«فرهیختگان» از اساسنامه انجمنهای علمی دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی گزارش می‌دهد
سارا طاهریسارا طاهری، روزنامه‌نگار: تولید علم یکی از مسائل مهم و راهبردی برای همه کشورهاست که عصاره آن می‌تواند از دل دانشگاهها بیرون بیاید، این روزها انجمنهای علمی دانشجویی بیشتر از گذشته به موضوع تولید ورود پیدا کرده‌اند. درواقع انجمنهای علمی- دانشجویی به‌عنوان یک نهاد مستقل برای انجام فعالیت‌های علمی و پژوهشی در بدنه دانشجویی تلاش کرده و به‌عنوان هسته‌های تخصصی در تولید علم نقش‌آفرینی می‌کنند. مدتی است که انجمنهای علمی- دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی ذیل باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان این دانشگاه فعالیت می‌کنند و ارتقای کیفی و هدفمند‌سازی فعالیت انجمن‌ها از اصلی‌ترین رویکردهای باشگاه است.
چند روز پیش هم دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی بخشنامه «آیین‌نامه و اساسنامه انجمنهای علمی دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی» را در راستای تحقق اهداف و چشم‌اندازهای کشور در تامین و توسعه محیط رشد خودجوش علمی- دانشجویی و ایجاد شبکه همافزایی تخصصی دانشجویان منطبق بر سند دانشگاه اسلامی ابلاغ کرد؛ بخشنامه‌ای که برای تاسیس، راهبری و ارزیابی انجمنهای علمی دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی خواهد بود.
مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی به‌دنبال این هستند که با اجرای این آیین‌نامه از انجمنهای علمی دانشجویی حمایت شده و ضمن فراهم کردن زمینه‌های مناسب برای کشف، جذب و شکوفایی استعدادها و بروز خلاقیت‌های علمی دانشجویان و آینده‌سازان کشور، راهگشای تعمیق دانش و بینش علمی دانشجویان باشند. همچنین با تربیت نیروی انسانی خودجوش، متدین، مسئول و باانگیزه، موجب تقویت و تحکیم پیوندهای جامعه علمی دانشجویی با صنعت و سایر مجامع علمی شده و به ارتقای مهارت‌های تخصصی دانشجویان و ترویج کارآفرینی منجر شود.
آیین‌نامه انجمنهای علمی دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی به‌منظور تاسیس، فعالیت، حمایت، نظارت، ارزیابی و هدایت انجمنهای علمی دانشجویی و با هدف ترویج و حمایت از پژوهش و تولید علمی در دانشگاه آزاد اسلامی تدوین شده است. این آیین‌نامه به تفصیل در‌اختیار واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی قرار گرفته و شامل مواردی ازجمله ماموریت انجمنهای علمی دانشجویی، اهداف آن، کلیات انجمن‌ها، اساسنامه آن، نحوه تاسیس انجمن، شرایط، انواع و نحوه عضویت، فعالیت انجمن‌ها، ارزیابی و رتبه‌بندی آنها و... است.
نقش دانشجوها در انجمن‌ها پررنگ‌تر شد
ناصر میکائیل‌وند، مدیر انجمنهای علمی باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی در گفت‌وگو با «فرهیختگان» درخصوص آیین‌نامه انجمنهای علمی دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی گفت: «سال 98 مسئولیت انجمنهای علمی و پژوهشی از معاونت پژوهشی منفک و به باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان منتقل شد. در باشگاه پژوهشگران نیز ساختار جدیدی به‌عنوان مدیریت امور انجمنهای علمی دانشجویی ایجاد و تمام فعالیت‌های انجمن‌ها به این مدیریت منتقل شد.»
او اضافه کرد: «در ابتدای امر ما نیازسنجی انجمنهای علمی دانشجویی را برای شناسایی نقات قوت و ضعف فعالیت آنها کلید زدیم و پس از شناسایی نقات ضعف و قوت آنها فعالیت خود را آغاز کردیم. از آنجا که ساختار انجمنهای علمی دانشجویی تغییر پیدا کرده بود به یک آیین‌نامه جدید نیاز داشتیم که با استفاده از آن کارها را پیش ببریم.»
فعالیت‌های انجمن‌ها در راستای یک دانشگاه کارآفرین خواهد بود
مدیر انجمنهای علمی باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه توضیح داد: «از آنجا که ماموریت دانشگاه آزاد اسلامی تغییر پیدا کرده و وارد نسل کارآفرین شده، برنامه انجمنهای علمی دانشجویی نیز باید در در همین راستا بوده است تا با اهداف عالیه دانشگاه هم‌سو باشد. براساس این دیدگاه، آیین‌نامه قدیمی درخصوص فعالیت‌های انجمنهای علمی دانشجویی را تسهیل کردیم، یعنی مواردی را تغییر داده و براساس بندهای سیاست‌های جدید دانشگاه، آیین‌نامه جدید توسط دکتر طهرانچی ابلاغ شد.»
