
آییننامه کمیته تعامل دانشگاه و خانواده با هدف تصمیمسازی درباره برنامههای خانواده و تبدیل این موضوع بهعنوان روح جاری در برنامهها چند روز پیش به تمام واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی ابلاغ شده است.
درگاه تعامل دانشگاه و خانواده دانشجویان


سارا طاهری، روزنامهنگار: دانشگاه و خانواده بهعنوان یکی از مهمترین اقطاب اثرگذار در جامعه دانشگاهی است که نقش بسزایی در تربیت دانشگاهیان و نقشآفرینی آنان دارند. در واقع محیطهای آموزشی و بهطور خاص دانشگاهی، میتوانند زمینهها و فرصتهایی را برای تعاملات واقعی و ارائه بازخورد لازم برای تثبیت، اصلاح، تغییر، حذف و حتی ایجاد رفتارهای مناسب و درنتیجه ورزیدگی در مهارتها و خلقیات شهروندی برای دانشجویان فراهم آورند. بنابراین اگر برنامههای طراحیشده دانشگاه در این خصوص با آموزشهای حاصل از محیط خانوادهها، هماهنگ و همسو باشد، یادگیری عمیقتر و پربارتری را در دانشجویان شکل خواهد داد، پس باید میان خانوادهها و دانشگاهها، ارتباطی متقابل شکل گیرد.
بیشک حل بسیاری از مسائل روزمره دانشجویان که در فضای مستقل از خانواده بهدنبال تحصیل علم و معرفت هستند از طریق والدین و ارتباط و تعامل مناسب با آنان امکانپذیر است. اطلاع یافتن خانوادهها از وضعیت آموزشی، روانی و رفاهی فرزندان در دوران دانشجویی و ارتباط آنان با برنامهریزان و مسئولان دانشگاه میتواند موجب ارتقای سطح فکری، اخلاقی و... این قشر و جبران کاستیها و پیشگیری از آسیبهای اجتماعی شود. علاوهبر این، ارتباط مناسب با خانوادههای اساتید و کارکنان سبب تعالی و پویایی مجموعه دانشگاه و خانواده میشود. از اینرو براساس راهبرد 15 نظام فرهنگی- تربیتی سند دانشگاه اسلامی و بهمنظور تعامل این دو نهاد و افزایش کارایی دانشگاه در عرصههای آموزشی، فرهنگی و اجتماعی و ایجاد همافزایی بین دانشگاه آزاد اسلامی و خانوادهها، «کمیته تعامل دانشگاه و خانواده» در دو سطح سازمان مرکزی و واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی تشکیل میشود.
آییننامه کمیته تعامل دانشگاه و خانواده نیز با هدف تصمیمسازی درباره برنامههای خانواده و تبدیل این موضوع بهعنوان روح جاری در برنامهها چند روز پیش به تمام واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی ابلاغ شده است.
برای تشکیل کمیته اهدافی نیز در نظر گرفته شده است که تصمیمسازی برای شورای فرهنگی درخصوص تعامل دانشگاه و خانواده و برقراری ارتباط دوجانبه بین ارکان دانشگاه با خانواده دانشگاهیان از مهمترین اهداف آن خواهد بود. همچنین ارتقای سطح همگرایی فرهنگی و اجتماعی میان خانواده اساتید، کارکنان و دانشجویان از طریق تعامل موثر با خانوادهها و افزایش تعامل و همدلی با یکدیگر از دیگر اهدافی است که از نظر دور نمانده است. همچنین با تشکیل این کمیته قرار است خانواده دانشجویان با ضوابط، شرایط و مقررات دانشگاه آشنا شده و خانوادههای صاحبنظر، علاقهمند، کارآمد و ایدهپرداز شناسایی شده و از نظرات سازنده آنان در رشد و اعتلای برنامهها و فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی استفاده شود.
تبیین، نهادینهسازی و تسهیل ازدواجهای آسان دانشجویان در میان خانواده دانشجویان با همکاری مرکز مشاوره دانشگاه با محوریت نهاد نمایندگی مقاممعظمرهبری از دیگر اهداف تشکیل این کمیته خواهد بود. همچنین قرار است از ظرفیت خانوادههای همیار و داوطلب در یاریرسانی به دانشگاهها و کمک به دانشجویان آسیبپذیر استفاده شود.
