محمدرضا حاجی‌عبدالرزاق، روزنامه‌نگار: تیم ملی فوتبال ایران اگرچه در بازی مقابل هنگ‌کنگ در اولین دیدار خود در دور برگشت رقابت‌های جام‌جهانی در منامه بحرین سه بر یک به پیروزی رسید اما نمایش ناهماهنگ بازیکنان کمی نگران‌کننده بود، هرچند حمیت و غیرت ایرانی همیشه در زمین فوتبال نشان داده است که می‌تواند تا حد زیادی خیلی از مسائل فنی را جبران کرده و کارهای بزرگی را رقم بزند. تیم ملی فوتبال کشورمان با هدایت اسکوچیچ امشب درحالی به مصاف تیم ملی بحرین خواهد رفت که از این دیدار می‌توان به‌عنوان یکی از حساس‌ترین بازی‌های تاریخ فوتبال ایران نام برد؛ چراکه به قول امید نمازی مربی پیشین تیم ملی با یک لغزش کوچک در این مسابقه روند صعود‌های پیاپی تیم ملی فوتبال ایران به جام‌جهانی قطع شده و این موضوع می‌تواند آسیب‌های زیادی را به فوتبال کشورمان طی سال‌های آینده بزند، با این حال کیفیت بالای بازیکنان تیم ملی این امیدواری را ایجاد کرده که امشب در منامه سه امتیاز دیگر به حساب شاگردان اسکوچیچ واریز شده و مسیر صعود تاحدی هموار شود. گفت‌وگوی «فرهیختگان» با امید نمازی را در زیر می‌خوانید.

صحبت‌مان را از بازی ایران مقابل هنگ‌کنگ آغاز کنیم. تیم ملی برد ولی آن‌طور که باید و شاید در این بازی نشانه‌هایی از یک تیم ملی قدرتمند را شاهد نبودیم.

واقعیت امر این است که این بازی را به‌صورت مستقیم و کامل تماشا نکردم چون برگزاری دیدار ایران و هنگ‌کنگ با تمرینات تیمم همزمان شده بود اما در ادامه خلاصه بازی و لحظات حساس و گل‌های رد و بدل‌شده را مرور کردم. بنابراین به‌صورت کاملا واضح و با جزئیات زیاد نمی‌توانم درخصوص این بازی خاص اظهارنظری داشته باشم اما آن‌طور که دیدم و شنیدم بچه‌های تیم ملی بد نبودند و این درحالی است که گل حریف نیز براساس اصل غافلگیری به ثمر رسید اما درمجموع به نظر می‌رسد تیم ملی در این دیدار بازی بدی را ارائه نکرده است.

یک ایراد به تفکرات اسکوچیچ به‌عنوان سرمربی تیم ملی گرفته می‌شود مبنی‌بر اینکه به نظر می‌رسد انگار هنوز سیستم و ارنج واقعی خودش را پیدا نکرده تا جایی‌که در بازی‌های گذشته تیم ملی گاهی شاهد حضور ۳ دفاع و در برخی بازی‌ها شاهد حضور چهار مدافع بودیم و جالب اینکه در تمرینات نیز این موضوع حکمفرما بود.

