آموزش مجازی با ماموریت‌های دانشگاه نسل سوم و چهارم سازگار نیست

محمد محمدی‌مسعودی، عضو هیات‌علمی دانشگاه تهران با تاکید بر اینکه بسیاری از اساتید مایل هستند کلاس‌ها به‌صورت حضوری برگزار شود، گفت: «قطعا در آن صورت می‌توان ارتباط کاملی را با دانشجویان داشت؛ درحالی‌که امروز امکان ارتباط همه‌جانبه با دانشجو وجود ندارد، نباید فراموش کرد که آموزش صرفا شنیدن برخی مباحث درسی نیست و استاد از تمام وجودش برای درس دادن استفاده می‌کند تا جایی که لحن، حرکات دست و حتی چشم جزء درس دادن محسوب می‌شوند، اما در آموزش مجازی علی‌رغم اینکه امکان ارتباط تصویری وجود دارد، اما نمی‌توان حس را به دانشجو منتقل کرد.»

او تصریح کرد: «دانشجویان در آموزش مجازی در کل تنها صدای استاد را می‌شوند و اگر سرعت اینترنت این امکان را بدهد و همه دانشجویان نیز در آن لحظه دسترسی داشته باشند، می‌توانند تصویر استاد را هم ببینند، به همین دلیل در آموزش مجازی امکان انتقال درست مباحث درسی صورت نمی‌گیرد و طبیعتا باعث پایین آمدن کیفیت آموزش می‌شود.» 

عضو هیات‌علمی دانشگاه تهران با تاکید بر اینکه نمی‌توان ویژگی آموزش در شرایط حضوری را با هیچ ابزار دیگری جایگزین کرد، اظهار داشت: «حتی اگر عنوان شود که استاد می‌تواند از خود فیلم گرفته و در اختیار دانشجو قرار دهد، بازهم نمی‌تواند اثرگذاری کلاس‌های حضوری را داشته باشد. البته می‌توان از این ظرفیت به‌عنوان کار جانبی آموزشی بهره گرفت تا دانشجو در زمان آزاد از آنها استفاده کند، اما بخش اصلی تدریس حتما باید به صورت حضوری باشد و در غیر این صورت شاهد کاهش کیفیت آموزشی خواهیم بود.»

مسعودی افزود: «در کلاس‌های حضوری اساتید با نگاه کردن به چهره دانشجو می‌توانند بفهمند که مبحث درسی به درستی به دانشجو منتقل شده یا خیر و اگر دانشجو به خوبی متوجه مبحث درسی نشده باشد، قطعا استاد دوباره درس را توضیح می‌دهد، اما در فضای مجازی به‌دلیل سرعت اینترنت نمی‌توان تصویر تمام دانشجویان را در‌اختیار داشت و به همین دلیل تنها وقتی دانشجو اقدام به سوال پرسیدن می‌کند، استاد از روند کلاس مطلع خواهد شد. به‌عبارت دیگر آموزش مجازی نمی‌تواند به صورت صددرصدی جایگزین کلاس‌های حضوری شود.»

او ادامه داد: «اگر مهر سال آینده شرایط برای برگزاری کلاس‌های حضوری مهیا باشد، اساتید رغبت بیشتری به این کار دارند. با این حال باید یک گام بالاتر به دانشگاه‌ها نگاه شود؛ چراکه امروز ادعا می‌کنیم ما دارای دانشگاه‌های نسل سوم و چهارم هستم و دیگر دانشگاه یک محیط آموزشی صرف نیست و حالا مراکز آکادمیک ما پژوهش‌محور بوده و متناسب با صنعت کار را جلو می‌برند، طبیعتا پیگیری فعالیت‌ها در چنین فضایی را نمی‌توان در قالب مجازی دنبال کرد؛ چراکه باید کارگاه‌ها و آزمایشگاه‌ها دایر باشد، اما می‌بینیم که شرایط کرونایی باعث شده کارگاه‌ها و آزمایشگاه‌های ما با همه توان فعال نباشند.» 

عضو هیات‌علمی دانشگاه تهران اظهار داشت: «در روزهای ابتدایی اسفند ماه کمی در دانشگاه‌مان با سردرگمی روبه‌رو بودیم، با این حال بلافاصله از همان ابتدای امسال آموزش مجازی در دانشگاه آغاز شد، البته در این زمینه با مسائلی روبه‌رو هستیم. اولین آن بحث اینترنت است که همه دانشجویان و اساتید در کشور به اینترنت پرسرعت دسترسی دارند یا خیر، که جواب آن کاملا روشن است. مساله دیگر اینکه سامانه‌های تعیین‌شده در دانشگاه‌های مختلف به‌گونه‌ای تنظیم شده که پاسخگوی نیاز همه اساتید و دانشجویان باشد که این مساله هم در دانشگاه‌های مختلف شرایط متفاوتی دارد. مولفه دیگر هم سازگاری اساتید و دانشجویان است که به اعتقاد بنده اعضای هیات‌علمی تمام تلاش‌شان را به کار بردند تا مقوله آموزش را به هر نحوی که ممکن است، دنبال کنند. تا جایی که می‌بینیم برخی اساتید وقتی متوجه شدند سامانه‌های دانشگاه‌شان پاسخگو نیست به سرعت از دیگر اپلیکیشن‌های موجود برای پیشبرد دروس بهره گرفتند.»