تعدادی از تشکل‌های دانشجویی روز گذشته با تجمع مقابل سازمان خصوصی سازی، بار دیگر به روند اقدامات این سازمان اعتراض کردند
به گزارش «فرهیختگان»، چندسالی می‌شود که کارگران بخش‌های مختلف صنعتی کشور هرازچندگاهی دست به اعتراضات می‌زنند؛ اعتراضاتی که بعضا به تجمعات چندروزه و حتی چندماهه کشیده می‌شود تا شاید از این طریق بتوانند صدایشان را به گوش مسئولان مربوطه برسانند؛ تا جایی که به‌نظر می‌رسد امروزه دیگر اعتراضات کارگری به یکی از اتفاقات عادی در کشور تبدیل شده است.
اگر بخواهیم ریشه مشکلات تمام‌نشدنی این قشر در جامعه را مورد کنکاش قرار دهیم باید به اواخر دهه80 برگردیم، زمانی که سازمان خصوصی‌سازی وارد میدان شد تا بخش خصوصی را در اداره صنایع کشور سهیم کند، اما مسیر طی‌شده در این حوزه با آنچه انتظار می‌رفت به‌حدی فاصله گرفت که بعضا اخلالگران اقتصادی سکان مهم‌ترین صنایع کشور را برعهده گرفتند و حالا پرونده خصوصی‌سازی برخی کارخانه‌های مادر کشور اعم از ماشین‌سازی تبریز، هپکو، کشت و صنعت نیشکر هفت‌تپه و... به قصه پرغصه‌ای تبدیل شده که مشخص نیست چه زمانی گره کور آن باز خواهد داشت. حواشی دنباله‌دار اعتراضات کارگری و روند اشتباه خصوصی‌سازی باعث شد تا بالاخره از اواخر سال 96 تشکل‌های دانشجویی وارد میدان شوند. تشکل‌های دانشجویی طی سالیان اخیر همواره نشان داده‌اند که پای مردم ایستاده‌اند و صدای آنها را می‌شوند. به‌طور مثال مهر سال 98 بود که دانشجویان دانشگاه‌های اهواز و تهران برای حمایت از کارگران کارخانه هفت‌تپه آستین بالا زدند. وقتی اعتراض‌های کارگری کارخانه نیشکر هفت‌تپه از سر گرفته شده، دانشجویان دانشگاه‌های اهواز و تهران به‌منظور حمایت از آنان، درجمع این کارگران حضور پیدا کرده‌اند.
طی دوسال اخیر با اوج‌گیری اعتراض‌های کارگران، تشکل‌های دانشجویی به‌منظور حمایت از این کارگران که تنها مطالبه‌شان گرفتن حق و حقوق خود بوده، به جمع معترضان آمدند و پای درددل‌های کارگران نشستند. دانشجویان نه‌تنها اعتراضات به‌حق کارگران این شرکت‌ها، مانند ماشین‌سازی تبریز و هپکو را پیگیری می‌کنند، بلکه روند اشتباه خصوصی‌سازی را نیز دنبال کرده تا درنهایت جلوی این مسیر اشتباه گرفته شود.
البته همراهی تشکل‌های دانشجویی فقط به حرف و درددل با کارگران خلاصه نمی‌شود، بلکه ارسال نامه به رئیس قوه قضائیه و دیدار با امام‌جمعه برخی از شهرها را نیز در دستورکار خود قرار دادند تا به نتیجه مطلوب برسند. هرچند هنوز تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله زیادی وجود دارد، اما طبیعتا همین حرکت‌های صورت‌گرفته توسط جنبش دانشجویی توانسته دستاوردهایی را نصیب کشور کند.