به گفته او این آیین‌نامه نتیجه یک کار کارشناسی بود تا فعالیت‌های انجمن‌ها در راستای یک دانشگاه کارآفرین که مدنظر هیات امنای دانشگاه آزاد اسلامی است، صورت گیرد.
میکائیل‌وند درخصوص تاثیر این بخشنامه در فعالیت انجمن‌ها نیز گفت: «پیش از این با مشکلاتی درخصوص فعالیت‌های انجمن‌ها روبه‌رو بودیم، به‌طور مثال بعد از فارغ‌التحصیلی دانشجویانی که به‌عنوان اعضای هیات‌مدیره انجمن فعالیت داشتند در بازآرایی و بازتعریف انجمن‌ها با مسائلی مواجه بودیم. در آیین‌نامه جدید این مشکل مرتفع شده و همچنین برخی مسائلی که درخصوص عضویت انجمن‌ها وجود داشت، حل شد.»
او با بیان اینکه در آیین‌نامه جدید انجمنهای علمی دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی، نقش دانشجوها در انجمن‌ها پررنگ‌تر شد، تصریح کرد: «درواقع دانشجویان انجمن‌ها را اداره می‌کنند و استادان مشاوری که در انجمن‌ها حضور دارند در راستای تسهیل کار دانشجویان و سیاست‌دهی به این فعالیت‌ها گام برمی‌دارند.»
مدیر انجمنهای علمی باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی درخصوص حمایت از انجمنهای علمی دانشجویی نیز صحبت به‌میان آورد و گفت: «درحال‌حاضر طرحی به‌عنوان طرح شهید سلیمانی (یادواره سردار دل‌ها) به تمامی دفاتر باشگاه در واحدهای دانشگاهی سراسر کشور ابلاغ شده که براساس این طرح یک‌سری دوره‌های توانمند‌سازی به‌صورت مجازی برگزار می‌شود. درواقع مهارت‌هایی که در دانشگاه به دانشجویان آموزش داده نمی‌شود یا آموزش‌ها متناسب با بازار روز نیست در این طرح به دانشجویان آموزش داده می‌شود.»
او با بیان اینکه این طرح به‌صورت کاملا رایگان برای عموم دانشجویان علاقه‌‌مند اجرا می‌شود، بیان کرد: «دانشجویان میتوانند در این طرح شرکت کنند و با دانش جدید و یک‌سری از مهارت‌ها آشنا شوند. همچنین یک‌سری از مسابقات با هدف ایجاد انگیزه و نشاط و همچنین آموزش برخی امور به دانشجویان برگزار می‌شود. به‌طور مثال یک مبحث انتخاب شده، برای آن مبحث یک‌سری دوره‌های توانمند‌سازی و مهارت‌افزایی برگزار شده و از دانشجویانی که در این دوره‌ها شرکت کرده‌اند، درخواست می‌شود کار خاصی را در قالب یک مسابقه انجام دهند. به این تربیت فعالیت‌های علمی و فرهنگی دانشجویان را در راستای رفع نیازهای جامعه و صنعت جهت‌دهی می‌کنیم.»
رشد 300 درصدی فعالیت و تعداد انجمنهای فعال در یک‌سال گذشته
میکائیل‌وند ادامه داد: «زمانی که انجمنهای علمی دانشجویی از معاونت پژوهشی منفک و به باشگاه پژوهشگران منتقل شد، مقداری سردرگمی ایجاد شد و فعالیت انجمن‌ها کاهش پیدا کرد. درحال‌حاضر انجمن‌ها رشد بالایی در فعالیت‌ها داشته و با سرعت زیادی دوباره فعال شده‌اند. البته شیوع ویروس کرونا نیز فعالیت‌های انجمن‌ها را با وقفه مواجه کرد؛ چراکه فلسفه وجودی انجمن‌ها این بود که دانشجویان درکنار یکدیگر حضور داشته باشند و متاسفانه با شروع این اپیدمی چنین امکانی وجود نداشت و فعالیت انجمن‌ها آسیب دید.»
او با بیان اینکه با طراحی فعالیت‌های مجازی و آنلاین تلاش کردیم این آسیب‌ها را تا حدودی جبران کنیم، توضیح داد: «با این اقدامات تا حدود زیادی فعالیت انجمن‌ها در دوران کرونا نیز احیا شد تا جایی که در مقایسه با یک‌سال گذشته (اردیبهشت سال 99) شاهد رشد 300 درصدی فعالیت‌ها انجمن و همچنین تعداد انجمنهای فعال درسطح کشوریم.»
