سیدمهدی موسوی تبار، روزنامهنگار: حالا دیگر تقریبا همه میدانند که اگر سریال یا برنامهای را ندیدند یا از تماشای کامل یا گلهای یک بازی ورزشی عقب افتادند، میتوانند سراغ اینترنت بروند و به کمک پلتفرمهای مختلف این خلأ را پر کنند. یکی از این پلتفرمها که نوپاست و در سال ۱۳۹۱ ابتدا سایتش بهعنوان اولین سرویس پخش زنده اینترنتی راهاندازی شد و در سال ۱۳۹۳ آرشیو کامل صداوسیما به این محصول اضافه و اپلیکیشن تلفن همراهش هم عرضه شد «تلوبیون» است.
این پلتفرم براساس آنچه منتشر کرده تا پایان سال 99 بیش از 13 میلیون کاربر داشته و در رتبهبندی الکسا به صورت میانگین در میان پنج سرویس پربازدید ایرانی قرار داشته است. تلوبیون حالا گزارشی از میزان استقبال کاربرانش از برنامههای مختلف تلویزیون در فاصله زمانی اسفند98 تا اسفند 99 در دستهبندیهای مختلف منتشر کرده که قطعا بررسی این آمار میتواند برای برنامهسازان، مدیران صداوسیما و همچنین رسانهها مهم و موثر باشد. طبق آمار منتشرشده همچنین حجم اینترنت مصرفی کاربران این پلتفرم از بیش از 33 هزار ترابایت در سال 98 به بیش از 55هزار ترابایت در سال 99 رسیده که نشان از رشد 66 درصدی دارد. تلوبیون در سال 97، در حدود 37 شبکه تلویزیونی را پوشش میداده و این عدد در سال 98 با افزایشی چشمگیر به 53 شبکه رسید. تعداد شبکههای تلویزیونی تلوبیون در سال گذشته، 61 عدد بوده که رشد قابل توجهی در دو سال اخیر داشته است. بد نیست بدانید که براساس آمار، حدود 20 درصد از کاربران تلوبیون، با آیپیهای خارج از کشور به تلوبیون مراجعه کردهاند که آلمان با حدود 18درصد و آمریکا با حدود 17 درصد بیشترین کاربران خارج از ایران را داشتهاند. در این گزارش نگاهی داریم به برنامههای پربازدید، اپیزودهای پربازدید، برنامه بازپخشی پربازدید، سریالها، تاکشوها، مسابقه، برنامههای ورزشی، خبری، کودک و نوجوان، خانواده و... . بدیهی است منظور از تعداد مشاهده، مجموع تعداد دفعاتی است که قسمتهای مختلف یک برنامه توسط کاربران مشاهده شده است.
برنامههای پربازدید 99
رقابت «پایتخت6» و «عصر جدید»
براساس آمار منتشر شده، سری ششم سریال «پایتخت» با 25میلیون و842هزار و952 بار مشاهده در صدر فهرست 10 برنامه پربازدید تلوبیون در سال 99 قرار دارد و رتبه دوم را «عصر جدید» تنها با حدود 250 هزار بار مشاهده کمتر به خودش اختصاص داده است. سریال «بچه محل» از شبکه دو، «اخبار ورزشی 12:45» از شبکه سه، سریال «خانه امن» از شبکه اول، انیمیشن «گروه شب نقاب» از شبکه پویا، برنامه «دورهمی» از شبکه نسیم، سریال «بچه مهندس3» از شبکه دو، «اخبار نیمروزی» از شبکه اول و «اخبار ورزشی 18:45» از شبکه سه در ردههای بعدی قرار دارند. حضور سه بخش خبری و یک انیمیشن و یک سریال کودک و نوجوان در این فهرست جالب توجه است. نیمی از برنامههای پربازدید سال گذشته تلوبیون، نه سریال بزرگسال بودهاند و نه تاکشوهای پرهزینه و سنگین. نکته جالب اینکه در رده اول این فهرست در سال 98 مسابقه عصر جدید با 430/824/32 تعداد بیننده قرار داشت و رتبه دوم متعلق به سریال «ستایش3» با 062/972/29 تعداد بیننده بود.
