«فرهیختگان» در گفت‌وگو با مدیران مدرسه‌های مهارتی بررسی کرد
سارا طاهری- نیلوفر هوشمند، روزنامه‌نگار: مدارس مهارتی یکی از ایده‌های ویژه دانشگاه آزاد اسلامی بود تا فاصله دانش و توانمندی‌های فارغ‌التحصیلان دانشگاهی با نیازهای بازار کار را کاهش دهد و با آموزش مهارت‌های ویژه هر صنعت یا حرفه افراد کارآمدی را تربیت کند. این حرکت از سال97 با راه‌اندازی مدرسه مهارتی حقوقی آغاز شد و حالا براساس اعلام مسئولان سازمان سما تاکنون 8مدرسه مهارتی توانسته‌اند از سازمان سمای دانشگاه آزاد اسلامی مجوز کسب کنند که عبارتند از مدرسه عالی مهارتی حقوق، صنایع خلاق، چرم و کفش واحد تبریز، مدرسه عالی مهارتی اقتصاد دیجیتال واحد تبریز، مدرسه عالی مهارتی حقوق فناوری واحد پردیس، مدرسه علوم ورزش واحد اراک، مدرسه عالی مهارتی بورس واحد مشهد و مدرسه عالی مهارتی بورس واحد اراک و 5مدرسه مهارتی میراث اسلامی واحد مشهد، علوم کشاورزی، مدرسه عالی مهارتی جوشکاری، مدرسه عالی مهارت سبک زندگی واحد کرج و مدرسه بی‌ام‌اس (BMS) یا همان ساختمان‌های هوشمند از مدارس مهارتی در شرف تاسیس هستند.
شیوع کرونا اگرچه فعالیت‌های معمول این مدارس را دچار اختلال کرده اما با این وجود، این مدرسه‌ها درحال برنامه طرح‌ها و برنامه‌هایی هستند که با بهره‌گیری از فضای مجازی روند ارائه آموزش‌ها را دنبال کنند، هرچند در بسیاری از آموزش‌ها حضور در فضای آموزشی امری ناگزیر است. در شماره امروز «فرهیختگان» در گفت‌وگو با سه تن از مدیران این مدارس، مهم‌ترین برنامه‌های آنها را برای سال جدید بررسی کردیم که در ادامه می‌خوانید.
مدیر مدرسه مهارتی حقوق دانشگاه آزاد اسلامی:
منتظر فروکش کردن کرونا برای آغاز برنامه‌ها هستیم
مدیر مدرسه مهارتی حقوق دانشگاه آزاد اسلامی پیرامون فعالیت‌هایی که مدرسه مهارتی در سال جدید و پیش‌رو دنبال می‌کند، گفت: «مدرسه مهارتی حقوق به‌عنوان اولین مدرسه مهارتی در دانشگاه آزاد اسلامی افتتاح شد و برنامه وسیعی برای آن تدارک دیده شده که شامل دو بخش است؛ یکی مباحث تخصصی حقوق برای دانش‌آموختگان حقوق و بخش دیگری مباحثی جهت افزایش دانش حقوقی عموم جامعه. در این مبحث ساختار شکلی و ماهوی بسیار اهمیت دارد، ساختار شکلی را با همت دانشگاه تهران جنوب بهصورت دقیق با ساختار تشکیلاتی سیستم قضایی جمهوری اسلامی برای مهارت‌آموزان و دانشجویان شبیه‌سازی کرده‌ایم تا در فضای شکلی کاملا مشابه قرار گیرند.»
وی افزود: «از نظر محتوا باید در زمینه طراحی مباحث گروه‌های هدف‌مان محتوا را تعریف کنیم که این کار را برای تمام زمینه‌ها انجام داده‌ایم و اینجا چون مساله ملی است و سراسری، طبیعتا تعریف محتوا می‌تواند کمک بسیار زیادی در زمینه آموزش رشته حقوق و مباحث حقوقی در سراسر کشور و سیستم آموزشی داشته باشد. همچنین ایجاد مدرسه حقوقی با فرمول محتوای مناسب تعریف‌شده می‌تواند حداقل در کاهش دعاوی حقوقی نیز تاثیر مثبت داشته باشد تا کمک به آموزش‌های رسمی که در قضاوت و وکالت به‌عنوان کارآموزی مطرح می‌شود.»