وظایف «کمیته تعامل دانشگاه و خانواده» چیست؟
کمیته تعامل دانشگاه و خانواده وظایفی را نیز برعهده دارد؛ این کمیته در سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی و ذیل شورای فرهنگی دانشگاه تشکیل خواهد شد. تصمیمسازی درخصوص تعامل دانشگاه و خانواده برای شورای فرهنگی دانشگاه و ایجاد هماهنگی و وحدترویه در فعالیتهای «کمیته تعامل دانشگاه و خانواده» در واحدهای سراسر کشور از مهمترین وظایفی است که برای این کمیته در نظر گرفته شده است.
تصویب برنامهها و دستورالعملهای مرتبط با حوزه «کمیته تعامل دانشگاه و خانواده» و ابلاغ به واحدهای دانشگاهی و همچنین نظارت و ارزیابی بر عملکرد و فعالیت «کمیته تعامل دانشگاه و خانواده» در سطح واحدها از دیگر وظایف این کمیته خواهد بود.
از دیگر وظایف «کمیته تعامل دانشگاه و خانواده» واحدهای دانشگاه، تصمیمسازی درخصوص تعامل دانشگاه و خانواده برای شورای فرهنگی واحد و اجرای مصوبات «کمیته تعامل دانشگاه و خانواده سازمان مرکزی» در واحدهای دانشگاهی خواهد بود. همچنین قرار است پیوند بین دانشگاه و خانواده از طریق ایدهها و نظرات خانوادهها ایجاد شود و بازخوردها به شورای فرهنگی واحد جهت اتخاذ تصمیمات لازم ارسال شود.
جذب مشارکت خانوادههای همیار و داوطلب در حل مشکلات و مسائل دانشجویان آسیبپذیر و دانشگاه و بررسی راهکارهای نظارت بر رفتار دانشجویان و چگونگی مقابله با آسیبهای فرهنگی و اجتماعی از دیگر وظایفی است که برعهده این کمیته گذاشته شده است.
مشارکت و همکاری خانوادههای دانشجویان با مرکز مشاوره دانشگاه در راستای شناسایی و پیگیری مشکلات خانواده در امور دانشجویان ازجمله آموزشی، روانشناختی و پیشگیری از بروز آسیبهای اجتماعی و آگاهی از وضعیت دانشگاه و خوابگاه خصوصا به دلیل تنوع فرهنگی دانشجویان و آشنایی با مسائل و چالشهای رایج در آنها از دیگر وظایفی است که توسط این کمیته انجام میشود. همچنین قرار است برنامههای فرهنگی موردنیاز ازقبیل کارگاه آموزشی، نشست، نمایش فیلم و... برای خانوادههای اساتید، کارکنان و دانشجویان به شورای فرهنگی و اجتماعی واحد توسط این کمیته پیشنهاد شود.
برگزاری گردهمایی و همایش با حضور والدین دانشجویان جدیدالورود، اساتید و مسئولان دانشگاه برای تبادلنظر پیرامون بالابردن سطح آگاهی و شناخت خانواده از قوانین آموزشی، ضوابط انضباطی دانشگاه و تقویم آموزشی از دیگر وظایفی است که برعهده این کمیته گذاشته شده است.
حالا چند روز پیش این آییننامه به تمام واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی ابلاغ شده و هرکدام از واحدها برای تعامل با خانوادهها برنامههایی را در دست اجرا دارند. بهطور مثال دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس میخواهد واحدهای حامی مادران را راهاندازی کند و دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج نیز مشاوره به اعضای هیاتعلمی و خانوادهها را در دستور کار خود قرار داده است.
یکانی: شناسایی خانوادههای صاحبنظر، علاقهمند و ایدهپرداز
سیدکاظم یکانی، مدیرکل فرهنگی اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی در گفتوگو با «فرهیختگان» درخصوص این کمیته توضیح داد: «این آییننامه براساس راهبرد 15 نظام فرهنگی- تربیتی سند دانشگاه اسلامی تنظیم شده که ذیل آن کمیته تعامل و دانشگاه در دو سطح سازمان و واحدهای دانشگاه ایجاد خواهد شد.»
او با بیان اینکه این کمیته در سطح واحدها و سازمان مرکزی ذیل شورای فرهنگی خواهد بود، تاکید کرد: «ما بهدنبال تعدد مجموعه فرهنگی تربیتی تصمیمگیر نبوده اما به دنبال این هستیم تعدد تصمیمسازی برای شورای فرهنگی اتفاق بیفتد. یکی از اهداف تشکیل کمیته تعامل خانواده و دانشگاه، برقراری دوجانبه بین خانواده و دانشگاه است؛ در حوزه خانواده نیز فقط خانواده دانشجویان مدنظر نیست بلکه خانواده اساتید و کارکنان نیز مورد توجه قرار گرفتهاند.»
