عادل سپهر، مدیر روابطعمومی دانشگاه فردوسی مشهد گفت: «با اینکه نزدیک از 6دهه از عمر روابطعمومی بهمعنی سازمانیافته آن در کشورمان میگذرد، اما چالشهای زیادی در این بخش وجود دارد، بهطوریکه هنوز روابطعمومی در بسیاری از ارگانهای کشور بهعنوان بدنه اصلی سازمانها شناخته نمیشود و یکی از مهمترین آسیبهای این عرصه آن است که روابطعمومی را بهعنوان درگاه خبری یک سازمان تلقی میکنند، یعنی فعالان این عرصه چه در رده مدیر و چه کارشناس همگی بهعنوان صاحبان جمعآوری خبر و انعکاس اخبار به بخشهای مختلف یک سازمان و جامعه شناخته میشوند.»
او با تاکید بر اینکه روابطعمومی با یک رسانه کوچک سازمانی اشتباه گرفته شده است، افزود: «یکی از دلایل این امر آن است که متولیان روابطعمومی هم بیشتر در عرصه خبر و اطلاعرسانی فعال هستند و ارتباطات را صرفا در انتقال اخبار میدانند و حتی انتصابات در این حوزه هم براساس همین نگاه صورت میگیرد که این مساله یکی از آسیبهای روابطعمومی کشور است. البته در برههای افرادی که این عرصه را آموزش میدادند هم چنین نگاهی را داشتند.»
مدیر روابطعمومی دانشگاه فردوسی مشهد بیان داشت: «روابطعمومی را با عناوین مختلف مانند چشم، گوش و پیشانی سازمان میشناسند و قطعا هرکسی که چشم بیناتری داشته باشد، قدرت تعقل و تامل بیشتری نسبت به مسائل خواهد داشت و با اینکه این تعابیر بسیار درست است، اما معتقدم روابطعمومیای موفق خواهد بود که بتواند محصول یک سازمان را به فروش رساند. یعنی اساس تبلیغ به روش علمی و فروش محصولات برعهده روابطعمومی است و اگر روابطعمومی در عرصه خبر، ارتباطات و اطلاعرسانی بسیار قوی عمل کند اما محصول آن سازمان به فروش نرسد، آن ضعف بزرگ این بخش محسوب میشود.»
روابطعمومی باید در خدمت سازمانها برای فروش محصولاتشان باشد
سپهر با تاکید بر اینکه مشکل ما این است که روابطعمومی را در عرصه خبر در نظر میگیرند نه فروش محصولات سازمانها، گفت: «حتی مدرسان این حوزه هم وقتی از چالشهای روابطعمومی صحبت میکنند، میگویند این بخش باید در خدمت جامعه باشد نه سازمانها، درحالی که این بزرگترین اشتباهی است که وجود دارد؛ چراکه روابطعمومی باید در خدمت سازمان برای فروش محصولات در راستای خدمت به جامعه عمل کرده و زبان سازمانها باشد.»
او تصریح کرد: «روابطعمومی نباید آنچه را جامعه دوست دارد انجام دهد، بلکه باید آنچه بهنفع جامعه و سازمان است را دنبال کند. واقعیت این است که رسالت روابطعمومی بسیار بیشتر از خبر است و کسی در این عرصه موفق عمل میکند که مدیریت استراتژیک، اقتصاد بازار، مدیریت دیجیتال، فناوریهای IT، مدیریت ریسک و... را بهخوبی بداند و لزوما اینطور نیست که فرد حتما مدرک روابطعمومی داشته باشد. با این حال بهدلیل عدم رعایت این نکات میبینیم بیشتر سازمانها برای فروش محصولات، انتقال دستاوردها و... با مشکل روبهرو هستند.»
مدیر روابطعمومی دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه مدیر روابطعمومی یعنی هماهنگکننده تمام بخشهای یک سازمان در راستای معرفی محصولات آن به جامعه تصریح کرد: «جامعه و سازمان باید بپذیرد سیستم جدید در روابطعمومی میتواند نگاه متفاوتی نسبت به آنها داشته باشد و در برهههای مختلف میتواند آنچه را جامعه میپسندد انجام دهد، البته مدیران این عرصه هم باید بردباری داشته باشند که در برهههایی نیز جامعه مسالهای را میطلبد که شاید مورد پسند آنها نباشد، از اینرو عدم دموکراتیک بودن روابطعمومی بهمعنی جامعهشناسی آن یکی دیگر از چالشهای این عرصه بهشمار میرود.»
سپهر گفت: «روابطعمومی باید همگام با اتفاقات روز حرکت کند و اگر تا قبل از پیشرفتهای تکنولوژی مجازی، برای فروش محصولات صرفا به استفاده از ظرفیت کاغذ اتکا میشد، امروز باید این کار را از طریق فضای مجازی انجام داد، بهطوری که میبینیم امروز برخی شرکتهای کوچک استارتاپی بهنسبت سازمانهای بزرگ حضور بسیار موفقی در فضای مجازی دارند و در غیر این صورت در دنیای امروز با شکست روبهرو میشویم، اما در بسیاری از ارگانهای دولتی ما این اتفاق نیفتاده است.»
هزینه هنگفت غولهای فناوری در دنیا برای بخش روابطعمومی
او تصریح کرد: «هنوز در وزارت علوم و برخی دانشگاههای کشور و حتی موسسات دولتی خبرنامههای کاغذی وجود دارد، درحالیکه وقتی جامعه برای دنبالکردن اخبار عمومی بهسراغ فضای مجازی میرود، نمیتوان این عرصه را نادیده گرفت اما هنوز بسیاری از ارگانهای ما در مسیر بخش قدیمی روابطعمومی حرکت میکنند و این یک ضعف بزرگ بهشمار میرود. از طرف دیگر بهروز نبودن سایت دانشگاهها نیز متوجه روابطعمومیها است و هرچه دسترسی به اطلاعات راحتتر انجام شود، آن سازمان در جامعه مقبولیت بیشتری دارد.»
مدیر روابطعمومی دانشگاه فردوسی مشهد تصریح کرد: «آنچه در سطح کلان در کشور ما وجود دارد این است که به روابطعمومی با دید جمعکردن خبر نگاه میشود و به همین دلیل است که میبینیم در سازمانی اگر یک نیروی مازاد وجود دارد و صرفا میتواند خوب بنویسد، آن را به این بخش منتقل میکنند، درصورتیکه اصلا وظایف روابطعمومی فراتر از این نگاه است. چند مدیر روابطعمومی داریم که در حوزه مدیریت استراتژیک، اقتصاد و... تحصیل کرده باشند؟
خوشبختانه علم روابطعمومی امروز با آنچه 30سال پیش وجود داشته، اصلا قابل مقایسه نیست و دانشگاهها و موسسات آموزشی ما توجه ویژهای به این مقوله داشتند اما در سطح مدیران و تصمیمگیران سازمانها هنوز نگاه درستی به این عرصه وجود دارد و مشکل دیگر اینکه هنوز بحث اطلاعرسانی هم از طریق خبرنامههای کاغذی یا نهایتا سایت سازمانها دنبال میشود که نیاز به تغییر ویژه دارد. نگاه کنید غولهای فناوری در دنیا مانند مایکروسافت نگاهشان این است که اگر قرار به هزینهکرد برای فروش محصول باشد، در وهله اول، دوم و سوم باید این کار در بخش روابطعمومی صورت بگیرد، اما ما هنوز چنین نگاهی را در کشورمان نداریم.»