تبدیل دروس تئوری حقوق به عملی- نظری تحول‌بخش در نظام آموزشی
زهرا داور با اشاره به اهمیت محتوا در مدرسه مهارتی حقوق، گفت: «ازجمله مسائل کاربردی که این مدرسه حقوقی در آن کاربرد دارد، می‌توان به پایان‌نامه‌های کاربردی ارشد و دکتری اشاره کرد. همچنین یکی دیگر از مباحثی که در مدرسه مهارتی حقوق مطرح کرده‌ایم شامل بازنگری این رشته در دانشگاه‌ها و تلاش برای عملی کردن بخشی از این دروس جهت یادگیری بیشتر و بهتر دانشجویان است. برای مثال ما دروسی تحت‌عنوان آیین دادرسی مدنی و کیفری را داریم که اگر جزء دروس عملی- نظری قرار بگیرند، بسیارموثر خواهند شد و ما آن را پیشنهاد کرده‌ایم. این کار تحول عظیمی را در سیستم آموزشی پدید خواهد آورد.»
مسئول مدرسه مهارتی حقوق دانشگاه آزاد اسلامی تاکید کرد: «مساله محتوا در آموزش حقوقی آنقدر اهمیت دارد که اگر مورد توجه قرار گیرد و مباحث مهارتی کنار آن واقع شود، منشاء تحول بزرگی در سیستم آموزشی حقوقی کشور خواهد شد. در مباحث و دوره‌های تخصصی‌ای که برگزار می‌کنیم صرفا دانشجویان رشته‌های مرتبط و زیرشاخه‌های آنها می‌توانند از این دوره‌ها استفاده کنند، مثلا در بحث حقوق پزشکی دانشجویان پزشکی می‌توانند شرکت کنند اما در مباحث عام‌تر مثل حقوق موجر و مستاجر یا حقوق چک و امثالهم کارگاه‌ها و دوره‌هایی که برگزار می‌شوند شامل مخاطبان عام‌تری خواهند شد. یکی از مهم‌ترین اهداف ما برای تاسیس این مدرسه این است که دانشجویانی که از رشته حقوق فارغ‌التحصیل می‌شوند مهارت‌های علمی و عملی را توأمان داشته باشند و به‌واسطه آن بتوانند وارد بازار کار شوند، بنابراین آموزش یک‌سری از این مهارت‌ها بهصورت غیرحضوری امکان‌پذیر نیست و به‌ناچار باید تا فروکش کردن شیوع کرونا یا اتمام آن منتظر بمانیم اما برخی دوره‌ها را بهصورت آنلاین نیز می‌توان برگزار کرد.»
دانشجویان شرکت‌کننده در دوره‌های مدرسه مهارتی شامل تسهیلات می‌شوند
داور بیان کرد: «مدارس مهارتی از نظر مالی طبیعتا خودگردان هستند ولی برای دانشجویان و گروه‌های خاص تسهیلاتی درنظر گرفته می‌شود و در آیین‌نامه اینها قید شده است. حتی در اولین دوره‌ای که برگزار کردیم و کرونا آن را متوقف کرد برای دانشجویان تخفیف و تسهیلات در شهریه درنظر گرفتیم. اما درحال‌حاضر منتظر کاهش شیوع کرونا و تدوین آیین‌نامه نهایی هستیم تا برنامه‌ها را سریع‌تر پیش ببریم.»
وی در پایان با اشاره به اینکه مدرسه مهارتی حقوق واحد تهران جنوب الگوی موفقی برای واحدهای دیگر در شبیه‌سازی فضای قضایی و برقراری دوره‌ها بوده است، گفت: «برخی واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی در پی الگوگیری از طرح مدرسه مهارتی حقوقی ما هستند که در واحد تهران جنوب پیاده شده، بنا بر این است بعد از اتمام کرونا جلساتی را برای انتقال تجربیات با واحدهای مختلف دانشگاه آزاد اسلامی برگزار کنیم تا هم از تجربیات خودمان به آنها انتقال دهیم و هم سرآغازی شویم برای ایجاد مدارس مهارتی حقوق در دیگر واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی.»
