گزارش «فرهیختگان» از بالا‌رفتن گرایش دانشجویان برخی کشورها در دوران همه‌گیری کرونا
ندا اظهریندا اظهری، روزنامه نگار: از همان ابتدا، شیوع همه‌گیری کرونا در دنیا بسیاری از معادلات را برهم زد و خیلی از گمانه‌زنی‌ها نقش برآب شد. در ابتدا شاید هیچ‌کسی تصور نمی‌کرد این ویروس بیش از یک‌سال ادامه داشته باشد اما حالا که از یک‌سالگی آن می‌گذرد، هنوز اوضاع وخیم است و هر روز شاهد اخبار تازه‌ای از جهش‌های جدید این ویروس هستیم که نقطه‌ای از دنیا را درگیر می‌کند. بسیاری از مشاغل در دوران قرنطینه و تعطیلی شهرها، از بین رفت و میلیون‌ها نفر در دنیا بیکار شدند. در این بین، شاید بیشترین شغلی که در ارتباط مستقیم با ویروس کرونا قرار داشت، مشاغل مرتبط با درمان و بهداشت بود. پزشکان و پرستاران در یک‌سالی که گذشت، از جان مایه گذاشتند و با دوری از خانواده‌های خود تلاش کردند بیماران بهبود پیدا کنند و اوضاع به روال عادی خود برگردد.
همه‌گیری کرونا زنگ خطری برای کشورها بود و نشان داد کم و کسری‌های جدی در کادر درمان و حوزه‌های دیگر وجود دارد که باید فکری به حال آنها کرد و درصورتی‌که چاره‌ای برای آن اندیشیده نشود، با بروز همه‌گیری‌ها یا معضلات مشابه می‌تواند کشورها را زمین‌گیر کند. در دوران همه‌گیری کرونا مشخص شد کادر درمان در برخی کشورها ذخیره کافی ندارد و نمی‌تواند پاسخگوی نیاز کشور در شرایط بحرانی مانند شیوه کرونا و این حجم از بیماران بستری باشد. از این‌رو، شواهد حاکی از آن است که در برخی کشورها تمایل دانشجویان به تحصیل در رشته‌های پرستاری چندبرابر شده است که در راستای تامین نیاز جامعه صورت گرفته است. در این میان، آمریکا و انگلیس جزء اولین کشورهای دنیا در شمار مبتلایان و جان‌باختگان کرونا قرار دارند و این مساله، انگشت اتهام را به سمت بخش بهداشت و درمان این کشور نشانه رفته است که باید هرچه سریع‌تر کمبود موجود در این بخش را برطرف کند. در این راستا، تحصیل دانشجویان بیشتر در رشته‌های مرتب با درمان ازجمله پرستاری و رشته‌های پزشکی می‌تواند امید به تقویت بخش درمان را در آینده برطرف و نیازهای درمانی کشورها را تامین کند.
تمایل بیشتر به رشته پرستاری در انگلیس
همه‌گیری کرونا باعث شکل‌گیری نسل جدید از دانشجویان رشته پرستاری در انگلیس شده است؛ به‌طوری‌که آمارها بیانگر آن است که در مقایسه با گذشته، دانشجویان تمایل بیشتری به تحصیل در رشته پرستاری نشان داده‌اند اما برخی کارشناسان معتقدند این افزایش شمار دانشجویان پرستاری با شمار دانشجویان این رشته در پنج سال گذشته برابری می‌کند و درحال حاضر، آمار به پنج سال قبل برگشته است.