اپیزودهای بازدید در انحصار «پایتخت6»
اگر سال 98 و براساس آمار منتشرشده تلوبیون در آن زمان، قسمت 25 سریال ستایش با 808/065/1 بیننده، پرمخاطبترین اپیزود سال شد اما در سال گذشته قسمت 16 سریال «پایتخت6» با یک میلیون و 187هزار و 532 هزار بیننده، اپیزود برتر سال شد و جالب اینکه قسمتهای یک، 2، 6 و 9 این سریال در ردههای بعدی 5 اپیزود برتر قرار دارند. سال 98 نیز تمام اپیزودهای برتر به سریال «ستایش 3» اختصاص داشت. نگاهی به آمار سریال پایتخت6 نشان میدهد که هر قدر سریال جلوتر رفته، تعداد تماشاگرانش در تلوبیون نیز بیشتر شده است.
این «جومونگ» دوست داشتنی
بخش دیگری از این آمار اختصاص به برنامههای پربازدید بازپخشی دارد. برنامههایی که گاه، از آثار تولیدی هم پرمخاطبتر است. در فهرست دهگانه برنامههای پربازدید بازپخشی در سال قبل، حضور سریال «جومونگ» با عدد عجیب 33میلیون و 783 هزار و 816 تعداد مشاهده در رتبه نخست قرار دارد و پس از آن سریالهای «امپراتور بادها» و «پایتخت5» و «کیمیا» قرار دارند. نکته جالب این ردهبندی، حضور «مختارنامه» و انیمیشن «بره ناقلا» است. استقبال از سریالهای بازپخشی البته، حاوی پیامی برای مدیران تلویزیون است که امیدواریم این پیام زودتر دریافت و ترتیب اثر داده شود. نکته مهم دیگر این فهرست حضور چهار سریال خارجی و البته شرق آسیایی است که نشان از علاقه مخاطبان ایرانی به این نوع سریالها دارد.
مهران بالاتر از احسان
در بخش تاکشوهای این گزارش سه اثر دیده میشوند که در حوزه سرگرمی تلویزیون جای بررسی و البته تاسف دارد. اتفاقا تلویزیون در بخش سرگرمی و تاکشوها خلأهای جدی دارد و احساس نیاز میکند. در بخش تاکشو، برنامه 90 قسمتی «دورهمی» با 9 میلیون و 231هزار و 162 مشاهده کل و 24هزار و 450 مشاهده میانگین برای هر قسمت صدرنشین است. عنوان دوم به برنامه «هشتگ عصر جدید»(فصل دوم) با 2 میلیون و 860 هزار و 47 مشاهده کلی و 16هزار و 783 مشاهده میانگین برای هر قسمت تعلق دارد و در رتبه سوم هم برنامه «چهل تیکه» با یک میلیون و 643 هزار و 335 مشاهده کلی و 3هزار و 241 مشاهده میانگین برای هر قسمت قرار دارد.
بخش دیگری از این گزارش به آمار مسابقات تلویزیونی اختصاص دارد. یکی از بخشهای مورد علاقه مخاطبان در ایران و سرتاسر جهان که میتواند یک شبکه یا حتی رسانه را زنده نگه دارد. در صدر فهرست سهگانه پربازدیدترین مسابقات تلویزیونی تلوبیون در سال 99، فصل دوم «عصر جدید» با 25میلیون و 590 هزار و 879 مشاهده کلی و میانگین 36هزار و 96 مشاهده برای هر قسمت دیده میشود. ردیف دوم این لیست به فصل چهارم «کودک شو» با 2 میلیون و 303 هزار و 885 مشاهده در کل و 4 هزار و 579 مشاهده میانگین برای هر قسمت تعلق دارد. به اختلاف رقم رتبه اول و دوم دقت کنید. رتبه سوم این ردهبندی هم به «شوتبال» شبکه نسیم با یک میلیون و 275 هزار و 10 مشاهدهکننده کلی و سه هزار و 580 مشاهده میانگین برای هر قسمت اختصاص دارد.
