ابوالفضل مظاهری - زهرا رمضانی، روزنامه نگار: آتش کرونا باز هم لحظهبهلحظه زبانه میکشد و بهنظر میرسد روزهای سختی دوباره در انتظار مردم کشور ما است؛ روزهایی که همچنان باید امیدوارانه منتظر بمانیم تا شاید به مدد تجربه یک سال اخیر کادر درمان تلفات کمتری از موجهای قبلی بدهیم و امید داشته باشیم سوگوار تعداد کمتری از هموطنانمان باشیم. در آستانه موج چهارم کرونا در کشور، بیمارستانها و مراکز درمانی دوباره وضعیت اضطراری به خود گرفتهاند و آماده کمک به مبتلایان جدید ویروس کرونا میشوند. بیمارستان مسیح دانشوری هم از روزهای ابتدایی شیوع این بیماری در خط مقدم مبارزه با کرونا به ایفای نقش پرداختند و حالا خود را برای راند بعدی این مبارزه آماده میکنند. شرایط جدید کرونایی در کشور بهانهای شد تا مروری بر عملکرد این مجموعه داشته باشیم و در گفتوگو با دکتر ولایتی، رئیس بیمارستان مسیح دانشوری و حمیدرضا جماعتی، قائممقام رئیس بیمارستان مسیح دانشوری اطلاعات بیشتری از اقدامات و خدمات کادر درمان این بیمارستان در اختیار مخاطبان روزنامه قرار دهیم که در ادامه میخوانید.
یک سال کرونایی مسیح دانشوری چگونه گذشت؟
شاید تا پیش از ظهور کرونا در کشور ما، نام مسیح دانشوری بعد از یادآوری خدمات اولین پزشک متخصص ریه ایران، بیمارستانی را به ذهن متبادر میساخت که ملجا امید بیماران تنفسی بود و حالا قریب به 20 سال میشود که بهصورت تخصصی در زمینه پیوند وارد عمل شده و روزبهروز توجه بیشتری را معطوف به پیشرفت در این حوزه کرده است.
ساخت بیمارستان مسیح دانشوری به یک قرن و دو دهه قبل باز میگردد و بنای اولیه بیمارستان دکتر مسیح دانشوری در سال ۱۲۷۳ جهت مداوای بیماری ریوی مظفرالدین شاه قاجار و به توصیه پزشک معالج او احداث شد. 100 سال بعد، مدل امروزی بیمارستان مسیح دانشوری پس از تاسیس مرکز تحقیقات سل و بیماریهای ریوی توسط دکتر علی اکبر ولایتی با همراهی چند تن از استادان پزشکی و ادغام آن با بیمارستان مسیح دانشوری شکل گرفت و «مرکز آموزشی، پژوهشی و درمانیِ سل و بیماریهای ریوی دکتر مسیح دانشوری» پایهگذاری شد. مرکزی که امروز یک گنجینه ارزشمند تاریخی و البته از وجوه مختلف یکی از افتخارات پزشکی کشور بهحساب میآید.
بیمارستان مسیح دانشوری در طول یک سال اخیر بیش از گذشته مورد توجه آحاد و قشرهای مختلف مردم قرار گرفت. از همان هنگام که زمزمههای ورود میهمان ناخوانده ویروسی یعنی کرونا در گفتوگوهای روزمره مردم کوچه و بازار قوت گرفت، این مرکز پزشکی هم توجه بیشتری را به خود جلب کرد. آمدن کرونا، سرعت شیوعش به همراه ناشناخته بودن آن، شرایط خاصی را حتی در میان کادر درمان ایجاد کرده بود. شرایطی که محدود به کشور ما هم نبود. همه جهان رفتهرفته درگیر آن شدند و برخوردهای مشابهی با آن داشتند.
کادر درمان بیمارستان مسیح دانشوری اما از همان روزهای نخست پای کار بیماران کرونایی ایستادند و از جان برای آنها مایه گذاشتند. روندی که تا همین امروز که با برخی سهلانگاریها و تصمیمات اشتباه، موج جدیدی از شیوع کرونا آغاز شده، ادامه دارد.