نمودارها نشان می‌دهد آمار ثبت‌نام در مقاطع رشته پرستاری در این کشور به بیش از 60 هزار نفر در دوران کرونا رسیده است. این آمار سال‌ها به دلیل حذف حمایت‌های دولت از شهریه‌ها و هزینه‌های زندگی دانشجویان، کاهش چشمگیری پیدا کرده بود اما در دوران همه‌گیری و نیاز کشور به تربیت دانشجویانی در این رشته‌ها، دوباره به سال‌ها قبل برگشت. اما در این میان، مایک آدامز، مدیر کالج پرستاری رویال انگلیس معتقد است به‌رغم افزایش شمار دانشجویان رشته‌های پرستاری، هنوز هم شاهد ناکافی بودن این ظرفیت در کشور هستیم؛ به‌طوری‌که همچنان ده‌ها هزار ظرفیت پرستاری در بخش خدمات درمانی انگلیس خالی است که نیازمند آن است توسط تحصیلکرده‌های این رشته‌ها پر شوند. او تاکید می‌کند با ارائه بودجه‌های شهریه‌ای کامل و حمایت خوب از هزینه‌های زندگی دانشجویان، می‌توان امیدوار بود که هیچ دانشجویی به دلیل فشارهای مالی مجبور به ترک‌تحصیل نمی‌شود و به‌راحتی می‌توان انگیزه آنها را به تحصیل در رشته‌های پرستاری افزایش داد.
رشته پرستاری ازجمله رشته‌های پرطرفدار بین دانشجویان به شمار می‌رود، به‌طوری‌که ثبت‌نام در این رشته در دوران همه‌گیری با افزایش 39درصدی روبه‌رو بوده است. اما این افزایش ثبت‌نام را در تمام گروه‌های سنی در انگلیس می‌توان شاهد بود به‌طوری که تنها 16 هزار و 560 نفر از دانشجویان ثبت‌نامی را افراد 18ساله تشکیل می‌دهند که همین رده سنی افزایش 27درصدی را شامل می‌شود. این افزایش در ثبت‌نام رشته‌های پرستاری بخشی از افزایش کلی برنامه‌های کاربردی برای شروع دوره‌های کارشناسی در انگلیس از ماه سپتامبر است. ثبت‌نام کلی دانشجویان پرستاری تا پیش از پایان مهلت پذیرش دانشگاه‌ها برای ثبت‌نام برابر تا هشت درصد افزایش یافت. سال گذشته، پس از مهلت اولیه‌ای که برای ثبت‌نام مشخص شده بود، 161هزار ثبت‌نام ثبت شد.
وضعیت دانشجویان اتحادیه اروپا
به گزارش گاردین، در این میان، تقاضای زیادی برای ثبت‌نام از سوی دانشجویان 21سال به بالا مطرح شده بود که نشان می‌داد دانشجویان در سنین بالاتر بیشترین گروه متقاضی برای تحصیل در رشته‌های پرستاری در دوران کرونا و ورشکستگی‌های اقتصادی بوده‌اند. به‌رغم سال تحصیلی پرچالشی که سپری شد و دانشجویان انگلیسی که نسبت به عملکرد دولت و دانشگاه‌ها برای مدیریت همه‌گیری عصبانی بودند، تقاضا برای ثبت‌نام در رشته‌های پرستاری در دانشجویان 18ساله تا 11 درصد افزایش یافت تا این افزایش برای اولین‌بار در این گروه سنی به 43درصد رشد برسد.
کارشناسان براین باورند که تقاضای ثبت‌نام دانشجویان نباید در رقابت برای انتخاب برترین مکان تحصیل اتفاق بیفتد. آنها انتظار دارند نرخ پیشنهادها در سطوح بالاتر سال‌های اخیر باقی بماند؛ چرا‌که دانشگاه‌ها و کالج‌ها ماه‌ها برای برنامه‌ریزی و انعطاف‌پذیری به‌منظور افزایش متقاضیان فرصت دارند. تقاضای تحصیل دانشجویان اتحادیه اروپا در رشته‌های پرستاری پس از خروج انگلیس از اتحادیه اروپا و لغو معاهده برگزیت تا حدود 40 درصد کاهش را نشان می‌دهد که به نظر می‌رسد انگلیس برای جبران این چالش به‌وجود‌آمده، باید هزینه‌های بین‌المللی بالاتری را به جای هزینه‌های داخلی در دانشگاه‌های انگلیس پرداخت کند. همین مساله به یکی از نگرانی‌های اصلی در اسکاتلند تبدیل شده است که در آن، دانشجویان اتحادیه اروپا تا پیش از خروج انگلیس از اتحادیه اروپا، قادر به استفاده از شهریه رایگان بودند. محبوب بودن برخی دانشگاه‌ها در میان متقاضیان اتحادیه اروپا، باعث شد دوره‌های آنها همچنان موفق باقی بماند.