مدیر مدرسه مهارتی چرم تبریز خبر داد
برگزاری دوره‌های پرکاربرد و کوتاه‌مدت در دستورکار
اصغر فیضی‌پور، مدیر مدرسه مهارتی چرم تبریز پیرامون فعالیت‌های این موسسه دانشگاه آزاد اسلامی در سال جدید، گفت: «مدرسه عالی و مهارتی چرم و کفش تبریز در راستای سیاست‌های سال ۱۴۰۰ و با کمک و همفکری اهل صنعت و علم توأمان، دو برنامه اصلی را درنظر گرفته است.»
وی افزود: «در وهله اول تلاش ما این است که دوره‌های مهارتی هم پرکاربرد و پرمخاطب باشد و هم بازه زمانی کوتاهی را به‌خود اختصاص دهد. از آنجا که تبریز در پیک کرونا قراردارد و وضعیت شهر قرمز مایل به سیاه است، فعلا قدرت برگزاری دوره‌های حضوری را نداریم ولی به‌محض اینکه وضعیت بهتر شود و ستاد کرونا اجازه برگزاری این دوره‌های عملی- مهارتی را به‌ما بدهد به برگزاری این دوره‌ها طی بازه زمانی هشت‌روزه با استفاده از بهترین و حاذق‌ترین استادان این حوزه که از پیش طراحی شده و با رعایت کامل مفاد پروتکل‌های بهداشتی اقدام خواهیم کرد.»
اجرای کلاسهای آموزشی- مهارتی برای دانشجویان و مردم با رعایت پروتکل‌ها
مدیرمسئول مدرسه مهارتی چرم تبریز با اشاره به اینکه در برگزاری این دوره‌ها مسائل بهداشتی کاملا رعایت خواهد شد، ادامه داد: «تعداد افرادی که در دوره‌های مهارتی ما شرکت خواهند کرد بیش از ۱۵نفر نخواهد بود و فضا برای برگزاری این دوره‌ها با رعایت فاصله‌های ایمن برای تعداد درنظر گرفته‌شده فراهم است. از دیگر برنامه‌هایی که در دست اجرا داریم می‌توان به وبینارها اشاره کرد. البته ناگفته نماند که مخاطبان ما صرفا دانشجویان نیستند، بلکه از اقشار مختلف و از صنوف گوناگون می‌توانند جزء مخاطبان و شرکت‌کنندگان در وبینارها و دوره‌های ما باشند. البته پیش از همه اینها مدرسه مهارتی چرم تبریز یک ورکشاپ مجازی برای علاقه‌مندان در جهت معرفی این مدرسه و برنامه‌هایی که درنظر گرفته برگزار خواهد کرد تا مخاطبان براساس توانمندی خود این دوره‌ها را انتخاب کنند.»
مدارس مهارتی بهصورت خودگردان اداره می‌شوند
فیضی‌پور با اشاره به اینکه این مدرسه از نظر مالی کاملا خودگردان است، گفت: «این مدرسه بودجه مصوب دولتی ندارد، با این‌حال تلاش می‌کنیم با توجه به بحران فراگیر اقتصادی دوران کرونا، تخفیفی را برای برگزاری دوره‌ها درنظر بگیریم تا هزینه‌ها بسیار به‌صرفه برای مخاطبان تمام شود، اما گاهی ممکن است در برخی دوره‌ها حامی مالی داشته باشیم که این‌گونه دوره‌ها را می‌توانیم به‌طور کامل رایگان برگزار کنیم، البته متاسفانه درحال‌حاضر برای برگزاری دوره‌ها بهصورت کاملا رایگان دست‌مان بسته است.»
