به گزارش «فرهیختگان»، جمهوری‌خواهان به‌لطف حضور دونالد ترامپ جمهوری‌خواه در کاخ‌سفید، براساس یک رسم سنتی، این اجازه را پیدا کردند که آخرین کنوانسیون (مجمع) ملی را برای معرفی نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری برگزار کنند. کنوانسیون چهارروزه جمهوری‌خواهان از روز دوشنبه آغاز به‌کار کرد تا در آن چهره‌های جمهوری‌خواه، علاوه‌بر حمایت رسمی از ترامپ، رشته‌های هفته گذشته دموکرات‌های در کنوانسیون ملی‌شان را پنبه کنند. در نخستین روز مجمع ملی حزب جمهوری‌خواه که در شهر شارلوت ایالت کارولینای شمالی برگزار شد، دونالد ترامپ و مایک پنس به‌عنوان کاندیدای ریاست‌جمهوری و معاونت رئیس‌جمهور انتخاب شدند. اگرچه دونالد ترامپ درحال حاضر رئیس‌جمهور آمریکا است و تقریبا همه او را می‌شناسند، اما مجمع ملی حزبی، فرصت مناسبی برای کاندیدای ریاست‌جمهوری است که با مردم سخن بگوید و آنان را برای رای دادن به خودش متقاعد کند. به همین دلیل کنوانسیون‌های دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه از مهم‌ترین وقایع سیاسی در آمریکا به‌شمار می‌روند. در اهمیت این کنوانسیون همین بس که از گذشته مرسوم بوده که در طول 4 روز کنوانسیون ملی دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه، احزاب دیگر فعالیت‌های خود را متوقف کنند و دست‌کم برای چند روز فرصتی به حزب برگزار‌کننده مجمع ملی، برای اعلام نظراتش را بدهد، چراکه این مجمع مهم‌ترین رخداد حزبی در آمریکاست و نظرات سران حزب و به‌نوعی مانیفیست حزب برای اداره کشور در آنجا مطرح می‌شود.

دموکرات‌ها هفته گذشته تا حدودی توانستند بدون دغدغه این مراسم را برگزار کنند. این فرصت البته برای برای جمهوری‌خواهان آن‌طور که انتظار می‌رفت، فراهم نشد و مجموعه اتفاقاتی که بخشی از آن در اختیار ترامپ و بخشی دیگر خارج از اختیارات او بود، توانست مجمع ملی جمهوری‌خواهان را تا حدودی تحت‌الشعاع خود قرار دهد. درست در بیرون از مجمع ملی جمهوری‌خواهان برای حمایت از ترامپ، یک مجمع فراحزبی ضدترامپ ظاهر شده است. این کمپین ضدترامپ شاخه‌های مختلفی دارد. بخشی از آن، به‌شدت به‌دنبال مجازات بدنه‌ای از حزب جمهوری‌خواه است که همچنان از ترامپ حمایت می‌کنند. در روزهای نزدیک به برگزاری کنوانسیون حزب جمهوری‌خواه، کمپین ضدترامپ چند اقدام قابل توجه انجام داده است.

