به گزارش «فرهیختگان»، پس از پایان جنگ‌جهانی دوم، همواره در کنار وضعیت اقتصادی و مبارزه با بی‌ثباتی اقتصادی، مساله امنیت ملی در صحنه جهانی از عوامل تعیین‌کننده در نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا بوده است. اثرگذاری این عوامل تعیین‌کننده، به‏طور کامل به شرایط بین‌المللی و وضعیت اقتصادی آمریکا مربوط بوده است. بااین‏حال، به گمان رای‌دهندگان آمریکایی فردی توانایی تامین امنیت ملی آمریکا را دارد که در عرصه سیاست خارجی مقتدرانه عمل کند و حتی این اقتدار را نیز در تعامل با متحدان آمریکا به نمایش بگذارد. دونالد ترامپ، رئیس‏جمهور آمریکا که از ماه‌‌ها قبل و با شیوع گسترده کرونا، عملا حوزه اقتصاد را ر‌ها کرد، به مولفه اثرگذار دیگر یعنی واکنش مقتدرانه در برابر دشمنان و حتی متحدین آمریکا روی آورده است. او از ماه‌‌ها پیش تلاش کرده است انتخابات ریاست‌جمهوری را از مسائل داخلی به حوزه بین‌الملل بکشاند و حتی رقیب دموکراتش را نیز ناچار کرده همپای او علیه چین سخن بگوید.

ترامپ علاوه‏بر چین، پای آلمان، قدرتمندترین اقتصاد اروپا را نیز به انتخابات ریاست‌جمهوری نوامبر 2020 کشانده است. رئیس‏ جمهور آمریکا دو سال بعد از اینکه ناتو را تهدید کرده بود که درصورت عدم‌پرداخت سهم اعضا، احتمال دارد از این پیمان خارج شود، فشار بر آلمان را افزایش داد و در اواخر خردادماه اعلام کرد که می‌خواهد 9 هزار و 500 سرباز آمریکایی را از آلمان خارج کند تا تعداد سربازان آمریکایی در این کشور به 25 هزار نفر کاهش پیدا کند. ترامپ مدعی بود که آلمان از حضور سربازان آمریکا سود می‌برد، زیرا سربازان پول خود را در این کشور خرج می‌کنند. حضور نظامی آمریکا در آلمان، میراث اشغال این کشور پس از جنگ‏جهانی دوم است. آلمان درحال‏حاضر میزبان بیشترین تعداد نیرو‌های آمریکایی در اروپا است و پس از آن ایتالیا، انگلیس و اسپانیا قرار دارند. ترامپ گفته هدفش از این اقدام، مجازات آلمان است. او هفته گذشته درباره این تصمیم در توئیتر نوشت: «آلمان میلیارد‌ها دلار برای خرید انرژی به روسیه می‌پردازد و ما باید از آلمان در برابر روسیه محافظت کنیم. این چه معنایی دارد؟ همچنین آلمان در پرداخت دو درصد به ناتو کوتاهی می‌کند. به‌همین‌خاطر ما برخی نیرو‌های خود را از آلمان خارج می‌کنیم.» آن‌طور که برخی مقامات آمریکایی ازجمله مارک اسپر، وزیر دفاع آمریکا گفته تعداد نیرو‌هایی که آمریکا قرار است از آلمان خارج کند، نزدیک به 12 هزار نفر می‌شود. از این تعداد حدود 6 هزار و 500 سرباز به سایر کشور‌های اروپا ازجمله ایتالیا، لهستان و بلژیک اعزام می‌شوند و 6 هزار و 400 نفر نیز به آمریکا باز می‌گردند. اگرچه براساس ادعای ترامپ، این یک اقدام تنبیهی و مجازات برای آلمان است و در داخل آمریکا می‌تواند از ترامپ یک چهره مقتدر بسازد، اما آن‌گونه که شماری از مقامات پنتاگون که نخواستند نام‌شان فاش شود به خبرگزاری «آسوشیتدپرس» اطلاع داده‌اند، انتقال این سربازان که مجموعا به حدود ۱۲ هزار نفر می‌رسد، «میلیارد‌ها دلار» برای آمریکا خرج خواهد داشت و نیازمند ساخت پایگاه‌‌های نظامی جدید خواهد بود.

