روزگار بلاتکلیفی «حمام جنت»

 ریحانه جاویدی
خبرنگار گروه ایرانشهر

این در حالی است که کسبه بازار از سال گذشته اداره میراث فرهنگی استان تهران و شهرداری منطقه 12 را از وجود چنین بنایی مطلع کرده بودند اما هیچ‌یک از این دو نهاد اقدامی برای حفاظت از آن نکردند.
پشت پلاک‌های تجاری خیابان مصطفی خمینی، دیوار به دیوار سرای گلشن‌شکن بازار حضرتی از سراهای بازار بزرگ تهران، حمامی تاریخی قرار دارد که یکی از بناهای مجموعه امامزاده اسماعیل به حساب می‌آید، حمامی که نمایی از بیرون ندارد و بنای آن روی زمین نمایان نیست اما به گفته کارشناسان میراث فرهنگی، قدمت آن به دوره قاجار و حتی قبل‌تر می‌رسد. کسبه سرای گلشن می‌گویند، این حمام روزگاری طاق و تزئینات داشته اما اکنون مالک بنا نیمی از حمام را تخریب کرده و قصد دارد به جایش یک مجتمع تجاری بسازد. تخریب این حمام تاریخی سبب شده تا بخشی از دیوار سرای گلشن بازارحضرتی هم ترک بردارد و حال حجره‌دارهای این بخش از بازار نگران سرنوشت حجره‌های خود هستند.
تعدادی از حجره‌دارها که در اعتراض به وضعیت ایجاد‌شده برای سرای گلشن به شهرداری منطقه نامه نوشته‌اند، به «فرهیختگان» می‌گویند: «پارسال که متوجه وجود چنین بنایی شدیم، هم به اداره میراث فرهنگی و هم به شهرداری منطقه 12 اطلاع دادیم اما آنها هیچ کارشناسی برای بررسی نفرستادند و اعلام کردند مشابه این بنای تاریخی در بازار زیاد است. هفته گذشته هم که متوجه تخریب بنا توسط مالک شدیم، به میراث فرهنگی اطلاع دادیم، یگان حفاظت میراث به محل آمد اما نتوانست مانع تخریب شود تا اینکه روز شنبه ماموران شهرداری ناحیه 3 منطقه 12 توانستند جلوی تخریب را بگیرند. اما مالک بنا مدعی است برای تخریب از شهرداری مجوز دارد و جواز ساخت مرکز تجاری را هم گرفته است.»
 یکی دیگر از کسبه بازار هم درباره این حمام تاریخی به «فرهیختگان» می‌گوید: «سال گذشته بود که از سقف سرای گلشن حمام جنت را دیدیم، آن زمان سقف بنا کاملا سالم بود و حتی ایزوگام هم کرده بودند. بخش‌هایی از دیوار که دیده می‌شد، کاشی‌کاری‌های زیبایی داشت که متاسفانه مالک بنا همه را تخریب کرده است. چندباری با تعدادی از بازاری‌ها از مالک بنا خواستیم تا اجازه دهد حمام را از داخل ببینیم اما هربار ممانعت کرد تا اینکه هفته گذشته متوجه شدیم مشغول تخریب بنا است.»

 پاسخ میراث فرهنگی:
مشابه این حمام زیاد است
اظهارات کسبه سرای گلشن در حالی است که سپیده سیروس‌نیا، معاون میراث فرهنگی، اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان تهران، با بیان اینکه مشابه این حمام در بازار تهران فراوان یافت می‌شود، به «فرهیختگان» می‌گوید: «بنای حمام جنت ثبت ملی نیست اما در داخل بافت ثبتی بازار قرار دارد به همین دلیل مالک نمی‌تواند آن را تخریب کند. حتی از راه قانونی هم اجازه تخریب و ساخت‌وساز ندارند چراکه این حمام از تک بناهای داخل بافت ثبتی بازار است.»
او افزود: «شهرداری برای صدور جواز تخریب و مجوز ساخت، هیچ استعلامی از میراث فرهنگی نگرفته است که اگر تخریب ادامه پیدا کند، نشان‌دهنده تخلف آشکار شهرداری است. در شرایط فعلی یگان حفاظت میراث فرهنگی از تخریب جلوگیری کرده و روزانه به بنا سرکشی می‌کند. از طرفی شهرداری هم توانست با تخریب بخشی از دیوار به بنای حمام ورود کند.»
وجیهه قاسمی، مدیر روابط‌عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان تهران هم درباره پرونده حمام جنت به «فرهیختگان» می‌گوید: «این حمام کد نوسازی دارد اما مجوز ساخت و تخریب ندارد. هفتم اردیبهشت متوجه تخریب این بنا شدیم که همان زمان با شهرداری مکاتبه کرده و اعلام کردیم باید از تخریب جلوگیری شود اما بنای حمام پیش از این هم مخروبه شده و چیز زیادی از آن باقی نمانده بود.»