پژوهشگر حوزه علوم ارتباطات:
میثم علیزاده، پژوهشگر علوم ارتباطات محاسباتی با بررسی تفاوت‌های پلتفرم‌های شبکه اجتماعی و المان‌های رفتاری مردم در مواجهه با آنها گفت: «برای ارزیابی دقیق کلاب‌هاوس شاید بهتر است انتقاداتی را که از پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی می‌شود، مرور کنیم تا در مقایسه با امکانات کلاب‌هاوس، علت گسترش این اپلیکیشن نوظهور را دریابیم. یکی از انتقاداتی که درمورد پلتفرم‌های خارجی مطرح می‌شود موضوع تبلیغات هدفمند است؛ به‌طور مثال فیسبوک در پلتفرم خود سازوکاری را برای احراز هویت و تبلیغات مشخص کرده که افراد می‌توانند با کمک آن محصولات خود را به‌صورت هدفمند و به جامعه مخاطب خود عرضه کنند، اما یکی از مشکلات تبلیغات هدفمند بعد از انتخابات سال 2016 در آمریکا مشخص شد؛ یک شرکت تبلیغاتی با استفاده از تبلیغات هدفمند روی اذهان عمومی مردم تاثیر گذاشته و موجب تغییر در نتیجه انتخابات شد و البته موضوع دیگر اینکه باید پرسید این تبلیغات هدفمند براساس کدام اطلاعات مخاطبان طراحی می‌شود و شرکت‌های تبلیغاتی تا چه میزان به اطلاعات شخص کاربران دسترسی دارند؟ البته این تحلیل‌ها منحصرا مختص ایران نیست و کشورهای زیادی در جهان به این موضوعات می‌پردازند. حتی اتحادیه اروپا هم سعی کرد در قوانین GDPR روی این موضوعات تاکید کند، اما اجرایی کردن قوانین مسیر بسیار سختی را دارد و یا در آمریکا هم هنوز قانون مشخص و مدونی برای مورد تاکید قراردادن امنیت کاربران برای تبلیغات هدفمند و موضوعاتی از این قبیل وجود ندارد و هنوز افراد مشغول بحث و تبادل‌نظر هستند که البته این امر نشان از پیچیدگی‌های این موضوع است.»
علیزاده ادامه داد: «در کلاب‌هاوس هنوز تبلیغاتی وجود نداشته و فعلا هم خبری مبنی‌بر تصمیم کلاب‌هاوس برای افزودن تبلیغ ازطرف تیم سازنده این اپلیکیشن هم منتشر نشده است. البته شاید در آینده این بخش هم به کلاب‌هاوس اضافه شود، بنابراین کلاب‌هاوس تا الان اثری در موارد تبلیغات سیاسی هدفمند نداشته، اما در قسمت حریم شخصی کاربران، انتقاداتی به کلاب‌هاوس وارد است.»
وی افزود: «اما انتقاد دیگری که به کلاب‌هاوس وجود دارد، در نحوه ارسال دعوتنامه به کاربران است. کلاب‌هاوس درواقع با این نحوه دعوت مخاطبان، ارتباط صمیمی بین افراد را شناسایی می‌کند. درواقع علاوه‌بر جمع‌آوری شماره‌ها یک‌سری مجموعه داده از ارتباطات اجتماعی افراد نیز جمع‌آوری می‌کند که البته این نکته هم مثبت است و هم می‌تواند خطرناک باشد؛ این مجموعه داده‌ها می‌تواند برای تحقیقات در حوزه‌های اجتماعی بسیار مفید باشد و ازسوی دیگر می‌تواند خطرناک باشد اگر از آن سوءاستفاده شود.»
علیزاده در ادامه گفت: «انتقاد دیگری که به کلاب‌هاوس وارد است، بحث بهینه‌سازی الگوریتمی برای افزایش تعامل کاربران است. یکی دیگر از انتقادات به پلتفرم‌ها، موضوع افزایش شکاف سیاسی در جامعه است. تحلیل‌ها و تحقیقاتی هم وجود دارند که مطرح می‌کنند گسترش پلتفرم‌ها باعث ایجاد تنوع در اخبار و اطلاعات رسیده‌شده به افراد شده و از این طریق باعث کاهش شکاف اجتماعی می‌شود.» علیزاده ادامه داد: «مدل برقراری ارتباط در کلاب‌هاوس به‌گونه‌ای است که افراد در گروه‌هایی به‌صورت صوتی درکنار هم قرار می‌گیرند و ازطرفی مطالعاتی نیز انجام شده که اثبات می‌کند وقتی افراد در گروه‌های همسو با تفکرات‌شان قرار می‌گیرند، رادیکال‌تر می‌شوند و ممکن است طبق این نظریه روانشناسی باعث افزایش شکاف سیاسی باشد، اما ازطرفی نیز برخی معتقدند اگر در گفت‌وگوها قوانین درستی اعمال شود و مدیران اتاق توان مدیریت داشته باشند، این گفت‌وگوها باعث کاهش شکاف سیاسی می‌شود، البته برای صحت‌سنجی این موضوع باید مدت بیشتری صبر کنیم تا داده‌ها و اطلاعات‌مان از کلاب‌هاوس بیشتر شود.»
وی ادامه داد: «موضوع دیگری که البته جزء نقاط مثبت کلاب‌هاوس محسوب می‌شود این است که به‌طور کلی در پلتفرم‌های مختلف دو معضل عملیات روانی ازطریق ترول و بات‌های برنامه‌ریزی‌شده بسیار مورد بحث قرار گرفتند؛ در انتخابات 2020 هم بسیار معتقد بودند روسیه با ایجاد تعداد بسیار زیادی اکانت و پخش محتوا به‌صورت برنامه‌ریزی شده باعث تاثیر در انتخابات می‌شود که البته ایجاد تعداد زیادی اکانت برای برنامه‌ریزی عملیات روانی در کلاب‌هاوس امکان‌پذیر نیست؛ چراکه این پلتفرم اولین پلتفرم مبتنی‌بر صوت است و نمی‌شود یک ربات اکانت بسازد و ازطرفی هم امکان صحبت کردن فقط توسط مدیر اتاق‌ها صادر می‌شود و عملا امکان ایجاد عملیات روانی وجود ندارد، مگر اینکه مدیر اتاق‌ها نیز با عاملان عملیات روانی هماهنگ باشد. البته اینکه اجازه صحبت کردن در اتاق‌ها فقط توسط مدیران صادر می‌شود، خود محل بحث است، چراکه امکان ارائه نظر به همه داده نمی‌شود و به‌نوعی در اتاق‌ها برای صحبت کردن تبعیض وجود دارد، اما این موضوع ازجهت جلوگیری از عملیات روانی بسیار مفید است. ازسویی اما اکثر مطالعاتی که در باب حذف و عدم نشر هرزنامه‌ها یا اطلاعات ناپسند در فضای مجازی هستند مبتنی‌بر متن هستند و از این جهت کنترل کلاب‌هاوس برای جلوگیری از این نوع موضوعات بسیار سخت است.»
مطالب پیشنهادی