 این موضوع نمی‌تواند نشان‌دهنده شک و تردید باشد در هر صورت شاید یک مربی بخواهد برای هر بازی یک سیستم را به کار گرفته و با یک ترکیب به میدان برود. این درحالی است که متاسفانه قبل از این بازی‌ها هیچ بازی تدارکاتی که به درد تیم ملی بخورد برای این تیم مهیا نشد و این موضوع خودش تاسف‌آور و نگران‌کننده است؛ چراکه بازی‌های تدارکاتی به یک مربی اجازه می‌دهد ترکیب تیمش یا سیستم بازی که به نفرات و تیمش می‌خورد را بشناسد اما از سوی دیگر یک مربی می‌خواهد انعطاف تاکتیکی داشته باشد و برخی مواقع که به مشکل می‌خورد شاید بخواهد سیستمش را تغییر بدهد. این‌طور که من می‌بینم اسکوچیچ دارد روی سه دفاع و چهار دفاع کار می‌کند تا از هر دو سیستم در مواقع لزوم استفاده کند، اینکه چه زمانی از چه سیستمی استفاده کند نیز بستگی به حریف و شرایط بازی دارد و این موضوع به نظر من شک و تردید نیست و اگر هم باشد یک امر منطقی به شمار می‌رود. خود ما نیز به‌صورت پیش‌فرض در تیم‌مان هر دو سیستم با سه دفاع و چهار دفاع را تمرین می‌کنیم؛ چراکه تیم باید انعطاف تاکتیکی داشته باشد و بتواند سیستم خود را بازی به بازی و حتی وسط بازی تغییر بدهد.

درحالی از عدم‌برگزاری بازی تدارکاتی به‌عنوان یک نکته نگران‌کننده یاد می‌کنید که خورشیدی سرپرست تیم ملی در اردوی کیش گفت این امر با هماهنگی سرمربی تیم ملی محقق شده و اسکوچیچ بازی تدارکاتی نخواسته؛ چراکه تیم ملی طی یک برنامه فشرده چهار بازی سنگین را پشت‌سر خواهد گذاشت ولی به نظر می‌رسد به همین دلیل تیم ملی بازی ناهماهنگی مقابل هنگ‌کنگ پشت‌سر گذاشت.

این موضوع را عجیب می‌دانم که اسکوچیچ بازی تدارکاتی نخواسته باشد چون در هر صورت آماده‌سازی تیم ارتباط مستقیم با بازی‌های تدارکاتی دارد؛ اینکه تیم بتواند هماهنگ شود یا سرمربی بتواند ترکیب اصلی خود را بشناسد یا یک سیستم مناسب توسط کادرفنی به تناسب بازی‌های پیش‌رو اتخاذ شود، این مسائل نشان می‌دهد برگزاری بازی‌های تدارکاتی بسیار مهم است و بازهم تاکید می‌کنم عجیب است اگر اسکوچیچ بازی تدارکاتی نخواسته باشد.

پس اعتقاد دارید اگر هم اسکوچیچ این موضوع را به زبان نیاورده باشد در ذهنش دنبال بازی تدارکاتی بوده؟

اگر شما می‌گویید خورشیدی گفته نخواسته که قطعا نخواسته اما دلیل اینکه چرا در این مقطع سرمربی تیم ملی بازی تدارکاتی نخواسته را نمی‌دانم اما معمولا مربیان ‌تیم ملی تا پیش از این مثل کی‌روش همیشه به‌دنبال برگزاری بازی تدارکاتی بودند؛ چراکه دوست داشتند تیم‌شان محک بخورد و بتوانند از بازیکنان مختلف و متعدد استفاده کنند و ترکیب اصلی و موردعلاقه‌شان را هرچه سریع‌تر پیدا کرده و به آن برسند.

فارغ از اینکه درحال حاضر چه کسی سرمربی تیم ملی است، به نظر شما در این دو، سه سال اخیر چه بر سر تیم ملی فوتبال ایران آمد که از حسرت نرفتن به جمع ۱۶ تیم برتر جهان در جام جهانی روسیه الان به جایی رسیده‌ایم که با نگرانی نتایج سایر گروه‌ها را دیدار می‌کنیم تا به‌طور مثال لبنان مقابل سریلانکا مساوی کند تا برای صعود به‌عنوان تیم دوم شانس‌هایمان زیاد شود؟

