

اتمام دوره چهارم شورای شهر تهران برابر است با اتمام سیزدهمین سال ریاست مهدی چمران بر این شورا. چمران دو دوره متوالی دوم و سوم شورای شهر را بر مسند ریاست تکیه زد اما با شروع دوره چهارم شورای شهر تهران، کرسی ریاست را به احمد مسجدجامعی واگذار کرد، اما این وقفه یکساله بود. او از سال دوم، دوره چهارم به دوران ریاست خود بازگشت. ریاست طولانیمدت او بر پارلمان شهری و البته شورایعالی استانها باعث شده است که او آشنایی کاملی با قوانین و مقررات حوزه شهری داشته باشد، بهطوری که این موضوع در کنار مدرک تحصیلی معماری او، یکی از نقاطقوتش محسوب میشود. با این حال عملکرد چمران مورد انتقاد برخی اعضای شورای شهر، حتی آنها که در جناح سیاسی موافق او هستند، شده است. اداره سلیقهای برخی جلسات و اینکه مخالفان چمران و شهرداری تهران فرصت سخن گفتن ندارند، یکی از انتقادات وارد بر اوست.
اگر نوبت صحبت ندادن به افرادی مثل احمد مسجدجامعی، احمد حکیمیپور و محسن سرخو بهعنوان اعضای اصلاحطلب شورا و به دلایل سیاسی تعجببرانگیز نباشد، اما اعتراض مرتضی طلایی، نایبرئیس شورا و از همجناحیهای چمران شاید تعجب همگان را برانگیزد. پارسال بود که طلایی پس از آن که هیاترئیسه اجازه صحبت به او نداد، وارد درگیری لفظی با چمران شد. حتی در موردی، به گفته طلایی سلیقه چمران، مرتضی طلایی را وادار به استعفا کرد، چراکه چمران اجازه نداده بود شورایاران منطقهای از تهران گزارش خود را در صحن علمی قرائت کنند. حاشیههای اعتراض به اداره جلسات باعث شد چمران خود ایده طرح کاهش تعداد اعضای شورای شهر را به مجلسیها بدهد، چراکه به اعتقاد او افزایش تعداد اعضا باعث شده بود تا اداره جلسات مشکل شود. اگرچه چمران پس از تصویب کاهش تعداد اعضای شورای شهر با این طرح مخالفت کرد، اما اعضای مجلس شورای اسلامی اعلام کردند که خود شوراییها ازجمله چمران چنین درخواستی از ما داشتند. این درحالی است که به اعتقاد اعضای شورا در دوران ریاست احمد مسجدجامعی، سعی شد تا اداره جلسات به سمت سیستماتیک شدن حرکت کند.
از طرف دیگر چمران مهارت بسیاری برای جلوگیری از تصویب طرحهایی دارد که به اعتقادش مفید نیستند. جلوگیری از تصویب طرحهایی همچون کاهش اختیارات شهردار تهران، تحقیق و تفحص از شهرداری تهران و تشکیل کمیته حقیقتیاب نمونهای از مهمترین طرحهایی است که به گفته اعضای شورای شهر حضور چمران باعث تصویب نشدنش شده است.
اداره سیاسی شورا
علی صابری، عضو شورای شهر تهران در گفتوگو با «فرهیختگان» معتقد است که چمران خصوصیاتی دارد که میتوان آن را حسن به حساب آورد. بهطوری که او در میان اصولگرایان شورا تنها کسی است که به موضوعات مختلف احاطه دارد. تحصیلات و تخصصش به حوزه شهری مرتبط است و در جای معتبر و در زمان معتبری درس خوانده است. از طرفی او کسی است که آشنایی نسبی با مسائل و قوانین شهری دارد. اما با این حال مشکل صابری با چمران هم مثل بیشتر اعضای شورای شهر بر سر نحوه اداره جلسه است. به اعتقاد او، چمران اجازه میدهد تا مباحث سیاسی جایگزین مباحث علمی و تخصصی شود و همین امر باعث میشود که اداره جلسه سلیقهای شده و سیستماتیک نباشد.
این موضوع از سوی اعضای دیگر، حتی اعضای اصولگرا هم مطرح شده است. رحمتالله حافظی، عضو اصولگرای شورای شهر تهران به این روند اعتراض کرده است، بهطوری که به اعتقاد او شیوه ریاست چمران دلیل بسیاری از نارساییهای مدیریت شهری است.
استفاده نکردن از ظرفیت شورای عالی استانها
صابری میگوید که شیوه ریاست چمران به شکلی است که اگر طرحی خلافنظراتش باشد مانع تصویب آن میشود و اگر بخواهد طرحی به تصویب برساند، سرانجام تصویب میشود. با این حال به اعتقاد او دوره چهارم نسبت به دورههای دوم و سوم بهتر بود. او به یکی از طرحهای کمیسیون حقوقی و نظارت شورای شهر اشاره میکند که براساس آن دسترسی به مصوبات شورا از شورای اول به صورت الکترونیکی امکانپذیر میشود و در حال حاضر در مراحل آخر راهاندازی است. به گفته صابری با راهاندازی این سامانه مشخص میشود افراد در مقابل مصوبات مختلف چه عملکردی داشتهاند.
صابری ریاست مسجدجامعی را دموکراتیک مینامد، بهطوری که در این دوران آنچنان فضای بازی برای اصولگرایان بهمنظور صحبت فراهم میشد که به گفته صابری گاه باعث اعتراض اصلاحطلبان شورا میشد.
چمران علاوهبر ریاست شورای شهر تهران، کرسی ریاست شورای عالی استانها را هم برعهده دارد؛ جایگاهی هنوز مانده است تا بتواند تاثیرگذار باشد.
