محمدرضا حاجی‌عبدالرزاق، روزنامه‌نگار: مرحله گروهی رقابت‌های لیگ قهرمانان آسیا از امشب به‌طور رسمی با برگزاری رقابت‌های نمایندگان ایران در گروه‌های پنجگانه آغاز می‌شود و در اولین گام تیم فوتبال پرسپولیس به مصاف الوحده امارات می‌رود و تراکتور نیز با پاختاکور ازبکستان دیدار خواهد کرد. همچنین در ادامه رقابت‌های امشب فولاد به مصاف السد قطر خواهد رفت و در نهایت نیز بامداد جمعه ۲۷ فروردین تیم‌های فوتبال استقلال و الاهلی عربستان با هم دیدار خواهند کرد. رقابت‌های امسال برای اولین‌بار با حضور ۴۰ تیم برگزار شده و طی فرمتی جدید تیم‌ها در ۱۰ گروه ۴ تیمی به مصاف هم خواهند رفت تا به این ترتیب جریان صعود ۱۶ تیم مرحله یک‌‌هشتم نهایی به‌واسطه اینکه فقط 6 تیم دوم گروه‌های دهگانه راهی مرحله حذفی خواهند شد، پیچیده‌تر از هر زمان دیگر و عاملی شود تا این رقابت‌ها تا لحظه آخر هیجان‌انگیز و جذاب ادامه پیدا کند.

تا پیش از این، رقابت‌ها در ۸ گروه ۴ تیمی و با حضور ۳۲ تیم برگزار می‌شد که این موضوع در نهایت صعود دو تیم از هر گروه با هر امتیاز و وضع ممکنی را به همراه داشت تا به این ترتیب ۱۶ تیم مرحله یک‌هشتم نهایی بدون اما و اگر مشخص شوند، اما حالا و با فرمت جدید رقابت‌ها تیم‌ها در دو منطقه شرق و غرب آسیا به دو قسمت و در هر قسمت به ۵ گروه ۴ تیمی تقسیم شده‌اند تا سه تیم برتر دوم این گروه‌ها نیز به‌همراه پنج تیم صدرنشین، هشت تیم برتر هر منطقه درمجموع ۱۶ تیم برتر آسیا را تشکیل بدهند، البته شنیده می‌شود کنفدراسیون فوتبال آسیا از برگزاری فرمت ۴۰ تیمی رقابت‌ها درحالی که هنوز این جام آغاز نشده است رضایتمندی نداشته و این احتمال وجود دارد که طبق گفته رسانه‌ها از سال آینده دوباره این رقابت‌ها به فرمت ۳۲ تیمی و مثل سابق برگردد.

با این حال در این گزارش قصد داریم به گروه‌های پنجگانه غرب آسیا بپردازیم. قرار نیست ۶ تیم برتر از گروه‌های دهگانه در مقایسه با یکدیگر در سطح قاره راهی دور بعد شوند و در هر منطقه مقایسه تیم‌های دوم با یکدیگر انجام می‌شود و سه تیم برتر از پنج گروه در هر دو منطقه به‌صورت مستقل انتخاب‌شده و درمجموع 6 تیم را تشکیل می‌دهند، یعنی اگر یک تیم دوم در گروه‌های غرب آسیا امتیازش برای صعود به مرحله حذفی کافی باشد اما به‌طور مثال این امتیاز کمتر از تیم دوم حذف‌شده از شرق آسیا باشد، از آنجایی که برای دو منطقه مستقلا تصمیم‌گیری خواهد شد، پس این ۲ اتفاق به‌هم ربطی پیدا نخواهد کرد؛ بنابراین به بررسی گروه‌های پنجگانه در غرب آسیا می‌پردازیم تا درنهایت ضمن ارزیابی وضعیت همگروه‌های نمایندگان ایران به شانس‌های صعود آنها درصورتی که عنوان دومی گروه‌هایشان را به خود اختصاص بدهند اشاره کنیم.

 چند امتیاز برای صعود لازم است؟

بررسی ادوار گذشته رقابت‌های لیگ قهرمانان آسیا به‌خصوص چهار دوره اخیر این رقابت‌ها از سال ۲۰۱۷ به بعد نشان می‌دهد معمولا تیم‌های دوم با کسب ۹ تا ۱۱ امتیاز و بنا به شرایط جدول و وضعیت حریفان موفق به صعود به مرحله بعد شده‌اند، هرچند استثنائا در برخی ادوار تیم‌هایی که کمتر از ۹ امتیاز و یا بیشتر از ۱۱ امتیاز نیز کسب کردند موفق به صعود به مرحله حذفی شدند؛ اما همان‌طور که اشاره شد فراوانی اعداد ۹، ۱۰ و ۱۱ امتیاز برای تیم‌هایی که می‌خواهند به مرحله حذفی و یک‌هشتم نهایی این رقابت‌ها راه پیدا کنند، کفایت می‌کند. با این حال همان‌طور که در بالا اشاره کردیم اینکه فقط سه تیم از جمع پنج تیم منطقه غرب آسیا به‌عنوان تیم‌های برتر دوم این گروه‌ها راهی مرحله حذفی خواهند شد اوضاع را پیچیده می‌کند و جالب اینکه ترتیب تیم‌های صعودکننده نیز از گروه‌های پنجگانه درنهایت تکلیف دیدار‌های یک‌چهارم نهایی منطقه غرب آسیا را مشخص خواهد کرد و این بدان معناست که تا لحظه آخر نمی‌توان سرنوشتی را برای مرحله اول حذفی پیش‌بینی کرد، هرچند همان‌طور که پیش از این و بلافاصله بعد از قرعه‌کشی مرحله گروهی رقابت‌ها در «فرهیختگان» به آن اشاره کردیم، طبق جدول ترتیب تیم‌های صعودکننده درصورتی که استقلال و پرسپولیس در بین تیم‌های صعودکننده قرار داشته باشند شانس زیادی برای برگزاری دربی آسیایی در مرحله یک‌هشتم نهایی رقابت‌های لیگ قهرمانان آسیا وجود خواهد داشت.

