به گزارش «فرهیختگان»، معمولا در بیشتر کشورهای دنیا که دانشگاهها پذیرای دانشجویان بینالمللی است، وضعیت فناوری و صنعت از کیفیت بالاتری برخوردار است. در این میان، آمریکا که اولین مقصد دانشجویان بینالمللی در دنیا محسوب میشود، از این نظر غنی است و بسیاری از شرکتهای فناورانه در این کشور از وجود دانشجویان بینالمللی و استعدادهای آنها بهویژه بعد از فارغالتحصیلی بهره میبردند. این گروه از دانشجویان نهتنها در دوران دانشجویی به واسطه پرداخت شهریه، به درآمد دانشگاهها و در نتیجه بالا رفتن نرخ تولید ناخالص داخلی آمریکا کمک میکنند، بلکه در دوران فارغالتحصیلی نیز اهرم ارزشمندی هستند که میتوانند علاوهبر بالا بردن سطح علمی دانشگاهها، به بخشهای فناوری و صنعت نیز کمک و از این طریق حوزه اقتصاد این کشورها را نیز متحول کنند.
نیمی از فناوری در دست دانشجویان خارجی
به گزارش onezero، حدود 50 درصد از دانشجویان آمریکایی که در رشتههای علوم، فناوری، مهندسی و ریاضیات در مقطع تحصیلاتتکمیلی موفق به دریافت مدرک شدهاند، دانشجویان بینالمللی بودهاند. بنابراین نمیتوان نقش آنها را در توسعه فناوری نادیده گرفت، اما بسیاری از کارشناسان بر این باورند که قوانین و تصمیمات جدید آمریکا، این کشور را در شرایط بسیار دشواری قرار خواهد داد. حدود یک ماه پیش بود که اداره مهاجرت و گمرک ایالات متحده آمریکا قانون جدید صادر کرد مبنیبر اینکه دانشجویان بینالمللی که در آمریکا مشغول به تحصیل هستند در شرایطی اجازه ماندن در این کشور را دارند که به صورت حضوری تحصیل کنند و در صورتی که دانشگاههای محل تحصیل آنها در ترم جدید، دروس را به صورت غیرحضوری ارائه کنند، آنها باید به دانشگاه دیگری منتقل شوند که کلاسهای آن به صورت حضوری باشند در غیر این صورت مجوز حضور در کشور را نخواهند داشت. این قانون جدید که با حمایت رئیسجمهور آمریکا هم همراه بود، حاشیههای بسیاری ایجاد کرد و واکنشهای متفاوتی را از سوی استادان و دانشجویان و کارشناسان به دنبال داشت. بهطور قطع، اجرای چنین تصمیم اشتباهی، آمریکا را در آیندهای نزدیک با چالش در بخشهای مختلف بهویژه فناوری روبهرو خواهد کرد چراکه این کشور بسیاری از نیروهای متخصص خود را که فارغالتحصیلان و دانشحویان بینالمللی هستند، از دست خواهد داد.
پیشبینی خسارت به غولهای فناوری
به دنبال این تصمیم غلط، دانشگاههای MIT و هاروارد در تلاشند تا دولت را از اجرای این قانون منصرف کنند. شرکتها و کمپانیهای فناوری هم از چند روز پیش به این کمپین اضافه شدهاند. بهطورکلی، 19 سازمان و کمپانی فناوری ازجمله گوگل، فیسبوک و توئیتر در اعتراض خود نسبت به این قانون اعلام کردهاند که در صورت اخراج دانشجویان بینالمللی، خسارتهای جبرانناپذیری را متحمل خواهند شد. با نگاه دقیقتر به وابستگی غولهای بزرگ فناوری به کارگران خارجی که بسیاری از آنها را فارغالتحصیلان بینالمللی دانشگاهها تشکیل میدهند و نیز نمودار جمعیتی دانشجویان رشتههای علمی، فناوری، مهندسی و ریاضیات در آمریکا بیانگر دلیل واکنش سریع کمپانیهای بزرگ فناوری نسبت به تغییرات احتمالی ایجاد شده و مخالف با آن است. کارگران خارجی در کمپانیهای فناوری نهتنها بهعنوان حامی و پشتیبان برای این شرکتها عمل میکنند، بلکه افزایش شمار دانشجویان بینالمللی در مقاطع ارشد و دکتری