طه نظریپور، عضو شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت و خانه نشریات دانشجویی: چند صباحی است که نقشآفرینی دانشجو در کنشهای اجتماعی رنگ باخته است و مجموعههای دانشجویی دیگر آن اثرگذاری جریانساز را ندارند. در درون دانشگاه با یک بدنه دانشجویی ناامید مواجه هستیم که به هیچوجه نمیتواند نقش حلقه واسط بین لایه نخبگانی و کف جامعه را ایفا کند. در چنین شرایطی نشریات بهعنوان یکی از ارکان اصلی مردمسالاری و ابزار تحقق زبان مفاهمهای یکی از بسترهای بسیار مهم برای کادرسازی مجموعههای دانشجویی و تقویت بعد محتوایی افراد است. اهمیت این مساله در ایام کرونا و تعطیلی دانشگاهها بیش از پیش مشخص و نشریات بهعنوان یکی از راههای موثر جهت حفظ نشاط و پویایی تشکلها مطرح شد.
بحران کرونا برای فعالان نشریاتی هم تهدید بهحساب میآید هم فرصت. تعطیلی دانشگاهها و رکود فعالیتهای دانشجویی تاحدی موجب رکود فعالیتهای نشریاتی و ازطرفی موجب رشد جهشی نشریات صوتی و تصویری شد. در این میان نقش صفحات اینستاگرام و کانالهای تلگرامی پرمخاطب برای شناساندن نشریات بسیار جدی و بااهمیت است. همچنین یکی از راههای تقویت محتوای نشریه که به دیده شدن آن نیز کمک میکند، ارتباط با فعالان نشریاتی سایر دانشگاهها و استفاده از قلم آنها است. در ایام کرونا نشریات از حیث کیفی تقویت شدند و دورههای آموزشی مجازی متعدد موجب تقویت فعالان حوزه نشریات خصوصا در دانشگاههای دور از مرکز شده است. گرچه معمولا این آموزشها در سطح مقدماتی متوقف میشود و نیاز است تا با برگزاری سلسله کارگاههای تخصصی در محورهایی همچون ویراستاری، نویسندگی خلاق، ژورنالیسم علمی، مسالهمحوری و...، این آموزشها تعمیق یابد.
ازطرفی در دانشگاههای علومپزشکی جای خالی نشریات دانشجویی تخصصی در حوزه سلامت حس میشود؛ نشریاتی که بهصورت دقیق و علمی به معضلات خرد و کلان سیستم بهداشت و درمان بپردازند. در زمینه تولید محتوای نشریات حوزه سلامت نیاز داریم مطالبهگری تخصصی در بحث کمبودها و مشکلات فضاهای درمانی صورت بگیرد و همچنین بهصورت علمی و دقیق پیرامون نقصها و ناهماهنگیهای دستگاههای مدیریتی نظام سلامت بهخصوص در مدیریت بحران پاندمی کرونا شفافسازی انجام شود. به این نشریات نیز توصیه میشود مخاطب خاص خود را پیدا کنند و الزاما بهدنبال اثرگذاری روی همه دانشجویان نباشند.
یکسری آفتها فضای نشریات دانشجویی و نقش نخبگانی آنها را تهدید میکند، ازجمله: رواج نشریات تکبرگ و شبانتخاباتی، غفلت از غنای محتوایی دربرابر جذابیتهای گرافیکی و محدود شدن عرصه انتشار نشریه به فضای مجازی و ازدست دادن کف دانشگاه در پساکرونا.
یکی از مواردی که به شکل دوطرفه میتواند پویایی پایدار را در فعالیتهای نشریاتی ایجاد کند، بهکارگیری دانشجوهای خوشفکر و اهلقلم در مطبوعات و رسانههای کشوری و استانی است تا با استفاده از این دانشجویان دغدغهمند روح تازهای در کالبد جریان رسانهای کشور دمیده شود.
نکته آخر اینکه باتوجه به انتخابات ریاستجمهوری پیشرو و ضرورت امیدآفرینی، تقویت مشارکت آگاهانه درمقابل مشارکت هیجانی، کمک به دوگانهسازی واقعی و مقابله با دوگانههای کاذب، امید است فعالان نشریاتی بهعنوان قشر نخبگانی رسالت تاریخی خود را بهدرستی انجام دهند. پرچم کنشگری موثر دانشجو را در فضای سرد این روزهای دانشگاه برافراشته نگه دارند و اجازه ندهند این عرصه بازیچه دست صاحبان قدرت و ثروت و جریانهای ورشکسته سیاسی شود.