به نظر من این موضوع برمی‌گردد به یک غفلت در بازی‌های دور رفت تیم ملی. در آن زمان ویلموتس سرمربی تیم ملی بود و تیم ملی نتوانست در آن دیدارها نتایج دلخواه را گرفته و برای صعود خودش را به‌عنوان یک مدعی معرفی کند و همین موضوع باعث شد ما یک پسرفتی داشته باشیم و عقب بیفتیم اما به نظر من تیم ملی فعلی حداقل از لحاظ مهره اگر به تیم ملی جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل که ما با آن کار کردیم بی‌احترامی نباشد هم از لحاظ سن تیمی جوان‌تر است و هم از لحاظ تعداد لژیونرها که در سطح بالای فوتبال اروپا بازی می‌کنند وضعیت بهتری دارد. درمجموع مهره‌های بیشتری در دستان سرمربی تیم ملی هست و فکر می‌کنم تیم ملی فعلی تیم قدرتمندی می‌تواند باشد، در هر صورت الان تیم ملی از لحاظ امتیازی عقب افتاده و باید در این چند بازی خیلی حواس‌شان باشد چون اگر یک مقدار اشتباه کرده و لغزش داشته باشند ممکن است کار گره خورده و به جاهای خطرناک کشیده شود و تیم ملی از دور رقابت‌ها حذف شود اما من امید دارم بتوانیم ۳ بازی باقی‌مانده را با اقتدار ببریم تا به مرحله بعدی رقابت‌ها صعود کنیم.

البته طی مصاحبه‌ای که با جلال چراغپور داشتیم، ایشان این‌طور مطرح کرده بود که تیم فعلی بعد از تیم ملی جام جهانی ۹۸ فرانسه بهترین تیم ملی در این ۲۰ سال اخیر است.

من هم تقریبا هم‌عقیده با چراغپور هستم. هرچند به نظر من تیمی که به جام‌جهانی روسیه رفت هم تیم بسیار خوبی بود و این تیم هم تفاوت زیادی با آن تیم ندارد و فقط به نظر من در جام جهانی روسیه تیم ملی واقعا هماهنگ، یکدست و یک‌دل بود و آن هماهنگی به نظر من در این دوره از رقابت‌ها وجود ندارد و باز هم تاکید می‌کنم شاید دلیل آن عدم‌برگزاری بازی‌های تدارکاتی باشد. از سوی دیگر درخصوص کادر فنی و سرمربی هم باید بگویم بالاخره کی‌روش ۸ سال در تیم ملی فوتبال ایران بود و کاملا بازیکنان و شرایط فوتبال ایران را می‌شناخت اما اسکوچیچ با اینکه حدود ۱۵ ماه از روی کار آمدنش سپری می‌شود اما به‌خاطر شرایط موجود و شیوع ویروس کرونا نتوانست به آن صورت کمپ‌ها و اردوهای متعددی داشته باشد و به همین دلیل مطمئنا او شناخت کمتری از بازیکنان دارد، بنابراین اینها همه دلایلی می‌شود که شاید این تیم به خوبی و هماهنگی تیم جام‌جهانی ۲۰۱۸ روسیه نباشد اما بازهم تاکید می‌کنم از لحاظ مهره و نیروی انسانی شاید به قول چراغپور بعد از تیم جام جهانی ۹۸ بهترین تیم ملی باشد.

فکر می‌کنید بزرگ‌ترین عاملی که باعث شد تیم ملی ویلموتس نتواند نتیجه لازم را بگیرد به چه چیزی برمی‌گردد. به‌خصوص در دو دیدار حساس مقابل بحرین و عراق؟

به نظر من در آن زمان خیلی دیر سرمربی را آوردند، البته من کاری به مهارت‌های فردی و فنی ویلموتس ندارم اما هر مربی باشد که برای پیاده کردن عقاید و تفکراتش زمان کمی داشته باشد، مطمئنا با مشکل مواجه شده و فرصت کافی را به دست نخواهد آورد و ممکن است تیم ناهماهنگ باشد و یکدست نباشد. من فکر می‌کنم همین عوامل باعث شد در دو بازی مهم مقابل عراق و بحرین در دور رفت رقابت‌های نتوانیم نتیجه دلخواه را کسب کنیم. این درحالی است که برخی صحبت‌ها حاکی از آن است که ویلموتس مربی خوبی نبود که من زیاد به این مسائل نمی‌پردازم، با این حال از لحاظ قراردادی در آن زمان اشتباهات بزرگی را مرتکب شدند اما مربی آنچنان بدی هم نبود؛ چراکه در برخی تیم‌ها موفق عمل کرده اما قراردادی که با او بسته شد شاید یکی از بزرگ‌ترین اشتباهات تاریخ فدراسیون فوتبال باشد.

