


ندا اظهری، روزنامهنگار: بعد از تجربه نمایشگاه اینوتکس2020 که بهدلیل همهگیری کرونا کاملا بهصورت آنلاین و در فضای مجازی برگزار شده بود، امسال این نمایشگاه در قالب تلفیقی، حضوری و آنلاین با موفقیت به پایان رسید. شاید سخت، اینوتکس امسال بهعنوان یکی از مهمترین رویدادها و نمایشگاههای فناوری و نوآوری در کشور با تجربهای سخت و طاقتفرسا اما شیرین، حالا خود را برای نمایشگاه سال آینده آماده میکند. در نمایشگاه امسال، محصولات نوآورانه و فناورانه متعددی به نمایش درآمدند که بهطور قطع میتواند نقطهعطفی در مسیر رشد و توسعه هرچه بیشتر کشور باشد و حمایت نهادها و سازمانها در این مسیر، میتواند روح خسته فناوری را طراوتی دوباره ببخشد تا فناوران و نوآوران با توانی مضاعف پیش روند و به ابتکارات خود برسند.
نخستین پرینتر 5بعدی جهان در ایران
در راهروهای نمایشگاه که با لگوهای رنگی مزین شدهاند، پیش میروم و بهدنبال سوژه جذابی برای گفتوگو میگردم که چشمم به نوشتهای روی بنر میخورد با عنوان «نخستین پرینتر 5بعدی جهان در ایران». همین یک جمله کافی بود تا بایستم و تاملی کنم. در گوشهای از غرفه سه دستگاه پرینتر سهبعدی جا خوش کردهاند و روی میز پیشخوان و داخل کمدی که در سمت دیگر غرفه وجود دارد، سازههای پرینت سه و 5بعدی قرار گرفتهاند. سمانه سلطانی، از اعضای شرکت «ابزارآفرین هوشمند پردیس» و اپراتور دستگاههای پرینتر میگوید: «دستگاه پرینتر 5بعدی اختراع خود شرکت است و برای اولینباری است که در دنیا چنین دستگاهی ساخته میشود. تفاوت بعد چهارم و پنجم این دستگاهها با پرینترهای سهبعدی، در بعد زمان است؛ سرعت کار را بالاتر برده و کار پرینت را با دقت و ظرافیت بیشتری انجام میدهد. این پرینترها برخلاف انواع سهبعدی که با بالا بردن سرعت، کیفیت کار پایین میآید، با سرعت زیادی کار پرینت را انجام میدهند.» به گفته او، شرکت ما تولیدکننده مواد اولیه پرینترهای سهبعدی و 5بعدی است و خدمات و تولید پرینترهای سه و 5بعدی را هم انجام میدهد. پرینترهای 5بعدی، 4برابر پرینترهای سهبعدی سرعت دارند بهعنوان مثال، اگر بخواهیم کاری را با ظرافت پرینت کنیم، با نازلهای ریز شروع میکنیم که سرعت کار را پایین میآورد بهطوری که حتی یک مجسمه کوچک را ممکن است بین 10 تا 15ساعت تکمیل کند. اما در کارهایی که کیفیت خیلی امر مهمی نیست، میتوان از نازل درشتتری هم استفاده کرد و سرعت کار را بالاتر برد بهطوری که کار را میتوان طی 5 تا 10ساعت تکمیل کرد. درواقع، سرعت کار دستگاه به آنالیز اولیه آن بستگی دارد. در پرینترهای 5بعدی، یک کار طی 2 تا 3ساعت تمام میشود.
سلطانی اشاره میکند این دستگاه هم ثبت داخلی و بینالمللی شده است. در ساخت اشیای پرینت 5بعدی درحال حاضر در ابعاد 50 در 50 شروع کردهایم؛ البته ابعاد بزرگتری هم پرینت میشود اما کوچکتر از آن ابعاد تولید نمیکنیم. در تولید پرینتهای سهبعدی و 5بعدی معمولا از مواد وارداتی استفاده میکنند اما اگر بیشتر از مواد تولد داخل استفاده کنند، هم بهدلیل کیفیت و هم بهدلیل قیمت مناسبتری میتوانند آن را خریداری کنند. یک رول مواد خارجی حدود یکمیلیون تومان قیمت دارد درصورتی که مشتریان میتوانند تنها با 400هزار تومان یک رول را خریداری کنند که هم نظر مالی و هم از نظر کیفیت کار برای آنها مقرونبهصرفهتر است.