مدیرکل فرهنگی اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه چند موضوع راهبردی نیز داخل این کمیته پیگیری خواهیم کرد، اضافه کرد: «آشنا کردن خانوادهها با مقررات دانشگاه، شناسایی خانوادههای صاحبنظر، علاقهمند و ایدهپرداز و استفاده از نظرات سازنده آنها در فعالیت دانشگاه و خانواده ازجمله مواردی است که در این کمیته پیگیری خواهد شد.»
یکانی گفت: «تبیین و نهادینهسازی ازدواجهای آسان دانشجویی نیز ازجمله اهداف این کمیته خواهد بود که این موضوع را با مرکز مشاوره و نهاد رهبری مجموعه دانشگاه پیش خواهیم برد. یکیدیگر از موضوعاتی که در حوزه تعامل و خانواده مدنظر قرار گرفته است آموزشهای موردنیازی است که برای خانوادهها مدنظر قرار گرفته است.»
او اضافه کرد: «به دنبال این هستیم که کلان کار را به واحدهای دانشگاهی واگذار کرده و وارد جزئیات نشویم؛ چراکه شرایط بومی استانها و واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی با یکدیگر متفاوت است. به همین دلیل کلیات را تصویب کرده و نقشه راه تعامل دانشگاه و خانواده مشخص شده و واحدهای دانشگاهی ذیل این مسیر اقدام خواهند کرد.»
برهانیفر: مشاوره به خانوادهها و اعضای هیاتعلمی در دستور کار است
محمدحسین برهانیفر رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان البرز و واحد کرج در گفتوگو با «فرهیختگان» درخصوص برنامههای این واحد دانشگاهی برای تعامل خانواده و دانشگاه گفت: «دفتر امور زنان که مدتها قبل در دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج راهاندازی شده است، برنامههای بسیار خوبی را برای تعامل بین خانواده و دانشگاه برنامهریزی کرده است. در همین راستا برای بانوان اعضای هیاتعلمی و کارکنان این دانشگاه تسهیلاتی قائل شدهایم تا بتوان تعامل بین خانواده و دانشگاه را گسترش داد.»
او اضافه کرد: «مشاوره دادن به خانوادهها و اعضای هیاتعلمی بهخصوص بانوان در دستورکار قرار گرفته و در این راستا نیز اقدامات خوبی انجام شده است، اگرچه در ابتدای راه بوده و تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله داریم.»
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان البرز و واحد کرج تاکید کرد: «وقتی کارمند از محل کار و نوع کار خود راضی باشد و دغدغه ذهنی کمتری داشته باشد طبیعتا بهتر و باکیفیت بیشتری میتواند به امور کاری خود بپردازد. در چنین شرایطی اهداف دانشگاه نیز محقق خواهد شد. در واقع رضایتمندی کارمندان با توانمندی آنان ارتباط مستقیم داشته و این یک اصل پذیرفته شده است؛ چراکه وقتی دغدغه خانوادگی کمتری داشته باشند پیشرفت آنها در کار نیز بالاتر خواهد بود.»
برهانیفر گفت: «تاکنون جلسات و وبینارهای خوبی نیز برای ارتقای سطح کیفی کارمندان و خصوصا در ارتباط با خانوادههای آنها برگزار شده است.»
قاسمیپیربلوطی: ایجاد یک مرکز مشاوره برای تعامل دانشگاه و خانوادهها
عبدالله قاسمیپیربلوطی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس نیز در این خصوص به «فرهیختگان» گفت: «این آییننامه در جلسه شورای فرهنگی دانشگاه بررسی و قرار شد در شرایط کرونایی، در قدم اول در فضای مجازی بتوانیم با خانوادهها ارتباط برقرار کنیم. البته برقراری این نوع ارتباط در حوزه دانشجویی مقداری حساس بوده و باید جوانب امر رعایت شود.»
او با بیان اینکه برای ایجاد این تعامل قرار شد از مرکز مشاوره امین دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس استفاده شود، گفت: «این مرکز مشاوره تاکنون خدمات زیادی به دانشجویان و کارکنان ارائه داده و حالا قرار است برای این کمیته نیز اقدامات خود را آغاز کند تا یک کمیته تعامل با خانوادهها از طریق حوزههای مرتبط بهصورت برنامهریزیشده و مدون داشته باشیم.»
