«فرهیختگان» در گفت‌وگو با معاونان پژوهشی برتر جشنواره فرهیختگان بررسی کرد
سارا طاهریسارا طاهری، روزنامه‌نگار: «پژوهش» یکی از کارکردهای اصلی دانشگاه‌‌هاست که به‌عنوان حلقه اصلی برای برقراری ارتباط میان دانشگاه‌ها با بخش‌های مختلف کشور اعم از صنعتی و غیرصنعتی در نظر گرفته می‌شود. دانشگاه آزاد اسلامی هم سیاست اصولی خود را بر محور پژوهش و جذب نخبگان و توجه به فرهیختگان قرار داده و به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین ارکان آموزش عالی کشور همواره در مسیر پیشرفت پیشقدم بوده است. این دانشگاه در دوره مدیریت جدید به سمت تغییر نسل دانشگاه و دانشگاه اجتماعی و تاثیرگذار به شکل جدی درحال حرکت است و به‌عنوان مجموعه‌‌ای عظیم و مهم در حوزه علمی و دانشگاهی کشور، برنامههای بنیادینی را در این راستا تعریف کرده است. یکی از این برنامه‌ها جشنواره علمی، پژوهشی و فناوری فرهیختگان است که امسال هشتمین دوره آن برگزار شد.
دانشگاه آزاد اسلامی با برگزاری این جشنواره تلاش دارد بستری مناسب برای تکریم مقام والای اندیشمندان و نخبگان عرصه علم و فناوری و زمینه تعامل و همکاری علمی بین پژوهشگران فراهم کرده و پژوهشگران، فناوران و نوآوران و مدیران پژوهش و فناوری دانشگاه را شناسایی و معرفی کند.
کشف استعدادهای برتر در زمینه‌های مختلف علمی، ایجاد انگیزه در مخترعان، مبتکران، نوآوران، فن‌آفرینان و پژوهشگران دانشگاه، آشنایی با استعدادها و توانمندی‌های کشور برای کاربست در سطح ملی و بین‌المللی، گسترش تجربه‌های علمی در سطح دانشگاه و فراهم‌سازی فضایی پرشور و رقابتی بین پژوهشگران از دیگر اهدافی است که با برگزاری این جشنواره دنبال می‌شود.
جشنواره فرهیختگان امسال در سه شاخه هیات‌علمی، دانشجویی و دانش‌آموزی به صورت ملی برگزار شده است؛ نکته قابل‌توجه اینکه جوایز هشتمین جشنواره علمی، پژوهشی و فناوری فرهیختگان در مقایسه با سال‌های گذشته سه‌برابر افزایش پیدا کرد.
داوری‌های مرحله سوم و نهایی با حضور 32 داور در دبیرخانه جشنواره فرهیختگان دانشگاه آزاد اسلامی انجام شد؛ نمایندگان معاونت‌های تخصصی، اعضای هیات‌علمی واحدهای دانشگاهی و مدیران کل معاونت تحقیقات، فناوری و نوآوری و شبکه پژوهشی و آزمایشگاهی وظیفه داوری‌ها را برعهده داشتند.
برگزیدگان جشنواره هشتم از کدام استان‌ها بودند؟
امسال هزار و 856 اثر البته بدون احتساب آثار اعضای باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه در 27 محور به دبیرخانه جشنواره فرهیختگان ارسال شد که از این تعداد 70 اثر برگزیده و 9 اثر مورد تقدیر قرار گرفتند. این آثار از 21 استان و 37 واحد دانشگاه آزاد اسلامی بودند که استان تهران با 14 اثر برگزیده رتبه اول، استان اصفهان با 13 اثر برگزیده رتبه دوم، استان آذربایجان‌شرقی با هفت اثر برگزیده رتبه سوم، استان یزد با پنج اثر برگزیده رتبه چهارم و استان قزوین با چهار اثر برگزیده رتبه پنجم را به خود اختصاص دادند.