اعتراضات ادامه‌دار دانشجویان مقابل سازمان خصوصی‌سازی
درکنار حرکت‌های دانشجویی صورت‌گرفته برای احقاق حق از کارگران این کارخانه‌ها و در قدمی بزرگ‌تر به‌منظور جلوگیری از فلج شدن اقتصاد کشور به‌خاطر واگذاری‌های غیراصولی صنایع مادر به افراد فاقد تخصص، حالا چندوقتی است که دستگاه‌های نظارتی مانند مجلس و همچنین قوه قضائیه نیز به میدان آمده‌اند تا از تکرار اشتباهات گذشته درحوزه خصوصی‌سازی جلوگیری کرده و علاوه‌بر آن دست افرادی را که به‌وسیله رانت در مسند مدیریت شرکت‌های عظیم تولیدی کشور قرار گرفته‌اند کوتاه کنند؛ موضوعی که اخیرا درباره شرکت ماشین‌سازی تبریز اجرا و مالک آنکه جزء متهمان اخلال ارزی به‌شمار می‌رود خلع ید شد، البته مشکلات این کارخانه و دیگر کارخانه‌هایی که بدون حساب‌وکتاب و بررسی صلاحیت افراد به بخش خصوصی واگذار شده، موضوعی نیست که به این زودی‌ها حل شود، اما نمی‌توان از کنار روزنه‌های ایجادشده در پرونده‌های خصوصی‌سازی نیز به‌راحتی گذشت.
درکنار همه اقدامات صورت‌گرفته توسط تشکل‌های مختلف دانشجویی در این زمینه اما به‌نظر می‌رسد هنوز برخی مسئولان تمایل چندانی برای گره‌گشایی از این حوزه ندارند و ترجیح می‌دهند وضعیت نابسامان موجود در سازمان خصوصی‌سازی همچنان تداوم داشته باشد، مساله‌ای که باعث شد تا بالاخره دانشجویان نیز دست به تجمع بزنند تاشاید از این طریق زودتر بتوانند به خواسته‌هایشان برسند.
پیگیری‌های تشکل‌های دانشجویی برای رفع مشکلات موجود در شرکت کشت‌وصنعت نیشکر هفت‌تپه و درمقابل برداشتن گام‌های لاک‌پشتی و وقت‌کشی مسئولان مربوطه برای رفع این مشکلات بهانه‌ای شد تا درنهایت روز گذشته تعدادی از دانشجویان دانشگاه‌های پایتخت با حضور درمقابل سازمان خصوصی‌سازی، عملا اعتراض خود را به این نهاد که اصلی‌ترین دستگاه تصمیم‌گیر درحوزه چگونگی واگذاری شرکت‌های دولتی به بخش خصوصی است، نشان دهند. دانشجویان دانشگاه‌های تهران، امیرکبیر، شریف، امام‌صادق(ع) و... با در دست داشتن پلاکاردهایی که روی آنها نوشته شده بود «خصوصی‌سازی‌های رانتی بلای جان تولید ملی»، «خصوصی‌سازی رانتی عامل بیکاری»، «دست مفسدین اقتصادی را از هفت تپه کوتاه کنید» و «علت اصرار دولت بر عدم خلع ید مفسدین چیست؟» و سر دادن شعارهای «مرگ بر غارتگر بیت‌المال» به وضعیت موجود اعتراض کردند، البته این مساله نیز درنهایت بدون حضور مسئولان این سازمان درجمع دانشجویان به‌پایان رسید تا بار دیگر مسئولان سازمان خصوصی نشان دهند، تمایلی برای رفع مشکلات موجود ندارند.
علی اسکندری، نماینده جنبش عدالتخواه دانشجویی در تجمع روز گذشته با تاکید بر اینکه مطالبه‌مان ساده است و آن هم اینکه اسدبیگی باید خلع ید شود، گفت: «دو سه نماینده مجلس به کارگران هفت‌تپه گفتند که شما اعتصاب‌تان رو تمام کنید؛ ما دو هفته‌ای مساله رو حل می‌کنیم. دوهفته مهلت تمام شد ولی هیچ اتفاقی نیفتاد.»