دانشگاه‌ها منتظر اطلاعیه دولت اسکاتلند هستند که آیا بخشی از 92میلیون پوندی را که پیش از این نسبت به پرداخت هزینه اتحادیه اروپا متعهد شده بود، پرداخت خواهد کرد. این درحالی است که برخی هنوز پرداخت هزینه‌ها را در سال 2022-2021 اعلام نکرده‌اند. دانشگاه آبردین که بالاترین سهم از دانشجویان اتحادیه اروپا را در انگلیس دراختیار دارد، نسبت به پرداخت 8 هزار پوند بورسیه سالانه اعلام آمادگی کرده است.
مدیر اجرایی دانشگاه‌های اسکاتلند می‌گوید: «کاهش شمار دانشجویان اتحادیه اروپا به اندازه‌ای که برخی از آن می‌ترسند، ترسناک نیست، اگرچه نمی‌دانیم این مساله چگونه بر دانشگاه‌ها و دوره‌های جداگانه تاثیر می‌گذارد. این امر، نیاز به بورسیه تحصیلی دانشجویان اتحادیه اروپا از دولت اسکاتلند را بیش از پیش حیاتی می‌کند. با وجود همه‌گیری کرونا، شرایط فعلی بیانگر تقاضای شدید دانشجویان خارجی در خارج از اتحادیه اروپاست که با افزایش 17درصدی متقاضیان به رکورد 85 هزار و 610 نفری رسید.»
افزایش 18درصدی دانشجویان پزشکی در آمریکا
آمارها حکایت از آن دارد که این افزایش تمایل به تحصیل در رشته‌های پزشکی و پرستاری تنها محدود به انگلیس نمی‌شود و دیگر کشورها نیز با همین اوضاع مواجهند. به‌عنوان مثال، در آمریکا، تقاضای ثبت‌نام و تحصیل در انجمن دانشگاه‌های پزشکی با افزایش 18درصدی در دوران کرونا روبه‌رو بوده است. علاوه براین، دانشکده‌های پرستاری هم آماری از افزایش تمایل دانشجویان به تحصیل در این رشته‌ها منتشر کرده‌اند. درواقع، این افزایش ثبت‌نام در رشته پرستاری در آمریکا همزمان با اوج گرفتن همه‌گیری کرونا در این کشور و احساس نیاز کشور و کمبود پرسنل بخش سلامت صورت گرفته است.
راوین میلر، دانشجوی ترم سوم پرستاری دانشگاه ایالت میسوری غربی می‌گوید: «من به دلیل عشق به کمک به مردم رشته پرستاری را انتخاب کردم. زمانی که همه‌گیری کرونا آمریکا را فراگرفت و دانشگاه‌ها و مدارس تعطیل شدند، من در اواسط ترم دو دانشگاه بودم. اعطای مجوز برای ورود دانشجویان پرستاری و پزشکی به بیمارستان‌ها تصمیم دشواری بود اما در همین اوضاع همچنان یادگیری ادامه داشت.»
به گزارش newspressnow، طبق گزارش انجمن پرستاران آمریکا، پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد در سال 2022 شغل پرستاری پررونق‌ترین و پرتقاضاترین شغل در آمریکا خواهد بود. این درحالی است که آمریکا برای رفع نیاز بخش بهداشت و درمان خود به 11میلیون پرستار اضافی نیاز دارد تا بتواند کمبودهای موجود در این بخش را جبران کند. تا پاییز سال 2020، جذب دانشجوی پرستاری 10 ظرفیت اضافه شد، به‌طوری که به جای 50 نفر، 60 نفر جذب رشته پرستاری شدند و پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که در آینده، به نسبت افزایش تقاضا در کشور، میزان متقاضی نیز رشد خواهد داشت.