تعداد 70 برگزیده و 9 تقدیری از 21 استان و 37 واحد دانشگاهی
در گفت‌وگو با «فرهیختگان» مطرح شد
روایت معاونان پژوهشی برگزیده جشنواره فرهیختگان از موفقیت‌ها
در هشتمین دوره از جشنواره فرهیختگان دو معاون پژوهشی نیز به عنوان معاونان پژوهشی برتر انتخاب شدند. حسن رسولی‌سقای معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز و مریم کاظمی‌پور معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان در گفت‌وگو با «فرهیختگان» از اقدامات و جزئیات برنامه‌ها در معاونت خود سخن گفتند.
کنترل و نظارت بر فعالیت‌های پژوهشی و اجرای درست بخشنامه‌ها
حسن رسولی‌سقای معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز درخصوص عملکرد پژوهشی این معاونت توضیح داد: «دانشگاه آزاد اسلامی در برنامه جدید خود حل مسائل بومی و همچنین رسیدن به دانشگاه نسل سوم که یک دانشگاه فناور و کارآفرین است را در دستور کار قرار داده که برنامههای معاونت پژوهشی واحد تبریز نیز در این راستا تعریف شده است.»
او اضافه کرد: «بنابراین یکی از دلایل انتخاب بنده به‌عنوان معاون پژوهشی برتر اقدامات این معاونت در این راستا بود؛ همچنین کنترل و نظارت بر فعالیت‌های پژوهشی واحد و استان و اجرای درست بخشنامه‌های سازمان مرکزی از دیگر مواردی بود که مورد بررسی قرار گرفت.»
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز با بیان اینکه یکی از برنامههای پژوهشی دانشگاه برنامه پایش است، بیان کرد: «براساس برنامه پایش، پایان‌نامه‌های دانشجویان باید به سمت حل مسائل منطقه باشد. واحد تبریز مجری دو برنامه علمی در حوزه چرم و کفش و مدیریت مسائل محیط‌زیست حوضه آبریز دریاچه ارومیه براساس برنامه پایش انتخاب و در این راستا نظام موضوعات استخراج شد.»
برنامه جامع و کامل در حوزه چرم و کفش
رسولی‌سقای عنوان کرد: «در حوزه چرم و کفش علاوه‌بر استخراج نظام موضوعات که به نوعی پایان‌نامه‌های کارشناسی‌ارشد و رساله دکتری را در راستای حل مسائل حوزه چرم و کفش هدایت می‌کند، یک برنامه جامع و کامل در حوزه چرم و کفش نیز در این راستا برای تکمیل آن برنامه‌ریزی شد. یکی از اقدامات در این برنامه، ایجاد مرکز تحقیقاتی چرم و کفش بود که برخی کارهای استانداردسازی و مسائل تحقیقاتی که صنعت به آن نیازمند است را انجام دهد.»
ایجاد مدرسه عالی مهارت چرم و کفش
او ادامه داد: «برنامه دیگر ایجاد مدرسه عالی مهارت چرم و کفش بود که این مدرسه نیز رسالت تربیت نیروهای ماهر در این حوزه را برعهده دارد. تمام صنایع و صاحبان صنایع در هیات‌امنای این مدرسه حضور داشته و به ما در پیشبرد اهداف این مدرسه کمک می‌کنند. گام بعدی ایجاد یک سرای نوآوری در حوزه چرم و کفش است که این سرای نوآوری با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری درحال راه‌اندازی است. سرای نوآوری چرم و کفش واحد تبریز ضمن اینکه برنامههای خود را به صورت نرم‌افزاری پیش می‌برد از نظر سخت‌افزاری نیز در حال راه‌اندازی است.»
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز تاکید کرد: «همچنین ساختمان مرکز رشد با حمایت ریاست استان ایجاد شد که اکنون درحال مرمت است. یک تفاهمنامه نیز با پارک فناوری استان آذربایجان شرقی منعقد شد که محوریت اصلی این مرکز در حوزه چرم و کفش است تا بتواند واحدهای فناور را تقویت و حمایت کند.»
