سیامک خاجی، روزنامهنگار: پس از انجام قرعهکشی مرحله دوم انتخابی جام جهانی در منطقه آسیا مشخص بود که تیم ملی ایران در گروه چندان راحتی قرار ندارد و کار سختی برای صعود به مرحله بعد خواهد داشت اما کمتر کسی تصور میکرد ایران در پایان دور رفت این مسابقات تنها 6 امتیاز جمعآوری کرده باشد و با دو شکست پیاپی برابر بحرین و عراق موقعیتش برای صعود اینچنین به خطر بیفتد. ایران که مدتها در صدر جدول ردهبندی تیمهای آسیایی قرار داشت حتی با وجود چنین رقبای سرسختی هم امید نخست صعود از گروهش محسوب میشد اما حالا شرایط بهگونهای رقم خورده که حتی دوم شدن در این گروه هم ممکن است اتفاق نیفتد و تیم ایران حتی شانس حضور در مرحله آخر انتخابی جامجهانی را از دست بدهد. بسیاری از کارشناسان معتقدند ایران با در اختیار داشتن ستارههای نامداری که برخی از آنها در تیمهای اروپایی فصلی فوقالعاده را سپری کردهاند نباید اینچنین دغدغه صعود داشته باشد و حتی با تیمی متشکل از ستارههای حاضر در لیگ داخلی هم باید بتواند از پس تیم نهچندان قدرتمندی همچون بحرین برآید.
فاصله زیاد ایران با رقبا
تیم ملی ایران درحال حاضر یکی از زهردارترین خطوط حمله فوتبال آسیا را در اختیار دارد و زوج خط حمله تیم اسکوچیچ فصل پیش در لیگهای روسیه و پرتغال نمایشی فوقالعاده داشتند و عملکردی بسیار خوب در گلزنی ارائه کردند. به لطف ارزش بالای سردار آزمون و مهدی طارمی، تیم ملی ایران سومین تیم ارزشمند فوتبال آسیا از نظر سایت ترانسفرمارکت است و در گروه خود هم برتری بسیار محسوسی نسبت به سایر تیمها دارد. سردار آزمون گرانترین بازیکن حال حاضر فوتبال ایران است که 23 میلیون یورو ارزش دارد و در صدر جدول قرار گرفته است. پس از او طارمی با 16 میلیون یورو حضور دارد و در رتبه سوم نیز نام علیرضا جهانبخش دیده میشود که پس از افتی که پس از حضور در برایتون داشت ارزش او که تا 18 میلیون یورو هم رشد کرده بود به 5 میلیون یورو کاهش پیدا کرده است. علی قلیزاده، کاوه رضایی، سامان قدوس و میلاد محمدی رتبههای بعدی این فهرست را در اختیار دارند. درحال حاضر فوتبال ایران لژیونرهای زیادی در فوتبال اروپا دارد که حضور در لیگهای خوبی همچون پرتغال، کرواسی و ترکیه باعث بالا رفتن ارزش این نفرات شده است. در چنین شرایطی از تیمی چنین پرمهره انتظار میرود تا نتایج بهتری در رقابتهای آسیایی کسب کند و حتی تفکری فراتر از آسیا داشته باشد. با این حال تیم ایران در آستانه 4 مسابقه حساس خود که از روز پنجشنبه استارت میخورد با اما و اگرهای زیادی روبهرو است و این نگرانی وجود دارد که شاید یکی از غایبان بزرگ فوتبال آسیا در جامجهانی 2022 باشد.
در گروه ایران بازیکنان دو تیم هنگکنگ و کامبوج کمترین قیمت را دارا هستند و با توجه به اینکه فوتبال در این دو کشور در اولویت نیست و تیمهای چندان قدرتمندی نیز در اختیار ندارند طبیعی است که بازیکنان تیم ملی آنها نیز ارزش بالایی نداشته باشند. مجموع ارزش تیم هنگکنگ 3.13 میلیون یورو است که از ارزش علی قلیزاده(4 میلیون یورو) هم کمتر است. گرانترین بازیکن این تیم تنها 275 هزار یورو ارزش دارد که هونگفای یاپ، گلر 31 ساله و باتجربه این تیم است که همانند سایر ملیپوشان در لیگ هنگکنگ بازی میکند. با وجود این اختلاف فاحش در قیمت بازیکنان، بازی رفت دو تیم با دو گل به سود ایران خاتمه یافت. البته آنها نقشی تعیینکننده در معادلات این گروه دارند؛ چراکه سه بازی باقیمانده این تیم برابر سه مدعی گروه خواهد بود و نباختن در یکی از این دیدارها به سود دو تیم دیگر تمام میشود. این تیم در نخستین بازی خود به مصاف ایران میرود و سپس با عراق و بحرین دیدار میکند. با توجه به تساوی این تیم شرق آسیا برابر بحرین در دیدار رفت، شاید در بازی برگشت هم بتوانند نتیجه دلخواه تیم ایران را برابر میزبان مسابقات کسب کنند.
شرایط بهتر عراق
کامبوج هم که ضعیفترین تیم گروه محسوب میشود و همه بازیهای خود را تا اینجا باخته است هم مجموعا تنها 1.83 میلیون یورو ارزشگذاری شده و جالب اینکه برخی بازیکنان این تیم در این سایت دارای قیمت هم نیستند. این تیم 5 بازیکن 150 هزار یورویی در ترکیب خود دارد که البته بعید است در صورت انتقال به تیمی دیگر چنین مبلغی برای خرید آنها پرداخت شود. در چنین شرایطی دور از انتظار نبود که آنها دیدار رفت خود برابر ایران را با نتیجه پرگل 14 بر صفر ببازند و امیدی برای قرار گرفتن در رده چهارم هم نداشته باشند. البته با توجه به کنار کشیدن کرهشمالی از این مسابقات این برد در صورت دوم شدن ایران چندان بهکار نخواهد آمد؛ چراکه براساس تصمیم فیفا برای مساوی شدن شرایط گروهها قرار است نتایج دیدار با تیمهای پنجم گروه در ردهبندی بهترین تیمهای دوم لحاظ نشود.
