به گزارش «فرهیختگان»، بارها از کسانی که خوره کتاب هستند، شنیدهام که هیچوقت منتظر تخفیف و طرحهای مناسبتی نمیمانند و کتابهای موردعلاقهشان را همیشه میخرند، اما خب گرانی کتاب در این روزهایی که پشتسر میگذاریم خیلی از مناسبتها را تغییر میدهد و باعث شده از طرحهای تخفیفی که گذاشته میشود، استقبال خوبی صورت بگیرد. نمونهاش همین طرح تابستانه کتاب که از 18 مردادماه کار خود را شروع کرده و استقبال خوبی را بههمراه داشته است.
ایمن ماندن با کتاب خواندن
۷۶۱ کتابفروشی از ۳۱ استان کشور در طرح «تابستانه کتاب» مشارکت کردهاند که با یارانه۲۰درصدی کتابهای عمومی، کودک و نوجوان و دانشگاهی را به مخاطبان ارائه میکنند. در این طرح، استان تهران با ۱۱۵ کتابفروشی، اصفهان با ۸۵ کتابفروشی و خراسان رضوی با ۸۱ کتابفروشی بیشترین مشارکت را از آن خود کردهاند. شعار این دوره طرح، «کتاب بخوانیم، ایمن بمانیم» است که تا ۳۰مرداد ادامه خواهد داشت، البته این را هم بدانید که سقف مجاز خرید برای هر خریدار در این دوره طرح، ۱۵۰ هزار تومان است.
تهران 17درصد کل فروش
آمار این دفعه طرح تابستانه بسیار جالب است و به گفته رجبعلی سالاریان، مدیر روابطعمومی موسسه خانهکتاب و ادبیات ایران سه روز تا پایان این دوره از طرح باقی مانده و تا الان حدود 334 هزار و 15 نسخه کتاب به مبلغ 12 میلیارد و 800 میلیون و 713 هزار و 967 تومان به فروش رسیده است.در اینطرح، تاکنون استان تهران ۱۷درصد از کل فروش را به خود اختصاص داده و استانهای اصفهان، خراسانرضوی و فارس هرکدام بهترتیب، ۱۱، ۱۰ و ۷درصد کل فروش در طرح تابستانهکتاب را از آن خود کردهاند.یکی از آمارهای جالب این طرح این است که تنها 16درصد از تعداد کتابهای به فروشرفته در چهاردهمین دوره یارانه حمایتی از کتابفروشان از سوی ۱۱۹کتابفروش تهرانی عضو طرح تابستانه کتاب به فروش رفته است. کتابفروشیهای این استان توانستهاند 49 هزار و 567 نسخه کتاب به مبلغ دو میلیارد و 147 میلیون و 955 هزار و 933 تومان در بازه زمانی یک هفته از اجرای این طرح بفروشند. همچنین ۸۵ کتابفروش فعال استان اصفهان نیز توانستهاند در این دوره از طرح تابستانه، ۱۰درصد از ۲۵۰هزار نسخه کتاب به فروش رفته را به خود اختصاص دهند، این استان با ۸۵کتابفروشی سهم ۱۱درصدی کتابفروشیهای عضو طرح را به نام خود ثبت کرده است. در مقایسه با طرح تابستانه کتاب ۹۸ که سال گذشته در مردادماه برگزار شد، ۳۸۴ هزار و ۱۳۱ نسخه کتاب با ارزش بیش از ۱۱ میلیاردتومان در سراسر کشور به فروش رسید که نشان از استقبال مردم از طرح امسال دارد.
پرفروشترین کتابفروشیها به لحاظ تعداد کتاب
نکته جالب درخصوص کتابفروشیها بحث پرفروشترین آنها به لحاظ تعداد کتاب است که بیشترین آمار برای کتابفروشی فرازمند در رشت با فروش بیش از هفت هزار کتاب است و بعد از آن به کتابفروشی «کلبه کتاب» در جهرم میرسیم که حدود 6 هزار نسخه کتاب را فروخته است. کتابفروشی بعدی، پاتوق کتاب شیراز است که در این دوره طرح حدود 5500 نسخه کتاب به فروش رسانده است. دنیای کتاب شهر قم در رتبه بعدی قرار دارد که حدود 5200 نسخه کتاب را تا الان فروخته است.