راه‌اندازی مجتمع مراکز تحقیقاتی
او تاکید کرد: «یکی‌دیگر از اقدامات معاونت پژوهشی و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، راه‌اندازی مجتمع مراکز تحقیقاتی است؛ در حال حاضر 6 مرکز تحقیقاتی در این مجتمع مستقر شده و فعالیت می‌کنند. آزمایشگاه‌های واحد تبریز نیز در یک مجتمع تجمیع شدند؛ در واقع مجتمع آزمایشگاهی واحد تبریز راه‌اندازی شد تا یک هم‌افزایی صورت گرفته و بتوانیم به صنایع خدمات ارائه دهیم.»
رسولی‌سقای گفت: «تمام تلاش‌مان این بود که یک اکوسیستم نوآوری و فناوری برای تبدیل ایده به ثروت شکل بگیرد. مجتمع آزمایشگاهی واحد تبریز در گام اول فعالیت خود، آزمایشگاه بتن و مصالح را به سمت استانداردسازی سوق داده و استاندارد ایزو 17025 را دریافت کرد. همین موضوع باعث شد این آزمایشگاه به‌عنوان آزمایشگاه برتر در این دوره از جشنواره انتخاب شود.»
راه‌اندازی مدرسه اقتصاد دیجیتال
او با بیان اینکه در کنار مدرسه عالی مهارتی چرم و کفش تبریز مدرسه اقتصاد دیجیتال نیز راه‌اندازی شد، ادامه داد: «هدف از راه‌اندازی این مدرسه برگزاری دوره‌ها و آموزش در حوزه اقتصاد دیجیتال است. مدرسه مهارتی اقتصاد دیجیتال با هدف آموزش مهارت‌های تخصصی موردنیاز بازار کار و کارآفرینی مجوز خود را از سازمان سمای دانشگاه آزاد اسلامی اخذ کرده است. مهارت‌آموزی دانشجویان و فارغ‌التحصیلان در زمینه‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات با محوریت اقتصاد دیجیتال، آموزش‌های عملی و کاربردی کردن تحصیلات دانشگاهی برای تسهیل ورود مهارت‌آموزان به بازار کار و ارتباط با صنایع و خدمات و توسعه کارآفرینی و نوآوری از اهداف راه‌اندازی این مدرسه است.»
درآمدزایی یک‌ونیم میلیارد تومانی از قراردادهای برون‌دانشگاهی و خدمات آزمایشگاهی
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در ادامه درخصوص درآمدزایی این معاونت گفت: «بخشی از درآمدها مربوط به قراردادهای برون‌دانشگاهی و بخشی از آن مربوط به خدمات آزمایشگاهی ساهاست؛ واحد تبریز در یک‌سال اخیر حدود ۵/۱ میلیارد تومان از طریق قراردادهای برون‌دانشگاهی و خدمات آزمایشگاهی کسب درآمد کرده است.»
راه‌اندازی سراهای نوآوری در دانشگاه آزاد اسلامی استان کرمان
مریم کاظمی‌پور، معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان پژوهشگر برتر واحد و استان کرمان در سال‌های 1388 و 1396 است که امسال نیز در هشتمین دوره جشنواره فرهیختگان به‌عنوان معاون پژوهشی برتر انتخاب و از او تقدیر شد. او گفت: «امسال دومین سال است که به‌عنوان معاون پژوهشی این واحد دانشگاهی که مزین به نام شهید حاج‌قاسم سلیمانی است مشغول فعالیت هستم. بنده در حوزه پژوهشی فعالیت‌های زیادی انجام داده و با آیین‌نامه‌های پژوهشی به خوبی آشنا هستم.»
کاظمی‌پور با بیان اینکه در چند سال اخیر در معاونت تحقیقات؛ فناوری و نوآوری دانشگاه ریل‌گذاری خوبی در حوزه پژوهش انجام شده است، اضافه کرد: «بحث سراهای نوآوری در این دوره دنبال و حوزه پژوهش از پژوهش صفر خارج و پژوهشی نهادینه شد که منجر به کسب درآمدزایی برای دانشگاه باشد. این اقدامات در این مدت توسط دهقانی‌فیروزآبادی معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی انجام و آیین‌نامه‌هایی تدوین شد که به بحث پژوهش کمک بسیاری کرد.»
