سینا مهدوی، روزنامه‌نگار: لغو و تعویق آزمون‌ها تا زمان عبور از شرایط بحرانی کرونا یکی از مطالبات اصلی در سراسر کشور است. اما این روزها پزشکانی که درحال تحصیل در رشته‌های مختلف تخصصی هستند درخواست تعویق و لغو آزمون ارتقا را داشته‌اند. آزمون ارتقا به زبان ساده مانند آزمون‌های پایان سال تحصیلی است که اجازه می‌دهد یک دستیار تخصصی در سطح بالاتری به تحصیل ادامه دهد. امتحانات ارتقا و گواهینامه تخصصی شامل دو بخش امتحان درون‌دانشگاهی و امتحان کتبی سراسری است. امتحان سراسری ازسوی دبیرخانه شورای آموزش پزشکی و تخصصی کشور به‌صورت کتبی برگزار می‌شود. مجموع نمره‌های ارتقا در هرسال برابر 300 است که 50 درصد به ارزیابی درون‌دانشگاهی و 50 درصد به امتحان سراسری کتبی مربوط است.

هر دستیار تخصصی برای ارتقا به سال بالاتر یا موفقیت در امتحان گواهینامه تخصصی باید سه‌حداقل نمره ‌را کسب کند: حداقل‌ نمره درون‌دانشگاهی، حداقل ‌نمره کتبی سراسری، حداقل نمره‌ کل ‌و در غیر این‌صورت ‌مردود‌ شناخته‌ می‌شود. البته احتساب حداقلی‌های نمرات بستگی به وضعیت و نمرات دیگر شرکت‌کنندگان در آزمون دارد. حال باتوجه به شرایط کرونایی کشور دستیاران رشته‌های مختلف تخصص به‌ویژه رشته‌هایی که درگیری بیشتر با عرصه درمان بیماران مبتلا به کرونا داشته‌اند درخواست لغو آزمونی را دارند که در روزهای 17 و 18 و 19 تیرماه 1400 قرار است برگزار شود. البته عمده دستیارانی که خواهان تعویق و لغو این آزمون هستند در رشته‌هایی مانند داخلی، طب اورژانس، عفونی و بیهوشی درحال تحصیل هستند. رشته‌هایی که طی 15 ماه سپری‌شده از پاندمی کرونا بیشترین حجم درمان را در بیمارستان‌های آموزشی و دولتی به دوش کشیده‌اند.

هشتگ لغو_آزمون_ارتقا_و_گواهینامه_دستیاری_پزشکی در فضای مجازی طی چندروز گذشته مطالبه اصلی این دستیاران است؛ هشتگی که پیش از این با کارزار و نامه به معاونت آموزشی وزارت بهداشت به‌صورت رسمی درخواست لغو یا تعویق این آزمون را داشته است. دستیاران رشته‌های تخصصی بر این باور هستند که در شرایط غیرمعمول در آزمونی حیاتی شرکت می‌کنند. تاکنون بیش از 2500 نفر کارزار اصلاح آزمون ارتقا 1400 را امضا کرده‌اند و هزاران توئیت درخصوص این آزمون منتشر شده است. 

در متن نامه‌ای که دستیاران درگیر کرونا خطاب به معاون آموزشی وزیر بهداشت منتشر کرده‌اند، آمده است: «تمامی شرایط و نیازهای معمول کسب آمادگی شرکت در آزمون‌های مذکور ازجمله آرامش روحی، تمرکز فکری، زمان کافی جهت مطالعه تحت تأثیر شرایط این پاندمی قرار داشته و همان‌طور که مستحضرید، داوطلبان در مقایسه با ادوار گذشته در وضعیت کاملا نامطلوب و نابرابر هستند. حجم کاری دستیاران سال آخر در بیمارستان‌های آموزشی و درمانی برخلاف عرف معمول هرسال در ماه‌های منتهی به آزمون ارتقا و دانشنامه به‌منظور فراغت بیشتر جهت مطالعه، نه‌تنها کم نشده، بلکه بر آن افزوده شده و فرصت مطالعه و آمادگی برای این آزمون در حد بسیار ناچیزی فراهم بوده و هست.»