به‌عنوان یک مربی حرفه‌ای فکر می‌کنید چه اتفاقی می‌افتد که دو مهاجم شاخص تیم ملی یعنی سردار آزمون و مهدی طارمی که در لیگ‌های روسیه و پرتغال درخشان ظاهر شده و گل‌های بسیاری را به ثمر رساندند نمی‌توانند مقابل تیمی مثل هنگ‌کنگ موفق عمل کرده و گلزنی کنند، هرچند تیم حریف هم با دفاع اتوبوسی به مصاف تیم ملی ایران آمده بود.

هر تیم دیگری هم که به قول شما اتوبوسی یا 10 نفره در خط ۱۸ قدم خود دفاعی بازی کند مطمئنا هر تیم دیگری هم باشد برای گلزنی به دردسر می‌افتد. اگر تیم‌هایی مثل کامبوج و یمن و کشورهایی از این دست را فاکتور بگیرید تیم‌هایی که بالاخره تا یک سطحی بالا آمده و پیشرفت کرده‌اند را اگر در نظر بگیرید، شکاف لایه‌های این تیم‌ها در حالت فشرده خیلی مشکل است. به نظر من اگر تیم ملی هماهنگی بیشتری داشت یا شاید اگر بازی‌های تدارکاتی بیشتری را انجام می‌داد، این مشکلات هم کمتر پیش می‌آمد. الان درحال حاضر بازیکنی مثل سردار آزمون در لیگ روسیه با یک تیم روسی بازی می‌کند یا طارمی در لیگ پرتغال با یک تیم پرتغالی بازی می‌کند. جهانبخش در انگلیس و هرکدام از بازیکنان با یک شیوه و از یک باشگاه و سبک متفاوت به تیم ملی آمده و برای خودشان ایده و عقیده‌ای دارند و این مربی است که باید ایده‌های خود را پیاده کرده و همه را نسبت به عقایدش هماهنگ کند. من فکر می‌کنم این فرصت را نه ویلموتس پیدا کرد و نه اسکوچیچ. اگرچه اسکوچیچ زمان بیشتری داشت اما متاسفانه به‌خاطر شیوع ویروس کرونا اردوهای کمتری را برگزار کرد.

به بازی حساس مقابل بحرین برسیم؛ اگرچه از هر لحاظ از حریف امشب خود سرتر هستیم اما به نظر می‌رسد آنها از لحاظ مسائل جانبی و حاشیه می‌توانند برای تیم ملی ایران مشکل‌ساز باشند. فکر می‌کنید درنهایت در این دیدار چه اتفاقاتی بیفتد؟

