سوءتفاهم ایران و آژانس با سفر گروسی به تهران قابل‌حل است

به گزارش «فرهیختگان»، حسن بهشتی‌پور، کارشناس سیاست خارجی در گفت‌وگو با «فرهیختگان» به بررسی ابعاد سفر گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران در آستانه جلسه کمیسیون مشترک برجام که یازدهم شهریور در وین برگزار می‌شود، پرداخت که در ادامه از نظرتان می‌گذرد.

با توجه به کش‌وقوس‌‌های بسیاری که اخیرا با آمریکا درخصوص مکانیسم ماشه و تحریم‌‌های تسلیحاتی داشتیم، تحلیل شما از دلایل سفر مدیرکل آژانس به ایران چیست، هرچند ظریف عنوان کرد سفر گروسی به تهران ارتباطی به مکانیسم ماشه ندارد.

اینکه ظریف عنوان کرد ارتباطی ندارد، بدین دلیل است که اصولا سفر گروسی در چارچوب همکاری بین ایران و آژانس انجام می‌شود و اخیرا سوءتفاهم به‌وجود آمده بود که منجر به صدور قطعنامه علیه ایران در آژانس شد. آمریکا درهرصورت درصدد بود مکانیسم ماشه را فعال کند، چون اصولا مشکل آمریکا با ایران درباره گزارش آژانس یا گروسی نیست، ازاین‌رو حتی می‌توان گفت گزارش گروسی نسبت به ایران مثبت بوده است و فقط در برخی موارد اشاره شده که آژانس می‌خواست مراکزی را بازدید کند و ایران اجازه نداده است. دلیل اینکه ایران اجازه نداده نیز به این علت بوده است که این مراکز غیرهسته‌ای بودند و هیچ دلیل و مدرک خاصی هم از سوی آژانس به ایران ارائه نشد. درحالی‌که طبق پروتکل الحاقی باید یک سند و مدرک متقنی برای بازرسی ارائه می‌کردند.

تحلیل شما از نتایج سفر گروسی چیست؟

به نظر من یک سوءتفاهم بین ایران و آژانس وجود دارد که قابل‌حل است، چراکه آمریکا به استناد گزارش‌‌های گروسی چنین اقدامی انجام نداده است و ایالات‌متحده صرفا می‌خواهد ایران را وادار کند که 12 شرط پمپئو را بپذیرد؛ بنابراین حدس می‌زنم در این سفر درباره دو موضوع سوءتفاهمی بین ایران و آژانس صحبت شود.

چه تضمینی وجود دارد که بعد از این بازرسی‌‌ها ایرادات آژانس تمام شود؟

هیچ موقع نمی‌توان گفت این زیاده‌خواهی‌‌ها تمام می‌شود، چراکه کار آژانس نظارت و بازرسی است؛ اما بحث این است موضوعی که پیش آمده مربوط به سال‌‌های قبل از 2003 است یعنی آنها ادعا دارند مراکزی که مربوط به قبل از سال 2003 فعال بوده تاکنون هیچ مشکلی نداشته است.  اما این مطلبی که مطرح می‌کنند جزئی از PMD نبوده و این دو مورد ادعای جدیدی است، لذا اگر تصور کنیم این مساله با آژانس حل شود دیگر هیچ ادعایی مطرح نمی‌شود، درست نیست؛ درواقع آژانس نه به ایران و نه به هیچ کشور دیگری چنین تضمینی نخواهد داد.

باید مراحلی بگذرد و در ترتیباتی با ایران به توافق برسند و وقتی این ترتیبات اجرایی شد به وضعیت سفید خواهیم رسید؛ یعنی شرایطی که درحال‌حاضر آژانس با ژاپن دارد و می‌گوید مطمئن شدیم این کشور هیچ مرکز اعلام‌نشد‌ه‌ای برای فعالیت‌‌های خود ندارد.

بنابراین من فکر می‌کنم به نفع ایران است که همکاری خود را با آژانس ادامه دهد و بهانه را از دست دشمنان بگیرد.

اخبار مرتبط: