به گزارش «فرهیختگان»، مصاحبه جمعه‌شب لیونل مسی با سایت گل پایانی بود بر حواشی هفته‌های اخیر جدایی او از بارسلونا، اما مسلما پایان بحران این باشگاه نخواهد بود و حتی ماندنی شدن این ستاره آرژانتینی هم هیاهوی ایجادشده را پایان نخواهد داد. مسی براساس بندی از قراردادش که درپایان هرفصل به او اجازه جدایی می‌داد، خواستار ترک بارسا بود، اما درنهایت اعلام صریح لالیگا مبنی‌براینکه بند فسخ 700 میلیون یورویی قرارداد او همچنان معتبر است و او نمی‌تواند به‌عنوان بازیکن آزاد از تیمش جدا شود، باعث شد که تصمیم بگیرد برای یک‌سال دیگر در این باشگاه بماند. مسی در مصاحبه‌اش صراحتا از مدیریت بارتومئو در باشگاه انتقاد کرد و گفت که از مدت‌ها پیش تصمیمش را برای جدایی از این تیم گرفته بود، با این حال قراردادی که داشته به او اجازه جدایی نداده است.

قرارداد مسی برخلاف بسیاری از قراردادهایی که در فوتبال ایران بسته می‌شود به‌گونه‌ای محکم و بادقت ازسوی باشگاه بسته شده بود که حتی ستاره‌ای که 20 سال از حضورش در این باشگاه می‌گذرد و وفاداری‌اش به پیراهن آبی‌واناری تیم را بارها ثابت کرده است، به‌راحتی نتوانست آن را فسخ کند. در سال‌های اخیر مسی همیشه در زمان تمدید قراردادش با باشگاه دست بالاتر را داشته و مدیران بارسا با بیشتر خواسته‌هایش موافقت کرده بودند، اما حتی درنهایت نتوانست از بندی که به او اجازه جدایی می‌داد نیز استفاده کند. البته اگر او کار را به دادگاه می‌کشاند و به فیفا شکایت می‌کرد شاید نتیجه بهتری می‌گرفت و حتی اجازه جدایی پیدا می‌کرد، اما او در مصاحبه‌اش گفت که اصلا تمایلی به این کار نداشته و به‌دلیل علاقه‌ای که به این باشگاه دارد نمی‌خواسته تا با آنها وارد دعوای حقوقی شود.

بارسا، بازنده بزرگ بحران مسی

این بار داستان ماندن مسی در بارسا نه با لبخند و امضای قرارداد و عکس دونفره با رئیس باشگاه، بلکه با یک گفت‌وگوی رسانه‌ای به‌پایان رسید. در شرایط کنونی هیچ‌کدام از طرفین را نمی‌توان پیروز این دعوا دانست. مسی شاید به خواسته‌اش برای تخریب وجهه بارتومئو رسید، اما در ادامه شاید کمی از محبوبیتش در بین هواداران کاسته شده باشد. در این میان بیشترین لطمه را باشگاه بارسلونا دید که وجهه‌اش به‌شدت آسیب دید و این مجادله عجیب با یکی از بهترین‌های تمام دوران در تاریخش ثبت شد. مشکلات او در بارسا به‌قدری جدی شد که درنهایت تصمیم گرفت به 20 سال حضور درخشان در این باشگاه پشت کند و درخواست جدایی‌اش را ارائه دهد. او در مصاحبه‌ای گفت می‌خواهد در تیمی به‌میدان بیاید که در آن احساس خوشحالی می‌کند و این خوشبختی را حداقل در فصل گذشته در جمع کاتالان‌ها نیافته است. خبر ماندن مسی در بارسا به‌سرعت به مهم‌ترین خبر رسانه‌های ورزشی دنیا تبدیل شده، اما جالب اینکه سایت این باشگاه کوچک‌ترین اشاره‌ای به این مصاحبه نداشته است.

در شرایط عادی باشگاه با آب‌وتاب فراوانی به این اتفاق مهم می‌پرداخت و ماندن این ستاره را به‌عنوان موفقیتی بزرگ برای آبی‌واناری‌ها عنوان می‌کرد، اما این بار اوضاع اصلا روال معمول را نداشت و به‌خوبی مشخص است که اختلافات طرفین هنوز پابرجاست. ستاره آرژانتینی جایگاهی فراتر از یک بازیکن برای بارسا داشته است. او سمبل و نماد این تیم محسوب می‌شود و به‌قول ساموئل اتوئو، مهاجم سابق این تیم اگر او بخواهد تیم را ترک کند شاید باید نام این باشگاه نیز تغییر کند. این تعاریف نشان می‌دهد که تا چه اندازه او در این باشگاه و موفقیت‌هایش سهم دارد، اما سال‌های اخیر و به‌خصوص درفصلی که به‌تازگی به‌پایان رسیده، او کمتر در تصمیم‌گیری‌ها دخالت داده شده است و با وجود هشدارهایی که بارها داده بود تغییر زیادی در تیم صورت نگرفت تا درنهایت فاجعه شکست هشت بر دو برابر بایرن مونیخ رقم خورد. او از همان زمان به‌صورت جدی به جدایی از تیم فکر کرد و البته می‌دانست که برای رسیدن به این هدف کار سختی دارد.

به هرحال او در این باشگاه ماندنی شد، اما با حضور رونالد کومان روی نیمکت تیم و تغییراتی که قرار است در ترکیب بازیکنان تیم ایجاد شود احتمالا فصل پرچالشی را درتیم خواهد داشت و ماجرا در همین جا به‌پایان نخواهد رسید.

