لطفالله فروزنده، کارشناس مسائل سیاسی و معاون اجرایی دولت دهم در گفتوگو با «فرهیختگان» به بررسی سیر تاریخی عملکرد مرکز بررسیهای استراتژیک ریاستجمهوری از دوران هاشمی تا دوره فعلی در زمان ریاست حسامالدین آشنا پرداخت که مشروح آن در ادامه آمده است.
مرکز تحقیقات استراتژیک ریاستجمهوری در دوره هاشمی چگونه شکل گرفت و چرا این نهاد که در دوره خاتمی موثر بود، در زمان ریاستجمهوری احمدینژاد بروز و ظهور کمرنگتری داشت؟
مرکز مطالعات استراتژیک در زمان آقای هاشمی تشکیل شد و ازنظر اسمورسم قرار بود مرکزی باشد که مطالعات استراتژیک در سطح رئیسجمهور را انجام بدهد و مسائل خارجی و داخلی در حوزههای مختلف را بهصورت راهبردی مطالعه کند و دراختیار رئیسجمهور بگذارد. درواقع قرار بود این مرکز ارتباط بین نخبگان در حوزههای مختلف با رئیسجمهور را برقرار کند که این یک تصمیم بسیار خوب و بجا بود، اما متاسفانه یک طیف سیاسی در زمان آقای هاشمی ازجمله آقایان موسویخوئینیها و حجاریان در این نهاد حاکم شدند و طراحی جریان لیبرال را برعهده گرفتند. این جریان در زمینه سیاست خارجی نیز بحث ارتباط با غرب را دنبال میکردند.
مقدمات تفکر مدیریت لیبرالی در دوره اول مرکز تحقیقات گذاشته شد
جریانی که حاکم شده بود، تصور میکرد راه نجات کشور این است که ما در اردوگاه غرب تعریف شویم و از برخی مواضع انقلابی کوتاه بیاییم، از اینرو مقدمات این کار را نیز فراهم کردند؛ هاشمی نیز به این جریان میدان داد، لذا آنها هم آسیبهای فرهنگی و اقتصادی زیادی به کشور وارد آوردند. پس از پایان دولت سازندگی نیز براساس مطالعات و مقدماتی که این جریان فراهم کرده بود، گفتمان خاصی را در این زمینه حاکم کردند که بهنوعی سرآغاز استحاله فرهنگی بود.
در ادامه این روند، عملکرد هاشمی و فضاسازی صورتگرفته که همه اشکالات را به گردن ناطقنوری انداختند، زمینهای را فراهم کرد تا خاتمی رای بیاورد و دوم خرداد شکل بگیرد که در آن دوره نیز ساختارشکنیهای جدی مبتنیبر مطالعات همین نهاد صورت میگرفت.
این نهاد چرا در دوره خاتمی به نهاد موثر تبدیل شد، اما در دوران احمدینژاد عملکرد کمرنگی در سیاستگذاری داشت و به حاشیه رفت؟
در دوره دوم خرداد شرایط سختی بهوجود آمد و جریانی علیه گفتمان انقلاب اسلامی شکل گرفت که مباحث جامعه مدنی و موضوعات تنشزا را مطرح کرده و زمینه ساختارشکنی در زمینه مسائل فرهنگی را فراهم کردند؛ آنها بیشتر گفتوگوی تمدنها و تعامل با غرب را برجسته کردند و در اوج دستاوردهای هستهای ما شرایطی را بهوجود آوردند که با فشار دشمن جریان هستهای کشور را به تعطیلی کشاندند تا اینکه فضای گفتمان عدالت مجددا در آن دوره حاکم شد و احمدینژاد رای آورد. کسانی که در آن دوره در مرکز تحقیقات استراتژیک ریاستجمهوری فعال بودند به این سمت رفتند که این نهاد را به یک مرکز مشاورهای برای رئیسجمهور تبدیل کنند و به همین دلیل در آن دوره ما کمتر شاهد تنش بودیم.
با ریاستجمهوری روحانی چه تحولاتی متوجه مرکز تحقیقات استراتژیک ریاستجمهوری شد؟
در دوره روحانی دوباره همان تیم مجددا در آن نهاد حاکم شدند؛ تئوریهای اصلی مانند برجام یا دوگانگی در حکومت و مباحث تفکیک جمهوریت و اسلامیت مانند دوره دوم خرداد در مطالعات این نهاد پرداخته و توسط آنها زنده شد تا جامعه دچار انشقاق شود.
مرکز مطالعات استراتژیک در دوره فعلی خوراک دشمن را فراهم میکند
مشکل اخیری هم که این نهاد برای کشور ایجاد کرد، مصاحبه ظریف و افشا شدن این فایل صوتی بود که بسیار جای تامل دارد؛ چراکه این سوال مطرح است چگونه یک مرکز که مدعی است مرکز مطالعات استراتژیک است، خوراک دشمن را فراهم میکند و وزیر امور خارجه که باید حافظ منافع ملی کشور باشد، محتوای لازم را دراختیار رسانههای معاند سعودی قرار میدهد.
مرکز مطالعات استراتژیک ریاستجمهوری به پاتوق سیاسی و حزبی تبدیل شده
بهنظر میرسد درحال حاضر مرکز مطالعات استراتژیک ریاستجمهوری تبدیل به پاتوق سیاسی و حزبی و جریانی برای یک تفکر خاص شده است که بدون شک از غرب تغذیه میشود و بهصورت ناخواسته نیز در زمین دشمن ایفای نقش میکنند.
نقش حسامالدین آشنا و عملکرد امنیتی مرکز مطالعات استراتژیک ریاستجمهوری را چطور ارزیابی میکنید؟
حتما میتوان این موضوع را به امنیتی شدن این نهاد تعمیم داد؛ چراکه گروهی که در آنجا قرار دارند دارای چند بعد سیاسی و امنیتی بوده و استاد جنگ روانی هستند که سابقه امنیتی نیز دارند. مدل کار آنها این است که فضای کشور را بهسمت امنیتی شدن و جنگ روانی ببرند و استراتژی اصلی آنها نیز این است که همه امور کشور و حتی آب خوردن خود را نیز به برجام و آمریکا گره بزنند، لذا با این تفکر ۸ سال کشور را معطل و فرصتسوزی کرده و مشکلات شدید اقتصادی برای مردم ایجاد کردند، اما خوشبختانه امروز مردم به ماهیت این جریان پی بردهاند. امروز که این جریان درحال افول است و مردم در انتخابات ۲۸ خرداد آنها را کنار میگذارند، تصمیم به جریانسازی گرفتهاند و زمینهسازی برای این موضوع نیز در همین مجموعه امنیتی، سیاسی و جنگ روانی مرکز مطالعات استراتژیک ریاستجمهوری شکل میگیرد.