سیامک خاجی، روزنامهنگار :طرح جنجالی سوپرلیگ با همان سرعتی که معرفی و باعث بروز حواشی زیادی طی روزهای اخیر شد با همان سرعت هم منتفی شد تا فلورنتینو پرس و رفقایش شکستی سنگین را تجربه کنند. رئیس رئالمادرید امیدوار بود با طرح این پروژه بتواند در مسیر انتقال قدرت فوتبال از یوفا و فیفا به باشگاههای بزرگ اروپایی گام بردارد، اما با گذشت تنها 2روز دریافت که به این راحتی نمیتواند به خواستهاش برسد و البته رفقای نیمهراهش که او را سهشنبهشب تنها گذاشتند در این مسیر بسیار تاثیرگذار بودند. 6 تیم بزرگ انگلیسی در آخرین ساعات سهشنبهشب یکی پس از دیگری تصمیم خود برای انصراف از سوپرلیگ اروپا را اعلام کردند و به این ترتیب فعلا این پروژه منتفی شد، اما بعید است طراحان این پروژه به این راحتی آن را کنار بگذارند و احتمالا بعدها با ایدهای کاملتر و بررسی تمامی جوانب و هزینههایی که باید برای اجرای این طرح بپردازند دوباره آن را ارائه خواهد کرد.
استعفای وودوارد
عصر سهشنبه شایعات درباره احتمال کنارهگیری برخی تیمها از این پروژه منتشر شد و اگرچه رسانههای نزدیک به رئال معتقد بودند این خبرها حاشیهسازی برای این مسابقات است اما بهتدریج این صحبتها جدیتر شد تا اینکه در اواخر شب منچسترسیتی نخستین باشگاهی بود که رسما خروج خود از این مسابقات را اعلام کرد. دقایقی بعد خبر کنار رفتن اد وودوارد، مدیر اجرایی منچستریونایتد و یکی از افراد اصلی دخیل در اجرای این طرح در پایان سال 2021 منتشر شد تا مشخص شود که فوتبال درحال بازگشت به روال عادی خود است.
او درکنار پرس اصلیترین نقش را در تشکیل این مسابقات داشتند و تصور میکردند با برپایی آن قدرت اصلی در فوتبال اروپا بهدست آنها خواهد افتاد. مدیر اجرایی یونایتد -که هواداران این تیم رابطه چندان خوبی با او ندارند و بارها تصمیمات او را زیرسوال بردهاند- خیلی زود فهمید که این پروژه درحال شکست است و مخالفت شدید هواداران در نقاط مختلف اروپا نشان داد که آنها اصلا از چنین ایدهای استقبال نمیکنند. وودوارد در این قمار خیلی زود حیثیت خود را بربادرفته دید و چون نقشی بسیار مهم در تامین مالی این پروژه داشت، دیگر نمیتوانست به کارش در باشگاه ادامه دهد. مدیر یونایتد با استفاده از روابطش در بانک جیپیمورگان آمریکا توانست بودجه 5/3میلیارد یورویی شروع این مسابقات را تامین کند، اما خروج غولهای انگلیسی آغاز فروپاشی این رویا بود.
البته رسانههای انگلیسی میگوید که پروژه کنار رفتن او از ماهها قبل کلید خورده بود و او بهخصوص پس از اینکه جان مورتو بهعنوان مدیر فوتبال باشگاه منصوب شد و مسئولیت نقلوانتقالات یونایتد به وی سپرده شد در تصمیمش برای کنارهگیری جدیتر شد. وودوارد در روزهای اخیر بهشدت بابت نقشی که در پروژه سوپرلیگ داشت از سوی هواداران و پیشکسوتان باشگاه مورد انتقاد قرار گرفت و با شکست آن بهخوبی میدانست که دیگر جایگاهی در این تیم نخواهد داشت.
ظاهرا وودوارد سهشنبهشب در تماسی با جوئل گلیزر یکی از مالکان باشگاه که قرار بود بهعنوان نایبرئیس سوپرلیگ نیز فعالیت کند از تصمیمش برای استعفا خبر داد، اما گلیزر تلاش کرد دوست دیرینهاش را از این کار منصرف کند. از سوی دیگر ظاهرا این مدیر 49 ساله از اینکه مالکان باشگاه حمایت کافی را از او نداشتند و وی را بهعنوان مقصر این ماجرا مقابل هواداران قرار دادند، بسیار ناراحت بود. نهایتا این وودوارد بود که در این ماجرا قربانی شد و مالکان آمریکایی هم اگرچه گفته میشود بهدنبال فروش باشگاه هستند اما شاید مدتی بعد و با فروکش کردن اعتراضات اخیر از تصمیم خود منصرف شوند.