در رشتههای علوم، فناوری، مهندسی و ریاضی در سالهای اخیر، بیش از نیمی از تمام مدارک دانشگاهی اعطا شده در آمریکا را به خود اختصاص میدهد. حضور کارگران فنی بینالمللی در کمپانیهای برتر فناوری آمریکا علاوهبر سود مالی برای آنها، رشد این شرکتها را بهویژه در سالهای اخیر به همراه داشته است. یکی از معروفترین راههایی که کمپانیهای بزرگ آمریکا برای استخدام کارگران خارجی بهکار میبرند، اعطای ویزای سه ساله کاری معروف به ویزای H1-B برای مشاغل خاصی است که به حداقل مدرک کارشناسی نیاز دارند. از سال 2006، حدود 85 هزار ویزای H1-B اعطا شده که 65 هزارتای آن برای کارگران حداقل مدرک کارشناسی و 20 هزار ویزای دیگر هم برای کارگرانی با حداقل مدرک ارشد از یکی از دانشگاههای آمریکا اختصاص داده شد. اگرچه تعداد ویزاهای H1-B ثابت و رقابتی باقی مانده، اما کمپانیهای بزرگ آمریکا هر ساله تلاش میکنند بهخاطر رونق کار خود، بر تعداد این ویزاها اضافه کنند. در سال 2019، پنج کمپانی بزرگ آمریکا یعنی فیسبوک، اپل، آمازون، مایکروسافت و گوگل در مجموع نزدیک به 27 هزار ویزای H1-B به کارگران خارجی خود اعطا کردهاند که بیش از 30 درصد از کل ویزاهای تعلق گرفته به کمپانیهای خصوصی را شامل میشود. تعداد ویزاهای شرکت آمازون از 523 ویزا در سال 2010 به 8585 ویزا در سال گذشته رسیده است که نشاندهنده افزایش چشمگیر کارگران خارجی در این شرکت و شرکتهای مشابه است. تعداد ویزاهای کمپانی مایکروسافت هم در مقایسه با یک دهه گذشته حدود 7 برابر شده است و این آمارها حکایت از آن دارد که با اجرای قانون جدید در آمریکا، این کمپانی از نظر نیروی کار تا چه اندازه در مضیقه قرار میگیرد و دچار خسران میشود.
رشد فارغالتحصیلان بینالمللی در رشتههای فنی
با افزایش روزافزون استفاده کمپانیها و غولهای فناوری دنیا در آمریکا از ویزاهای H1-B، این سوال مطرح میشود آیا این کمپانیها با ایجاد شرایط مساعد برای کارگران خارجی، به دنبال پرکردن شکاف استعدادی در جمعیت خود هستند یا قصد دارند با این کار، زمینه رشد را برای کارگران خارجی فراهم کنند؟ هرچه که باشد، افزایش تعداد ویزاهای اعطا شده در سالهای اخیر نشان از آن دارد که کمپانیهای برتر فناوری اعتمادبهنفس پایدار و فزایندهای را به استعدادهای خارجی پیدا کردهاند. در سال 2019، حدود 8درصد از کل نیروی کار در شرکت فیسبوک دارای ویزای H1-B بودند. در این میان، نهتنها شرکتها و کمپانیهای فناوری به کارگران خارجی اعتماد بیشتری پیدا کردهاند، بلکه دانشگاههای آمریکایی هم شاهد رشد تعداد دانشجویان بینالمللی در رشتههای علوم، فناوری، مهندسی و ریاضیات هستند که بلافاصله بعد از فارغالتحصیلی جذب بازار کار شده و میتوانند بهعنوان نیروهای کارآمد در کمپانیهای فناوری بزرگ در این کشور مشغول به کار شده و از تجربههای خود استفاده کنند. در مقطع کارشناسی، تعداد دانشجویان آمریکایی در مقایسه با دانشجویان بینالمللی حدود 20 به یک است و چنین آمار مشابهی هم برای اعطای مدرک رشتههای علوم، فناوری، مهندسی و ریاضیات در مقطع کارشناسی حاکم است بهطوری که تنها 7 درصد از مدرک اعطا شده در دانشگاههای آمریکا به دانشجویان بینالمللی تعلق میگیرد. باوجوداین، تعداد دانشجویان بینالمللی این رشتهها نسبت به دانشجویان بومی آمریکایی به سرعت درحال افزایش است.