با توضیحات ارائه‌شده لازم به ذکر است درصورتی‌ که یک یا دو تیم در گروه‌های خود ضعیف‌تر از سایر تیم‌ها بوده و از سطح کیفی متفاوتی نسبت به تیم‌های برتر برخوردار باشند این موضوع قطعا به‌سود تیم‌های برتر در این گروه‌ها خواهد بود، چراکه با پیروزی رفت و برگشتی در بازی‌های رودررو مطمئنا تیم‌های اول و دوم گروه در پایان رقابت‌های گروهی امتیازی بیشتر از حد معمول را برای صعود کسب خواهند کرد و این درحالی است که اگر در گروهی هر چهار تیم مدعی صعود باشند؛ این موضوع به‌سود تیم‌های دوم گروه‌های دیگر می‌شود و آنها از این ماجرا استفاده لازم را خواهند برد.

 بررسی تمامی احتمالات ممکن

قبل از اینکه به ادامه گزارش بپردازیم، بد نیست یک بار دیگر گروه‌بندی رقابت‌های این فصل از لیگ قهرمانان آسیا را مرور کنیم.

گروه‌بندی منطقه غرب:
گروه اول‌ A: الهلال‌ عربستان- ‌شباب الاهلی امارات - استقلال تاجیکستان - آلمالیق ازبکستان
گروه دوم‌ B: شارجه امارات- تراکتور ایران - پاختاکور ازبکستان - نیروهوایی عراق
گروه سوم‌ C: الدحیل قطر- الاهلی عربستان – استقلال‌ایران- الشرطه عراق
گروه چهارم‌ D: السد قطر- النصر عربستان -  الوحدات اردن- فولاد ایران
گروه پنجم‌ E: پرسپولیس ایران - الریان قطر - گوای هند - الوحده امارات

در گروه اول رقابت‌ها اگرچه نماینده‌ای از ایران وجود ندارد، اما حضور تیم‌های ناشناخته استقلال تاجیکستان و آلمالیق ازبکستان اوضاع را کاملا به‌سود تیم‌های الهلال عربستان و شباب الاهلی امارات کرده و این دو تیم فرصت را خواهند داشت تا با برتری در دیدارهای رفت و برگشت مقابل حریفان خود امتیازات حداکثری این چهار دیدار را به‌دست آورده تا به این ترتیب به امتیاز لازم حتی بیشتر از حد نرمال برای صعود به مرحله بعد یکی به‌عنوان صدرنشین و دیگری به‌عنوان تیم دوم گروه دست پیدا کنند.

این درحالی است که در گروه پنجم رقابت‌ها که پرسپولیس در آن حضور دارد، نیز تقریبا چنین شرایطی حکمفرما بوده و اگر گوای هند طبق پیش‌بینی‌ها زنگ تفریح این گروه لقب بگیرد مطمئنا از حالا یک ۶ امتیاز را باید برای پرسپولیس و دو هم گروهی دیگر این تیم منظور کرد و این درحالی است که پرسپولیسی‌ها برای رسیدن به حد نصاب صعود به‌عنوان تیم دوم از ۴ بازی بعدی فقط به یک یا دو برد دیگر نیاز خواهند داشت تا به این ترتیب حضور این تیم نیز در مرحله حذفی تضمین شود.

اکنون به اینکه از بین سه گروه دیگر کدام تیم دوم شانس سود بیشتری خواهد داشت، می‌پردازیم و با بررسی احتمالات مختلف پاسخ این سوال را خواهیم داد.

 احتمال صعود تیم دوم از گروه استقلال

با این اوصاف اما کار در گروه‌های دوم، سوم و چهارم یعنی گروه‌هایی که به ترتیب تراکتور، استقلال و فولاد در آن حضور دارند کمی تا حدی پیچیده بوده و از آنجایی که سطح تیم‌ها تقریبا نزدیک به هم است تا روز پایانی و چه بسا دقایق پایانی رقابت‌های این گروه، تکلیف تیم دوم صعودکننده طبق پیش‌بینی‌ها شاید نامشخص باقی بماند.