او اظهار داشت: «کارخانه‌هایی مانند کنتورسازی قزوین، پالایشگاه کرمانشاه و قند یاسوج هم وضعیتی مانند هفت‌تپه را دارند و این نحوه خصوصی‌سازی همه کشور را با مشکل مواجه کرده است.از رئیس قوه قضائیه می‌خواهیم به وضعیت واگذاری‌ها سامان دهد و دادگاه متخلفان را برگزار کند.»
وی با انتقاد از زیر کولر نشستن رئیس سازمان خصوصی‌سازی تصریح کرد: «نباید کارگرها ۷۰ روز زیر آفتاب و کف خیابان باشند، درحالی که صالح، رئیس سازمان خصوصی‌سازی الان زیر باد کولر نشسته است.»
مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه امام‌صادق(ع) خاطرنشان کرد: «باید این شرایط را به‌طور کلی عوض کرد؛ چراکه حتی اگر امروز مشکل هفت‌تپه هم حل شود، باز یک ماه دیگر ماجرای جدیدی درست می‌کنند؛ متاسفانه آنها کاری کرده‌اند که نفسی برای مستضعف باقی نمانده است.»
رئیس بسیج دانشجویی دانشگاه تهران:
حجت را بر سازمان خصوصی‌سازی کشور تمام کردیم
محسن نراقی، رئیس بسیج دانشجویی دانشگاه تهران در گفت‌وگو با «فرهیختگان» گفت: «پیگیری‌هایی که جنبش دانشجویی طی چند سال اخیر بر سر مساله هفت‌تپه انجام داده بود، اخیرا به مراحل پایانی رسیده و بحث خلع‌ید مدیریت شرکت مطرح و کار به کمیسیون اصل 90 کشیده شد. در این کمیسیون نیز نماینده‌ها این مطالبه را از رئیس سازمان خصوصی‌سازی دنبال کردند، اما این سازمان موضوع را به شخص معاون اول رئیس‌جمهور و وزارت اقتصاد مرتبط کرد و حتی بعضا این مساله مطرح شده بود که موضوع باید به شورای سران قوا برود، تا جایی‌که احساس کردیم سازمان خصوصی‌سازی زیر بار مسئولیتش نمی‌رود و تخطی از قانون درحال شکل‌گیری است.»
او با بیان اینکه تجمع دیروز دانشجویان نه‌تنها نافی حرکت‌های صورت‌گرفته ازسوی کمیسیون اصل 90 و قوه‌قضائیه نیست، بلکه معتقدیم مکمل آن هم محسوب می‌شود، اظهار داشت: «از آنجاکه حس کردیم سازمان خصوصی‌سازی در بحث شرکت هفت‌تپه درحال اهمال‌کاری است، تصمیم گرفتیم اعتراضات‌مان را مقابل خود این سازمان انجام دهیم.»
رئیس بسیج دانشجویی دانشگاه تهران تصریح کرد: «باوجود اینکه مساله اصلی این اعتراض مشکلات هفت‌تپه بوده است؛ چراکه مهلت تعیین‌شده برای تعیین‌تکلیف این شرکت 15 شهریورماه بود، اما به‌طور کلی این تجمع به‌دلیل آن بود که ما امروزه با تعداد زیادی از شرکت‌ها مواجه هستیم که با مشکلات زیادی روبه‌رو شده‌اند، همچنین حضور دانشجویان مقابل سازمان خصوصی‌سازی هشداری برای آینده هم محسوب می‌شود. به‌عبارت دیگر نشان دادیم سیستم افسارگسیخته‌ای که در بحث خصوصی‌سازی دنبال می‌شود، اشتباه است و باید جلوی این کار گرفته شود.»
نراقی گفت: «امروزه شرکت‌هایی مانند هپکو، کشت و صنعت مغان و... همچنان درگیر مشکلات خصوصی‌سازی هستند و درکنار آن تعداد زیادی شرکت هم داشتیم که با ورود قوه‌قضائیه مساله‌شان حل شده است؛ با این‌حال باید بگوییم مشکلات مربوط به خصوصی‌سازی طی سال‌های اخیر متوجه دولت است.»