بیمارستان مسیح دانشوری؛ پیشرو در مساله کرونا
سعید نمکی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی چندی پیش در جریان سیزدهمین آیین پویش راه سلامت به نقشآفرینی ارزشمند این بیمارستان در روزهای نخست همهگیری کرونا اشاره کرد و گفت: «در دوران آغازین کرونا قاسم جانبابایی، معاون درمان وزارت بهداشت را برای آمادهسازی تختها و آمادهسازی زیرساختها به استانها فرستادیم. در همان زمان آقای ولایتی در بیمارستان مسیح دانشوری با من تماس گرفت که 250 تا 300 تخت را برای پذیرش بیماران آماده کردهایم. در آن زمان که دغدغه تخت خالی داشتیم و نمیدانستیم که چه موج سنگین یا سبکی را در انتظار هستیم، نمیدانید که همکاری بیمارستان مسیح دانشوری چقدر برایمان فرحبخش بود که در این بیمارستان تخصصی تختهای آماده داشتیم. در تمامی دوران بیمارستان مسیح دانشوری یکی از بیمارستانهای پیشرو بود و هماکنون نیز یکی از بیمارستانهای پیشرو در زمینه کنترل و درمان بیماری کروناست. بیمارستان مسیح دانشوری یک موزه ارزشمند پزشکی کشور است. در توسعه زیرساختها درنگ نمیکنیم. بنده از هیچ کمکی در این ایام دریغ نکردهام.»
دکتر ولایتی در نشستی خبری که روز دوشنبه ۵ اسفندماه برگزار شد، بیمارستان دانشوری را خط مقدم جبهه مبارزه با کرونا معرفی کرد و گفت: «در این بیمارستان آمادگی لازم برای ارائه خدمات به مردم وجود دارد. اخیرا توسط کشورهای غربی برای ویروس کرونا تبلیغات سوء و هدفمند شده است و میخواهند ترس کاذب در مردم ایجاد کنند اما بیمارستانهای کشور ازجمله مسیح دانشوری با همه امکانات پاسخگوی بیماران مبتلا به کرونا هستند.»
مهر تایید نمایندگان سازمان جهانی بهداشت
دو هفته پس از پیدایش کرونا در کشور، مسیح دانشوری بهعنوان یکی از مراکز پزشکی ویژه مبتلایان به کووید- 19 شناخته میشد. همین امر باعث شد تا نمایندگان سازمان جهانی بهداشت دکتر ریچارد برنان، مدیر منطقهای امور اورژانس، سازمان جهانی بهداشت، دکتر ابوبکر ابدی ناصر، اپیدمیولوژیست و مسئول منطقهای مدیریت مخاطرات مرتبط با بیماریهای عفونی، سازمان جهانی بهداشت، دکتر آمال برکت، کارشناس متخصص آزمایشگاه سازمان جهانی بهداشت، دکتر پیرنبت، مسئول منطقهای مدیریت اطلاعات سلامت سازمان جهانی بهداشت و دکتر آندرس یانسن، متخصص آزمایشگاه و مشاور انستیتو روبرت کخ آلمان به همراه تیمی از کارشناسان کشور چین و نمایندگان سازمان جهانی بهداشت در ایران ۱۴ اسفندماه در بازدید از بیمارستان دکتر مسیح دانشوری از اقدامات این بیمارستان برای مهار ویروس کرونا قدردانی و اطمینان حاصل کردند روند ارائه خدمات و کنترل این ویروس در بالاترین سطح درحال اجراست. در همین ایام بود که اعضای انجمن متخصصان داروسازی بالینی ایران، بخش مراقبتهای دارویی بیمارستان مسیح دانشوری به همراه متخصصان بیمارستان به تدوین دفترچهای به نام «راهنمای بیماران کرونا پس از ترخیص» اقدام کردند. البته روند اطلاعرسانیهای مربوط به ویروس کرونا از آن ایام تاکنون به شیوههای مختلفی جریان دارد.
راهاندازی درمانگاه پیگیری و بازگشت به کار کرونایی
بیماران مبتلا به کووید- 19 پس از ترخیص نیاز به پیگیری داشتند، همین امر باعث شد تا درمانگاه فالوآپ یا پیگیری بیماران کرونایی با همکاری گروه ریه داخلی و مرکز تحقیقات پزشکی از راه دور همهروزه در بیمارستان دکتر مسیح دانشوری دایر شود. این بیمارستان علاوهبر پیگیری بیماران به صورت پزشکی از راهدور ( پیامک و اپلیکیشن)، درمانگاه پیگیری بیماران کووید- 19 را از اردیبهشتماه سال گذشته جهت خدمترسانی به بیماران با سابقه ابتلا به کرونا با همکاری متخصصان داخلی مرکز و گروه پرستاری راهاندازی کرد. راهاندازی درمانگاه بازگشت به کار بیماران کرونایی نیز یکی دیگر از اقدامات این مرکز پزشکی در بهار سال گذشته بود.
آغاز بهکار اورژانس بیماران کرونایی در بیمارستان مسیح دانشوری
اواخر آذرماه امسال نیز در جریان بازدید وزیر بهداشت از بخشهای مختلف در دست احداث این بیمارستان نظیر مرکز پژوهشهای باقرالعلوم، مرکز جامع پیوند حضرت مهدی(عج) و ساختمان بیمارستان امام حسنمجتبی(ع)، بخش جدید اورژانس بیماران کرونایی بیمارستان مسیح دانشوری مورد بهرهبرداری قرار گرفت. البته فعالیت این اورژانس از مدتی قبل یعنی روزهای پایانی مهرماه آغاز شده بود. اتفاقی که بدون شک در کاهش خطر و احتمال ابتلای سایر مراجعان به کرونا تاثیر ویژهای داشت.
افتتاح فاز یک ساختمان امام حسن مجتبی(ع) بیمارستان
روند توسعه این مرکز خدمات درمانی، آموزشی و پژوهشی در سال گذشته با وجود درگیریهای مختلف کرونایی هم تداوم یافت و بهمن ماه گذشته همزمان با ایام دهه فجر، فاز یک ساختمان امام حسن مجتبی(ع) بیمارستان مسیح دانشوری با حضور دکتر ولایتی رئیس بیمارستان، نوبخت رئیس سازمان برنامهوبودجه، زالی رئیس دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه شهید بهشتی و رئیس ستاد ملی مبارزه با کرونای استان تهران و جمعی از متخخصان و مدیران بیمارستان مورد بهرهبرداری قرار گرفت. با افتتاح کامل این مجموعه، ظرفیت بیمارستان مسیح دانشوری به ۸۰۰ تختخواب ارتقا خواهد داد. نوبخت در این مراسم از نقش ویژه این مرکز درمانی در جریان همهگیری ویروس کرونا اشاره کرد و گفت: «همزمان با شیوع کرونا در کشور همگی نگران چگونگی برخورد با آن بودیم و مسیح دانشوری در این راه بسیار موثر و مهم عمل کرد. در هر بحرانی روزها و ساعات اولیه مهم است. در همین دوران بقیه واحدهای درمانی با تأسی از بیمارستان مسیح دانشوری وارد میدان شدند و از موفقیت این بیمارستان اعتمادبهنفس گرفتند و موفق شدند. قدرت مدیریت دکتر ولایتی منجر به این شده است که در عرصه ملی مورد افتخار واقع شود و ایشان در این بیمارستان از کادر شایسته، متخصص و گرانقدر استفاده کردند. این حسن مدیریت دکتر ولایتی است که در ساخت بخشهای این بیمارستان از عزیزان شایسته استفاده کرده است. وزارت بهداشت قطعا از این بیمارستان پشتیبانی خواهد کرد و سازمان برنامهوبودجه و بنده هم برای تشکر و تقدیر از شما در این برنامه حضور یافتهایم.»
مسیح دانشوری یکی از قطبهای موثر و متخصص در کشور
چندی پیش هم زالی، رئیس ستاد ملی مقابله با کرونا استان تهران ضمن تشکر از ولایتی و تمامی متخصصان و کادر درمانی این مجموعه با بیان اینکه بیمارستان مسیح دانشوری یکیاز قطبهای موثر و متخصص در کشور است، گفت: «از ابتدای شیوع بیماری کرونا در کشور این مجموعه همراه و همگام با ستاد ملی مقابله با کرونا با تمام توان عمل کرده و در خط مقدم به فعالیت و مجاهدت پرداخته است.»
وی با اشاره به اینکه بیمارستان مسیح دانشوری در قطب ارجاعی از اکثر نقاط کشور قرار دارد، افزود: «در ایام تعطیلات نوروز هم بیمارستان تعطیل نبود و میزبان بیماران کرونایی ارجاعی نیز بوده است و با تمام توان به فعالیت خود ادامه داده است.»
رئیس ستاد ملی مقابله با کرونا استان تهران بیان کرد: «با تدابیر دکتر ولایتی و مدیریت مجموعه، تختهای بیمارستان در طول روزهای اخیر ظرفیت پذیرش بیش از ۱۸۰ بیمار سرپایی و ۱۱۰ بیمار بستری را داشته است و خدمات بیمارستان نسبت به روزهای پایانی اسفندماه سال گذشته افزایش چشمگیری یافت. اختصاص اورژانس و تریاژ مخصوص به بیماران کرونایی با کادر متخصص و مجرب ازجمله خدمات بیمارستان مسیح دانشوری به بیماران کرونایی بوده است.»
رئیس دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به خدمات درخشان این بیمارستان اظهار کرد: «حتی بیمارانی که با وضعیت وخیم و مشکل حاد تنفسی مراجعه کردند نیز در این مرکز پذیرش شدهاند و روند درمان بهخوبی انجام شد و با توجه به سطح بالای دانش، تجربه و مدیریت در این مجموعه، همواره پیشگام ارائه خدمات به هموطنان و بهویژه در پذیرش بیماران حاد تنفسی و اپیدمیها بوده است.»
تشکیل جلسه فوقالعاده شورای علمی بیمارستان مسیح دانشوری در آستانه موج چهارم
همزمان با افزایش مراجعه بیماران به اورژانس کرونای بیمارستان مسیح دانشوری، جلسه فوقالعاده علمی با هدف بررسی و بسیج هر چه بیشتر امکانات و تجهیزات مرکز جهت ارائه خدمات حداکثری درمانی به مردم برگزار شد. در این جلسه و با حضور معاونان و مسئولان بخشهای مختلف بیمارستان راهکارهای ارائه خدمات بیشتر و متناسب با شرایط جدید به کلیه مراجعهکنندگان بررسی شد.
دکتر ولایتی ضمن تاکید بر بهرهبرداری حداکثری از امکانات موجود، تاکید کرد: «از ابتدای آغاز شیوع کرونا تاکنون بیمارستان مسیح دانشوری با جدیت در خط مقدم مبارزه با این ویروس اقدام و تلاش کرد و درحال حاضر هم باید با تمام تلاش و همراهی کادر درمانی بیمارستان بر این مهم تمرکز داشت که حتیالامکان هیچ مراجعهکنندهای بدون دریافت خدمات درمانی بیمارستان را ترک نکند و دستاندرکاران اهتمام لازم بهمنظور پذیرش و درصورت لزوم بستری هرچه بیشتر مراجعهکنندگان را در نظر داشته باشند.»
کرونا هنوز خیال رفتن از کشور ما را ندارد اما پزشکان و پرستاران بیمارستان مسیح دانشوری که از روزهای نخست پیدا شدن سروکله این ویروس خدمترسانی به مردم را آغاز کردند، هنوز هم از پا ننشستهاند و با قوت در کنار مردم ایستادهاند.»
دکتر ولایتی در گفتوگو با «فرهیختگان» مطرح کرد
بیمارستان مسیح دانشوری میزبان بیشترین مراجعات بیماران در سطح کشور
جلسه فوقالعاده شورای علمی بیمارستان مسیح دانشوری همزمان با افزایش مراجعه بیماران به اورژانس کرونای این مرکز به دستور و ریاست دکتر ولایتی روز ۱۵ فروردین برگزار شد. «فرهیختگان» به همین بهانه در گفتوگو با دکتر ولایتی عملکرد این بیمارستان را مورد نقد و بررسی قرار داده که در ادامه میخوانید.
دکتر ولایتی، رئیس بیمارستان مسیح دانشوری در تشریح خدمات این مرکز در طول ایام شیوع کرونا در کشور با بیان اینکه بیش از 60 هزار نفر به بیمارستان مسیح دانشوری مراجعه کردند، گفت: «بیش از هفت هزار نفر بستری شدند و درخصوص فوتشدگان نرم متوسط جهانی میزان مرگومیر بین 5 تا 25 درصد گزارش شده است، درحالیکه نرخ مرگومیر بیمارستان مسیح دانشوری بین 6 تا 7 درصد و پایینتر از نرم جهانی است.»
او در ادامه تصریح کرد: «استفاده از داروهای فاویپیراویر و رمدسیویر برای اولینبار در این بیمارستان مورد استفاده قرار گرفت، درحالیکه مخالفتهای بسیاری در استفاده از آن شد و درحال حاضر نیز در اکثر نقاط دنیا مورد استفاده قرار میگیرد.»
رئیس بیمارستان مسیح دانشوری به استفاده از داروی اکتمرا اشاره کرد و افزود: «این دارو با نام شیمیایی Tocilizumab شناخته میشود و برای نخستینبار در چین مورد استفاده قرار گرفت. این دارو تنها توسط دو شرکت در دنیا تولید میشود که یکی از آنها در ایران و توسط شرکت سیناژن انجام شده و مطالعات آن توسط پزشکان بیمارستان مسیح دانشوری صورت پذیرفت.»
دکتر ولایتی اضافه کرد: «استفاده از این دارو در ایران هم برای اولینبار در بیمارستان مسیح دانشوری صورت گرفت و تجربه ما نشان میدهد استفاده از آن بههمراه دگزا و رمدسیویر در کمتر شدن مرگومیر بیماران مبتلا به کرونا موثر بوده است.»
او در ادامه یکی دیگر از اقدامات ویژه درطول درمان بیماران مبتلا به کرونا در بیمارستان مسیح دانشوری را استفاده از یک مدل ماسک بهعنوان جایگزین لوله ونتیلاتور عنوان کرد و گفت: «بهکارگیری این ماسک مخصوص و وارد کردن اکسیژن ازطریق بینی و دهان، نیاز به استفاده از لوله تنفس دستگاه ونتیلاتور در مجرای تنفسی و نای را مرتفع میکرد. تجربه این تغییر هم موفق و نتیجهبخش بود.»
رئیس بیمارستان مسیح دانشوری تعداد مقالات این مجموعه پزشکی را بیش از 200 مقاله برشمرد و افزود: «تعداد رفرنسهای این مقالات چشمگیر بوده است. H-index این بیمارستان 59 است. البته این بیمارستان، مرکزی است که بار سنگین درمانی بر دوش آن است و درکنار آن فعالیت آموزشی و پژوهشی انجام میدهد.»
دکتر ولایتی با تاکید بر اینکه ایندکس معیاری در دنیا برای نشان دادن علمی بودن یک مرکز پزشکی است و بیمارستانی مانند مسیح دانشوری بار سنگین درمانی را بر دوش دارد، گفت: «نهتنها بخش زیادی از بیماران کرونایی به این بیمارستان مراجعه میکنند، بلکه اگر بیماران سخت بیمارستانهای دیگر به هر دلیل دچار مشکل باشند بهسرعت به بیمارستان مسیح دانشوری ارجاع داده میشوند.»
او به فعالیتهای پژوهشی اشاره و تصریح کرد: «کارهای مربوط به پژوهش شامل چاپ مقالات است و مساله مهم این است که مقاله منتشرشده در کدام مجله چاپ شود. قطعا چاپ مقاله در مجلهای که جایگاه علمی آن بالا و میزان ارجاعات علمی به آن زیاد باشد، ارزش بیشتری دارد. بنده مقالهای داشتم که بیش از 500 ارجاع در مقالات بینالمللی داشت و برنده بهترین مقاله در فرهنگستان علوم پزشکی شد. موضوع مقاله هم درباره بیماری سل بود؛ چراکه در این بیمارستان نوعی بیماری از سل را کشف کردیم که به تمام داروهای ساختهشده برای این بیماری مقاوم بود و درنهایت توانستیم اسم این بیماری را بهصورت مخفف با عنوان T.D.R به جهان اعلام کنیم، هرچند دنیا در ابتدا این مهم را قبول نمیکرد، اما درنهایت با انتشار مقاله در مجلات بینالمللی این اتفاق افتاد.»
رئیس هیاتامنای دانشگاه آزاد اسلامی درباره انجام عملهای پیوند در بیمارستان مسیح دانشوری گفت: «تا امروز بیش از 280 عمل پیوند قلب به ریاست دکتر ضرغام حسیناحمدی و حدود 200 پیوند ریه به ریاست دکتر علیرضا عباسی هم داشتیم. البته عمل جراحی برای پیوند کبد را هم بهتازگی به ریاست دکتر نجاتاللهی آغاز کردهایم و تا به امروز سرعت خوبی در این زمینه داشتهایم. پنج عمل لوزالمعده هم داشتهایم.»
دکتر ولایتی با تاکید بر اینکه درحال حاضر 400 تخت در بیمارستان مسیح دانشوری داریم، گفت: «ساختمان دیگری هم در ایام اول سال توسط دکتر نمکی افتتاح شد که تا خردادماه به ظرفیت مجموعه بیمارستان اضافه خواهد شد و با بهرهبرداری آن حدود 800 تخت برای بستری شدن بیماران دراختیار خواهیم داشت. بیمارستان مسیح دانشوری در گذشته تقریبا 6.5 هکتار زمین در تصرف داشت، اما بخش زیادی از زمینهای متعلق به این بیمارستان توسط زمینخواران تصرف شده بود و بعد از بازپسگیری آنها و همچنین تعلق بخشی از زمینهای شهری به این مجموعه امروز این بیمارستان حدود 18.5 هکتار مساحت دارد.»
ایشان تصریح کرد: «مساحت ساختمانهای بیمارستان هم تا بیش از دهه 70حدود 10 هزار مترمربع بود که بعد از مسئولیت اینجانب حدود 50 هزار مترمربع به آن اضافه شده و درحال حاضر 60 هزار مترمربع ساختمان داریم. این مرکز برای اولینبار در سال 1320 قمری، یعنی بیش از 100 سال پیش برای مظفرالدینشاه ساخته شد و بار دیگر در سال1316 هجری شمسی توسط مرحوم دکتر مسیح دانشوری که اولین متخصص ریه کشور بود، برای استفاده عامه مردم احیا شد.»
رئیس بیمارستان مسیح دانشوری تصریح کرد: «این بیمارستان فضای گستردهای برای توسعه دارد و امروز بهعنوان بزرگترین مرکز قفسه صدری در غرب آسیا شناخته میشود. نکته قابلتوجه دیگر درباره این بیمارستان آن است که ما امروز پژوهشگاه علمی بیماری سل و بیماریهای ریوی را در این بیمارستان داریم که ذیل نظر دانشگاه علومپزشکی شهیدبهشتی است و در آن علاوهبر فعالیتهای پژوهشی، اقدامات درمانی و آموزشی هم انجام میشود.»
دکتر ولایتی با اشاره به اینکه انسانها در شرایط سخت خودشان را نشان میدهند و پرسنل این بیمارستان در این شرایط بهمعنای واقعی ایثار کردهاند، خاطرنشان کرد: «تابهحال بیش از 60 هزار بیمار مبتلا به کرونا به بیمارستان مراجعه کردهاند. این آمار بیشترین مراجعات بیماران کرونایی در سطح کشور است که با این وجود همکاران ما علاوهبر درمان، کارهای آموزشی مربوط به رزیدنتهای تخصصی و فوقتخصصی را هم انجام میدهند و فعالیتهای پژوهشی همکاران ما نیز تداوم دارد. البته علاوهبر تمام این مسائل باید بگویم براساس آمار تا دو روز گذشته نزدیک به 75 هزار تست کرونا در این بیمارستان صورت گرفته است.»
«فرهیختگان» از راهاندازی اولین اورژانس ویژه کرونایی در کشور گزارش میدهد
جداسازی پذیرش بیماران کرونایی از غیرکرونایی در بیمارستان مسیح دانشوری
تعطیلات نوروزی و سیل سفرهای مردمی به استانهای مختلف همانند خون تازه برای کروناویروس عمل کرده است تا جایی که امروز این ویروس همانند اوایل سال گذشته قدرتمند شده و مسئولان بهداشتی کشور از آغاز موج جدید این بیماری در کشور صحبت میکنند. ویروسی که اواخر سال گذشته به نظر میرسید نفسهای آخرش را میکشد و نهتنها در ایران، بلکه در تمام دنیا به مرحله کنترل شده درآمده بود. اما بیملاحظگی مردم از یکسو و بیتدبیریهای تمامنشدنی دولت در پشت سر گذاشتن روزهای آغازین سال باعث شد تا بار دیگر کنترل این بیماری از دست مسئولان مربوطه خارج و تعداد آمار مرگومیر روزانه هم 3 رقمی شود، علاوهبر آن میزان مبتلایان روزانه به این بیماری هم از 10 هزار نفر فراتر برود. مسالهای که قطعا تابآوری کادر درمان را بعد از گذشت یک سال از شیوع این بیماری با سختیهای زیادی همراه میکند و علاوهبر آن راه را برای بازگشت به روزهای پایانی سال 99 را هم به درازا میکشاند. این روزها دوباره خبرها مربوط به پرشدن تختهای بیمارستانی از بیماران کرونایی است و در این میان بیمارستان مسیح دانشوری، یکی از بیمارستانهایی است که در خط مقدم مبارزه با این بیماری قرار دارد و از سال گذشته تا به امروز نقش مهمی در پذیرش و درمان بیماران مبتلا به این ویروس ایفا کرده است. در این میان با توجه به شیوع موج چهارم این بیماری تغییراتی هم در این بیمارستان در راستای ارائه خدمات بهتر و تفکیک بیماران کرونایی از غیرکرونایی انجام گرفته است.
حمیدرضا جماعتی، قائممقام رئیس بیمارستان مسیح دانشوری درباره راهاندازی اورژانس ویژه کرونایی در این بیمارستان در گفتوگو با «فرهیختگان» گفت: «مسیح دانشوری بهعنوان تنها مرکزی بیمارستانی شناخته شده که کمترین میزان مرگومیر را در کرونا داشته و به همین دلیل مراجعات زیادی را داریم و بیماران به اورژانس بیمارستان مراجعه میکنند، درحالیکه ما تنها بیمارستان ریوی کشور هستیم و طبیعتا بیماران غیرکرونایی هم داشته و داریم و برای اینکه بهصورت کامل بیماران کرونایی از غیرکرونایی جداسازی کنیم، اورژانس ویژه کرونایی را راهاندازی کردیم.»
راهاندازی اورژانس ویژه کرونایی ابتکار بیمارستان مسیح دانشوری بوده است
او ادامه داد: «پیشتر هم بخش اورژانس بیماران کرونایی را جدا کرده بودیم، اما این احتمال وجود داشت که به دلیل عدم توجه بیماران یا راهنمایی اشتباه، بیماران کرونایی به بخش غیرکرونایی بروند و به همین دلیل ساختمانی را که در ضلع جنوب شرقی بیمارستان قرار داشت مورد بازسازی قرار داده و آنجا را به اورژانس ویژه کرونایی تبدیل کردیم، حتی بخشهای مختلف مانند پارکینگ، اتاق ویژه پزشکان، پرستاران، آمبولانس مختص این بخش هم درنظر گرفته شده است. راهاندازی این اورژانس ابتکاری است که در بیمارستان مسیح دانشوری صورت گرفته و ما برای اولین بار اورژانس ویژه کرونایی را راهاندازی کردیم تا از این طریق بیماران کرونایی بهصورت مستقیم با خودرو به پارکینگ این اورژانس میروند و دیگر هیچ ارتباطی با بخشهای دیگر بیمارستان ندارند و طبیعی است که این مساله خطر ابتلای بیماران غیرکرونایی بستری در بیمارستان را به مراتب کاهش میدهد.»