عذرخواهی کنید
6 باشگاه بزرگ لیگ برتری سهشنبهشب هرکدام در بیانیههایی کوتاه از تصمیم خود برای کنار رفتن از این پروژه خبر دادند. آرسنال تنها باشگاهی بود که بابت این اشتباه بزرگ از هوادارانش عذرخواهی کرد اما سایر باشگاهها ازجمله یونایتد تنها به اطلاعرسانی در این زمینه بسنده کردند. گری نویل، کاپیتان سابق این تیم از این بیانیه سهخطی باشگاهش انتقاد کرد و گفت: «این بدترین چیزی بود که در عمرم دیده بودم. آن را سه یا چهار بار خواندم اما اثری از پشیمانی یا عذرخواهی در آن نبود. واقعا برایم عجیب بود که باشگاه تنها خبر خروجش از سوپرلیگ را اعلام کرده است. این اصلا قابلقبول نیست.» علاوهبر نویل بسیاری از هواداران یونایتد نیز در فضای مجازی به این رفتار باشگاه واکنش نشان دادند و آن را ناکافی تلقی کردند.
اگرچه توپچیهای لندنی در بیانیه خود از هوادارانشان عذرخواهی کردند اما طرفداران بهشدت از تصمیم استن کرونکه، مالک باشگاه برای پیوستن به این مسابقات عصبانی هستند و تصمیم دارند در حاشیه دیدار جمعهشب تیمشان برابر اورتون تظاهراتی اعتراضی را برنامهریزی کنند. آنها معتقدند کرونکه باید از این باشگاه خارج شود و به همین دلیل تمام تلاش خود را برای رسیدن به این هدف بهکار خواهند گرفت. کرونکه که یک تاجر آمریکایی است، مالکیت باشگاه لسآنجلس رمس را که در رشته فوتبال آمریکایی فعال است نیز برعهده دارد و بهندرت در دیدارهای آرسنال در ورزشگاه دیده میشود. به همین دلیل هواداران تیم عقیده دارند که او تنها برای منافع مالی خود باشگاه را خریده و علاقهای به آرسنال ندارد. روز گذشته جان هنری، مالک آمریکایی لیورپول هم در پیامی ویدئویی برای هواداران تیم از آنها عذرخواهی کرد و مشخص است که تمامی این سرمایهداران و تاجران که بیشتر در فعالیتهای اقتصادی تبحر دارند از جانب هواداران خود احساس خطر کردهاند و میدانند که از این پس با کوچکترین اشتباهی با برخورد تند آنها روبهرو خواهند شد. هنری در این پیام گفت: «باید از همه طرفداران تیم بابت اتفاقاتی که در 48ساعت اخیر رخ داد عذرخواهی کنم. لازم به گفتن نیست که بدونشک این پروژه بدون حمایت هواداران اصلا عملی نبود و هیچکس نیز چنین تفکری نداشت. ما صدای شما را شنیدیم و در این 48ساعت فهمیدیم که مخالفتهای زیادی وجود دارد. باید از یورگن کلوپ و بازیکنان هم بابت این اتفاق عذرخواهی کنم. تمام تلاش خود را برای بهدست آوردن دوباره اعتماد شما بهکار خواهیم بست و باید بگویم که من بهتنهایی مسئول تمام این اتفاقات هستم.»