موج چهارم کرونا که با گستردگی و کشندگی بیشتری در کشور بروز و ظهور کرد، سعید نمکی وزیر بهداشت را مجبور کرد در نامه‌ای به معاونان خودش بخواهد که از تمام ظرفیت دستیاران استفاده کند. این استفاده حداکثری دلیلی شد تا رزیدنت‌های سال آخری که معمولا در سال‌های پیش از این با کاهش فعالیت‌های درمانی فرصت مطالعاتی بیشتری داشته باشند، مجبور به حضور و گذراندن شیفت‌های سنگین کرونایی شوند.

دستیاران تخصصی در قسمت دیگری از نامه خود به علی‌اکبر حقدوست، معاون آموزشی وزیر بهداشت می‌نویسند: «قابل‌ذکر است که برای آزمون ارتقا و دانشنامه سال ۱۳۹۹ باتوجه به درگیری حدود ۳ ماه دستیاران سال آخر با این شرایط مزایایی برای ایشان درنظر گرفته شد، ازجمله تعویق و همزمانی امتحان ارتقا و دانشنامه، عدم نیاز به قبولی در امتحان گواهینامه جهت شروع طرح و...؛ لذا باتوجه به موارد فوق اینجانبان خواهشمندیم موارد تغییرات اجرایی ذیل در آزمون گواهینامه و دانشنامه تخصصی سال ۱۴۰۰ لحاظ و اعمال شوند: ۱- تعویق آزمون ارتقا و برگزاری آن در ماه شهریور، ۲- ادغام آزمون ارتقا و دانشنامه، ۳- کاهش حداقل نمره قبولی.»

حقدوست، معاون آموزشی وزیر بهداشت در پاسخ به مطالبه دستیاران درخصوص تعویق آزمون در نامه‌ای اصرار به برگزاری آزمون در تاریخ فوق‌الذکر دارد و به معاونت‌های آموزشی دانشگاه‌های علوم‌پزشکی می‌نویسد: «هرگونه تاخیر در مجموعه آزمون‌های ارتقا/ گواهینامه و دانشنامه منجربه آسیب جبران‌ناپذیر به ارائه خدمات در نظام سلامت، مراکز آموزشی درمانی و سایر بیمارستان‌های کشور و همچنین اختلال جدی در چرخه آموزش آکادمیک و بالینی دستیاران و تامین اعضای هیات‌علمی برای دانشگاه‌های علوم‌پزشکی کشور خواهد شد.» آنچه مشخص است گره برگزاری آزمون ارتقا خیلی راحت‌تر با دست باز می‌شود تا بخواهد با دندان باز شود. دستیاران رشته‌های مختلف اعتقاد دارند اگر این آزمون به‌صورت قطبی و آنچه در آزمون پره انترنی برگزار می‌شود و نیز تغییر پایه قبولی در آزمون می‌تواند دغدغه خیل کثیری از دستیاران را حل کند. از آنجاکه هیچ تضمینی برای توقف موج جدید کرونا در کشور وجود ندارد و در بعضی استان‌های کشور روند صعودی دیده می‌شود،

تغییر رویه برگزاری آزمون ارتقای تخصصی یکی از الزامات این روزهای معاونت آموزشی وزارت بهداشت است. خبر فوت ناگهانی _خودکشی_ چند دستیار تخصصی فشار‌های مضاعفی را به معاونت آموزشی وزارت بهداشت درخصوص دستیاران تخصصی وارد کرد. تلاش برای حل معضلات آموزشی و رفاهی دستیاران درحالی در نامه مشترک معاونت‌های فرهنگی و آموزشی وزارت بهداشت وعده داده می‌شود که اصرار به برگزاری آزمون ارتقا در تاریخ 17 تا 19 تیر و رویه سابق آن نشان می‌دهد معاونان وزیر بهداشت به‌صورت موقتی و تنها دربرابر فشار رسانه‌ای حاضر به عقب‌نشینی هستند. تقابل معاونت آموزشی وزارت بهداشت طی دوسال اخیر و درگیری با کرونا با جمع کثیری از پزشکان و دستیاران تخصصی حتی در نمونه آزمون دستیاری 48 به مجاری قانونی و بالادستی کشیده شد.