جعفر قنادباشی، کارشناس مسائل بینالملل در گفتوگو با «فرهیختگان» به تحلیل رفتارهای اخیر دولت پس از مصوبه هستهای مجلس در گره زدن تحریمها به ماجرای پولهای بلوکهشده ایران در کره جنوبی و FATF و خبرسازی درباره آزادی این پولها پرداخت و از این روند بهعنوان یک سیکل معیوب درباره دوگانه تحریم و مذاکره انتقاد کرد که مشروح این گفتوگو در ادامه آمده است.
چندی پیش خبری مبنیبر اینکه اگر ایران به FATF بپیوندد تحریمها را رفع میکنیم بهنقل از برخی منابع آمریکایی منتشر شد و پیرو این موضوع دولتیها تلاش کردند با پیششرطی برای FATF این کار را پیش ببرند و از سوی دیگر همتی، رئیس بانک مرکزی از حل شدن مشکل پول ایران با وساطت سفارت ژاپن خبر داد که بازهم کره این خبر را تکذیب کرد؛ این نوع خبرسازیها و تلاشهای بیحاصل از سوی مقامات دولتی یک کشور چه بازتابی در مناسبات بینالمللی و چه هزینههایی برای کشورمان دارد؟
اقداماتی که وزارت خارجه یا بانک مرکزی انجام میدهد مبتنیبر یک نگاه خاصی است که در بسیاری از موارد با نگرش انقلاب اسلامی به مسائل جهانی متفاوت است؛ چراکه نگاه مردم بهخصوص در دوران چندساله اخیر نسبت به دنیای غرب بهشدت بیاعتماد شده و میتوان گفت نگاهی که برخی مقامات و مسئولان به غرب و معادلات جهانی و مسائل اقتصادی دارند، با نگاه مردم در تضاد است.
مردم نهتنها بیاعتماد شدهاند، بلکه چنین مواضع و اقدماتی را ناشی از ترس، بیم و ضعف ناشی از بیاعتمادبهنفسی میدانند، لذا آنچه در عمل اتفاق افتاده برای انقلاب ما زیبنده نیست، چراکه وجهه ما را در جهان مخدوش کرده و از بین میبرد.
بنابراین بهدلیل چنین عملکردی کره، ژاپن و کشورهای دیگر نیز نگاه واقعگرایانهای را که باید نسبت به ما باید داشته باشند، ندارند و قدرت و اقتداری را که در ورای دیپلماسی کشور وجود دارد، نادیده میگیرند که این نکته مهمی است؛ دیپلماسی در هم کشورها مبتنیبر توانمندی اقتصادی، سیاسی، نظامی و انسجام ملی است.
نگاه دولت، وزارت خارجه و بانک مرکزی ناشی از ترس و تحتتاثیر غرب است
جمهوری اسلامی از لحاظ اقتدار و انسجام ملی یک حکومتی مبتنیبر آرای مردم است که از اینرو دیپلماسی ما باید متناسب با این امر و توانمندیها، قابلیتها و نگرش انقلاب و مردم باشد، اما متاسفانه برخی از مسئولان بهدلیل ترس و پایین بودن اعتمادبهنفس نگاهشان عمدتا به خارج است و دارای نوعی تاثیرپذیری از غرب هستند، درحالیکه اگر نگاه دولت و دستگاه وزارت خارجه و بانک مرکزی، به معادلات جهانی نگاه واقعبینانه باشد، وضعیت ما بسیار متفاوت از شرایط فعلی خواهد بود.
دولت نباید موضوع کره جنوبی، مسائل مالی یا FATF را در برابر مصوبه مجلس قرار دهد
بهنظر میرسد دولت در رابطه با تحریمها دچار نوعی سیکل معیوب شده است که همهچیز را به FATF گره زده یا هر روز یک موضوع درباره پولهای بلوکهشده در کره جنوبی مطرح میکنند، درحالیکه با تاکید رهبری، تحریمها باید بهصورت عملیاتی برطرف شود و مذاکره کافی است. در همین زمینه برخی کارشناسان معتقدند اگر قرار است پیوستن به FATF هم باشد باید پس از رفع تحریمها صورت گیرد، شما این سیکل معیوب دولتیها درباره دوگانه تحریم و مذاکره را چطور ارزیابی میکنید؟
بهنظر میرسد دولتیها تلاش دارند، مکانیسمی را که با مصوبه مجلس آغاز شده نادیده گرفته و بهنوعی این وعدهها را جدی نگرفته یا برای آن راه فرعی پیدا کنند تا معادلات سابق خودشان جایگزین شوند، لذا با دستاویز قرار دادن موضوع کره، مسائل مالی یا FATF میخواهند روند پررنگ مصوبه مجلس را تحتالشعاع قرار دهند، این درحالی است که ایران با مصوبه مجلس امتیازاتی را که داده است، پس میگیرد و حتی میتوان گفت این مسیر یک شاهراه بهسمت اهداف ماست.
دولت با گره زدن تحریمها به کره جنوبی و FATF روحیه و اعتمادبهنفس مردم را از بین میبرد
بنابراین بهنظر میرسد آنها با ایجاد راههای فرعی درصددند، اقدامات اخیر مجلس را تحتالشعاع قرار دهند و صنفی عمل کنند که این امر غلط است و متاسفانه نوعی رقابت بین مجلس و دولت وجود دارد، از سوی دیگر عجیب است که دولت اصرار دارد راهی را که در هفتسال گذشته رفته و شکستخورده است ادامه دهد، لذا چنانچه نگاه دولت واقعبینانه شود و در قالب حزبی و جناحی به قضایا نگاه نکند، طبیعتا چنین رویکردهایی را نیز اتخاذ نکرده و اینچنین روحیه مردم را خراب و موقعیت ایران را در دنیا را خدشهدار نمیکند.