استفاده از نام هواداران
اتلتیکومادرید هم دیروز به جمع خارجشوندگان از اتحاد ثروتمندان پیوست و اعلام کرد که دیگر نمیخواهد در این لیگ شرکت کند. این باشگاه هم در اطلاعیهای اعلام کرد که به خواسته هواداران و همچنین کادر فنی و بازیکنانش احترام میگذارد و از این پروژه که البته هنوز خیلی جدی هم نشده بود، کنار میرود. در بخشی از این بیانیه آمده است: «ما خانواده روخیبلانکو با توجه به بازخوردهایی که در دو روز گذشته دریافت کردیم تصمیم گرفتیم از این تورنمنت کنار بکشیم. هواداران نقش بسیار مهمی در این تصمیم داشتند و باز هم ثابت شد که مسائل ورزشی در این باشگاه بالاتر از هر چیزی قرار دارد.» اتلتیکومادرید اگرچه مخالفت هواداران را عامل اصلی اتخاذ این تصمیم اعلام کرده است اما بدونشک خروج 6 قدرت انگلیسی نقش بسیار مهمی در این تصمیم داشته و آنها پس از اطلاع از خروج انگلیسیها فهمیدند که ماندن در این مسابقات سودی برایشان ندارد و البته برگزاری چنین رقابتی با حضور تنها 6 تیم چندان منطقی نیست. عصر چهارشنبه میلان و یوونتوس نیز اعلام کردند که دیگر تمایلی به ادامه این ماجرا ندارند و جالب اینکه مخالفت هواداران را عامل اصلی این تصمیم اعلام کردند.
یکی دیگر از مدیرانی که در جریان این داستان بهشدت لطمه خورد آندرهآ آنیلی، رئیس باشگاه یوونتوس بود که او هم نقش بسیار پررنگی در تاسیس این رقابتها داشت. آنیلی که از سوی الکساندر چفرین بهعنوان یک خائن و ماری در آستین یادشده بود، امید داشت در آینده نقشی مهم در این رقابتها ایفا کند اما حالا حتی در آستانه کنار رفتن از سمتش در یوونتوس است و ممکن است دیگر شانسی برای بازگشت به دنیای فوتبال نداشته باشد. او روز گذشته اعتراف کرد که پروژهاش شکستخورده و دیگر نمیتواند در این شرایط برای بقای آن تلاش کند. آنیلی گفت: «صادقانه باید بگویم که دیگر ادامه این مسابقات ممکن نیست، چراکه با وجود 6 تیم نمیتوان آن را برپا کرد.» رسانههای ایتالیایی معتقدند که دشمنان آنیلی نقش زیادی در این ناکامی داشتهاند و حالا باشگاه یوونتوس به فکر تغییراتی درسطح مدیران باشگاه افتاده است. از آلساندرو ناسی بهعنوان جانشین احتمالی آنیلی نام برده میشود. ناسی از اقوام نزدیک آنیلی است و البته با توجه به اینکه خانواده او مالکیت باشگاه را برعهده دارد، حضور او در این تیم تورینی همچنان ادامه خواهد داشت و تنها رئیس باشگاه تغییر خواهد کرد. با اینحال کاملا مشخص است که یوفا و فیفا در پشتپرده مشغول رایزنی برای کنار رفتن تمامی افراد دخیل در این ماجرا هستند و احتمالا بهزودی نوبت به فلورنتینو پرس، رئیس باشگاه رئال هم خواهد رسید.
عوامل اصلی کودتا علیه کودتا
در منتفی شدن این پروژه عوامل بسیاری دخیل بودند که یکی از مهمترین آنها تلاشهای یوفا برای شکست این طرح بود. سران این نهاد خیلی زود سراغ دولت بریتانیا رفتند و به کمک بوریس جانسون نخستوزیر این کشور که از همان نخستین ساعات مخالفت خود را با این پروژه اعلام کرد توانستند 6 تیم انگلیسی را از راضی به خروج از این پروژه کنند. به این ترتیب با خروج نیمی از باشگاهها پروژه درعرض چند روز با سقوط و ناکامی مواجه شد. رسانههای بریتانیایی معتقدند که جانسون این بار توانست نقشی مثبت برای هواداران فوتبال ایفا کند اما آیا او در ادامه نیز همچنان میتواند درکنار هواداران بماند و برای بهتر شدن شرایط این ورزش تلاش کند یا این تصمیم هم براساس منافع حزبی و حکومتی گرفته شد. از سوی دیگر تهدیدات یوفا برای تحریم این باشگاهها و همچنین محرومیت بازیکنان از تیمهای ملی در این تصمیم بیتاثیر نبود.
فشار هواداران را شاید بتوان اصلیترین دلیل این اتفاق دانست. درتمامی بیانیههایی که باشگاهها منتشر کردند مخالفت طرفداران را علت اصلی این تصمیم ذکر کردند. آنها خیلی زود با برپایی تجمعات اعتراضی و نصب بنرهای مختلف برابر در ورزشگاهها مخالفت خود را با این پروژه نشان دادند. در جریان دیدار لیورپول برابر لیدز هواداران دو تیم درکنار هم متحد شدند و علیه سوپرلیگ موضع گرفتند. این تجمعات البته در انگلیس بیشتر بود کار بهجایی رسید که در حاشیه دیدار سهشنبهشب چلسی برابر برایتون در لیگ برتر بیش از هزار هوادار چلسی با تجمع مقابل استمفوردبریج مانع از ورود اتوبوس این تیم به ورزشگاه شدند تا بازی با تاخیری 15 دقیقهای همراه باشد. در فاصله کمی پس از این اتفاق باشگاه بیانیه خود مبنیبر خروج از سوپرلیگ را منتشر کرد.
البته این تنها هواداران نبودند که به این اتفاق واکنش منفی و بعضا تندی نشان دادند. بازیکنان و مربیان نیز اکثرا با چنین ایدهای مخالف بودند و اعلام کردند که چنین لیگی چندان به سود فوتبال نخواهد بود. پپ گواردیولا از این سخن گفت در چنین تورنمنتی که بسته است و سایر باشگاهها اجازه حضور ندارند، رقابت محدود خواهد بود و نمیتوان پویایی لیگهای کنونی را شاهد بود. یورگن کلوپ و توماس توخل نیز این لیگ را باعث افت فوتبال دانستند و معتقد بودند که نباید بهدنبال چنین طرحهای خودخواهانهای بود، حتی جوردن هندرسون کاپیتان لیورپول با تشکیل جلسهای اضطراری بین کاپیتانهای تیمهای لیگ برتری تلاش کرد تا راهحلی برای این مشکل پیدا کند.
کنار رفتن اسپانسرها
از سوی دیگر اسپانسرها نیز که شرایط را چندان مساعد نمیدیدند، تصمیم گرفتند قرارداد خود با این باشگاهها را لغو کنند. تریباس که یک کمپانی تولید ساعت است سهشنبهشب اعلام کرد که از حمایت مالی از لیورپول کنار رفته است. در بخشی از بیانیه این کمپانی آمده است: «فوتبال متعلق به هواداران است و باعث شده همه ما درکنار هم حضور داشته باشیم. برای ما ارزشها فراتر از هر چیزی است و به همین دلیل تصمیم گرفتیم تا قرارداد اسپانسری خود را لغو کنیم.» چندین کمپانی دیگر نیز تهدید به چنین اقدامی کردند که میتوانست در این شرایط اقصادی ضرر مالی هنگفتی به باشگاهها وارد کند.
یکی دیگر از اتفاقاتی که باعث شد این پروژه ناکام شود، مخالفت بایرن مونیخ، دورتموند و پاریسنژرمن برای حضور در جمع این 12 تیم بود. ژرمنها نقش مهمی در این اتفاق داشتند و کارل هاینس رومنیگه با پاسخ منفی به پرس باعث شد اعتبار این طرح تا حد زیادی زیرسوال برود و از سوی دیگر یوفا بهخوبی توانست با قرار دادن او در کمیته اجرایی یوفا رومنیگه را در سمت خود نگه دارد و به این ترتیب سایر باشگاههای آلمانی نیز در این طرح وارد نشدند. ناپولی و رم ایتالیا و پورتو پرتغال نیز دیگر تیمهایی بودند که از حضور در این مسابقات خودداری کردند تا موج رد کردن این پیشنهادها درنهایت یکی از عوامل شکست این پروژه باشد.
این عقبنشینی غولها شاید موقتی باشد و در ادامه باید دید یوفا چه رفتاری با عوامل اصلی دخیل در این اتفاق خواهد داشت. اگرچه روسای باشگاههای بهعنوان طراحان اصلی این طرح معرفی شدهاند اما نباید نقش سرمایهداران و سهامداران عمده این باشگاه را برای راهاندازی چنین ایده جاهطلبانهای را نادیده گرفت. باشگاههای بزرگ امیدوار بودند که با سوپرلیگ بتوانند بخش عمدهای از مشکلات مالی خود را حل کنند و از سوی دیگر قدرت اصلی را در فوتبال بهدست بگیرند، اما این کودتا خیلی زود ناکام ماند و فوتبال تقریبا در همان مسیری که هواداران میخواهند بهکار خود ادامه خواهد داد.