رئیس بسیج دانشگاه تهران افزود: «جنبش دانشجویی در تجمع صورت‌گرفته حجت را بر سازمان خصوصی‌سازی تمام کرده و قطعا اگر باز هم بنا باشد آنها به مسئولیت خودشان عمل کنند، ما از طرق مختلف مساله را دنبال خواهیم کرد. البته معتقدیم سازمان خصوصی‌سازی در این مساله به‌نوعی آلت دست بوده و دولت مقصر اصلی است، با این‌حال به سازمان خصوصی‌سازی اعلام کردیم این نهاد محل بحث است و باید به وظایف قانونی خود عمل کند. متاسفانه رئیس این سازمان باوجود پیگیری‌های قبلی در میان دانشجویان حاضر نشد، اما امیدواریم این تجمع مکمل مسیری باشد که توسط نمایندگان مجلس و قوه‌قضائیه برای خلع‌ید مدیریت هفت‌تپه دنبال می‌شود.»
او خاطرنشان کرد: «اعتقادمان این است که تا امروز نمایندگان مجلس و قوه‌قضائیه تا حدودی به وظایف خود در حوزه خصوصی‌سازی عمل کرده‌اند و اخیرا نیز بحث استیضاح وزیر اقتصاد مطرح شده است. از طرف دیگر معتقدیم امروزه توپ خصوصی‌سازی در زمین دولت است که باید کارها را پیگیری کنند.»
مسئول سیاسی بسیج دانشجویی دانشگاه شهید بهشتی:
روند فعلی خصوصی‌سازی باید متوقف شود
مهدی خطیب دماوندی، مسئول سیاسی بسیج دانشجویی دانشگاه شهیدبهشتی نیز درباره تجمعات روز گذشته گفت: «این اعتراض به‌دلیل مشکلات و اعتصاب 70 روزه کارگران هفت‌تپه بود که باوجود برگزاری دادگاه اسدبیگی هنوز مشکلات این کارخانه حل نشده است. تلاش کردیم صحبتی را با مسئول سازمان خصوصی‌سازی داشته باشیم، اما این اتفاق نیفتاد و با اینکه دانشجویان تا پایان وقت اداری هم منتظر ماندند، اما رئیس این سازمان حاضر نشد در جمع دانشجویان حضور پیدا کند.»
او با تاکید بر اینکه مطالبه دانشجویان، خلع‌ید مدیر فعلی شرکت هفت‌تپه و واگذاری مجدد آن به دولت است، اظهار داشت: «البته قول یک جلسه در هفته آینده داده شده که قطعا درصورت عدم تحقق دور جدید مطالبه‌گری را خواهیم داشت. همچنین یکی دیگر از مطالبات، جلوگیری از روند فعلی خصوصی‌سازی است که امروزه تنها باعث ایجاد مشکلات می‌شود، چراکه این شرکت‌ها به افرادی که دارای اهلیت هستند واگذار نمی‌شود.»
مسئول سیاسی بسیج دانشجویی دانشگاه شهیدبهشتی افزود: «کنش جنبش دانشجویی که مقابل سازمان خصوصی‌سازی انجام شد، مهر تاییدی بر صحبت‌های رهبری بود که اخیرا عنوان کردند جنبش دانشجویی صرفا نباید غر بزند و باید عکس مناسبی داشته باشد؛ چراکه قطعا مهم‌ترین رسالت جنبش دانشجویی پاسخگو کردن مسئولان است. همچنین مطالبه‌گری دیروز دانشجویان مقابل سازمان خصوصی‌سازی نباید صرفا به همان‌جا ختم شود، بلکه باید موضوع را از طرق قانونی دنبال کرد.»
