گزارش «فرهیختگان» از جزئیات بیستوپنجمین دوره مسابقات قرآن و عترت در دانشگاه آزاد اسلامی
سارا طاهریسارا طاهری، روزنامه‌نگار:دانشگاهها یکی از کانون‌های توجه به قرآن و احیاکننده امر قرآن هستند؛ این روزها جشنواره‌های قرآنی زیادی برگزار می‌شود که شاید بزرگ‌‌ترین و مهم‌ترین این جشنواره‌ها در دانشگاهها باشد. جشنواره قرآن و عترت نیز از موثرترین و کم‌هزینه‌‌ترین فعالیت‌های فرهنگی است که هر‌ساله در دانشگاه آزاد اسلامی برگزار می‌شود. امسال نیز بیستوپنجمین دوره شفاهی مسابقات قرآن و عترت در دانشگاه آزاد اسلامی با حضور 90 هزار شرکت‌کننده برگزار شد تا نسبت به ترویج قرآن و حاکم‌کردن فضای قرآنی در محیط علمی تلاش بیشتری صورت گیرد. جشنواره‌های ملی قرآن و عترت دانشگاهیان هر‌ساله برگزار می‌شوند و سال گذشته دانشگاه آزاد اسلامی میزبان مسابقات کشوری بود.
مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی معتقدند نباید به مسائل قرآنی فقط از بعد فرهنگی نگریست بلکه تمام نظامات دانشگاه از جمله آموزشی، پژوهشی، فرهنگی و... باید خود را مسئول قرآن در دانشگاه بدانند. درواقع مسئول فرهنگ و قرآن در دانشگاه، مجموعه اصلی دانشگاه‌هاست. بیستوپنجمین دوره مسابقات قرآن و عترت دانشگاه آزاد اسلامی در بخش شفاهی از آبان ۹۸ در بخش دانشجویان، اساتید و کارکنان در ۱۴ رشته آغاز به کار کرد. همچنین بیست‌وسومین دوره مسابقات قرآن و عترت دانشگاه آزاد اسلامی در بخش کتبی با حضور ۷۵ هزار نفر برگزار شد. شیوع کرونا در کشور باعث شد این مسابقات امسال به نحو دیگری برگزار شود؛ البته تعطیلی مسابقات حضوری یک انتخاب نبود بلکه با توجه به محدودیت‌های به‌وجود‌آمده اجباری به‌وجود آمد تا این دوره از مسابقات به‌صورت مجازی برگزار شود تا برای آینده نیز تجربیات ارزشمندی در این زمینه کسب شود.
مصطفی رستمی، رئیس نهاد نمایندگی مقام‌معظم‌رهبری در دانشگاهها دیروز در مراسم اختتامیه بیستوپنجمین دوره مسابقات حفظ و قرائت قرآن کریم دانشگاه آزاد اسلامی گفت: «بحمدالله در دانشگاهها، جشنواره‌های قرآنی متنوعی برگزار می‌شود که بزرگ‌‌ترین، پرمخاطب‌‌ترین و موردتوجه‌‌ترین جشنواره‌ها در دانشگاهها هستند. این امر نشان‌دهنده این است که فضای دانشگاهی توجه درستی به قرآن دارد. البته موقعیت و جایگاهی که امروز از لحاظ توجه به قرآن در آن قرار داریم، تا جایگاه ایده‌آل فاصله زیادی دارد و نیازمند تلاش شبانه‌‌روزی است.»
رئیس نهاد نمایندگی مقام‌معظم‌رهبری در دانشگاهها، ضمن تقدیر از دست‌اندرکاران برگزاری بیستوپنجمین دوره مسابقات قرآن و عترت در دانشگاه آزاد اسلامی، اظهار داشت: «حضور 90 هزار شرکت‌کننده در این جشنواره، حکایت از تلاش و پیگیری مناسب دانشگاه آزاد اسلامی در حوزه مسائل قرآنی دارد.»
90 هزار شرکت‌کننده در این مسابقات حضور داشتند
محمد شریفانی، مسئول نهاد نمایندگی مقام‌معظم‌رهبری در دانشگاه آزاد اسلامی در گفت‌وگو با «فرهیختگان» درخصوص مسابقات قرآن و عترت و نحوه برگزاری آن توضیح داد: «در مدیریت جدید دانشگاه آزاد اسلامی، توجه ویژه‌‌ای به مسائل دینی و قرآنی شده است تا جایی که تحولی عظیم و نگاهی نو به مباحث قرآنی در این دانشگاه صورت گرفته است.»