پرفروشترین استانها براساس تعداد کتاب
استانهای تهران با فروش بیش از 50 هزار کتاب، خراسانرضوی با فروش 36 هزار کتاب، اصفهان با فروش 35 هزار عنوان کتاب، فارس با 30 هزار کتاب، خوزستان با 22 هزار کتاب و گیلان با 20 هزار عنوان کتاب بهترتیب پرفروشترین استانها براساس تعداد کتاب بودند.
کتابفروشان و مشکلات طرحهای فصلی
باوجود همه آمارهای خوبی که در این دوره از تابستانه کتاب وجود دارد اما باز هم کتابفروشیها، نگرانیهایی برای بازگشت پولشان دارند، اینکه پولشان بهموقع برگردد و بتوانند در این روزگاری که مشکلات زیادی برای اهالی نشر وجود دارد، این پول را سریعتر به دست بیاورند و دوباره آن را به چرخه نشر برگردانند.
سیفالله هاشمیان، مدیر انتشارات «هاشمی» در گفتوگویی که با ایبنا داشته است، درباره تاثیر برگزاری طرح تابستانه کتاب 99 در ایام کرونا و حمایت از کتابفروشیهای آسیبدیده میگوید: «برگزاری طرحهای فصلی همیشه تاثیرگذار بوده است؛ اما برگزاری این دوره؛ آن هم در شرایط کرونایی جامعه تاثیر بهتر و بیشتری نسبت به ادوار گذشته دارد و به صنف کتابفروش و مخاطبان علاقهمند کتاب کمک میکند. البته باید این نکته را مدنظر قرار دهیم که این طرح نمیتواند همه چالشها و خسارتها را جبران کند اما در این شرایط، میتواند بهانهای برای مردم باشد تا کتاب بخرند. یکی از مشکلات برگزاری طرحهای فصلی این است که همیشه اطلاعرسانی کافی و جامعی از برگزاری آن نمیشود و مخاطبان و مشتریان گاهی اوقات تا پایان طرح هم از برگزاری آن مطلع نخواهند شد. گاهی اوقات در حد یک کتابفروشی، خودمان اطلاعرسانی میکنیم اما نیازمند اطلاعرسانی وسیع رسانهای هستیم تا مردم بیشتری از طرحها آگاه شوند و خرید کنند. در ابتدا زمان برگزاری طرح یک ماه بود اما حالا به 10 روز کاهش پیدا کرده که این اتفاق خوبی نیست. همچنین باید قبل از برگزاری طرح، بهمدت یک هفته یا 10 روز نسبت به برگزاری آن اطلاعرسانی دقیقی صورت بگیرد.»
احسان رضایی، مدیر کتابفروشی پاتوق کتاب تهران درباره طرحهای فصلی بهخصوص این دوره از طرح میگوید: «اجرای طرحهای فصلی خرید کتاب در افزایش نقدینگی کتابفروشیها بهخصوص در فضای کرونا تاثیر زیادی دارد و توانسته به کمک آنها بیاید؛ بهخصوص این روزها که بسیاری از کتابفروشیها نیمهتعطیل شدهاند. در طرح قبلی خیلی سریع و بهموقع نسبت به دورههای قبلی با کتابفروشیها تسویهحساب شد که این موضوع برای کتابفروشیها خیلی خوب بود. اما مسالهای که در این میان وجود دارد، این است که مشتریان ما توقع دارند بهصورت همیشگی کتابها را با تخفیف عرضه کنیم و اگر میتوانستیم کاری انجام دهیم که چنین توقعی ایجاد نشود، خوب بود. به نظرم بهتر بود بهجای اینکه ۲۰درصد تخفیف برای مشتریان درنظر گرفته میشد در قالب بنکارت به آنها اعتباری میدادیم تا بتوانند براساس آن کتاب خریداری کنند و کلمه تخفیف از این طرح حذف میشد که دیگر بحث تخفیف مطرح نباشد.» موسسه خانهکتاب و ادبیات ایران به کتابفروشان قول داده است که بعد از پایان طرح، تا یک ماه بهطور کامل با آنها تسویه میکند و پول حاصل از فروش کتابها را به حساب کتابفروشان واریز میکند. باید دید آیا این قول دقیقا اجرا میشود و یا دوباره باید کتابفروشان یک سالی بهدنبال گرفتن حقشان بدوند.