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس تاکید کرد: «در قدم اول قرار است که خانوادههایی که علاقهمند به این تعامل هستند جلسهای با آنها برگزار کرده و نظرات آنها و دانشجویان را بشنویم تا قدمهایی در راستای این آییننامه برداشته شود.»
قاسمیپیربلوطی معتقد است: «این آییننامه از چند جهت آییننامه خوبی است؛ در ابتدا برای همراهی مسائل فرهنگی حتما یک بخش و پازل مربوط به خانوادههاست؛ چراکه باید مشارکت آنها را به همراه داشته باشیم. دوم بعد آموزشی و علمی است که مشارکت خانواده نیز در این حوزه با توجه به اینکه شهریه پرداخت میکنند بسیار مهم و اساسی است تا بدانند دانشجویان ار نظر آموزشی و علمی در چه مرحلهای قرار گرفتهاند.»
او تاکید کرد: «بنابراین اگر مباحث علمی ما نیاز به تقویت داشته باشد در این حوزه نیز ورود خواهیم کرد. معتقدم اگر این آییننامه محقق شود با توجه به تجربه جدیدی که دانشگاه در این راستا خواهد داشت میتوانیم موفق بوده و در راستای تعامل خانواده و دانشگاه به درستی عمل کنیم.»
رهگشا: ایجاد واحدهای حامی مادران در دانشگاه آزاد اسلامی بندرعباس
سیما رهگشا، مدیر دفتر امور زنان و خانواده دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان و واحد بندر عباس در گفتوگو با «فرهیختگان» درخصوص برنامههای دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس و استان هرمزگان درمورد تعامل با خانواده توضیح داد: «یکی از برنامههایی در دست اجراست، ایجاد واحدهای حامی مادران در دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان و واحد بندرعباس است که نیاز به مصوبه دارد و باید در دانشگاه آزاد اسلامی تصویب شود.»
او اضافه کرد: «واحدهای حامی مادران واحدهایی هستند که برای فراهم کردن تسهیلاتی برای بانوان اعلام آمادگی کرده و در این راستا برنامهریزی خواهند کرد. توجه به نقش بسیار مهم و حیاتی زنان در سلامت روانی جامعه و خانواده، طرح ایجاد و راهاندازی واحدهای حامی مادر را در دست اجرا داریم تا زنان ما بتوانند با آرامش خیال، هم به دنبال آموختن علم و علمآموزی باشند و هم بهعنوان یک زن نخبه علمی، خدمت به جامعه کنند و هم به وظیفه اصلی خودشان، یعنی همسری و مادری، جامهعمل بپوشانند.»
مدیر دفتر امور زنان و خانواده دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان و واحد بندرعباس با بیان اینکه برای رفاه حال مادران، راهاندازی واحدهای حامی مادران را در دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان پیگیری خواهیم کرد، گفت: «این واحدها با حمایتهایی که از مادران به عمل میآورند، تلاش میکنند تا این افراد هم بتوانند به تحصیل ادامه دهند و از آن باز نمانند.»
رهگشا تاکید کرد: «بنابراین این واحدها تسهیلاتی را برای بانوان، کارکنان و اعضای هیاتعلمی این دانشگاه فراهم کرده تا کسانی که علاقهمند به تحصیل هستند با آرامش بیشتری به تحصیل پرداخته و بتوانند بهعنوان یک نخبه نقش اساسی در جامعه ایفا کنند.»
او با بیان اینکه برای تعامل هرچه بیشتر خانواده و دانشگاه، بانوان باید نقش بیشتری در حل مسائل کشور داشته باشند، اضافه کرد: «همچنین برای اینکه بانوان بتوانند نقش موثری را در خانواده ازجمله نقش مادری و همسری ایفا کرده و همه این امور را بهراحتی انجام دهند و از هیچکدام باز نمانند، دانشگاه آزاد اسلامی طرحی را ارائه کرده است که با ایجاد این واحدها یکسری تسهیلات در اختیار بانوان قرار میدهد تا اهداف تعریفشده برای تعامل هرچه بیشتر دانشگاه و خانواده محقق شود.»
مدیر دفتر امور زنان و خانواده دانشگاه آزاد اسلامی استان هرمزگان و واحد بندرعباس در پایان تاکید کرد: «هدف از راهاندازی و تجهیز واحدهای حامی مادران حمایت از خانواده و ایجاد فرصت تحصیلات عالی برای مادران این سرزمین است تا با خیالی آسوده و به دور از دغدغههای مادرانه بتوانند به ادامه تحصیل بپردازند.»