او گفت: «معتقدم باید تمام حوزه‌ها در دانشگاهها با نگاه به قرآن تحول پیدا کرده و قرآن در سرلوحه کارهای مسئولان دانشگاهی قرار گیرد.»
او بیان کرد: «مسابقات قرآن و عترت هر‌ساله، در رشته‌های مختلف کتبی و شفاهی و بخش‌های ادبی برگزار می‌شد که امسال این مسئولیت به نهاد نمایندگی مقام‌معظم‌رهبری سپرده شده است. حدود 90 هزار شرکت‌کننده در این مسابقات حضور داشتند اما به توجه به تجربیات طولانی که دانشگاه آزاد اسلامی در حوزه قرآن و عترت دارد، و همچنین با توجه به اینکه مسئولیت این امر به نهاد رهبری سپرده شد، انتظار می‌رود با تدابیر و برنامه‌ریزی‌های جامعی که در این زمینه در دست اقدام است سال آینده شاهد حضور چشمگیر و کمیت بیشتر و همچنین کیفیت و تنوع بخشی به این مسابقات باشیم.»
مسئول نهاد نمایندگی مقام‌معظم‌رهبری در دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: «لازم است نهاد نمایندگی مقام‌معظم‌رهبری در دانشگاهها و معاونت فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی در سطح واحدهای کشور مانند دو بازوی یک بدنه با هماهنگی امور لازم را انجام دهند. هدف مشترک این دو حوزه رضای خداوند و تبلیغ دین خدا است و باید با استفاده از فرصت‌ها و ظرفیت‌های دانشگاه در این زمینه تلاش کافی صورت بگیرد.» او با تاکید بر اینکه روش زندگی مسلمانان قرآن است، گفت: «در قیامت نیز با قرآن محشور می‌شویم و این موضوع اهمیت استفاده از قرآن در زندگی را بسیار روشن می‌کند.»
شریفانی اظهار کرد: «امیدوارم با تلاش مجدانه مسئولان دانشگاه در سال‌های آینده شاهد حضور چند صد هزار نفری دانشجویان، اساتید و کارکنان در مسابقات قرآن و عترت دانشگاه آزاد اسلامی باشیم. قرآن کریم و عمل به آموزه‌های آن در رأس برنامه‌های نهاد نمایندگی مقام‌معظم‌رهبری در دانشگاه آزاد اسلامی است بنابراین به‌دنبال این هستیم تا در این حوزه بالاترین فعالیت‌های فرهنگی با محوریت قرآن را انجام دهیم.»
او درخصوص جزئیات مشارکت در این مسابقات نیز صحبت به میان آورد و گفت: «در این مسابقات شرکتکنندگان در تمام کشور در حوزه اساتید، دانشجویان و کارکنان در بخش قرائت، ترتیل، بخش‌های عملی و حفظ حضور داشتند که دیروز (دوشنبه چهارم اسفندماه) اختتامیه این مسابقات نیز برگزار شد.»
جشنواره قرآن با وجود شرایط کرونایی چگونه برگزار شد؟
امیر ابراهیم‌زاده، مدیرکل تبلیغ و امور دینی نهاد نمایندگی مقام‌معظم‌رهبری در دانشگاه آزاد اسلامی نیز در گفت‌وگو با «فرهیختگان» گزارشی از روند برگزاری این مسابقات در دانشگاه آزاد اسلامی ارائه داد. او گفت: «بخش شفاهی این مسابقات در آبان‌ماه 1398 در سه رده دانشجویان، اساتید و کارکنان برگزار شد. بخش کتبی نیز در 14 رشته ازجمله ترجمه و تفسیر قرآن، آشنایی با نهج‌البلاغه، سیره معصومین، نماز، زندگانی پیامبر(ص)، احکام خواهران و برادران و... برگزار شد.»