چالش‌های بازیکنان با باشگاه‌ها

مشکلات و درگیری‌های باشگاه‌ها با بازیکنان از همان زمان که قراردادهای دوجانبه رایج شد، وجود داشته و اتفاق تازه‌ای نیست. در این دعواها گاهی باشگاه و گاهی نیز بازیکنان توانسته‌اند حرف خود را به کرسی نشانده و پیروز ماجرا باشند. با این‌حال در سال‌های اخیر تغییراتی در قراردادها و همچنین قوانین ایجاد شده تا از ضرر طرفین جلوگیری شود. بازیکنان تلاش دارند تا با کمک وکلای باتجربه و همچنین مدیربرنامه‌های خود بیشترین امتیازات را از باشگاه‌ها بگیرند یا درمواقع لزوم بتوانند با استناد به بندهای قرارداد خود، آن را فسخ کنند. یکی از مهم‌ترین نمونه‌های اخیر در این زمینه به گرت بیل، ستاره ولزی رئال مادرید مربوط می‌شود. او که زمانی به‌عنوان گران‌ترین بازیکن دنیا راهی این باشگاه اسپانیایی شد در دو فصل اخیر مشکلات و حواشی زیادی در مادرید داشته و در تابستان گذشته و با حضور زیدان روی نیمکت این تیم به نظر نمی‌رسید آینده‌ای در این باشگاه داشته باشد. بیل در فکر جدایی بود و چند پیشنهاد مناسب به‌خصوص از یک تیم چینی داشت که از نظر مالی برایش بسیار خوب بود، اما رئالی‌ها ناگهان تصمیم گرفتند با جدایی او مخالفت کنند و درنهایت او مجبور شد در این باشگاه بماند. در این پنجره نقل‌وانتقالاتی، رئال با توجه به مشکلات مالی خود و تامین بودجه لازم برای خریدهای جدیدش تصمیم دارد او را بفروشد، اما حالا این بیل است که می‌خواهد به قراردادش وفادار بماند و اعلام کرده تا دو سال آینده که این قرارداد به‌پایان می‌رسد تصمیمی برای ترک برنابئو ندارد.

در سال‌های اخیر انتقالات چند ده‌میلیون یورویی در فوتبال باعث شده تا باشگاه‌ها با احتیاط بیشتری برای خریدهای خود وارد عمل شوند و تلاش می‌کنند تا کوچک‌ترین جزئیات را نیز در قرارداد فوتبالیست‌ها لحاظ کنند تا در آینده دچار ضررهای هنگفت نشوند. در هر نقل‌وانتقالی باشگاه‌ها نقشی تعیین‌کننده و مهم دارند. آنها می‌توانند یک بازیکن را با قراردادهایی که معمولا بلندمدت تنظیم می‌شوند در اختیار بگیرند و در آینده نیز مانع از جدایی بازیکن شوند. آنها ابزارهایی مانند بند فسخ با رقم بالا را در اختیار دارند که با کمک آنها می‌توانند از فروش بازیکن خودداری کنند. از سوی دیگر بازیکنان بندهایی در قرارداد خود قرار می‌دهند تا بتوانند راهی برای جدایی داشته باشند. با این‌حال درشرایطی که کار به‌مجادله کشیده می‌شود آنها مانند بیل حاضر به ترک باشگاه نمی‌شوند تا درپایان قرارداد خود به‌صورت بازیکن آزاد تیم را ترک کرده و هیچ‌پولی هم به باشگاه نرسد. این اتفاق در سال‌های اخیر بسیار معمول شده و بازیکنان ترجیح می‌دهند در فاصله یک‌سال مانده به پایان قرارداد خود از تیم جدا نشوند تا درپایان فصل با قراردادی بهتر راهی تیم بعدی شوند.

باشگاه‌ها این‌قدرت را دارند که با قراردادی خوب و محکم مانع از جدایی بازیکنان خود شوند. در سال 2012 کارلوس توز که در منچسترسیتی توپ می‌زد، به‌دنبال جدایی از این باشگاه بود، اما سیتی‌زن‌ها با قیمت بالایی که روی او گذاشتند مانعی بزرگ برای جدایی این مهاجم آرژانتینی ایجاد کردند. توز درنهایت مجبور شد در این باشگاه بماند و حدود 18 ماه بعد در ازای مبلغی که حدود یک‌سوم رقم تعیین‌شده قبلی بود به یوونتوس رفت. باشگاه‌های بزرگ که معمولا قدرت مالی بالایی دارند، می‌توانند از چنین حربه‌هایی برای حفظ ستاره‌های خود استفاده کنند. همانند کاری که فصل پیش منچستریونایتد درمورد پل پوگبا انجام داد و با بالا بردن قیمت فروش او باعث شد رئال‌مادرید و یوونتوس که اصلی‌ترین مشتریان این هافبک فرانسوی بودند از خریدش منصرف شوند.

اوضاع اما در تیم‌های کوچک‌تر کمی متفاوت است و وقتی یک بازیکن مورد توجه تیمی نامدار قرار می‌گیرد، حفظ او بسیار دشوار خواهد بود و بازیکن می‌تواند با استفاده از اهرم‌هایی که در اختیار دارد و همچنین استفاده از بندهای که در قراردادش جای داده است، از باشگاه جدا شود. در این‌میان نقش ایجینت‌ها در نقل‌وانتقالات بسیار تعیین‌کننده است و آنها با استفاده از ترفندهایی که دارند قادرند باشگاه‌ها را مجبور به فروش بازیکنان کنند.

 * نویسنده: سیامک خاجی، روزنامه‌نگار