انجمنهای بین‌رشته‌ای تعریف شد
مدیر انجمنهای علمی باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی در پاسخ به این سوال که در کدام رشته‌ها انجمن علمی وجود دارد، گفت: «در همه رشته‌ها انجمن داشته و دانشجویان در تمام رشته‌ها میتوانند در انجمنهای علمی دانشجویی فعالیت داشته باشند. یکی از اصلاحاتی که در آیین‌نامه جدید انجمن‌ها ایجاد شد، تعریف انجمنهای بین‌رشته‌ای بود.»
او اضافه کرد: «از آنجا که تعداد دانشجویان در برخی رشته‌ها کم بوده و نمی‌توانند فعالیت انجام دهند، انجمنهای بین رشته‌ای نیز تعریف شد. بر این اساس رشته‌هایی که هم‌سو با یکدیگر هستند با هم ادغام شدند و انجمنهای بین‌رشته‌ای را ایجاد کردند.»
میکائیل‌وند در ادامه تصریح کرد: «شبکه‌سازی انجمنهای علمی نیز در دستور کار قرار گرفته است؛ در برخی از واحدها به‌دلیل کوچک بودن امکان فعالیت انجمن‌ها وجود ندارد. برای این واحدها هم تمهیداتی اندیشیده شد تا به واحدهای مجاور خود پیوسته و از امکانات انجمنهای علمی که در واحدهای مجاور مستقرند، استفاده کنند. درواقع انجمن متعلق به یک واحد نخواهد بود و دو واحد با یکدیگر یک انجمن به‌وجود آورده‌اند.»
دبیر انجمن علمی مهندسی کامپیوتر دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران:
مسئولان به انجمنهای علمی میدان بیشتری برای فعالیت دهند
سهیل طاهرپور، دبیر انجمن علمی دانشجویان رشته مهندسی کامپیوتر دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب نیز در گفت‌وگو با «فرهیختگان» درخصوص فعالیت‌های این انجمن گفت: «انجمنهای علمی در فعال کردن ظرفیت موجود در دانشجویان نقش بسیار مهمی دارند و میتوانند استعداد جوانان را شکوفا کنند، فعالیت گسترده دانشجو در انجمن علمی، تشکیل تیم‌‌های مختلف و قرار گرفتن دانشجویان درکنار یکدیگر، خلاقیت و همافزایی فکری بیشتری را رقم می‌‌زند که می‌تواند در پیشرفت علمی کشور موثر باشد.»
او اضافه کرد: «این روزها فعالیت‌های انجمن علمی کامپیوتر با توجه به شیوع کرونا دستخوش تغییراتی شده، اما تلاش کرده‌ایم فعالیت‌های مجازی خود را کماکان ادامه دهیم. بخشی از فعالیت‌های ما مربوط به حوزه‌های آموزشی است که تلاش می‌کنیم درس‌ها بهتر به دانشجویان تفهیم شود. درحوزه آموزش‌های کسب‌وکار نیز ورود کرده‌ایم و در این راستا فعالیت‌هایی در دستور کار قرار گرفته است.»
دبیر انجمن علمی دانشجویان رشته مهندسی کامپیوتر دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب با بیان اینکه رشته کامپیوتر مهارت‌محور است، گفت: «درواقع بین آنچه دانشجویان به‌صورت تئوری فرا می‌گیرند با آنچه در عمل وجود دارد، تفاوت اساسی دارد، بنابراین در انجمن علمی کامپیوتر واحد تهران غرب تلاش داریم فاصله بین آموزش تئوری و دنیای واقعی و مهارت را کاهش دهیم.»
طاهرپور تاکید کرد: «فعالیت‌های دیگری را نیز در دستور‌کار داریم و تلاش می‌کنیم ارتباط بین دانشجویان با دانشگاه بهبود پیدا کند تا بتوانیم فضای ارتباطی ستاد و دانشگاه با دانشجویان را دوستانه‌تر کنیم تا این فاصله بین آنها حذف شود.»
او درخصوص فعالیت‌ها برای ارتباط با صنایع نیز گفت: «درحوزه صنایع فعالیت‌های زیادی صورت گرفته و با معرفی برخی دانشجویان به شرکت‌ها تلاش کرده‌ایم به فضای کسب‌وکار نزدیک‌تر شوند. البته در این حوزه چالش‌هایی وجود دارد، به‌طور مثال صنایع به دانشجویانی در رشته کامپیوتر برای کار نیاز دارند که بسیار توانمند باشند. به‌عبارت بهتر توقع بالایی از دانشجویان کامپیوتر ازسوی صنایع وجود دارد و برای اینکه بتوانیم دانشجویان را به این سطح برسانیم مقداری زمانبر خواهد بود و نیاز به تلاش بیشتری است.»