او با بیان اینکه امسال شاهد برگزاری بیست‌وسومین دوره مسابقات کتبی و بیستوپنجمین دوره مسابقات حفظ و قرائت قرآن بودیم، اضافه کرد: «در بخش کتبی بیش از 75 هزار نفر در سه رده دانشجویان، اساتید و کارکنان شرکت کردند.»
به گفته او بخش شفاهی این مسابقات در سه مرحله واحد، استان و کشور و این بخش در رشته‌های قرائت، حفظ و ترتیل، حفظ 5 جزء، 10 جزء، 20 جزء و حفظ کل در یک فرآیند 9 ماهه برگزار شد.»
مدیرکل تبلیغ و امور دینی نهاد نمایندگی مقام‌معظم‌رهبری در دانشگاه آزاد اسلامی توضیح داد: «پس از مرحله مقدماتی و استانی، در هر رشته یک نفر به مرحله کشوری راه پیدا کرد. 450 نفر از شرکتکنندگان به مرحله کشوری راه پیدا کردند که این مرحله از اول تا سوم دی‌ماه در دانشگاه آزاد اسلامی واحد الکترونیک برگزار شد.»
معرفی 3 نفر برگزیده هر رشته به جشنواره سراسری قرآن و عترت
آن طور که او گفته است در هر رشته سه نفر به جشنواره ملی معرفی و جشنواره ملی قرآن و عترت در سال‌جاری توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور برگزار می‌شود.
ابراهیم‌زاده با بیان اینکه این مسابقات سال‌هاست که برگزار می‌شود، بیان کرد: «بیستوپنجمین دوره شفاهی مسابقات و بیست‌وسومین دوره کتبی مسابقات قرآن و عترت نیز امسال برگزار شد. 14 موضوع در بخش کتبی و در بخش شفاهی نیز حفظ جزء‌های مختلف قرآن کریم، ترتیل، اذان، مفاهیم و مناجات خوانی و... برگزار شد. واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی نیز مانند دانشگاه‌های علوم پزشکی، وزارت علوم و دانشگاه فرهنگیان این مسابقات را برگزار کرده است. اولین دوره مسابقات حدود 25 سال پیش در دانشگاه آزاد اسلامی برگزار شد و سپس دانشگاه‌های دیگر به تأسی از دانشگاه آزاد سالانه یک جشنواره قرآن و عترت را برگزار می‌کنند.»
او با بیان اینکه هر سال نیز یکی از نهادهای دانشگاهی متولی این امر است گفت: «به‌طور مثال سال گذشته دانشگاه آزاد اسلامی متولی این مسابقات بود؛ همه دانشجویان سراسر کشور که در مسابقات کشوری دانشگاه خود مقام آورده‌اند در این جشنواره شرکت می‌کنند. امسال متصدی برگزاری مسابقات قرآن و عترت وزارت بهداشت است که به‌دلیل شیوع ویروس کرونا به‌صورت مجازی برگزار شد.»
مدیرکل تبلیغ و امور دینی نهاد نمایندگی مقام‌معظم‌رهبری در دانشگاه آزاد اسلامی با تاکید بر اینکه در بیستوپنجمین دوره مسابقات قرآن و عترت یک مرحله مقدماتی و واحدی وجود دارد، توضیح داد: «واحدها مسابقات را هم به‌صورت کتبی و هم شفاهی برگزار می‌کنند و برندگان سطح واحد به‌صورت استانی در این مسابقات شرکت داده می‌شوند. استان‌ها نیز مسابقات را برگزار کرده و برگزیدگان استانی به مرحله کشوری در دانشگاه آزاد اسلامی راه پیدا می‌کنند.»
استان فارس، اصفهان و آذربایجان‌شرقی حائز بیشترین شرکت‌کننده
او گفت: «برگزیدگان در مرحله کشوری به جشنواره ملی معرف می‌شوند و امسال 75 هزار نفر در گروه استادی، کارمندی و دانشجویی در بیستوپنجمین دوره مسابقات شفاهی شرکت کردند. از این 75 هزار نفر حدود 450 نفر به مرحله کشوری راه پیدا کرده بودند و از این 450 نفر نیز 90 نفر به‌عنوان برگزیده انتخاب شدند.»