جالب اینکه بحرین، یکی از مدعیان کنونی صعود از این گروه تنها 2.73 میلیون یورو ارزش دارد و حتی از هنگکنگ نیز قیمت پایینتری دارد. با این حال آنها در سالهای اخیر همواره تیمی خوب و دردسرساز برای مدعیان را در اختیار داشتهاند و معمولا در تورنمنتهای مهم آسیایی نتایج قابل قبولی کسب کردهاند. گرانترین بازیکن تیم ملی این کشور سیدضیا سعید، وینگر تیم است که تنها لژیونر این تیم نیز محسوب میشود که در تیم النصر کویت توپ میزند. او درحال حاضر 350 هزار یورو ارزش دارد و در ردههای بعدی نیز کمیل حسن و سیدعیسی قرار دارند. به نظر میرسد نداشتن لژیونر در دیگر کشورها علت اصلی پایین بودن قیمت بازیکنان این تیمها بوده و البته با توجه به این اکثرا در لیگهای داخلی مشغول به بازی هستند کمتر در سطح بینالمللی شناخته شدهاند.
در این گروه عراق شرایط به مراتب بهتری از نظر ارزش بازیکنان نسبت به سایر رقبای ایران دارد و این تیم نزدیک به 9 میلیون یورو ارزش دارد. گرانترین بازیکن عراقیها علی عدنان است که در تیم ونکوور وایتکپس آمریکا عضویت دارد و 1.5 میلیون یورو روی او قیمت گذاشته شده است. این مدافع چپ 27 ساله که سابقه بازی در تیمهای آتالانتا، اودینزه و ریزهاسپور ترکیه را دارد سال گذشته یکی از نفرات اصلی تیمش بود اما امسال به دلیل مشکلات ویزا هنوز نتوانسته برای این تیم به میدان برود. مهند علی دیگر لژیونر سرشناس فوتبال عراق است که در 20 سالگی 900 هزار یورو ارزش دارد و هماکنون به صورت قرضی از الدحیل راهی السیلیه قطر شده است. بشار رسن نیز که مدتها در ترکیب تیم پرسپولیس حضور داشت و به خوبی با فوتبال ایران آشناست با ارزشگذاری 700 هزار یورویی در تیم قطر اسسی عضویت دارد و سومین بازیکن گرانقیمت تیم ملی عراق محسوب میشود. ابراهیم خلف که در تیم نیروی هوایی عراق عضویت دارد و سعد ناطق و امجد عطوان، دو بازیکن الشرطه عراق که در لیگ قهرمانان آسیا همگروه ایران بود در رتبههای بعدی این جدول قرار گرفتهاند.
ژاپن در صدر
در بین قدرتهای فوتبال آسیا نیز ایران پس از ژاپن و کرهجنوبی ارزشمندترین تیم ملی را در اختیار دارد. ژاپنیها به لطف لژیونرهایی چون تاکهیرو تومیاسو(18 میلیون یورو)، دایچی کامادا(16 میلیون یورو) و البته تاکهفوسا کوبو که به رئال مادرید پیوسته و 15 میلیون یورو نیز ارزش دارد با ارزشترین تیم آسیا لقب گرفته است. آنها تاکومی مینامینو را نیز در تیم ملی دارند که در عضویت باشگاه لیورپول است و حالا به صورت قرضی در ساوتهمپتون بازی میکند. ژاپن در سالهای اخیر بازیکنان زیادی را راهی فوتبال اروپا کرده و به این ترتیب ارزش ستارههای این کشور رشد چشمگیری داشته است و تیم ملی آنها درحال حاضر حدود 130 میلیون یورو ارزش دارد.
کرهجنوبی نیز دومین تیم بالای 100 میلیون یورو فوتبال آسیاست که البته بخش عمدهای از این ارزشگذاری را مدیون مهمترین ستاره سالهای اخیر فوتبال خود یعنی هونگمین سون است که چند فصل اخیر در تاتنهام درخششی عالی داشته است. اگر چه کره درحال حاضر 125 میلون یورو ارزش دارد اما سون به تنهایی 85 میلیون یورو میارزد. او که بدون شک بهترین بازیکن فوتبال آسیا در سالهای اخیر بوده توانسته کشورش را به رده دوم برساند. نفر بعدی در این فهرست هیچان هوانگ است که در تیم لایپزیگ عضویت دارد و دو فصل اخیر مورد توجه تیمهای مطرح اروپایی نیز قرار داشته است. این مهاجم کرهای هم 11 میلیون یورو قیمت دارد و البته فصل خوبی را نیز در بوندسلیگا سپری نکرد.
در بین تیمهای آسیایی، استرالیا با نزدیک به 36 میلیون یورو رده چهارم را در اختیار دارد و عربستان سعودی نیز با 25.78 میلیون یورو دومین تیم گرانقیمت غرب آسیا محسوب میشود. چین، امارات و قطر نیز دیگر تیمهای حاضر در این فهرست هستند که به جز چین و امارات که مانند ایران در دور رفت نتوانستند امتیازات مورد انتظار خود را جمعآوری کنند سایر تیمها جزء مدعیان صعود به مرحله بعد رقابتهای انتخابی و البته حضور در جامجهانی 2022 قطر هستند.