در سالهای اخیر، رشد دانشجویان آمریکایی که از رشتههای علوم، فناوری، مهندسی و ر یاضی فارغالتحصیل شدهاند تنها حدود 5 درصد بوده است، اما در مقابل، تعداد دانشجویان بینالمللی به حدود 18درصد رشد داشته است. باوجود اینکه تنها 7 درصد از مدرک کارشناسی در این رشتهها نصیب دانشجویان بینالمللی میشود، اما بیش از 50 درصد فارغالتحصیلان مقاطع ارشد و دکتری در این رشتهها را دانشجویان بینالمللی تشکیل میدهند. البته این رشد تا قبل از سال 2015 شیبی منفی داشت، اما از آن سال به بعد آمریکا با رشد روزافزون شمار دانشجویان و فارغالتحصیلان مقاطع ارشد و دکتری در این رشتهها روبهرو بوده است.
نقش فارغالتحصیلان خارجی در کمپانیهای فناوری
معمولا دانشجویان بعد از فارغالتحصیلی آماده ورود به بازار کار هستند تا بتوانند گرهای از مشکلات جامعه را باز کنند. در این میان، بهطور قطع فارغالتحصیلان بینالمللی هم میتوانند برای کمپانیهای بزرگ فناوری در آمریکا مثمرثمر واقع شوند. در مقطع کارشناسی، شرکتهای فناوری انعطافپذیری بیشتری برای تامین نیازهای استخدام نیروی کار بدون اعمال نیاز به تامین ویزا برای آنها دارند. علاوهبراین، کمپانیهای فناوری برای استخدام نیروی کار با مدرک کارشناسی تنها به دانشجویان آمریکایی و بومی اکتفا نمیکنند. طبق گزارش اداره مهاجرت و خدمات شهروندی آمریکا، بهرغم اینکه تنها 31 درصد از تمام مدارک اعطا شده در رشتههای علوم، فناوری، مهندسی و ریاضی در سطح فارغالتحصیلی بوده، حدود 62 درصد از ویزاهای H1-B به فارغالتحصیلان مقاطع ارشد و دکتری تعلق گرفته است.
به گزارش سازمان فدرال آمریکا در سال 2012، طی یک دهه آینده حدود یک میلیون مدرک فارغالتحصیلی جدید در این رشتهها در دانشگاههای آمریکا اعطا خواهد شد تا از این طریق، نیاز بازار کار این کشور تامین شود و حالا بعد از گذشت 8 سال از آن زمان، شاهد رشد فارغالتحصیلان این رشتهها و تاثیر روزافزون آنها در کمپانیهای بزرگ فناوری هستیم بهطوری که این کمپانیها یکی از اصلیترین گزینههایی هستند که میتوانند از این فارغالتحصیلان در پیشبرد کارهای خود استفاده کنند. بهطور قطع، افزایش سالانه اعطای ویزای H1-B و جلوگیری از اجرای تصمیمات اشتباه از سوی دولت نسبت به فارغالتحصیلان و دانشجویان بینالمللی، به کمپانیهای فناوری اجازه میدهد تا برای حمایت و رشد بیشتر فعالیتهای خود استعدادهای بیشتری از فارغالتحصیلان بینالمللی را استخدام کرده و از توانمندیهای آنها استفاده کنند.
گامی برای رشد بیشتر فناوری هوش مصنوعی
هوش مصنوعی بهعنوان یکی از ارزشمندترین فناوریهای برتر این روزهای جهان از اهمیت بالایی برخوردار است و آمریکا با وجود کمپانیهای بزرگ فناورانهای که دارد، میتواند در این زمینه بسیار موفق عمل کند. اما در این میان، دولت آمریکا درنظر دارد با اقداماتی نسبت به پیشبرد بیشتر این حوزه فناوری گام بردارد، بنابراین قرار است دانشگاه جدیدی را برای افزایش تعداد فارغالتحصیلان حوزه فناوری راهاندازی کند. آکادمی خدمات دیجیتال که قرار است عنوان این دانشگاه جدید باشد، درواقع با اعطای مدرک معتبر و دانشگاهی میتواند در آینده فارغالتحصیلانی با مهارتهای برتر دیجیتال بهجامعه تحویل دهد. پیشنهاد راهاندازی این دانشگاه ازسوی کمیسیون امنیت ملی درحوزه هوش مصنوعی مطرح شده است که مدیریت آن را اریک اشمیت، مدیر اجرایی سابق گوگل برعهده دارد. این دانشگاه قرار است با هویتی مستقل درقالب دانشگاهی دولتی آغاز بهکار کند که در آن از پنج آکادمی خدمات نظامی آمریکا الگوبرداری شده که وظیفه آنها آموزش و تمرین افسران مهارتدیده برای خدمت در نیروهای مسلح است.