1 نخستین مورد آن دستگیری استیو بنن، استراتژیست اصلی ستاد و از طرفداران ترامپ است. او پس از کمک به ترامپ برای راهیابی به کاخ‌سفید، فعالیت‌های مشابهی را نیز در اروپا برای ایجاد اتحاد میان راست‌های افراطی این قاره و مبارزه با جریان اصلی و سنتی اروپا به رهبری افرادی مانند آنگلا مرکل، صداعظم آلمان و امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه آغاز کرد. چنین اقداماتی می‌تواند نشانگر اهمیت بالای بنن در راس راست‌های افراطی آمریکا باشد که رهبری خود را تا اروپا نیز کشانده است و به‌دنبال اتحاد ملی‌گرایان اروپایی قاره سبز برای فروپاشاندن اتحادیه اروپاست. او پنجشنبه هفته گذشته یعنی چهار روز مانده به کنوانسیون حزب جمهوری‌خواه، با حکم دادستان‌های فدرال نیویورک بازداشت شد. بنن متهم به کلاهبرداری صدها هزار دلاری از اهداکنندگان مالی است. طبق گفته دادستان‌ها، بنن در پرونده‌ای متهم به فریبکاری است که یکی از اصلی‌ترین وعده‌های انتخاباتی دونالد ترامپ بوده است. او متهم به درآمدزایی برای حمایت از طرح دونالد ترامپ جهت احداث دیوار حائل در مرز با مکزیک بوده است. وزارت دادگستری آمریکا اعلام کرد بنن به‌همراه سه نفر دیگر برایان کولفاج، اندرو بادولاتو و تیموتی شی صد‌ها هزار نفر از کمک‌کنندگان به کمپین «ما دیوار می‌سازیم» را با این ادعا که تمامی پول‌های جمع‌آوری‌شده صرف ساخت دیوار مرزی می‌شود، فریب داده‌اند. این کمپین، ۲۵ میلیون دلار جمع کرده بود و بنن بیش از یک میلیون دلار آن را از طریق یک سازمان غیرانتفاعی که تحت کنترل او بود، دریافت کرده که دست‌کم بخشی از این پول صرف هزینه‌های شخصی او شده است. استحکام مدارک علیه بنن به‌حدی بوده است که دونالد ترامپ در همان روز در واکنشی به بازداشت او، ضمن ناراحت‌کننده دانستن آن تاکید کرده بود که مشارکتی در اقدامات و فعالیت‌های بنن نداشته است. این درحالی است که دولت ترامپ در ماه‌های اخیر فعالیت گسترده و نامتعارفی را برای ایجاد مانع در فعالیت‌های قضایی علیه بنن ترتیب داده بود. وزارت دادگستری آمریکا ۳۰ خرداد و در آخرین روز کاری هفته عامدانه در بیانیه‌ای از برکناری «جفری برمن» دادستان منطقه منهتن نیویورک خبر داد. در آن زمان گفته می‌شد این دادستان درحال تحقیقات پیرامون افراد نزدیک به ترامپ و تخلفات مالی آنهاست. به‌رغم این اخبار اما نام اشخاصی که برمن درحال تحقیقات از آنها بود همچنان نامشخص ماند. برمن پیش‌تر با تحقیقاتش، منجر به زندان رفتن «مایکل کوهن» وکیل خصوصی دونالد ترامپ شده بود و تحقیقاتی نیز علیه «رودی جولیانی» دیگر وکیل خصوصی ترامپ انجام داده بود. با وجود بیانیه وزارت دادگستری اما برمن اعلام کرد از مقام خود استعفا نداده‌ و قصدی هم برای این کار ندارد. او گفته بود زمانی از مقام خود کنار می‌رود که جانشینش به‌طور رسمی از سوی سنای آمریکا مورد تایید قرار گرفته باشد. ویلیام بار، دادستان کل آمریکا روز بعد از برکناری دادستان منهتن گفت اخراج برمن به پیشنهاد وی و به‌دستور ترامپ انجام شده است. تنها ساعتی بعد ترامپ پیش از آغاز یک سفر انتخاباتی تمام مسئولیت اخراج دادستان منهتن را بر دوش وزیر دادگستری انداخت و مدعی شد در این مساله دخالتی نداشته است. تلاش جسورانه اما ناموفق دو تن از اصلی‌ترین شخصیت‌های آمریکا یعنی رئیس‌جمهور و وزیر دادگستری نشان‌دهنده اهمیت بالای این موضوع برای دولت آمریکا و تیم ترامپ دارد. رئیس سابق اف.‌بی.‌آی از اصلی‌ترین اعضای جامعه اطلاعاتی آمریکا که علنا از ترامپ انتقاد می‌کند، در واکنش به دستگیری بنن گفته که وی «به یک دنیا دردسر» گرفتار شده است. با گفته‌های این شخصیت پرنفوذ و باسابقه اطلاعاتی آمریکا می‌توان دلیل تلاش‌های گسترده ترامپ برای برکناری دادستان منهتن طی دو ماه گذشته و نیز اعلام برائتش از جرم‌های بنن را متوجه شد.