کارشناسان، یکی از دلایل عمده گرایش دانشجویان به رشته‌های پرستاری و پزشکی را به‌ویژه در دوران همه‌گیری کرونا، ثبت آمار بیکاری در این برهه زمانی و در نقطه مقابل، اشتغال پرستاران و ثبات شغلی آنها حتی در چنین شرایط دشوار عنوان کرده‌اند. به‌عبارتی، رکود اقتصادی به معنای افزایش روند برنامه‌های پرستاران به دلیل ثبات و رشد صنعت است که پیش‌بینی می‌شود افزایش دانشجویان پرستاری تا سال 2026 با رشد 15درصدی روبه‌رو شود. کلاس‌های ورودی پرستاری نسبت به ترم پاییز 34درصد رشد داشته و دانشگاه‌ها با افزایش تعداد دانشجوی پرستاری روبه‌رو شده‌اند. در آمریکایی که به‌ویژه در روزهای اخیر بالاترین شمار مبتلایان و کشته‌های کرونایی را در دنیا به نام خود ثبت کرده، تامین نیاز بخش درمان می‌تواند فرصت خوبی را برای جبران این کاستی‌ها فراهم کند و با کاهش بار از دوش کارکنان بخش درمان می‌تواند آنها را به مقاومت در برابر این ویروس ترغیب کند.
تمهیدات چینی‌ها برای افزایش دانشجویان پزشکی و پرستاری
چین به‌عنوان نخستین کشوری که با همه‌گیری کرونا مواجه شد، جزء موفق‌ترین کشورها در مهار این ویروس هم به شمار می‌رود به‌طوری که در مدت زمان کوتاهی توانست شیوع بیماری را مهار کند و آمار مبتلایان و کشته‌ها را به حداقل برساند. اما دولت این کشور برای مقابله با چالش‌ها و مشکلاتی که پیش‌روی چین قرار گرفته، راهکارهایی را ارائه کرده است که می‌تواند به افزایش شمار دانشجویان در رشته‌های مرتبط بینجامد. یکی از مسائلی که باعث گرایش بیشتر دانشجویان به تحصیل می‌شود، فرصت‌های حداکثری در اشتغال است به‌طوری که با افزایش میزان اشتغال به‌ویژه در رشته‌های مرتبط با سلامت، دانشجویان بیشتر به سمت این رشته‌ها متمایل می‌شوند.
از سوی دیگر، دولت چین در نظر دارد مسیر آموزش را هموارتر کند به‌طوری‌که در دوران همه‌گیری، میزان پذیرش دانشگاه‌ها را در رشته‌های مختلف به‌ویژه رشته‌های مرتبط با سلامت ازجمله پزشکی و پرستاری را چند برابر کرده است به‌عنوان مثال، در مقطع کارشناسی‌ارشد 189هزار ظرفیت جدید برای رشته‌های پزشکی بالینی، بهداشت عمومی و هوش مصنوعی در نظر گرفته است. همچنین ظرفیت دانشجویان ورودی به دانشگاه‌ها در رشته‌های طب پیشگیری، مدیریت اورژانسی و مدیریت خدمات مراقبتی سالمندان تا حدود 322هزار نفر افزایش یافته است. علاوه‌بر این دو راهکار اساسی، دولت چین فرصت‌های استخدام آنلاین را برای دانشجویان خود در نظر گرفته است که فارغ‌التحصیلان آموزش عالی از طریق این سرویس‌ها، می‌توانند مراحل استخدامی را در دوران کرونا به‌صورت آنلاین پشت‌سر بگذارند. این روند به‌حدی سریع عمل می‌کند که طی دو هفته، بیش از دومیلیون موقعیت شغلی در اختیار فارغ‌التحصیلان دانشگاهی قرار گرفت.
مطالب پیشنهادی