مدیریت انواع انرژی با کمک اینترنت اشیا
مراغهای، مدیرعامل شرکت «برونتاب انرژی» در گفتوگو با «فرهیختگان» میگوید: «سالیان سال است که در دنیا بحث اندازهگیری انرژی بهمنظور کاهش مصرف فراگیر شده و در کشور ما بهدلیل ارزان بودن انرژی، انگیزهای برای افراد یا بخشهای دولتی ایجاد نمیکرد تا بخواهند به فکر کاهش مصرف بیفتند. اما در سالهای اخیر، با توجه به افزایش هزینه حاملهای انرژی مانند آب، گاز و برق و نیز کمبود منابع سوختهای فسیلی و کمبود آب باعث شده راهکارهایی که به کاهش مصرف کمک میکنند، از طرفداران بسیاری برخوردار شوند.» این شرکت، تجربه یک شرکت بیش از 100ساله دانمارکی را وارد ایران کرد. طی 10سالی که از شکلگیری شرکت میگذرد، اعضای این شرکت مشغولR&D، تحقیق و توسعه و مهندسی معکوس تجهیزات روز اروپایی بودند و درحال حاضر، تمامی تجهیزات ساخت داخل است و حدود سهسالی است که کار صادرات محصولات را به کشورهای مختلف دنیا ازجمله کشورهای اطراف مانند سوریه و آذربایجان تا کشورهای دیگر دنیا به کمک شرکتهای واسط اروپایی شروع کردهاند و محصولات را به کانادا، آمریکا، استرالیا و کشورهای دیگر صادر کردهاند. آنها توانستهاند خطتولید را به خطتولید در کشورهای مختلف تبدیل کنند.
مدیرعامل این شرکت دانشبنیان اشاره میکند: «از دیگر محصولات شرکت میتوان به اندازهگیری پارامترهای مختلف ازجمله دما، رطوبت، فشار، نور، آمپر، ولتاژ، نشتی، خیسی و موارد دیگر اشاره کرد که همه اینها مبتنیبر اینترنت اشیا و در بستر اینترنت فعالیت میکنند. درواقع، ما تولید سختافزار، دستگاههای ارتباطی و درنهایت نرمافزار یکپارچه تحت وب را تولید میکنیم. ما به کمک این مجموعه محصولات توانستهایم سیستمی هوشمند را پیادهسازی کنیم که امروز سهم کوچکی در تولید واکسن مقابله با بیماری کرونا داشته باشیم. شرکتهای دارویی که این تجهیزات را از شرکت خریداری کردهاند، توانستهاند از آنزیمها طی چند سال گذشته محافظت شود و از خرابی داروها جلوگیری کند. یکی از شرکتهای دارویی که درحال حاضر به واکسن کرونا دست پیدا کرده و تولید انبوه آنها هم تا یکماه آینده آغاز میشود، با تحویل تجهیزات مانیتورینگ دمای یخچالفریزرهای دارویی آنها، توانستیم از خسارت بالای 10میلیاردی وارده به مواد اولیه و آنزیمها جلوگیری کنیم. یخچالهای دارویی این شرکت دوماه پیش از کرونا، بهدلیل قطع ناگهانی برق دچار مشکل شد و دستگاههای ما توانستند افزایش غیراستاندارد یخچالها را هشدار دهند که علاوهبر صرفهجویی بالای 10میلیاردی، توانستند از آن آنزیمها در تولید واکسن کرونا استفاده کنند. در صنایع نسبتا بزرگ مانند پتروشیمیها و پالایشگاهها تا صنایع کوچک مانند کارگاههای تولیدی، بحث اندازهگیری و مونیتورینگ برق وجود دارد.»