او با بیان اینکه در چند سال اخیر ریل‌گذاری‌های خوبی در حوزه پژوهش انجام شده و زیرساخت‌های خوبی تعریف شده است، ادامه داد: «دانشگاه آزاد اسلامی به لحاظ سخت‌افزاری یک دانشگاه قوی بود اما متاسفانه از این زیرساخت‌ها به درستی استفاده نمی‌شد؛ اما اکنون این زیرساخت‌ها در خدمت آزمایشگاه‌های مرکزی، سراهای نوآوری، شتابدهنده و... قرار گرفته است.»
برنامه‌ریزی‌ها با توجه به هدف‌گذاری مسئولان در حوزه پژوهش انجام شد
او تصریح کرد: «ما نیز در معاونت پژوهش و فناوری واحد کرمان تلاش کردیم با توجه به نگاه و هدف‌گذاری مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی در حوزه پژوهش برنامه‌ریزی کنیم تا بتوانیم اهداف عالیه مسئولان دانشگاه را محقق کنیم. بنابراین در این مدت توانستیم در راستای اهداف اصلی پژوهش و فناوری دانشگاه‌ها گام‌های اساسی برداریم.»
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان گفت که براساس دستورالعمل‌ها و آیین‌نامه‌های معاونت تحقیقات، فناوری و نوآوری، در واحد شهید حاج قاسم سلیمانی و سایر واحدهای دانشگاهی استان کرمان سراهای نوآوری را راه‌اندازی کردیم. به‌طور مثال سرای کشت بافت یکی از سراهای موفق استان است که در حال حاضر در واحد رفسنجان فعالیت خود را آغاز کرده است.
او در ادامه بیان کرد: «سرای خدمات خودروی واحد کرمان نیز یکی‌دیگر از سراهای نوآوری است که در این استان فعالیت خود را آغاز کرده و همچنین شتابدهنده همیار صنعت نیز فعالیت خود را در این استان کلید زده است.»
مجوز 4 مجله علمی در حوزه پژوهش و فناوری اخذ شد
او اضافه کرد: «مجتمع آزمایشگاهی تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان اولین آزمایشگاه مرکزی است که مجوز خود را دریافت کرده و به شبکه آزمایشگاهی ریاست‌جمهوری متصل شده است. مجوز مجلات علمی نیز در یک سال اخیر اخذ شده و در این مدت توانستیم مجوز چهار مجله علمی را در حوزه پژوهش و فناوری از سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی اخذ کنیم.»
3 برنامه علمی معدن، وقف، گفتمان مقاومت و تمدن نوین اسلامی در واحد کرمان
کاظمی‌پور درخصوص دیگر فعالیت‌های این معاونت صحبت به میان آورد و گفت: «یکی از اقدامات خوب دانشگاه آزاد اسلامی در راستای منویات معظم رهبری، طرح پایش یا همان پژوهش اثر‌گذار یکپارچه شبکه است که در این طرح پایان‌نامه‌های کارشناسی‌ارشد و رساله‌های دکتری به سمت حل مسائل جامعه حرکت می‌کند. در دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان نیز سه برنامه علمی معدن، وقف، گفتمان مقاومت و تمدن نوین اسلامی تعریف شده که برای این نظام موضوعات تاکنون اقدامات زیادی انجام شده است.»
او تاکید کرد: «برنامههای علمی بسیاری از نیازهای کشور را مرتفع می‌کنند؛ در حال حاضر برای اساتید دانشگاه آزاد اسلامی و اعضای هیات‌علمی که به‌عنوان اساتید راهنمای پایان‌نامه‌های کارشناسی‌ارشد و رساله دکتری فعالیت می‌کنند ظرفیتی از طریق سامانه پژوهشیار تعریف شده است. اساتید دانشگاه آزاد اسلامی ملزم به گرفتن و کارکردن روی عناوین پایان‌نامه‌ها و رساله‌هایی هستند که در قالب برنامههای علمی باشد.»
کاظمی‌پور در پایان گفت: «این برنامه‌ها در راستای نیاز کشور تدوین شده و در حال حاضر هدف این است که پژوهش‌هایی انجام شود تا نیازهای جامعه برطرف شده و فناوری و نوآوری تولید شود.»
مطالب پیشنهادی
