وحید شقاقی‌شهری در گفت‌وگو با «فرهیختگان»:
گروه سیاسی: وحید شقاقی‌شهری، استاد دانشگاه و کارشناس مسائل اقتصادی در گفت‌وگو با «فرهیختگان» به تحلیل و بررسی پیشنهاد اخیر رئیس‌جمهور مبنی‌بر عدم انتشار اطلاعات مربوط به دور زدن تحریم‌ها در رابطه با FATF پرداخت و چرایی عدم امکان چنین اقدامی از سوی ایران را مورد تحلیل قرار داد که در ادامه آمده است.
روز گذشته دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، اعلام کردند که رئیس‌جمهور پیشنهاد داده است یک شرط به لوایح FATF اضافه شود مبنی‌بر اینکه اطلاعات مربوط به دور زدن تحریم‌ها را به طرف مقابل ندهیم، ارزیابی شما از این پیشنهاد چیست؟
این بحث شبهه امکان‌پذیری دارد، چراکه قوانین FATF مشخص است و اتفاقا اگر قرار باشد مواردی که ایران دور می‌زند، اعلام نشود، با آیین‌نامه‌ها و محورهای FATF هماهنگ نیست و به همین دلیل این امر قابلیت اجرا شدن نخواهد داشت.
اگر تحریم‌های آمریکا حذف شود شاید FATF در اقتصاد ایران اثرگذار باشد
با وجود تحریم‌های آمریکا پذیرش یا عدم پذیرش FATF تاثیر چندانی در اقتصاد ایران ندارد، لذا با وجود تحریم‌هایی که آمریکایی‌ها 3-2 سال است بر کشور ما اعمال کرده‌اند، پذیرش این مساله اتفاق خاصی را رقم نمی‌زند اما اگر تحریم‌های آمریکا حذف شود و آن زمان این موضوع مورد بررسی قرار گیرد، شاید در اقتصاد ایران اثرگذار باشد، لذا این تقدم و تاخر را باید مدنظر قرار داد.
پذیرش FATF درحال‌حاضر چه تبعات یا مزایایی دارد؟
اگر کشور اکنون FATF را بپذیرد، با وجود تحریم‌های فعلی آمریکا چندان تاثیری در تجارت و مبادلات بانکی و اقتصاد ایران ندارد ولی درصورتی‌که تحریم‌ها برداشته شود، پذیرش یا عدم پذیرش FATF کاملا قابل بررسی است و می‌تواند اثرات مثبتی هم بر اقتصاد ایران در کنار هزینه‌های دیگر داشته باشد.
هیچ بانک خصوصی در دنیا به‌خاطر تحریم‌های آمریکا حاضر به همکاری با بانک‌های ایران نخواهد بود
درحال‌حاضر هیچ بانک خصوصی در دنیا به‌خاطر تحریم‌های آمریکا و جرائمی که آمریکایی‌ها اعمال می‌کنند، حاضر به همکاری با بانک‌های ایران نخواهد بود، ضمن اینکه کشورهای مختلف نیز به‌دلیل هزینه‌هایی که آمریکا بر دوش آنها به‌خاطر همکاری با ایران تحمیل می‌کند، حاضر به همکاری نیستند. بنابراین از این جهت معتقدیم تحلیل هزینه و فایده FATF بعد از برداشتن تحریم‌های آمریکا قابل‌بررسی است و با وجود تحریم‌های آمریکا بررسی این موضوع بی‌معنی است و فایده‌ای در اقتصاد ایران ندارد.
با توجه به این توضیحات پس می‌توان گفت راه میانبری که رئیس‌جمهور مطرح کرده نیز بی‌اثر است؟
اولا تحریم‌های آمریکا همچنان پابرجاست و نمی‌دانیم این تحریم‌ها چه زمانی برداشته خواهد شد و این باید وارد فاز اجرایی شده و تحریم‌های یکجانبه آمریکا برداشته شود؛ در این صورت بانک‌ها و شرکت‌های دنیا حاضر به همکاری با ایران می‌شوند و در آن زمان بحث FATF قابل‌تحلیل است، ولی با وجود شرایط فعلی که هنوز تحریم‌های آمریکا سر جای خود باقی است، پذیرش یا عدم قبول FATF تاثیری ندارد. به اعتقاد بنده شرطی که رئیس‌جمهور مطرح و اعلام کرده بخش‌هایی را که برای دور زدن تحریم استفاده می‌کنیم، با FATF شرط کنیم که منتشر نشود و اطلاعات ندهیم، از طرف آنها مورد پذیرش قرار نمی‌گیرد، چراکه پذیرش این مساله سخت است. از سوی دیگر مطرح کردن این موضوع که ما تحریم‌ها را به‌صورت عیان دور می‌زنیم، چندان مناسب نیست و باید تلاش شود سرانجام لغو تحریم‌های آمریکا مشخص شود؛ چراکه این حق قانونی ایران است.
تا زمانی که تحریم‌ها باقی است FATF اثری بر اقتصاد ایران ندارد
ایران به تعهدات هسته‌ای خود عمل کرده ولی یکی از اعضای 1+5 از این تعهد خارج شده و با فشار به همه کشورهای دنیا به اعمال تحریم‌های یکجانبه روی آورده و از کشورها خواسته با طرف ایرانی همکاری نکنند، بنابراین تا زمانی که چنین تحریم‌هایی باقی است FATF ارزشی برای اثربخشی بر اقتصاد ایران ندارد اما هر زمان تحریم‌ها برداشته شد می‌توان درباره پذیرش FATF و هزینه و فایده آن بحث کارشناسی کرد.