کمیسیون امنیت ملی درحوزه هوش مصنوعی در سال 2018 و در واکنش به سرمایهگذاری چین درزمینه هوش مصنوعی راهاندازی شد. به گفته دبیر سازمان انرژی آمریکا، اگر در زمینه هوش مصنوعی کاری انجام ندهیم، چین و روسیه از ما پیشی خواهند گرفت. دانشجویانی که در آکادمی خدمات دیجیتال بهتحصیل میپردازند، بهطور تنگاتنگ با بخش خصوصی و موسسههای آکادمیک حاضر همکاری میکنند و هزینهای بابت شهریه، محل اقامت و غذا نمیپردازند. از طرفی، این دانشجویان موظفند از زمان فارغالتحصیلی حداقل پنج سال برای دولت کار کنند. این کمیسیون یک گروه اولیه 500 نفره از دانشجویان را پیشنهاد داده و این آکادمی، دانشگاهیان و اعضای هیاتعلمی دانشگاه را بهصورت پارهوقت استخدام میکند. دروس ارائهشده در این دانشگاه، شامل تاریخ و قانون آمریکا بههمراه ریاضیات، علوم کامپیوتر و علوم زیستی و فیزیک است.
دانشجویان بعد از فارغالتحصیلی میتوانند انتخاب کنند که درحوزههای هوش مصنوعی، علوم الکترونیک و مهندسی، علوم کامپیوتر، زیستشناسی مولکولی، امنیت سایبری، علوم فیزیک و داده فعالیت کنند و همچنین قادرند زمینه فعالیت خود را با موضوعاتی چون علوم انسانی، علوم اجتماعی، علوم سیاسی، اقتصاد، اخلاق و فلسفه و تاریخ ادغام کنند. فرصتی که برای دانشجویان این دانشگاه فراهم میشود، این است که آنها درکنار تحصیل میتوانند در فصل تابستان دورههای کارآموزی را با آژانسهای صنعتی و دولتی بگذرانند که تجربه آنها را برای ورود به بازار کار بعد از فارغالتحصیلی فراهم میکند. درواقع، این دانشجویان در طول چهار سال تحصیل در این آکادمی برای رفع نیاز دولت تربیت میشوند تا بتوانند مفید واقع شوند.
فعالیت بیشتر فارغالتحصیلان در بخش خصوصی
کمیسیونی که طرح راهاندازی این آکادمی را داده، پیشنهاد کرده است کنگره آمریکا طی دو سال حدود 40 میلیون دلار برای پرداخت هزینههای اولیه اداری این آکادمی اختصاص دهد. رئیس دانشگاه ایالتی داکوتا و یکی از اعضای این کمیسیون معتقد است که بسیاری از آژانسهای دولتی و سازمانهای وابسته، برای سرعت بخشیدن به تغییرات فناورانه خود به اندازه کافی از استعدادهای دانشگاهی برخوردار نیستند و تقاضا برای رفع این نیاز بسیار احساس میشود. در این میان، بسیاری از فارغالتحصیلان دانشگاههای آمریکا در صنایع خصوصی مشغول فعالیت هستند و سازمانهای دولتی از این استعدادها محروم است و همین امر باعث شده بخش خصوصی با سرعت بسیار بالاتری نسبت به بخش دولتی درزمینه فناوری حرکت کند و همچنین بخش خصوصی با پرداخت حقوق و دستمزد بالاتر نسبت به سازمانهای دولتی، نیروهای بیشتری را جذب خود میکنند. کارشناسان معتقدند که آکادمی خدمات دیجیتال بهخوبی میتواند رقیب سرسختی برای دانشگاه استنفورد و MIT باشد، اما ضمانت شغلی فارغالتحصیلان باید بهاندازهای جذاب و وسوسهکننده باشد که دانشجویان در سازمانهای دولتی باقی بمانند. اما در این میان، مدیر مرکز آموزش عالی بینالملل دانشگاه بوستون تاکید کرده است که 40 میلیون دلار برای راهاندازی این آکادمی کافی نیست.
* مترجم: ندا اظهری