الهام کاظمی
 خبرنگار گروه شهر

پیش از او نیز برخی افراد در پلیس و همچنین ستاد مبارزه با مواد مخدر نسبت به کاهش مجازات اعدام ابراز نگرانی کرده بودند. آنها معتقدند که بهترین مجازات برای محکومان موادمخدر در شرایط فعلی اعدام است. آذر پارسال بود که یک فوریت طرح جنجالی مجازات جایگزین اعدام با وجود مخالفت جدی ناجا و قوه قضائیه در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید. براساس این طرح که توسط کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس ارائه شده، مجازات اعدام برای قاچاقچیان مواد مخدر به سرکرده‌های باندهای قاچاق یا افرادی که برای چندمین بار متوالی مرتکب قاچاق سنگین می‌شوند، محدود می‌شود.

 مشکلات اقتصادی دلیل افزایش قاچاقچیان
این طرح هنوز در مجلس است و تا تبدیل شدن به قانون راه درازی را باید طی کند. با این حال گویا مجلس قرار نیست از طرح خود کوتاه بیاید. به‌طوری که محمد کاظمی، نایب‌رئیس کمیسیون حقوقی و قضایی افزایش آمار قاچاقچیان مبتدی را نه به طرح کاهش مجازات اعدام بلکه به مشکلات اقتصادی جامعه مرتبط دانسته است. کاظمی اشکالات اساسی برای مبارزه با این گروه از قاچاقچیان را به مجریان قانون نسبت داده است. به اعتقاد او علاوه‌بر اهتمام جدی ستاد مبارزه با موادمخدر و پلیس مبارزه با موادمخدر باید بنیه اقتصادی جامعه تقویت شود.

 تشدید مجازات
رابطه‌ای با کاهش قاچاق ندارد
علی هاشمی، رئیس کمیته مبارزه با مواد مخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام در گفت‌وگو با «فرهیختگان» از اقدام مجلس دفاع می‌کند. هاشمی با اشاره به تشدید مجازات‌ها در طول 37 سال گذشته می‌گوید که تجربه نشان می‌دهد افزایش جرائم باعث افزایش میزان قاچاق، افزایش آسیب به خانواده فرد زندانی و اعدام‌شده می‌شود. طبق آمار در سال 59 میزان دستگیری در حوزه مواد مخدر 10 تا 11 هزار نفر بوده است، رقمی که پارسال با وجود تشدید مجازات‌‌ها به 350 تا 400 هزار نفر رسیده است، به همین دلیل است که هاشمی معتقد است که این موضوع قطعی و ثابت شده است که تشدید مجازات مشکلی را حل نمی‌کند.

 مدیریت مصرف، راه‌حل مبارزه با مواد مخدر
او راه‌حل وضعیت فعلی اعتیاد و قاچاق مواد مخدر در کشور را مدیریت مصرف می‌داند، موضوعی که در برنامه ششم توسعه هم به آن اشاره شده است. رئیس کمیته مبارزه با مواد مخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام دو علت را دلیل اوضاع کنونی مواد مخدر در جامعه می‌داند؛ جاذبه اقتصادی داشتن تهیه مواد مخدر و ریشه‌داری مصرف مواد مخدر. هاشمی مصرف مواد مخدر در کشور را جدی می‌داند و معتقد است تا زمانی که این ریشه‌داری وجود دارد، جاذبه اقتصادی هم وجود خواهد داشت.
دلایل اقتصادی یکی از دلایلی است که نایب‌رئیس کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس باعث گرایش افراد به سمت مواد مخدر خواند. اما هاشمی علاوه‌بر این موضوع رویکرد فرهنگی، اجتماعی و سیاسی موجود در کشور را هم باعث این مشکل می‌داند. او می‌گوید که وضعیت فرهنگی کشور کارکرد مناسبی ندارد، همین است که ما 40 سال کار کردیم و نتوانستیم مواد مخدر را کنترل کنیم، چراکه ما به فرهنگ نگاه سخت داریم نه نگاه نرم. او معتقد است که استراتژی فرهنگی باید مدارای فرهنگی باشد.

 مجازات زندان با جدیت اجرا شود
با این حال او بار دیگر تاکید می‌کند که شدت مجازات رابطه مستقیمی با کاهش اعتیاد ندارد و کار مجلس صحیح است. البته به اعتقاد او این امر به این معنا نیست که مجازات اعدام حذف شود. دراین میان به گفته او مجازات زندان باید با سرسختی لازم اجرا شود، به این معنی که نباید شرایطی فراهم شود که باندهای مافیایی به قوه قضائیه و مرجع اجرای حکم نفوذ کنند و مانع آن شوند. تجربه جهانی مبارزه با مواد مخدر به این صورت است که اعتیاد را به دو دسته اعتیاد پرخطر (اعتیاد به هروئین، کراک و شیشه) و اعتیاد کم خطر (اعتیاد به تریاک، شربت‌های نگهدارنده و درمان‌کننده) تقسیم می‌کنند و بر این اساس با آن مبارزه می‌کنند. موضوعی که به گفته هاشمی در مجمع مصلحت هم به تصویب رسیده و در برنامه ششم گنجانده شده است که تا می‌توانند داروهای نگهدارنده تولید کنند تا معتادان از این طریق به شرایط عادی برگردند.