ابراهیم‌زاده با بیان اینکه در هر رشته 3 نفر به ما معرفی شدند، تصریح کرد: «این مسابقات در سه بخش استادی، دانشجویی و کارمندی در دو بخش خواهران و برادران برگزار شد. استان‌های آذربایجان شرقی، تهران، همدان و فارس از جمله استان‌هایی بودند که در این مسابقات بیشترین فعالیت و حضور را داشته‌اند و در نهایت بیستوپنجمین مسابقات سراسری بخش شفاهی قرآن و عترت دانشگاه آزاد اسلامی با حضور 140 نفر در دو بخش خواهران و برادران به‌صورت مجازی برگزار شد.»
جزئیات آماری برگزیدگان جشنواره قرآن دانشگاه آزاد
سیده‌ناهید خاکباز، کارشناس اداره قرآن و عترت دانشگاه آزاد اسلامی نیز در گفت‌وگو با «فرهیختگان» درخصوص این مسابقات توضیح داد: «برخی از استان‌ها در این مسابقات جزء فعال‌ترین استان‌ها شناخته شدند که این استان‌ها عبارتند از فارس، اصفهان، آذربایجان شرقی، تهران و استان همدان. این استان‌ها بیشترین آمار را در بخش کتبی، شفاهی و جشنواره هنر و ادبیات دینی به خود اختصاص دادند.»
او درخصوص برگزیدگان نیز گفت: «در بخش اساتید مسابقات در رشته‌های ترتیل، تحقیق، حفظ کل، حفظ 15 جزء و حفظ 5 جزء در دو دسته خواهران و برادران برگزار شد. تعداد 16 نفر از اساتید برنده کشوری شدند که جایزه آنها از یک میلیون و 200 هزار تومان شروع و کمترین جایزه نیز 400هزار تومان درنظر گرفته شد.» خاکباز درمورد بخش خواهران نیز اظهار کرد: «در بخش خواهران نیز تعداد 17 استاد برنده شدند که هدایای آنها نیز از یک میلیون و 200 هزار تومان شروع و برای آخرین نفر 400 هزار تومان اهدا شد. در بخش کارکنان برادران نیز تعداد 9 نفر منتخب کشوری و در بخش خواهران 8 نفر منتخب کشوری شدند.»
کارشناس اداره قرآن و عترت دانشگاه آزاد اسلامی همچنین گفت: «در بخش کارکنان نیز آنها در رشته‌های ترتیل، تحقیق، حفظ 10 جزء و حفظ 5 جزء با یکدیگر به رقابت پرداختند که جایزه‌شان از 800 هزار تومان شروع شده و در پایین‌ترین جایزه نیز 400 هزار تومان درنظر گرفته شد.» او درباره بخش دانشجویی نیز توضیح داد: «دانشجویان در رشته‌های تحقیق، ترتیل، حفظ کل، حفظ 20 جزء، حفظ 5 جزء، حفظ 10 جزء، رشته اذان، رشته تواشی و رشته دعا‌خوانی با یکدیگر به رقابت پرداختند که در قسمت برادران، 25 نفر برنده و در بخش خواهران نیز 21 نفر برنده شدند. جوایز این دسته نیز از یک میلیون و 200 شروع شده و در رشته اذان نفر سوم کمترین جایزه به مبلغ 100 هزار تومان را دریافت کرد.»
کارشناس اداره قرآن و عترت دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه این مسابقات در سه مرحله واحدی، استانی و کشوری در دانشگاه آزاد اسلامی برگزار شده ادامه داد: «منتخبان مرحله واحدی به مرحله استانی معرفی می‌شوند. در مرحله استانی نیز با توجه به سهمیه‌ای که از سوی سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی ابلاغ می‌شود در هر رشته، اگر امتیاز افراد بالای 70 درصد باشد می‌توانند یک نفر را برای مرحله کشوری معرفی کنند.»
او بیان کرد: «در مرحله کشوری نیز افراد به رقابت می‌پردازند که منتخبان مرحله اختتامیه از بین منتخبان مرحله کشوری برگزیده می‌شوند. هدف از برگزای این مسابقات نیز ترویج فرهنگ قرآن و عترت، آشنایی قشر جوان از جمله اساتید، دانشجویان و کارکنان با قرآن و اشاعه فرهنگ قرآنی بین دانشگاهیان است.»
مطالب پیشنهادی