مورد عجیب فوتبال، پرسپولیس و عادل
در بخش برنامههای ورزشی، سه برنامه تخصصی فوتبال در راس قرار دارند و کیست که از محبوبیت بینظیر فوتبال و البته رقابت پنهان و آشکار میثاقی و فردوسی پور خبر نداشته باشد؟ در رتبه اول این ردهبندی برنامه «فوتبال برتر» با 3 میلیون و 648 هزار و 913 مشاهده کلی و 7 هزار و 700 مشاهده میانگین برای هر قسمت قرار دارد. در رده بعدی، برنامه «لذت فوتبال» شبکه ورزش با یک میلیون و 952 هزار و 780 مشاهده در کل و 746 مشاهده میانگین برای هر قسمت دیده میشود. فصل (21.20) «فوتبال 120» عادل فردوسیپور با 842 هزار و 997 مشاهده کلی و 4 هزار و 472 مشاهده میانگین برای هر قسمت در رتبه سوم این فهرست قرار دارد. گفتنی است که براساس آمار تلوبیون در سال 98، «فوتبال برتر» با 3433599 بازدید، برنامه «فوتبال 120» با 1066063 بازدید و برنامه «شبهای فوتبالی» با 835614 بازدیدکننده در ردههای اول تا سوم ردهبندی برنامههای ورزشی قرار داشتند. براساس این آمار، عادل فردوسیپور جایگاه دوم خود را به یک برنامه دیگر از شبکه ورزش داده که در نوع خودش عجیب است. هنوز آمارهای فوتبالی این گزارش تمام نشده و جالب است بدانید که در سال 99، بازدید مرتبط با پرسپولیس در سایت تلوبیون، 5 میلیون و 49هزار و 190 بار مشاهده بوده و این عدد برای استقلال، سه میلیون و 165هزار و 879 هزار بار مشاهده بوده است. بازی پرسپولیس و النصر عربستان با 57 هزار و 787 بار مشاهده پربازدیدترین بازیها در آرشیو در سال 99 بوده و رکورد تعداد کاربر همزمان هم به بازی پرسپولیس و اولسان کرهجنوبی در فینال لیگ قهرمانان آسیا با یک میلیون و 50 هزار نفر تعلق دارد. دربی پرسپولیس و استقلال و بازی پیکان و استقلال در ردههای بعدی این فهرست قرار دارند. گل ارسلان مطهری به پرسپولیس با 367 هزار و 376 بار مشاهده، پربازدیدترین کلیپ ورزشی سال در سایت تلوبیون شده است. گل کمال کامیابینیا به آلومینیم اراک و ضربات پنالتی پرسپولیس به النصر عربستان در ردههای بعدی قرار دارند.
خبر، خبر ورزشی؟
در بخش خبری گزارش سالانه تلوبیون هم دلیل برای تعجب کم نیست. برنامههای خبری قدیمی و مشهوری در این فهرست حضور ندارند و رتبه اول به «اخبار ورزشی 12:45» در 345 قسمت و با 14میلیون و 229 هزار و 477 بار مشاهده کلی و 3 هزار و 281 بار میانگین مشاهده برای هر قسمت دیده میشود. «اخبار نیمروزی» در 366 قسمت و با 6 میلیون و 773 هزار و 111 بار مشاهده کلی و 2 هزار و 44 بار مشاهده میانگین برای هر قسمت قرار دارد. رتبه سوم این ردهبندی هم به یک بخش ورزشی تعلق دارد و آن هم «اخبار ورزشی 18:45» با 355 قسمت و 6 میلیون و 686 هزار و 352 بار مشاهده کلی و 2هزار و 524 بار مشاهده میانگین برای هر قسمت است.
حالا که حرف از بخش خبری است بد نیست تگاهی بیندازیم به پربازدیدترین برنامههای سیاسی سال 99 در تلوبیون. برنامه «جهانآرا» از شبکه افق در 32 قسمت و با 213 هزار و 846 مشاهده کلی و 6 هزار و 683 میانگین مشاهده برای هر قسمت صدرنشین است و «نگاه یک» 45 قسمتی با 161 هزار و 345 بار مشاهده کلی و هزار و62 مشاهده میانگین برای هر قسمت در رتبه دوم قرار دارد. برنامه 39 قسمتی «عصر» از شبکه افق هم با 101 هزار و 578 مشاهده کلی و 2 هزار و 604 مشاهده میانگین برای هر قسمت در رده سوم این فهرست قرار دارد.
عموپورنگ در برابر دالتونها
کودکان و نوجوانان حضور و تاثیر خود را در بین 10 برنامه پربازدید نشان دادند و حالا در بخش خودشان، رتبهبندی برنامههای پربازدید اهمیت بالایی دارد. در بخش کودک و نوجوان، یک برنامه داخلی و دو برنامه خارجی دیده میشود که میتواند زنگ خطری برای برنامهسازان و تصمیمگیران داخلی باشد. سریال 124 قسمتی «بچه محل»، 15میلیون و 746 هزار و 990 بار مشاهده کلی شده و هر قسمتش بهطور میانگین 31 هزار و 108 بار تماشا شده است. انیمیشن «گروه شب نقاب» با 73 قسمت و 11میلیون و 419هزار و 374 بار مشاهده کلی و 156 هزار و 429 بار مشاهده میانگین برای هر قسمت در رده دوم قرار دارد. در رده سوم اسم آشنای «دالتونها» به چشم میخورد که 71 قسمت داشته و 4 میلیون و 409 هزار و 674 بار مشاهده کلی شده و 62 هزار و 108 بار بهطور میانگین دیده شده است.