خطیب دماوندی بیان داشت: «اخیرا پیش‌نویس سیاست‌های کلی رفاه و تامین اجتماعی در مجمع تشخیص مصلحت نظام تهیه و تدوین شده و با اینکه در مرحله بازبینی است و هنوز به دفتر رهبری ابلاغ نشده، اما قطعا ماموریت اصلی این پیش‌نویس حمایت از حقوق کارگران است. طبیعتا چنین سیاست‌هایی می‌تواند نقشه راه شفاف‌تری پیش‌روی دستگاه‌های اجرایی و نظارتی بگذارد. البته سیاست‌های کلی اصل 44 و... را در حوزه حمایت از کارگران داریم، اما سیاست‌های کلی رفاه و تامین اجتماعی چون ارتباط تنگاتنگی با کارگران دارد، می‌تواند راهگشا باشد.»
او گفت: «درپی خصوصی‌سازی‌های بی‌پایه و اساس طیفی از کارگران بیکار می‌شوند و اینجا نقش نهاد وزارت رفاه و تامین اجتماعی است که می‌تواند از آنها در قالب بیمه‌های بیکاری حمایت کند. متاسفانه امروزه به‌دلیل کسری بودجه‌ای که نهاد تامین اجتماعی دارد، عملا توان پرداخت این مولفه وجود ندارد، درحالی‌که باید این مساله دنبال شود تا درنهایت طرق مختلفی برای اجرای آن درنظر گرفته شود. هرچند در وهله اول باید نگاه پیشگیرانه‌ای نسبت‌به خصوصی‌سازی وجود داشته باشد تا حتی‌الامکان صنایع راهبردی به بخش خصوصی واگذار نشوند.»
مسئول سیاسی بسیج دانشجویی دانشگاه شهیدبهشتی تصریح کرد: «قطعا موضوع کاهش تصدی‌گری دولت در حوزه اقتصاد نباید به‌گونه‌ای اجرا شود که باعث ایجاد خسران برای کشور باشد. اگر دولت احساس می‌کند با واگذاری صنایع و کارگاه‌های دولتی آنها تعطیل می‌شوند، قطعا باید جلوی این کار گرفته شود، ازسوی دیگر باید تضمین موثری برای واگذاری‌ها وجود داشته باشد تا بعد از خصوصی‌سازی فرآیند تولیدی آنها با قدرت ادامه پیدا کند.
همچنین یکی از تاکیدات رهبری در حوزه خصوصی‌سازی رفع قوانین بیش از حد و دست‌وپاگیر است که یکی از ماموریت‌های جنبش دانشجویی را می‌توان معطوف به این کار کرد.»خطیب دماوندی در توضیح بیشتر این موضوع گفت: «می‌توان شرایطی را مهیا کرد تا کمیسیون‌های مختلف مجلس تعامل بیشتری با دانشجویان داشته و از ظرفیت تشکل‌ها استفاده کنند. مجلس شأن نظارتی دارد و قطعا این دستگاه می‌تواند از بدنه جنبش دانشجویی کمک بگیرد تا به‌طور مثال اگر امروز تشکلی دانشجویی مقابل سازمان خصوصی‌سازی تجمع کرد، شاهد حضور تعدادی از نمایندگان مجلس در میان دانشجویان نیز باشیم، چراکه با این کار قطعا تاثیرگذاری مطالبه‌گری دانشجویان افزایش پیدا می‌کند. متاسفانه مسئولان در زمان آسیب‌ها همراه مردم نیستند، درحالی‌که اگر آنها به دل اعتراضات بیایند و آن را مدیریت کنند، تاثیرگذاری دوچندان را شاهد خواهیم بود.»