مراغهای عنوان کرد: «از 10سال پیش که کار شرکت را شروع کردیم، مخاطب ما بیشتر خانههای مسکونی بودند و بعد از آن ساختمانهای اداری و تجاری اضافه شدند و سپس وارد صنعت شدیم که صنایع غذا و دارو بهدلیل حساسیت بالاتری که دارند، جزء پرکاربردترین صنایعی هستند که به این سیستمها نیاز دارند و بعد از آن، صنایع بزرگ برای جلوگیری از خرابی ماشینآلات و بهینهسازی انرژی در ساختمانها از سیستمهای اندازهگیری ما بهرهمند میشوند. یکی از مهمترین نکاتی که در کار این شرکت به چشم میخورد، کیفیت و سطح کاری کشورهای طراز اول را داریم و بهطوری که در این بازارها قابلیت فروش داشته باشند.» شرکت «برونتاب انرژی» حدود 30محصول مختلف دارد و هیچ شرکتی در دنیا این گستره زیاد محصول را ندارند و همزمان تنها چند پارامتر را مدنظر قرار میدهد. تکتک این محصولات مشابه خارجی و داخلی دارند اما چیزی که آنها را متمایز میکند ابتدا گستردگی اندازهگیری پارامترهای مختلف و دیگری، استفاده از فناوری اینترنت اشیا در آنهاست که کار اندازهگیری را بسیار دقیقتر انجام میدهد. این محصولات در داخل کشور کاملا بدون رقیب هستند و در خارج از کشور هم با توجه به رقابتیبودن فضا، بسیاری از شرکتها از محصولات این شرکت استقبال میکنند. به گفته مدیرعامل این شرکت دانشبنیان، محصولات ما در مقایسه با نمونههای خارجی تفاوت قیمت حدود 50درصدی دارد.
ماشین خودران ایرانی
نظری، عضو مجموعه «هوش» به «فرهیختگان» گفت: «ما درقالب شرکت در دو بخش فعالیت میکنیم که یکی از آنها بخش خودروی خودران است. به گفته او، بهطور کلی، 5سطح خودروی خودران در دنیا وجود دارد که نسل اول خودروهای خودران که در دنیا تولید شدهاند در سطح اول قرار میگیرند. سطح دو، کمی پیشرفتهتر است و درحال حاضر، کمپانی تسلا در این زمینه فعالیت میکند و هرچه سطح بالاتر میرود، دقت سیستم بالاتر رفته و نظارت راننده در خودرو کمتر شده و خودرو با استقلال بیشتری حرکت میکند. اما ما با توجه به همکاریهایی که با بسیاری از کشورها و شرکتهای دنیا ازجمله ژاپن، لینکولن آلمان و غیره داشتهایم، توانایی این را داریم که خودروی خودرانی در سطح5 هم ارائه دهیم و از نظر علمی و امکاناتی که در اختیار داریم، کاملا شرایط برای ما مهیاست.
روی سقف این خودرو یک دستگاه نقشهبرداری سهبعدی تعبیه شده است که وقتی فردی میخواهد از نقطه A به نقطه B بدون هیچ دخالتی حرکت کند، باید یک نقشهبرداری سطح بالا از آن بخش صورت گیرد. این داده برداری سهبعدی برای قوهقضائیه بسیار کاربردی است و بیشتر کشورهای پیشرفته دنیا از قابلیت «کاداس» یا سیستم نقشهبرداری سهبعدی استفاده میکنند. لیزری که در خودروی خودران تعبیه شده، دارای لایههای مختلفی است که هرکدام از آنها سنسورهایی دارند که در ثانیه 20دور چرخیده و دادههایی را دریافت میکنند که یک داده برداری با تراکم بسیار بالای یک سانتیمتری را تشکیل میدهد که میتوانید نقشه کل نواحی را داشته باشید و نقشه بسیار دقیقی را ایجاد میکند. نقشههایی که کمپانی تسلا ارائه میدهد، تنها از طریق دوربینها و تحلیل تصاویر بوده و هیچ تصویربرداری در این سطح ایجاد نمیکند. سپس با استفاده از هوش مصنوعی، دادههای به دست آمده تحلیل میشود تا خودروی خودران بتواند عابران پیاده یا موانع را شناسایی کند.» به گفته نظری، تمام هزینههای ساخت این خودروی سطح سه بهطور شخصی پرداخت و حدود 30میلیارد تومان هزینه شده است. درحال حاضر با بنیاد نخبگان هم درحال مذاکره برای ثبت یک پروژه ملی هستیم.
