصفهان راهی النصر امارات شد. حضورش در این کشور چندان طولانی نبود و دوباره به ایران برگشت و در تیم‌های مختلفی ازجمله فولاد، مس کرمان، گسترش فولاد، سپاهان و ذوب‌آهن مشغول به‌کار شد. البته حضور او در ایران مداوم نبود و در طول این سال‌ها در کرواسی و قطر نیز مشغول به کار شد و به لطف عملکرد نسبتا خوبش در تیم‌های ایرانی توانست پیشنهادهای خوبی دریافت کند. آخرین حضور بوناچیچ با ذوب‌آهن در اواخر فصل گذشته بود که تنها 8 بازی روی نیمکت این تیم نشست.

 وینفرد شفر

این مربی آلمانی اگر چه پیش از حضور در ایران سال‌ها در فوتبال کشورش و همچنین کشورهای مختلف ازجمله امارات، کامرون، آذربایجان و جامائیکا مربیگری کرده بود اما پیش از حضور در استقلال در تایلند و جامائیکا حضور داشت و به نظر می‌رسید به دوران بازنشستگی نزدیک می‌شود. این مربی آلمانی در استقلال نتایج نسبتا قابل قبولی گرفت و با قهرمانی در جام‌حذفی به همراه آبی‌ها دوباره نامش را به‌عنوان یک مربی موفق در خاورمیانه مطرح کرد. این روند خوب کافی بود تا پس از جدایی از این تیم به سرعت راهی امارات شود و هدایت بنی‌یاس را برعهده بگیرد. شفر پس از آن به الخور قطر رفت و اکنون هدایت این تیم را برعهده دارد.

 پائولو سرجیو

این مربی پرتغالی نیز مربیگری را در کشورش آغاز کرد و در باشگاه‌هایی همچون گیمارش، اسپورتینگ لیسبون و سانتاکلارا کارش را ادامه داد و سپس راهی تیم‌های خارجی همچون هارتس اسکاتلند، کلوژ رومانی و آپوئل قبرس شد. با این حال پس از حضوری کوتاه‌مدت روی نیمکت تیم فجیره امارات نزدیک به دو سال بدون تیم ماند تا اینکه راهی ایران شد و روی نیمکت نفت آبادان نشست. حضور سرجیو در این تیم خوزستانی مجموعا موفقیت‌آمیز بود و او توانست این تیم را با شکست ناپذیری در 7 بازی آخر فصل در لیگ نگه دارد. درحالی که گفته می‌شد سرجیو درحال تمدید با نفتی‌ها قرار دارد این مربی پرتغالی به تیم التعاون عربستان رفت و البته تنها نیم‌فصل در این تیم دوام آورد. نتایج نه‌چندان خوب او در لیگ این کشور باعث شد تا خیلی زود حکم اخراجش امضا شود و او به کشورش بازگردد. در همان زمان پیشنهاد پورتیموننزه را پذیرفت و در لیگ برتر پرتغال مشغول به کار شد. سرجیو در فصل گذشته موفق شد تیمش را در لیگ نگه دارد و به نظر می‌رسد برای فصل بعد هم همچنان در این باشگاه حضور خواهد داشت.

 افشین قطبی

این مربی دورگه ایرانی پیش از حضور روی نیمکت پرسپولیس در تیم‌های مختلف ازجمله تیم ملی آمریکا، کره‌جنوبی و تیم لس‌آنجلس گلکسی به‌عنوان دستیار مشغول به کار بود. با این حال تنها فصل حضورش روی نیمکت قرمزها با قهرمانی دراماتیک این تیم همراه شد و او به سرعت نامی برای خود دست‌وپا کرد. پس از این قهرمانی فدراسیون فوتبال ایران تصمیم گرفت هدایت تیم ملی را هم به او واگذار کند اما عملکرد قطبی در تیم ملی چندان درخشان نبود و با حذف از جام ملت‌ها از سمتش کنار رفت. او حالا رزومه‌ای خوب برای خود ساخته و راهی ژاپن شد و روی نیمکت شیمیزو اس‌پالس نشست. پس از سه سال حضور در این تیم به تایلند رفت و هدایت بوریرام را برعهده گرفت و دو سال هم سرمربی شیجیاژوانگ اور برایت چین بود. قطبی پس از مدتی حضور در فولاد دوباره به لیگ چین برگشت.

 یورگن گده

این مربی آلمانی هم به نوعی مربیگری را در ایران آغاز کرد و در ابتدای راه ابتدا به‌عنوان دستیار و سپس به‌عنوان سرمربی پرسپولیس منصوب شد. او که سابقه چندانی در فوتبال کشورش نداشت حتی هدایت تیم ملی امید ایران را نیز در کمال شگفتی به دست آورد اما نتوانست موفقیتی در این تیم کسب کند. با این حال پس از حضور در ایران دوباره به آلمان برگشت و در ادامه هدایت تیم ملی ازبکستان و تیم‌های الاهلی بحرین و نفتچی باکو را برعهده گرفت. گده در سال‌های اخیر راهی ویتنام شده و بیشتر به‌عنوان مدیر فنی در تیم‌های ملی پایه این کشور مشغول به کار است.

 ایگور استیماچ

دیگر مربی کروات که توانست در فوتبال ایران نامش را مطرح کرده و حالا در تیم ملی هند حضور دارد. استیماچ پس از مربیگری در تیم‌های باشگاهی کشورش، برای یک سال هدایت تیم ملی کرواسی را نیز عهده‌دار شد اما حضورش در این تیم چندان موفق نبود. او پس از مدتی حضور در تیم زادار راهی ایران شد و هدایت تیم سپاهان را برعهده گرفت. اگر چه او نتوانست با این تیم نامدار ایرانی به توفیق چندانی برسد اما فصل بعد راهی الشحانیه قطر شد و از سال 2019 نیز هدایت تیم ملی هند را عهده‌دار شده است.

 برانکو ایوانکوویچ

اگر چه برانکو موفق‌ترین مربی خارجی در لیگ برتر ایران است که سه دوره با پرسپولیس جام قهرمانی را کسب کرده اما هر دو دوره حضورش روی نیمکت تیم‌های ایرانی باعث شد تا نامش بیش از قبل مطرح شود. او به‌عنوان دستیار بلاژوویچ وارد فوتبال ایران شد و پس از آن هدایت تیم‌های ملی امید و بزرگسالان ایران را برعهده گرفت و با ایران در جام‌جهانی 2006 نیز حضور داشت. این موفقیت‌ها باعث شد با پیشنهاد دیناموزاگرب به کرواسی برگردد و دو قهرمانی هم به همراه این تیم تجربه کند. برانکو در چین هم با شاندونگ لوننگ قهرمان سوپرلیگ شد اما پس از آن در الاتفاق عربستان، الوحده امارات و برهه دوم حضورش در دیناموزاگرب چندان موفق نبود تا اینکه به پرسپولیس آمد و سال‌های درخشانی را با این تیم تجربه کرد. او پس از جدایی از این تیم راهی عربستان شد و پس از مدت کوتاهی حضور روی نیمکت الاهلی، هدایت تیم ملی عمان را برعهده گرفت.