ورود دانشجویان به ماشین‌سازی تبریز و خلع‌ید قربانعلی فرخزاد
درکنار تجمع روز گذشته باید به این مساله نیز اشاره شود که ورود جنبش دانشجویی به موضوع خصوصی‌سازی تا امروز دستاوردهای مهمی داشته است. ماشین‌سازی تبریز یکی از پرونده‌های خصوصی‌سازی است که روند عجیب‌وغریب واگذاری آن به فردی به نام قربانعلی فرخزاد حواشی زیادی را به همراه آورده بود، البته درکنار این حواشی عملا این شرکت از مسیر اصلی خود خارج شده بود و با کمترین توان تولیدی به فعالیت می‌پرداخت؛ مساله‌ای که باعث شد درنهایت جنبش دانشجویی به آن ورود کند و بعد از پیگیری‌های فراوان دانشجویان دانشگاه سهند این فرد خلع‌ید شده و مدیریت این شرکت بار دیگر به دولت واگذار شود.
عرضه 60 درصد سهام هپکو در
هپکو که تاکنون دوبار به بخش خصوصی واگذار و بعد از مدتی به دلیل عدم‌بازپرداخت اقساط توسط مالک بار دیگر به دولت بازگشته هم از دیگر شرکت‌هایی است که حالا تشکل‌های دانشجویی روی آن متمرکز شده‌اند تا بتوانند مشکلات آن را حل کنند. هرچند در ابتدا دانشجویان اراکی این مساله را پیگیری کردند اما آذرماه سال گذشته دانشجویان سراسر کشور به مناسبت روز دانشجو خواستار ورود به این کارخانه شدند که البته با ممانعت همراه شد. با این حال مطالبه‌گری دانشجویی باعث شده تا امروز این شرکت در آستانه بازگشت به دولت قرار بگیرد و درنهایت 60 درصد از سهام این شرکت در بورس عرضه شود.
اعتراض دانشجویی به حضور فعال حوزه لبنی کشور در مسند مدیریت پالایشگاه کرمانشاه
خصوصی‌سازی پالایشگاه کرمانشاه نیز از دیگر موضوعاتی است که باعث ورود دانشجویان دانشگاه رازی به این حوزه شده است. مشکل خصوصی‌سازی این شرکت به گفته مسئول بسیج دانشجویی از این قرار است که در سال ۹۵ پالایشگاه با مبلغ ۱۸۰میلیارد تومان وارد روند واگذاری شده و فردی که در حوزه شیر و لبنیات فعالیت داشته توانسته این پالایشگاه را به مبلغ 210میلیارد تومان خریداری کند؛ موضوعی که با اعتراض کارگران همراه شد. درنهایت با پیگیری‌های تشکل‌های این دانشگاه و در روزهای پایانی دی‌ماه 97، کمیسیون تحقیق و تفحص مجلس اهلیت خریدار، نحوه قیمت‌گذاری و نحوه واگذاری پالایشگاه کرمانشاه را رد کرد و بعد از سه ماه، این پرونده به قوه قضائیه ارجاع داده شد.
قصه پرغصه هفت‌تپه
خصوصی‌سازی پرابهام شرکت کشت و صنعت نیشکر هفت‌تپه نیز از دیگر پرونده‌های عجیب و غریب خصوصی‌سازی کشور است که حالا اسدبیگی، مدیرعامل این شرکت به عنوان اخلالگر نظام ارزی دادگاهی شده و تشکل‌های دانشجویی نیز پیگیر حقوق کارگران آن هستند، کارگرانی که دست به اعتراض 70 روزه زدند تا شاید از این طریق بتوانند صدایشان را به گوش مسئولان برسانند، هر چند هنوز سرنوشت این پرونده به‌طور کامل به نتیجه نرسیده و روز گذشته نیز دانشجویان به خاطر پیگیری این پرونده دست به اعتراض مقابل سازمان خصوصی‌سازی زده و خواهان خلع‌ید اسدبیگی بودند، اما قطعا می‌توان امیدوار بود در ماه‌های آتی این شرکت نیز تعیین‌تکلیف شود.
* نویسنده: زهرا رمضانی، روزنامه‌نگار
مطالب پیشنهادی
