مرتضی غرقی، خبرنگار باسابقه صداوسیما در گفت‌وگو با «فرهیختگان»:
مریم عاقلی، روزنامه‌نگار: عبدالناصر همتی، چهره اقتصادی این روزهای انتخابات، از نیروهای اولیه صداوسیما بوده که فعالیت خود را از سال ۱۳۵۹ در سازمان صداوسیما آغاز کرده و از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۳ معاون سیاسی این سازمان بوده است. از سال‌هایی که او در صداوسیما بوده، اطلاعات کمی در دسترس است. به‌همین دلیل «فرهیختگان» برای بررسی پیشینه عملکرد او با مرتضی غرقی، خبرنگار پرسابقه و قدیمی واحد مرکزی خبر گفت‌وگو کرده است.
باتوجه به حضور عبدالناصر همتی در اواخر دهه 60 و اوایل دهه 70 در سازمان صداوسیما، ارزیابی شما از عملکرد او در آن دوره به‌عنوان معاون سیاسی سازمان چیست؟
من آنچه بیان می‌کنم، صرفا مشاهدات عینی و تجربیات کار با همتی است؛ چراکه من به هیچ‌یک از جریانات سیاسی وابستگی ندارم و آنچه بیان می‌کنم برداشت شخصی از شخصیت حرفه‌ای همتی است.
همتی در دورانی که محمد هاشمی رئیس سازمان صداوسیما بود، معاون سیاسی بود و کار را از خبرنگاری در واحد مرکزی خبر شروع کرد. بعد از آن رئیس اخبار استان‌ها و سپس معاون سیاسی شد. او در کارش بسیار تسلط داشت و بعد از این دوره مدرک دکتری گرفت. وقتی هاشمی از صداوسیما رفت، همتی نیز به بیمه رفت.
مهم‌ترین اتفاقات و رویکردهای او در دوره معاون سیاسی سیما چه بود؟
در دورانی که وی معاون سیاسی بود، اتفاقات مهمی رقم خورد. رادیو پیام یکی از ابتکارات همتی بود که توسط عبدالرشیدی راه‌اندازی شد و بُعد خبررسانی رادیو را گسترده‌تر و به‌روز کرد. در آن زمان صرفا در دو بخش 21 و 14 بخش خبری داشتیم و برای مردم بخش‌های 22 و 12 جا نیفتاده بود. در بخش تلویزیون هم حرکت‌هایی صورت گرفت و او نوآوری‌های خاص خود را داشت.
نگاه همتی یک نگاه مذهبی روشنفکرانه است؛ یعنی در عین حال که اعتقادات شخصی خود را دارد هیچ‌گاه دچار جمود فکری نشد، درحالی‌که برخی از افراد باتوجه به شرایط روز حرف‌هایی بیان می‌کنند که خودشان هم باور ندارند، اما همتی باور یا تجربه عملیاتی برای حرف‌هایی که بیان می‌کرد، داشت. البته نقطه چالشی ما بحث اقتصاد است. تجربه‌ای که ایشان در زمینه اقتصاد دارد، مدرک اقتصادی است و مدتی نیز در بیمه مرکزی بوده. به‌نظر می‌رسد ایشان در مدیریت بانک مرکزی حرکت نسنجیده‌ای انجام نداده و ازسوی دیگر می‌توان گفت او از نیروهای جوان در این عرصه است که پختگی لازم را دارد.
همتی از خبرنگاری شروع کرد و سپس مدیرکل و معاون سیاسی شد و بعد سلسله‌مراتب را طی کرده است؛ این نقطه قوت همتی است که هم در دنیای آکادمیک و هم در دنیای تجربه صاحب‌نظر است و همه این موارد را تجربه کرده است. طبق تجربه آن دوره، او شخصیت متکبری نیست، درحالی‌که برخی سیاستمداران ما خودبزرگ‌بینی دارند، ولی همتی چنین نگاهی به اطرافیان خود ندارد.
رویکردهای سیاسی همتی چگونه بوده است؟
همتی به جریانات سیاسی وابستگی کمتری دارد و درست است که با هاشمی کار می‌کرد، ولی عمدتا جذب جریان سازندگی نبوده است. البته نگاه من اکنون نیز نگاه سازندگی نیست و شاید با آنها یا اصلاح‌طلبان و حتی اصولگرایان ده‌ها مورد اختلاف‌نظر داشته باشیم؛ اما این صحبت همتی که از یک جریان مستقل آمده‌ام، تاحدودی حرف درستی است.
او مدتی که در صداوسیما بود، در مسائل سیاسی، اقتصادی، جناحی و... نگاه مستقلی داشت و دعواهایی را که آن زمان در صداوسیما به‌دلیل رفتارهای جناحی رخ می‌داد، به‌آرامی حل می‌کرد؛ چراکه دنبال حل مشکل بود و ازسوی دیگر نگاه و جریان سیاسی خاصی نداشت و این سبب می‌شد انعطاف‌پذیری وی زیاد باشد. اینها نکاتی است که برداشت شخصی من است و کاری با جریان سیاسی که از وی حمایت یا وی را تکذیب می‌کنند، ندارم.
نزدیکی فکری و دیدگاهی همتی و محمد هاشمی
یعنی او به‌رغم نزدیکی به محمد هاشمی یا کارگزاران در سال‌های 68 تا 73 که معاون سیاسی سیما بود، همین رویکرد مستقل را داشتند؟
بله، طبیعی است وقتی محمد هاشمی وی را به‌عنوان معاون سیاسی قرار داد، باید یک نزدیکی فکری و دیدگاهی بین او و محمد هاشمی وجود می‌داشت. بنده نمی‌خواهم بگویم او عضو جریان سازندگی نیست یا هست، اما قطعا نگاه همتی به آنها بسیار نزدیک است که مدت طولانی توانسته بود با محمد هاشمی کار کند و به‌نوعی با سازندگی همکاری داشته باشد.
این نشان می‌دهد نگاه سازندگی قدری در همتی وجود دارد، اما وقتی می‌گویند یک شخصی اصولگرا یا اصلاح‌طلب است، طیف وسیعی از سفید تا سیاه است و شاید همتی قشر خاکستری این طیف در انتخابات باشد.
در جناح‌های سیاسی افرادی هستند که افراطی عمل می‌کنند و حرف هیچ‌کس جز نگاه حزبی خود را نمی‌پذیرند، اما به اعتقاد من همتی به این صورت عمل نمی‌کند و اگر حرفی به او بیان کنید که او بتواند تطبیق دهد و به نفع کشور باشد، قطعا آن نگاه را می‌پذیرد.