قائممقام رئیس بیمارستان مسیح دانشوری اظهار داشت: «اورژانس ویژه کرونای این بیمارستان بهصورت 24 ساعته از بیماران پذیرش میکند و متخصصان بیماریهای عفونی و داخلی ما در این اورژانس مستقر هستند و در تمام روزها به سرویسدهی میپردازند؛ با توجه به شرایط جدید این بیماری تنها در 24 ساعت گذشته 200 بیمار به این اورژانس مراجعه کردهاند. راهاندازی این اورژانس باعث شده تا بخش مجزایی برای این بیماران درنظر گرفته شود و مخاطرات ارتباط با بیماران غیرکرونایی را از بین ببریم.»
جماعتی با تاکید بر اینکه اگر بیمار کرونایی به اورژانس مراجعه کند که بنا به شرایطش نیاز به بستری داشته باشد، آیا از همان اورژانس به وسیله آمبولانس به ساختمان اصلی بیمارستان منتقل و بستری میشود، تصریح کرد: «متاسفانه عدم رعایت پروتکلهای بهداشتی در ایام نوروز و افزایش دورهمیها و انجام سفرهای غیرضروری بخصوص سفر به شهرهای شمال کشور، باعث شد تا موضوع پیشگیری از گسترش بیماری از بین برود و امروز بهصورت جدی با مشکل شیوع موج جدید این بیماری روبهرو هستیم، بهطوری که از هفته دوم عید شاهد بودیم که بهتدریج میزان مراجعات به بیمارستان افزایش داشت و درنهایت از 4 روز پیش به یکباره با موج شدیدی روبهرو شدیم و امروز میبینیم که طی 2 روز اخیر میزان بستری بیماران به دو برابر افزایش پیدا کرده است.»
بستری شدن بیش از 100 بیمار کرونایی طی 3 روز گذشته
او گفت: «حدود 140 تا 150 بیمار کرونایی طی همین دو سه روز اخیر در بیمارستان مسیح دانشوری بستری شدهاند که تعدادی از آنها هم وضعیت وخیمی دارند و هم پزشکان و هم کل پرسنل بیمارستان مجبور شدهاند که بهصورت سازماندهی شده دوباره به مداوای بیماران بپردازند و متاسفانه شیوع موج چهارم مشکلاتی را ایجاد کرده است، هرچند همه کادر درمان اعم از پزشکان، پرستاران، کادر بیمارستان و... به شکل واحد برای مقابله با این بیماری وارد عمل شدهاند و همانند اسفندماه سال گذشته به فعالیت میپردازند، اما قطعا درصورت عدم رعایت پروتکلها وضعیت در دو سه هفته آینده بدتر میشود.» قائممقام رئیس بیمارستان مسیح دانشوری افزود: «درحال حاضر دوسوم پرسنل این بیمارستان با بیماران کرونایی در ارتباط هستند و با برای اورژانس ویژه کرونایی نیز تعداد محدودی نیروی جدید به کادر درمان اضافه شده است. اما قطعا از حیث نیروی انسانی وضعیت برای انجام کامل فعالیتها مناسب نیست و نیاز به جذب نیروی جدید داریم، با این حال با توجه به ظرفیتی که در وزارت بهداشت، دانشگاه و بیمارستان داشتیم، اقدام به جذب محدودی پرسنل و پرستار کردهایم.»
دستیابی به داروهای موثر در بیماری کرونا باعث کاهش میزان مرگومیر شده است
او با تاکید بر اینکه کادر درمان عقبنشینی نکردهاند و همانند روزهای اولیه به ارائه خدمت میپردازند، گفت: «کاهش میزان مرگومیر بیماران کرونایی دلایل متعددی دارد که شاید مهمترین آن، این باشد که در این مدت توانستهایم به درمانهای موثر برسیم. البته این تنها مختص کشور ما نیست، بلکه با توجه به مطالعاتی که در تمام دنیا انجام گرفته است، برخی از داروها برای درمان این بیماری مشخصشده که باعث کاهش آمار مرگومیر ناشی از این بیماری شده و قطعا این داروها در پروتکلهای درمانی ما وجود دارد. خوشبختانه این داروها از طریق سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت کمک شده و توسط شرکتهای دارویی که عموم آنها هم شرکتهای داخلی هستند، تامین شده و در اختیار بیمارستانها قرار گرفته است. درحالیکه در اسفندماه سال گذشته نهتنها داروهای مناسبی برای درمان این بیماری نداشتیم، بلکه برخی از داروهای اثرگذار هم در اختیار مردم قرار نداشت.»