2 اما به‌جز دستگیری بنن تنها چند روز مانده به کنوانسیون ملی جمهوری‌خواهان، اتفاق دیگری نیز برگزاری کنوانسیون این حزب را هدف گرفته است. 8 آگوست (18 مرداد) انتشار عکسی از سوی «جری فالول» رئیس دانشگاه مذهبی-مسیحی لیبرتی باعث بروز حواشی بسیاری در فضای رسانه‌ای آمریکا شد که تا به امروز ادامه داشته است. وی در این عکس که در حساب اینستاگرامی‌اش منتشر شده، در وضعیتی نامناسب کنار شخصی قرار گرفته که همسرش نبود. این اتفاق باعث سرازیر شدن انتقادات زیادی از وی شد. فالول، از مهم‌ترین کشیشان مسیحیان انجیلی آمریکاست و همراه همسرش سال‌ها درس اخلاق، ارزش‌های خانوادگی و مخالفت با چنین رفتارهای جنسی می‌دادند. فالول از سرشناس‌ترین و پروپاقرص‌ترین حامیان ترامپ در میان مسیحیان انجیلی است. مسیحیان انجیلی که به‌نوعی راست افراطی به‌حساب می‌آیند اصلی‌ترین حامی رئیس‌جمهور فعلی آمریکا هستند. این مساله باعث شد تا در آن زمان وی به مرخصی نامحدودی برود اما این پایان داستان رسوایی‌های اخلاقی یکی از سرشناس‌ترین حامیان ترامپ نبود. پس از رسوایی تصویر منتشرشده یک رسوایی دیگر فالول نیز افشا شد؛ این رسوایی مربوط است به ارتباط همسر وی و شریک تجاری‌اش که با اطلاع شخص فالول و در حضور وی صورت می‌گرفته است. فالول نیز این اتفاق را تایید کرده است. مقام‌های دانشگاه لیبرتی که از مهم‌ترین دانشگاه‌های مسیحی جهان است اعلام کرده‌اند که ترتیب جدایی وی از این دانشگاه را داده‌اند، اما مشکل همچنان باقی است. او روز 24 آگوست (4 شهریور) اعلام کرد از مقامش کناره‌گیری نخواهد کرد. رسانه‌های خبری که این اتفاق را در طول چند هفته گذشته پوشش داده بودند حالا درحال دمیدن به جنجال بزرگی هستند که طرفدار ترامپ برپا کرده است.

3 روز گذشته نیز سومین خبری که می‌توانست در نوع خود کنوانسیون حزب جمهوری‌خواه را تکان دهد از درون این حزب بیرون آمد. دیروز رسانه‌های آمریکایی خبر دادند، تعدادی از مقامات ارشد سابق وزارت امنیت داخلی آمریکا در دولت ترامپ، گروهی تشکیل داده‌اند تا از جو بایدن، نامزد دموکرات‌ها در انتخابات ریاست‌جمهوری حمایت کنند. به نوشته «پالتیکو»، «مایلز تیلور» رئیس دفتر سابق وزارت امنیت داخلی آمریکا در دولت دونالد ترامپ به‌همراه «الیزابت نیومن» که عضو سابق ارشد این وزارتخانه بوده، یک گروه شامل مقام‌های سابق و کنونی دولت آمریکا و رهبران جمهوری‌خواه که مخالف ترامپ هستند، تشکیل داده‌اند. این افراد که جزء نیروهای جامعه اطلاعاتی آمریکا هستند به احتمال زیاد در طول 3 ماه مانده تا برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا با توجه به سابقه کاری خود دست به انتقادها و افشاگری‌های بی‌سابقه‌ای علیه ترامپ خواهند زد.

  جبهه بزرگ ضدترامپیسم

آنچه مخالفت‌ها با ترامپ را متمایز از رقابت‌های چند دهه گذشته در سیاست آمریکا می‌کند، اجماع بی‌سابقه و شدت مخالفت گروه‌های سیاسی با اوست. در داخل آمریکا حزب دموکرات کارزار بی‌سابقه‌ای را برای سرنگونی ترامپ راه انداخته است، به‌گونه‌ای که مقامات برجسته این حزب هدف را تنها سرنگونی رئیس‌جمهور فعلی آمریکا می‌دانند. حزب دموکرات برای مقابله با ترامپ به چپ‌گرایانی مانند برنی سندرز و الیزابت وارن نیز فضای بیشتری داد تا بتوانند رای اقشار متوسط و کارگرانی را که در سال 2016 ناباورانه به ترامپ رای داده بودند، مجددا به صندوق دموکرات‌ها جذب کنند. به جز حزب دموکرات، جمهوری‌خواهان نیز علیه ترامپ شورش کرده‌اند.