با این حال نکته جالب اینکه اگرچه رسانه‌ها با قرعه‌کشی مرحله گروهی رقابت‌ها یک بار دیگر گروه استقلال را گروه مرگ معرفی کرده بودند و حتی صالح مصطفوی، مربی آبی‌پوشان و دستیار فرهاد مجیدی در استقلال به «فرهیختگان» گفته بود خیلی سخت است که تیمی به‌عنوان تیم دوم از گروه استقلال بخواهد به جمع ۱۶ تیم برتر آسیا صعود کند، اما جواد نکونام نیز با رد این موضوع بامداد سه‌شنبه در مصاحبه‌ای ضمن تعریف و تمجید از قدرت تیم فوتبال السد و شاگردان ژاوی اعلام کرده بود این گروه ماست که باید به‌عنوان گروه مرگ لقب بگیرد و این فولادخوزستان است که در گروه مرگ قرار دارد. با این حال بررسی‌های «فرهیختگان» نشان می‌دهد هر سه گروهی که تراکتور، استقلال و فولاد در آن قرار دارند سطح تیم‌ها در گروه‌ها تقریبا نزدیک به یکدیگر است و این موضوع باعث می‌شود تا شاهد رقم خوردن تساوی‌های زیادی در این گروه‌ها باشیم و یا مثلا تیمی که بازی رفت را با پیروزی پشت‌سر گذاشته در دور برگشت شکست بخورد و همین موضوع امتیازات را تا حد زیادی بین چهار تیم گروه تقسیم خواهد کرد.
بر همین اساس در گروه دوم رقابت‌ها تیم‌های تراکتور، الشارجه، پاختاکور و نیروهوایی روی کاغذ تقریبا از سطح کیفی مشابهی برخوردار بوده و تقسیم امتیازات بین چهار تیم این گروه محتمل به‌نظر می‌رسد که این امر تا حدودی شانس تیم دوم صعودکننده را کاهش خواهد داد.

در گروه چهارم که فولاد بعد از پیروزی مقابل العین در دیدار پلی‌آف به این گروه راه پیدا کرده است، السد قطر قرار دارد که بدون شکست عنوان قهرمانی رقابت‌های لیگ ستارگان قطر را به‌خود اختصاص داده و تقریبا یک سر و گردن از سایر تیم‌ها بالاتر محسوب می‌شود و این موضوع نیز محتمل به‌نظر می‌رسد که اگر نتایج طبق پیش‌بینی‌ها رقم بخورد به‌جز السد که از بخت اول صدرنشینی با بیشترین امتیاز ممکن برخوردار است سه تیم دیگر باید برای کسب عنوان دومی با یکدیگر بجنگند که کسب ۱۲ امتیاز ممکن از ۴ بازی باقی‌مانده برای این تیم‌ها به‌منظور رسیدن به‌عنوان دوم و کسب امتیاز لازم برای صعود در بین سه تیمی که از سطح کیفی مشابهی برخوردار هستند کمی دشوار بوده و به‌نظر می‌رسد در این گروه شانس تیم دوم صعودکننده مثل گروه تراکتور تقریبا کم باشد.

در گروه استقلال، میزبان رقابت‌ها شرایط بسیار بحرانی‌ای دارد و اگر الاهلی در آسیا نیز عملکردی شبیه لیگ حرفه‌ای عربستان را ارائه دهد و بعد از ۶ شکست پیاپی در لیگ، این ناکامی‌ها در لیگ قهرمانان آسیا نیز ادامه داشته باشد، مطمئنا این موضوع به‌سود سه تیم دیگر گروه شده و طبق پیش‌بینی‌ها می‌توان از حالا حداکثر امتیازات از دو دیدار رفت و برگشت مقابل الاهلی را به حساب استقلال، الدحیل و الشرطه واریز کرد و این بدان معناست که درصورت پیروزی احتمالی استقلال مقابل الاهلی در دو دیدار رفت و برگشت، شاگردان مجیدی برای رسیدن به حد نرمال صعود به‌عنوان تیم دوم از ۴ بازی بعدی خود تنها به ۳ تا ۵ امتیاز نیاز خواهند داشت که این امتیازات از یک پیروزی و یک تساوی و یا درحالتی دیگر با چهار تساوی حاصل خواهد شد که به این ترتیب می‌توان گفت بعد از گروه‌های اول و پنجم بین سه گروه دیگر این گروه استقلال است که تیم دوم گروه شانس زیادی برای صعود به مرحله حذفی را خواهد داشت. با این حال اگر الاهلی عربستان که عنوان میزبان رقابت‌ها را یدک می‌کشد، شرایط متحول شده‌ای را نسبت به لیگ داخلی در آسیا از خود به نمایش بگذارد در این گروه نیز تقریبا سطح کیفی تیم‌ها نزدیک به یکدیگر خواهد شد و این اتفاق باعث می‌شود تا ماجرای صعود تیم‌های دوم از گروه‌های پنجگانه پیچیده‌تر از هر زمان دیگری باشد و هیجان صعود تا لحظه آخر همچنان ادامه داشته باشد.