«پایتخت6» به جای «ستایش3»
«ستایش3» در سال 98 با 41 قسمت و062/972/29 مخاطب، پربازدیدترین سریال تلوبیون بود و در سال 99، جایش را به «پایتخت6» 29 قسمتی و با 25میلیون و 842هزار و 956مشاهدهکننده داد. میانگین مشاهده هر قسمت این سریال 507هزار و 296 بازدیدکننده بود و پس از این سریال، دیگر محصول شبکه یک سیما با عنوان «خانه امن» و در 62 قسمت قرار دارد. این سریال جاسوسی، معمایی در مجموع 12میلیون و 410هزار و 981 بار مشاهده و هر قسمتش بهطور میانگین 158هزار و 197 بار تماشا شد. در فهرست پنجگانه سریالهای پربازدید سال 99 تلوبیون، سهم شبکه3 یک سریال است و این درحالی است که در سال 98، شبکه سه سیما با سریالهای «ستایش3»، «گاندو»، «فوق لیسانسهها» و «برادر جان» رکورددار پرمخاطبهای سریالهای تلوبیون بود و در سال 99 تنها سهمش، حضور سریال «با خانمان» 35 قسمتی با 5 میلیون و 717هزار و 680 مشاهدهکننده در رده چهارم این فهرست است. رتبهای که به هیچوجه قابل دفاع نیست. دیگر سریالهای این بخش، «بچه مهندس3» 40 قسمتی با 8 میلیون و 670هزار و 212 بار مشاهده کلی و 208هزار و 832 مشاهده میانگین برای هر قسمت و «بیگانهای با من است» 63 قسمتی با 5 میلیون و 687 هزار و 619 بار مشاهده کلی و 70هزار و 497 مشاهده میانگین برای هر قسمت هستند. سریال پایتخت در نوروز 99 توانست که رکورد تازه ای را در تماشای آنلاین ثبت کند. این درحالی است که کاربران تلوبیون بیشتر از تماشای آنلاین رویدادهای مهم فوتبالی استقبال میکنند به نحوی که در فینال لیگ قهرمانان آسیا، یک میلیون و 50 هزار نفر کاربر این مسابقه را به صورت همزمان از طریق تلوبیون تماشا کردند. اما بر اساس آمار در نوروز 99 تماشای سریال پایتخت با ثبت بیش از 170 هزار کاربر همزمان، رکوردی قابل توجه در دستهبندی سریالها به جا گذاشت. روی آوردن مخاطبان تلویزیون به تماشای سریالها در بستر اینترنت، نشان دهنده این است که کاربران فضای مجازی از فرمهای تازه ارائه محتوای تلویزیون در بستر اینترنت استقبال میکنند. ضمن اینکه با کاهش هزینههای اینترنت، بخش مهمی از اجتماع کاربران اینترنت به مخاطبان اصلی تلویزیون اضافه خواهند شد.
خانواده با فرهنگ
در بخش خانواده این گزارش، چیزی برای تعجب وجود ندارد. برنامه «به خانه برمیگردیم» شبکه پنج، 327 قسمت داشته و یک میلیون و 607 هزار و 673 بار مشاهده کلی شده و هر قسمتش بهطور میانگین توسط هزار و 166 نفر دیده شده است. مقام دوم را برنامه «سیمای خانواده» شبکه اول با 287 قسمت و تعداد یک میلیون و 234 هزار و 91 بار مشاهده کلی و 943 نفر میانگین مشاهده به دست آورده است. برنامه 208 قسمتی «عصر خانواده» هم با 822 هزار و 35 مشاهده کلی و هزار و 187 مشاهده میانگین در جایگاه سوم قرار دارد. حالا که صحبت از خانواده شد بهتر است بدانید که این گزارش بخش فرهنگی هم دارد که در این بخش، فصل پنجم «کتاب باز» با 178 قسمت و 860 هزار و 904 مشاهده کلی و همچنین 2هزار و 103 مشاهده میانگین برای هر قسمت صدرنشین است و برنامه «رادیو هفت» با 78 قسمت و 120هزار و 346 بار مشاهده کلی و 906 مشاهده میانگین در هر قمست در رده دوم قرار دارد. رتبه سوم به برنامه «ایرانشناسی» شبکه آیفیلم تعلق دارد که 61 قسمت بوده و 78 هزار و 8 بار مشاهده در کل شده و هر قسمتش هم بهطور میانگین هزار و 279 بار تماشا شده است.