ترامپ گرچه هم‌اکنون به دلیل تحولات اجتماعی عمیق در آمریکا قدرت را در حزب جمهوری‌خواه قبضه کرده اما اعضای باسابقه این حزب از همان ابتدا با او مخالفت کرده و دامنه این مخالفت‌ها با وی درحال افزایش است. انتقاد خاندان بوش که در سه دهه گذشته دو تن از آنها رئیس‌جمهور آمریکا بوده‌اند و نیز خاندان مک‌کین، سناتور مشهور جمهوری‌خواه و نیز درگیر شدن علنی جان بولتون، مشاور امنیت ملی سابق با ترامپ نشان می‌دهد اوضاع در جبهه جمهوری‌خواهان نیز برای ترامپ وخیم است. در این بین به نظر مخالفت جان بولتون برای ترامپ بسیار گران تمام شده است. بولتون با انتشار کتابی، ترامپ را زیر ضربه برد و به همین دلیل ترامپ سعی کرد با این ادعا که کتاب بولتون حاوی اطلاعات محرمانه است از انتشار آن خودداری کند. بولتون تنها یکی از اعضای جبهه‌ای بود که برای مشکل مشترکی به نام «ترامپ» درحال همکاری با یکدیگر بودند. میت رامنی، سناتور مشهور جمهوری‌خواه که درانتخابات سال 2012 نامزد اصلی این حزب در برابر باراک اوباما بود نیز از مخالفان جدی ترامپ است. مایکل استیل، رئیس پیشین کمیته ملی جمهوری‌خواهان که نفوذ قابل‌توجهی در ساختارهای این حزب دارد نیز به جبهه ضدترامپ در میان جمهوری‌خواهان پیوسته است. ماه گذشته میلادی نیز تعدادی از مقامات جمهوری‌خواه دولت بوش، رئیس‌جمهور اسبق آمریکا، با تشکیل گروهی با عنوان «۴۳ حامی بایدن» به کمپین انتخاباتی نامزد دموکرات‌ها پیوستند تا بتواند بخشی از آرای جمهوری‌خواهان را به سبد بایدن هدایت کنند. این شرایط به ضرر ترامپ است. در انتخابات دو نامزد حضور دارند، نامزدی از حزب دموکرات و نامزدی از حزب جمهوری‌خواه. دموکرات‌ها از هر طیفی به صورت یکپارچه پشت کاندیدای نهایی این حزب ایستاده‌اند، اما درمقابل، حزب جمهوری‌خواه دچار گسست عمیقی شده است و تعداد زیادی از مسئولان سنتی و عالی‌رتبه این حزب در مقابل ترامپ صف‌آرایی کرده‌اند. این شکاف در خانواده ترامپ نیز وجود دارد. مری ترامپ برادرزاده رئیس‌جمهور آمریکا در سال جاری با چاپ کتابش با عنوان«بیش از حد اما همیشه ناکافی: چگونه خانواده ما فاجعه‌بار‌ترین مرد در جهان را خلق کرد» چوب حراج بر آبروی ترامپ و حتی پدربزرگش زد. در این کتاب دونالد ترامپ شخصی متقلب و زورگو معرفی شده است. دومین ضربه خانوادگی نیز به ترامپ چند روز پیش وارد شد. واشنگتن‌پست فایلی صوتی را منتشر کرد که در آن «ماریان ترامپ» خواهر رئیس‌جمهور آمریکا برادرش را فردی دروغگو، دورو و بی‌اصول توصیف می‌کند. این فایل به‌صورت مخفیانه توسط مری ترامپ برادرزاده رئیس‌جمهور آمریکا ضبط شده است.