پیش‌بینی این دیدار خیلی سخت است اما خیلی موارد هستند که می‌توانند نتیجه بازی را رقم بزنند، مثلا همین مسائلی که به آنها اشاره کردید مثل داوری یا میزبانی و... ، همه تاثیرگذار هستند ما امیدواریم یک داور بی‌طرف برای این دیدار انتخاب شده و داوری باشد که به سود بحرین سوت نزند اما شرایط آب و هوایی و بسیاری از موارد دیگر حاکی از آن است که بازی در منامه بحرین همیشه برای تیم ملی ایران سخت بود، به‌طور مثال خود ما در زمان کی‌روش یک بازی در این کشور برگزار کردیم که واقعا شرایط دشواری برای ما به وجود آمد و فکر می‌کنم با گل مجتبی جباری در دقایق پایانی بازی را با مساوی به پایان رساندیم و در غیر این صورت ما آن بازی را می‌باختیم و کارمان در ادامه خیلی سخت می‌شد. همه اینها درحالی است که بحرینی‌ها هم دست‌وپا بسته نیستند و با اینکه ما از لحاظ نیروی انسانی و بازیکن به آنها می‌چربیم اما در هر صورت فوتبال یک بازی تیمی محسوب می‌شود و اگر یک تیم همدل و یکدست نباشد تیم‌هایی که شاید از لحاظ تیمی ضعیف‌تر باشند اما از لحاظ تیمی بهتر کار می‌کنند بتوانند نتیجه لازم را بگیرند، بنابراین باید خیلی حواس‌مان باشد و بهترین عملکرد را داشته باشیم. من فکر می‌کنم اگر مقابل بحرین روز خوب‌مان باشد و بچه‌ها بهترین عملکرد خود را داشته باشند حتی در منامه می‌توانیم بحرین را شکست بدهیم.

با توجه به جمیع جهات و مشکلات موجود فکر می‌کنید تیم ملی در پایان این رقابت‌ها تا چه اندازه شانس برای صعود به مرحله نهایی مقدماتی جام جهانی را داشته باشد؟

در هر صورت باید نگرانی باشد چون یک لغزش و اشتباه کوچک می‌تواند کار ما را به جاهای تنگ برساند اما من امیدوار هستم چون تیم ملی از لحاظ بازیکن کم ندارد و باید بتواند نتیجه بگیرد. ما باید خیلی حواس‌مان باشد و هیچ اشتباهی در کارمان نباشد. امیدوارم تیم ملی بتواند از این مرحله صعود کند تا این روند چند سال اخیر که دوبار پیاپی به جام جهانی صعود کردیم قطع نشده و برای بار سوم نیز تیم ملی ایران به جام جهانی قطر راه پیدا کند.

و اگر این اتفاق نیفتد برای همه اهالی فوتبال گران تمام خواهد شد.

صددرصد همین‌طور است. هر زمانی که تیم ملی نتواند به جام جهانی صعود کند این موضوع یک شکست بزرگ برای تمام فوتبال به شمار می‌رود. من در آمریکا این موضوع را از نزدیک تجربه کردم و تیم ملی آمریکا با اینکه در فوتبال به جایی رسیده که یک وزنه به شمار می‌رود اما در جام‌جهانی ۲۰۱۸ روسیه با یک لغزش و شکست به مشکل خورد و درحالی که در مقابل تیمی مثل ترینیداد و توباگو به دفعات به برتری رسیده بود اما مقابل این تیم در مقدماتی جام‌جهانی روسیه بازی را واگذار کرد و نتوانست به جام جهانی صعود کند و می‌دانم که این اتفاق برای فوتبال آمریکا بسیار گران تمام شد، بنابراین باید از این اتفاقات درس گرفت هرچند امیدوارم این اتفاق نیفتد اما اگر هم بیفتد باید بیشتر کار کنیم، خوب درس بگیریم و سعی کنیم بهتر باشیم تا کار به جایی نرسد که با اما و اگر درنهایت صعود کنیم.

حتما خبر دارید که الکساندر نوری به کادر فنی تیم ملی فوتبال آمریکا اضافه شد. در این خصوص چه صحبتی دارید؟

این موضوع را در روزنامه‌ها خواندم و نمی‌دانم او در چه نقشی در تیم ملی آمریکا حضور داشته و موقت است یا به شکل دیگر کار می‌کند اما در هر صورت خود فدراسیون فوتبال آمریکا این موضوع را روی سایت اعلام نکرده، بنابراین درباره اینکه الکساندر نوری تا چه حد بخواهد با آمریکا همکاری کرده و در چه پست و سمتی باشد چیزی نمی‌دانم.