جماعتی با بیان اینکه سال گذشته نهتنها بعضا مردم مجبور میشدند داروها را به قیمت گزاف از کشورهای همسایه خریداری کنند، بلکه بسیاری از آنها حتی اثرگذاری لازم را هم برای درمان بیماری نداشت، افزود: «مساله دیگر هم تجهیز بیمارستان از لحاظ دستگاههای کمکتنفسی و همچنین سازماندهی مراکز درمانی بوده است. همچنین با ارائه آموزشهای مختلف به پرسنل درمانی باعث بهبود ارائه خدمات به بیماران شد که قطعا این مساله هم اثرگذار است. علاوهبر آن ترسی که پیشتر از این بیماری وجود داشت تا حدی کاهشیافته و همه این مولفهها باعث شد تا امروز شاهد کاهش میزان مرگومیر ناشی از این بیماری باشیم.»
حتی واکسیناسیون هم نباید باعث عدمرعایت پروتکلهای بهداشتی شود
او با اشاره به آغاز واکسیناسیون در کشور ادامه داد: «توصیه مراجع علمی این است حتی افرادی که واکسن را تزریق کردهاند و علیرغم اینکه در بدن آنها پادزهر ضدکرونا وجود دارد، اما حتی آنها هم با خطر ابتلا روبهرو هستند، به همین دلیل به آنها هم توصیه میشود باز پروتکلهای بهداشتی اعم از ماسکزدن، رعایت فاصله اجتماعی، شستوشوی مرتب دست، عدمحضور در دورهمیها و... را رعایت کنند تا مشکلی برای آنها ایجاد نشود. درست است که تزریق واکسن میتواند شدت بیماری را کاهش داده و طبیعتا میزان مرگومیر را هم کاهش دهد، اما احتمال دارد که در حوزه ابتلای افراد به بیماری و حتی بستریشدن آنها در بیمارستانها اثرگذار نباشد.»
قائممقام رئیس بیمارستان مسیح دانشوری در توضح بیشتر این مساله گفت: «قطعا تزریق واکسن باعث میشود تا گردش ویروس در جامعه شکسته شود و درنهایت حالت اپیدمی بیماری از بین برود، یعنی اصلیترین هدف واکسیناسیون در دنیا قطع همین زنجیره بیماری است. مساله مهم اینکه هنوز هیچ واکسن تاییدشدهای بهصورت قطعی نداریم؛ چراکه هر واکسن جدید باید 2 سال از زمان تزریقش گذشته باشد و مطالعات روی آن بعد از این بازه زمانی شروع میشود که اصلا واکسن میتواند اثرگذار باشد یا خیر.»
جماعتی اظهار داشت: «هنوز این زمان برای واکسنهای کرونا نگذشته است به همین دلیل بهصورت محدود این واکسنها وارد شده است، علت این کار هم پاندمی و آثار مخرب و مرگومیر زیادی است که این بیماری در کل دنیا ایجاد کرده است. به همین دلیل بهصورت اورژانسی اثباتشده که از این واکسنها استفاده شود و دلیلش هم تنها شکستهشدن چرخه گردش بیماری در جامعه است؛ در اصل واکسن باعث میشود تا با شکستهشدن چرخه، بیماری کندشده و کادر درمان بتوانند فعالیتهای درمانی خود را روی بیماران انجام دهند.»
او خاطرنشان کرد: «به مردم توصیه میکنم پروتکلهای بهداشتی را همچنان مانند سابق رعایت کنند و قطعا اگر همان محدودیتهای سابق وجود داشته و مردم هم آن را رعایت کنند، حتما میتوانیم موج چهارم را نیز با کمترین میزان مرگومیر پشتسر گذاشته و دوباره بهحالت ثابت قبل از موج جدید برسیم که در آن میزان مرگومیر به زیر 2 رقم رسیده بود، اما اگر وضعیت به روال سابق تداوم داشته باشد، حتما میزان مرگومیر هم افزایش چشمگیری خواهد داشت. متاسفانه از دوستان شنیدهایم که در بسیاری از شهرستانها ماسکزدن جدی نگرفته نمیشود و بحث عدمحضور در دورهمیها هم کاهشیافته است، درحالیکه انتظار میرود این مسائل همانند گذشته رعایت شود تا بتوان در کنار آن با واکسیناسیون بتوانیم به وضعیت قبل خود بازگردیم.»
گزارش تصویری از روزهای پرفشار کاری در بیمارستان مسیح دانشوری
جنگ تن به تن کادر درمان با کرونا
بیتدبیری ستاد کرونا در مدیریت سفرهای نوروزی به همراه سهلانگاری و سادهسازیهای کودکانه مقامات ارشد دولتی سبب طغیان دوباره کووید- 19 شده است. خدا قوت به کادر درمان که باید جور بیتدبیریها را بکشند.
عکس ها: سید وحید حسینی