جبهه مخالفان ترامپ البته تنها به داخل مرزهای آمریکا محدود نیست. برخی از تحلیلگران می‌گویند شکست دولت آمریکا در تصویب قطعنامه ضدایرانی به مواضع ضدترامپی اروپا مرتبط است. تحلیلگران دلیل مخالفت کشوری مانند بریتانیا به همراه آلمان و فرانسه با آمریکا را پیش‌بینی این کشور از آینده آمریکا می‌دانند. این افراد معتقدند بریتانیا به این نتیجه رسیده که کار ترامپ در داخل آمریکا احتمالا تمام است. برداشت لندن از وضعیت آمریکا به تحلیل و اطلاعات این کشور از صحنه‌آرایی گسترده مخالفان ترامپ و عزم آنان برای خاتمه دادن به دوران حکومت او بازمی‌گردد. در دیگر حوزه‌ها نیز جبهه مخالفان ترامپ درحال فعالیت است. این جبهه در ماه جاری حداقل به دو کشور در منطقه خاورمیانه هشدارهایی را ارسال کرده است. نخست امارات که برای حمایت از کمپین انتخاباتی ترامپ عادی‌سازی روابط با رژیم‌صهیونیستی را پذیرفت و دوم نیز مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر عراق که در جریان سفرش به واشنگتن سعی کرد بیش از اندازه به حرف‌های ترامپ گوش فرا دهد. این دو گروه گرچه در عمل سیاست‌های کلی آمریکا را اجرا کرده‌اند اما این تلاش‌ها از سوی جبهه مخالفان به امتیازدهی به ترامپ تعبیر شده است. به همین دلیل الکاظمی و مقامات امارات حداقل به‌صورت غیرمستقیم تهدید شده‌اند. جبهه مخالفان ترامپ از اساس وی را مشکل نخست آمریکا می‌دانند و معتقدند برداشتن هیچ گامی برای منافع آمریکا مثبت‌تر از پایین کشیدن ترامپ از حکومت نیست.

  نژادپرستی به‌جای برنامه

جدا از آنچه مجمع ملی حزب جمهوری‌خواه را به حاشیه رانده، غایبان این مجمع نیز در نوع خود قابل‌توجه است. در کنوانسیون هفته گذشته دموکرات‌ها علاوه‌بر حمایت برخی جمهوری‌خواهان از بایدن همچون کالین پاول و همسر سناتور مک‌کین، دو رئیس‌جمهور دموکرات (بیل کلینتون و باراک اوباما) به نفع بایدن سخنرانی کردند. اما در کنوانسیون جمهوری‌خواهان، جورج بوش پسر که تنها رئیس‌جمهور زنده جمهوری‌خواه است، حاضر به سخنرانی به نفع ترامپ نشده است. بوش درحالی از ترامپ حمایت نمی‌کند که در رقابت انتخاباتی ایالت مین، از سناتور سوزان کالینز حمایت رسمی کرده است. علاوه‌بر بوش، کنوانسیون جمهوری‌خواهان، غایبان برجسته و پرتعداد دیگری نیز دارد؛ غایبانی که بسیاری از آنها از دولتمردان سابق جمهوری‌خواه بوده‌اند. در نخستین روز کنوانسیون جمهوری‌خواهان، که برخلاف دموکرات‌ها در ساعت اداری برگزار شد، دونالد ترامپ بدون اعلام قبلی در محل این گردهمایی حاضر شد و برای دقایقی سخنرانی کرد. ترامپ در سخنرانی خود، دموکرات‌ها را متهم کرد که با استفاده از کووید-۱۹ می‌خواهند انتخابات را سرقت کنند و نسبت‌به تقلب سراسری با استفاده از انتخابات پستی هشدار داد. وی با اشاره به انتخابات ایالت نیوجرسی و نیویورک که مدعی است در آنها مشکلات زیادی وجود داشته، نتیجه گرفت این روش رای‌گیری بسیار بسیار بد است، درحالی‌که از رای‌گیری غیابی حمایت کرد. همچنین کوین مک‌کارثی، رهبر اقلیت جمهوری‌خواه در مجلس نمایندگان آمریکا، سناتور تیم اسکات از کارولینای جنوبی، نیکی هیلی سفیر پیشین ایالات‌متحده در سازمان ملل، مایک پنس معاون رئیس‌جمهور و دونالد ترامپ پسر سخنرانی کردند. جمهوری‌خواهان در سخنان خود، بیش از هرچیز از اقدامات ترامپ حمایت و تلاش کردند بیشتر از خطر جریان رقیب برای رای‌دهندگان آمریکایی بگویند. هیلی از سیاست دولت دونالد ترامپ در خاورمیانه به‌خصوص درمورد ایران و رژیم‌صهیونیستی دفاع کرد و رویکرد جو بایدن، نامزد حزب دموکرات در این زمینه را مورد انتقاد قرار داد. اسکات نیز با زیرسوال بردن طرح بایدن برای افزایش مالیات گفت که ترامپ به‌واسطه کمک به بهبود عدالت درباره سیاهان و همچنین بهبود اشتغال در میان آنان، کارنامه بهتری دارد. او درباره یوتوپیای سوسیالیستی که آرزوی بایدن و معاونش است، اعلام خطر کرد. در این شب، نمایندگان و فرمانداران حامی وی به سخنرانی پرداختند. پس از آن، ایالت‌های مختلف آرای دلیگیت این نامزد جمهوری‌خواه را اعلام کردند که سر انجام ترامپ که در انتخابات مقدماتی هم رقیب جدی نداشت، با کسب اکثریت دلیگیت یا آرای نمایندگان ایالتی در مجمع ملی حزب به‌عنوان نامزد رسمی جمهوری‌خواهان برگزیده شد.