استقبال مخاطبان نشان‌دهنده خلأ آموزش‌های مهارتی در جامعه است
وی در پایان تصریح کرد: «این مدرسه مهارتی از سال ۹۹ آغاز به‌فعالیت کرده که مرحله آماده‌سازی آن با توجه به ابزار کار و متریالی که آن به‌کار می‌رود و قطعا متفاوت از مدارس تئوری است، بسیار زمان‌بر بوده و ما هنوز افتتاح رسمی آن را انجام نداده‌‌ایم و منتظریم با حضور مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی افتتاح رسمی را انجام دهیم ولی در این بین تلاش کرده‌ایم دوره‌های کوتاه‌مدت مهارتی برای عموم برگزار کنیم. در اولین دوره‌ای که با حمایت یکی از حامیان مالی بهصورت رایگان برگزار شد، استقبال بسیار خوبی از مخاطبان را مشاهده کردیم، به‌طوری‌که ما دوره را برای ظرفیت ۱۵نفر تدارک دیدیم اما حدودا 70نفر متقاضی برای حضور در این برنامه داشتیم. این موضوع به‌خودی‌خود نشان‌دهنده وجود خلأ مهارتی- آموزشی در فضای کنونی جامعه است و امیدواریم بتوانیم به‌زودی این خلأ را پر کنیم.»
مدیر مدرسه عالی مهارتی صنایع خلاق در گفت‌وگو با «فرهیختگان»:
دوره‌های مهارتی با همکاری دانشگاه استاد فرشچیان بهصورت حضوری برگزار می‌شود
امروزه یکی از صنایع بسیار تاثیرگذار در بحث فرهنگ جامعه، صنایع فرهنگی و صنایع خلاق هستند که البته نگاه امروزه در کشور، تا حدودی به این رشته کمرنگ بوده است. دانشگاه آزاد اسلامی مدتی است به این حوزه وارد شده و با تاسیس مدرسه عالی مهارتی صنایع خلاق در حوزه صنایع فرهنگی و خلاق در حیطه آموزش و تولید ورود پیدا کرده است. هدف اصلی متولیان مدرسه عالی مهارتی صنایع خلاق، آموزش نیروی انسانی متخصص و کاربلد برای صنایع بوده و آموزش هنرهای دیجیتال بهصورت حرفه‌‌‌ای را در این مدرسه در دستورکار خود قرار داده است.
حسن ودود، مدیر مدرسه عالی مهارتی صنایع خلاق دانشگاه آزاد اسلامی در گفت‌وگو با «فرهیختگان» درخصوص برنامه‌های سال جدید توضیح داد: «در برنامه‌های امسال، شعار سال مبنی‌بر تولید، پشتیبانی‌ها و مانع‌زدایی‌ها را مورد توجه قرار داده‌ایم. برنامه مدارس مهارتی، آموزش مهارت‌هایی است که به تولید و اشتغال بینجامد، درواقع رسالت مدارس مهارتی بر این اساس بود که آموزش درکنار مهارت باشد و خروجی آموزش، به تولید و اشتغال متصل شود.»
انعقاد تفاهمنامه مدرسه صنایع خلاق با دانشگاه استاد فرشچیان
او اضافه کرد: «بنابراین جلسات مختلفی با مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی و سازمان سما (معاونت آموزش‌های عمومی و مهارتی) برگزار و تفاهمی در این راستا صورت گرفت. قرار است یک تفاهمنامه با دانشگاه استاد فرشچیان منعقد شود تا دوره‌های مدرسه مهارتی صنایع خلاق به‌گونه‌ای تعریف شوند که علاوه‌بر حفظ امتیاز مهارتی، به بچه‌ها مدرک کارشناسی نیز اعطا شود.»
مدیر مدرسه عالی مهارتی صنایع خلاق دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه فضای کرونایی کشور روند کار را برای مدرسه مهارتی کند کرد، ادامه داد: «با توجه به شیوع کرونا در کشور متاسفانه دوره‌های حضوری در این مدرسه برگزار نمی‌شود و درحال برگزاری دوره‌های آنلاین هستیم. البته همزمان با به اتمام رسیدن بیماری کرونا، قرار است این دوره‌ها با همکاری دانشگاه استاد فرشچیان بهصورت حضوری و با ارائه مدرک برگزار شود.»
ودود تاکید کرد: «پیش از این ازسوی مدارس مهارتی، مدرک رسمی ارائه نمی‌شد اما با همکاری دانشگاه استاد فرشچیان می‌توانیم بهصورت رسمی مدرک دانشگاهی ارائه دهیم. علاوه‌بر این، مهارت‌محور بودن باید منجر به تولید و اشتغال شود و همچنان این سیاست در مدرسه پیگیری می‌شود.»
رشته‌های انیمیشن، گرافیک موشن گرافیک و طراحی در فاز اول دنبال می‌شوند
او درخصوص رشته‌هایی که قرار است با همکاری دانشگاه استاد فرشچیان آموزش داده شود نیز صحبت به میان آورد و گفت: «رشته انیمیشن با زیرمجموعه‌های انیمیشن مثل موشن گرافیک و رشته مد و لباس به‌عنوان رشته‌های اصلی قرار خواهد گرفت. همچنین به‌دنبال آن هستیم تا برخی رشته‌های صنایع فرهنگی مانند طلاسازی نیز به‌عنوان یکی از رشته‌های کاربردی و تولیدی جزء رشته‌های مدارس خلاق درنظر گرفته شوند که توافقات اولیه آن نیز انجام شده است.»
مدیر مدرسه عالی مهارتی صنایع خلاق دانشگاه آزاد اسلامی تاکید کرد: «در فاز اول رشته‌های انیمیشن، گرافیک موشن گرافیک و طراحی جزء رشته‌هایی خواهند بود که به آنها مدرک تعلق می‌گیرد.»
ودود با بیان اینکه یکی از مشکلات دانشگاه استاد فرشچیان جذب هنرجو و دانشجو بود، اضافه کرد: «این مشکل در مدرسه مهارتی صنایع خلاق وجود نداشت چراکه ما با توجه به رویکرد اشتغالزایی و تولید تلاش داشتیم دوره‌های آموزشی را برگزار کنیم؛ بنابراین هنرجویان برای حضور در این دوره‌ها رغبت بیشتری داشتند تا بتوانند هرچه سریع‌تر وارد بازار کار شوند.»
او بیان کرد: «همچنین در مدرسه مهارتی صنایع خلاق از اساتیدی بهره‌مند بودیم که هنرجویان به‌شدت برای حضور در کلاس این اساتید مشتاق بودند تا جایی که برنامه این اساتید و کلاسهای آن را پیگیری می‌کردند. درواقع این نوع تفاهمنامه می‌تواند ضعف جذب هنرجو را از طریق دوره‌هایی که ما برگزار می‌کنیم جبران کند. ازسوی دیگر ارائه مدرک معتبر رسمی نیز توسط دانشگاه استاد فرشچیان به آنها تعلق می‌گیرد.»
ضعف جذب دانشجو در دانشگاه فرشچیان و ارائه مدرک در مدرسه صنایع خلاق جبران می‌شود
به گفته ودود، این تفاهمنامه یک نوع همکاری مشترک بین مدرسه مهارتی صنایع خلاق و دانشگاه استاد فرشچیان است که از یک‌سو می‌تواند ضعف جذب هنرجو و دانشجو در دانشگاه استاد فرشچیان و ازسوی دیگر ضعف مدرسه صنایع خلاق در ارائه مدرک را جبران کند. مدیر مدرسه عالی مهارتی صنایع خلاق دانشگاه آزاد اسلامی گفت: «درحال برگزاری دوره‌هایی هستیم که بچه‌ها بورسیه شده و بابت آموزش هزینه‌ای پرداخت نکنند؛ البته پروژه‌هایی بعد از پایان آموزش تعریف می‌شود که درصورت تایید استاد، هنرجویان تعهد دارند در این پروژه‌ها شرکت کنند تا کار تولید شود.»
او در ادامه تصریح کرد: «خوشبختانه براساس نظرسنجی‌ای که انجام داده‌ایم، حدود 85درصد دانشجویان موافق برگزاری کلاسهای آنلاین و مجازی بوده‌‌اند؛ البته همچنان برای برگزاری کلاسهای آنلاین به زیرساخت‌‌های بهتری نیاز داریم اما خوشبختانه دانشگاه آزاد اسلامی با توجه به زیرساخت‌‌هایی که دارد، توانسته کلاسهای آنلاین را به‌نحو مطلوبی برگزار کند.»
مطالب پیشنهادی