دبیر انجمن علمی دانشجویان رشته مهندسی کامپیوتر دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب تاکید کرد: «در هر مسیر و فرآیندی، با توجه به شرایط محیطی و درخور زمان، چالش‌ها و آسیبهای مختلفی وجود دارد، بنابراین فکر می‌کنم استقلال بیشتر، ایجاد بستر و زمینه مناسب برای فعالیت انجمنهای علمی به رفع آسیبهای انجمنهای علمی کمک می‌کند.»
طاهرپور گفت: «از مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی درخواست دارم مقداری فضای کاری انجمن‌ها تسهیل شود؛ متاسفانه مکاتبات، تعاملات و حمایت‌های مالی انجمن‌ها بسیار کم بوده و اگر این مشکل مرتفع شود و دست دانشجویان در فعالیت‌ها باز گذاشته شود قطعا نتایج بهتری حاصل می‌شود. معتقدم اگر به دانشجویان و نیروهای جدید اعتماد شود انجمنهای علمی دانشجویی میتوانند بهتر فعالیت کنند و شکوفا شوند.»
او در پایان تصریح کرد: «بهتر است شرایط به‌گونه‌ای باشد که مسئولان به انجمنهای علمی میدان بیشتری برای فعالیت دهند تا درکنار حل مشکلات و عبور از بحران‌ها، فرآیند و راندمان خود را تقویت کنند و به‌سوی محیط‌‌های عملی و تجربی گام بردارند.»
دبیر انجمن علمی مهندسی برق دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان:
فضای عملیاتی در دانشگاهها برای انجمنهای علمی ایجاد شود
کیارش نادری، دبیر انجمن علمی مهندسی برق و مهندسی پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان نیز در گفت‌وگو با «فرهیختگان» درخصوص فعالیت‌های این انجمن گفت: «درحوزه مهندسی پزشکی یک وبینار در زمینه کارآفرینی و فرصت‌های این حوزه و همچنین وبیناری دیگر درخصوص انتخاب گرایش‌های مختلف برگزار شدند. رشته مهندسی پزشکی دارای چهار گرایش است و دانشجویان برای ورود به ترم چهار باید گرایش خود را انتخاب کنند.»
او ادامه داد: «بیوالکتریک، بیومکانیک، بیومتریال و بالینی چهار گرایشی هستند که دانشجویان برای ورود به ترم چهارم باید انتخاب کنند و در این راستا یک وبینار برگزار شد و فرصت‌های مختلف این زیرگروه‌ها و فرصت‌های شغلی آنها به دانشجویان معرفی شد.»
دبیر انجمن علمی مهندسی برق و مهندسی پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان با بیان اینکه یک وبینار نیز درخصوص فرصت‌های شغلی برگزار شد، تصریح کرد: «درواقع برای دانشجویانی که می‌خواهند در حین تحصیل در برخی شرکت‌ها مشغول به کار شوند این وبینار برگزار و فرصت‌های شغلی به آنها معرفی شد.»
او بیان کرد: «معتقدم آغاز هر فعالیت جدی نیازمند بسترسازی و پی‌‌ریزی اولیه است، برای تولید علم یا در اصطلاح علم‌آوری باید فضای عملیاتی و تجربی در دانشگاهها برای انجمنهای علمی ایجاد شود، بنابراین حمایت از دانشجویان در دستور کار قرار دادیم. به‌طور مثال از بعد از راه‌اندازی سامانه آموزشیار، برای اینکه دانشجویان بتوانند انتخاب‌واحد و گرایش بهتری داشته باشند یک‌سری پی‌دی‌اف فایل صوتی را آماده کردیم و در‌اختیار دانشجویان قرار دادیم تا درحوزه آموزشیار به آنها کمک کنیم.»
نادری گفت: «همچنین در زمان انتخاب واحد دانشجویان به آنها نیز کمک کرده تا بتوانند انتخاب واحد راحت‌تری داشته باشند. درحوزه امتحانات نیز دانشجویان را با فضای مجازی و سامانه امتحانات بیشتر آشنا کرده تا برای امتحانات نگرانی نداشته باشند.»
او تاکید کرد: «یک وبینار نیز با همکاری حوزه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان برای ارتباط با صنایع برگزار و فرصت‌های شغلی به دانشجویان رشته مهندسی پزشکی در شرکت‌ها و صنایع وجود داشت معرفی شد. درحال‌حاضر دانشجویان به شرکت‌های خارج از دانشگاه متصل شده تا در حین دانشجویی توانمند شوند و دارای شغل باشند.»
مطالب پیشنهادی