گفته می‌شود ترامپ قرار است هر شب در گردهمایی جمهوری‌خواهان سخنرانی داشته باشد. او و تیم سخنرانانش در شب اول نشان دادند برنامه جدی برای چهار سال بعد ندارند. سال 2016 دونالد ترامپ با بسته‌ای از سیاست‌های تند و تیز به میدان آمده بود. او از اصلاح بودجه، تغییر رویه در سیاست داخلی و خارجی، لغو برخی قوانین پرهزینه، ساخت دوباره آمریکا و احداث دیوار مرزی وارد کاخ‌سفید شد. اگرچه ترامپ، جدا از چند کیلومتر حصار گرانقیمت، هیچ‌یک از وعده‌هایش را عملی نکرد، اما با این‌حال مجموعه‌ای از وعده‌ها را به رای‌دهندگان ارائه می‌کرد. اکنون اما او وعده‌های بزرگی برای ورود به انتخابات سال 2020 نمی‌دهد. شاید این مسائل خیلی برای هواداران ترامپ مساله نباشد.

براساس نظرسنجی موسسه گالوپ، 75 درصد بدنه اجتماعی جمهوری‌خواهان در آمریکا از اینکه ترامپ کاندیدای حزب‌شان است، ابراز خوشحالی کرده‌اند. این آمار برای جو بایدن تنها 48 درصد است. در طول چهاردهه گذشته، رای‌دهندگان جمهوری‌خواه پیرتر، سفیدتر، روستایی‌تر، مسیحی‌تر و مردتر شده‌اند و بر همین اساس برای بسیاری از جمهوری‌خواهان که از کاهش مالیات سود چندانی نمی‌برند و هیچ‌گاه سیاست‌های پوپولیستی وعده داده‌شده را ندیده‌اند، سیاست هویت و نارضایتی نژادی، نیروهای کافی برای پیوند دادن آنها به حزب و رای به ترامپ هستند. ترامپ به‌خوبی توانسته پایگاه این حزب را با انتقام‌جویی‌ و ناسیونالیسم سفید، تقویت کرده و از اضطراب این گروه همیشه در قدرت که به‌سرعت درحال تبدیل شدن به اقلیت است، بهره‌برداری کند. برای درک این مساله نیاز به جست‌وجوی گسترده نیست. همین کافی است که در مجمع ملی حزب جمهوری‌خواه، قرار است زن و شوهری سخنرانی کنند که در سنت‌لوئیس با اسلحه از خانه خود خارج شدند تا معترضان جنبش «جان سیاهان مهم است» را با اسلحه تهدید کنند. این دقیقا همان برنامه‌ای است که دونالد ترامپ روی آن حساب ویژه‌ای باز کرده است. او حتی اگر پیروز انتخابات شود، چنان شکافی در جامعه آمریکا ایجاد کرده است که منشأ نزاع‌های نژادی در این کشور خواهد شد. روی دیگر سکه وقتی است که ترامپ در انتخابات شکست بخورد. در چنین صورتی، مهار این نژادپرستان افراطی کار آسانی نخواهد بود.

 * نویسنده: سیدمهدی طالبی، روزنامه‌نگار