شتابدهنده صار با چند محصول
شتابدهنده «صار» کاملا بهصورت خصوصی و تخصصی در زمینه طراحی صنعتی روی محصولات سختافزاری فعالیت میکند. این شتابدهنده حمایتکننده استارتاپها و کسبوکارهای نوپایی هستند که با پشتیبانی «صار» توانستهاند ایده اولیه خود را تبدیل به محصول کرده و نمونه اولیهای از طرح خود تولید کنند. پس از فروش محصول این استارتاپها و رسیدن به تجاریسازی، استارتاپها از شتابدهنده جدا شده و بهطور مستقل به فعالیت خود ادامه میدهند.
اره برش گوشت: یکی از محصولاتی که توسط یک استارتاپ زیرمجموعه شتابدهنده صار ساخته شده، «اره cnc» است که برش استخوان و گوشت را بهصورت اتوماتیک انجام میدهد و برای صنایع بستهبندی گوشت بسیار کاربردی است تا بتوانند انواع گوشت را با اندازههای دقیق با درصد خطای یک میلیمتر برش بزنند. نمونه مشابه داخلی برای این دستگاه وجود ندارد اما نمونه خارجی آن وجود دارد اما این دستگاه کاملا حاصل طراحی مهندسان و طراحان داخلی است و هیچ مهندسی معکوسی در آن بهکار نرفته است. نمونه کرهجنوبی و اسپانیایی و آمریکایی از این اره وجود دارد که نمونه آمریکایی آن با قیمت 120هزار دلار، اسپانیایی 90هزار دلار و نمونه کرهای هم با قیمت 75هزار دلار فروخته میشود و نمونه ایرانی آن تنها 40هزار دلار قیمتگذاری شده است که بهمراتب نسبت به نمونههای خارجی مقرونبهصرفهتر بوده و میتواند بازار رقابتی را بهنفع خود پیش ببرد. سرعت برش و ضخامت گوشت کاملا قابل تنظیم است و گوشت برای برش باید بهسختی استخوان برسد تا بهراحتی برش بخورد. دستگاه برش پنوماتیک بوده و با فشار باد کار میکند. ایمنی در آن بهطور کامل رعایت شده و تا زمانی که دست اپراتور در فضای داخل دستگاه باشد، دستگاه فعالیت نمیکند.
برانکارد ایزوله: فکر ساخت این برانکارد در زمان همهگیری ویروس کرونا و با توجه به انتقال سریع ویروس طراحی و تولید شده است. این ابزار برای حمل بیمارانی طراحی شده که در مراحل پیشرفته بیماری کرونا قرار دارند. مرحلهای که در آن سطح هوشیاری و توانمندی بیمار تا حدی پایین است که قادر به حرکت نبوده و باید با برانکارد منتقل شود. این محصول بهمنظور جلوگیری از انتشار ویروس در زمان رسیدگی به بیمار طراحی شده و کادر درمان بدون اینکه در معرض ویروس قرار گیرند میتوانند به بیمار رسیدگی کرده و او را از اتاق بستری به قسمت تصویربرداری یا هر بخش دیگری منتقل کنند. روی این برانکارد با پوششی مشمایی و محکم پوشیده شده که بیمار داخل آن قرار میگیرد و در انتهای آن، یک پمپ مکنده تعبیه شده است که هوای داخل برانکارد را که آلوده به تنفس بیمار شده، مکیده و فیلترهای تنفسی «هپا» ویروس را جذب کرده و هوای سالم وارد محیط میشود. این فیلترها قابلیت جذب ویروس را دارند. این برانکارد به مرحله تجاریسازی رسیده و مجتمع صنعتی بعثت هر واحد از این برانکارد را با قیمت 18میلیون تومان به فروش میرساند.