جدا از هزینه‌‌های میلیارد دلاری این جابه‌جایی‌ها، آیا واقعا این اقدام برای آمریکا سودمند است؟ این سوالی است که تحلیلگران غربی به‏صورت واضح به آن پاسخ داده‌اند. آنها عقب‌نشینی آمریکا از آلمان را یک پیروزی برای ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه می‌دانند و می‌گویند مطمئنا ایالات‏متحده از این وضعیت سود نمی‌برد، چراکه پایگاه‌‌های استراتژیک نزدیک به مخالفان خود را از دست می‌دهد و نه‏تنها هیچ پولی صرفه‌جویی نمی‌شود، بلکه پنتاگون یارانه‌‌های آلمان را نیز از دست می‌دهد. وقتی سربازان آمریکایی به ایالات‏متحده برگردانده شوند، آنها نیاز به پایگاه‌‌هایی برای استقرار دارند و درصورت نیاز به استقرار مجدد، هزینه‌‌های حمل‏ونقل قابل‏توجه خواهد بود. تحلیلگران غربی معتقدند کاهش سربازان آمریکایی در آلمان یک فاجعه خواهد بود. آنان می‌گویند «از برلین تا پاریس، لندن، توکیو، سئول، اتاوا و...، رهبران به این نتیجه می‌رسند که حمایت آمریکا دیگر موضوعی نیست بلکه معامله‌ای است و زمان آن است که ترتیب‌‌های دیگری به‌دست آورند.»  تصمیم ترامپ برای کاهش نیروی‌‌های نظامی از آلمان، با مخالفت گسترده کنگره مواجه شده و نمایندگان آمریکایی این اقدام را باعث جسارت مسکو می‌دانند. جک رید، سناتور دموکرات تصمیم ترامپ را «یک خودزنی علیه منافع آمریکا» خوانده و میت رامنی، سناتور جمهوری‌خواه آن را «خطای بزرگ» و «سیلی زدن به صورت یک دوست و متحد» توصیف کرده است.

  آلمان فعلا باج نمی‌دهد

تلاش‌‌های دولت ترامپ، از سوی آلمان فقط با ابراز نگرانی پاسخ داده می‌شود. آلمانی‌‌ها مخصوصا در دوره آنگلا مرکل، صدراعظم این کشور حاضر به هزینه‌کرد بیشتر نیستند. آلمان در شرایطی که بیشترین تراز تجاری در جهان را دارد، تاکنون دربرابر توافق سال 2014 کشور‌های عضو ناتو برای افزایش هزینه‌‌های دفاعی خود در عرض یک‌دهه به دو درصد تولید ناخالص ملی، مقاومت کرده است و حتی برخلاف سایر اعضا می‌خواهد سهم 39/1 درصدی تولید ناخالصش برای ناتو در سال 2020 را در سال 2024 به 24/1 درصد کاهش دهد. آلمان حضور نیرو‌های آمریکایی در خاکش را یک توافق برد- برد برای دوطرف می‌داند و بر همین اساس هم مرکل حاضر به دادن امتیاز ویژ‌ه‌ای به آمریکا نیست. او یک ماه قبل در گفت‌و‌گو با 6 روزنامه اروپایی گفته بود که حضور نظامی آمریکا در اروپای مرکزی بیش از هر چیز به نفع خود آمریکاست: «با حضور سربازان آمریکایی در آلمان، علاوه‌بر کمک به تقویت سیاست‌‌های دفاعی آلمان و دیگر کشور‌های اروپایی عضو ناتو، از منافع ایالات‌متحده آمریکا در منطقه نیز محافظت می‌شود.»

آلمانی‌‌ها با بررسی رفتار سیاست خارجی آمریکا در سال‌های گذشته به این جمع‌بندی رسیده‌اند که اروپا باید به فکر امنیت خود باشد، زیرا آمریکا «به‌طور خود به خودی» از آنها حمایت نخواهد کرد، همان‌طور که در طول جنگ سرد چنین کاری نکرد. بر همین اساس نیز هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان به کشورش و اتحادیه اروپا درمورد این توهم که درصورت شکست دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری، سیاست خارجی ایالات‏متحده تغییر می‌کند، هشدار داده است. او در گفت‌وگو با دو روزنامه «راینیشر پست» و «بونر گنرال انسایگر» این کشور گفته: «هر کس در اروپا کارت برنده خود را روی یک تغییر در کاخ سفید گذاشته است، باید بداند که حتی در این صورت، دیگر همه‏چیز مانند گذشته راحت و ساده نخواهد بود.» ماس تاکید کرد: «سیاست خارجی و امنیتی آمریکا تغییر کرده و این از زمان ترامپ رخ نداده است.»

  انتخابات مهم‌تر از متحدان

تصمیم دونالد ترامپ برای کاستن از تعداد نیروهای نظامی این کشور در آلمان، با توجه به هزینه‌های میلیارد دلاری آن، آن هم در چند ماه پایانی دولت او، هیچ توجیهی جز انتخاباتی بودن این اقدام ندارد. ترامپ از ماه‌ها قبل، محور کمپین انتخاباتی خود را بر سیاست خارجی استوار ساخت و به بهانه کرونا چین را آماج حملات خود قرار داد تا رقیب دموکراتش را نیز مجبور به موضع‌گیری علیه او کند. اما درباره اروپا و به‌ویژه آلمان وضع کمی فرق می‌کند. دموکرات‌ها آن‌گونه که ترامپ بر طبل یکجانبه‌گرایی می‌کوبد، با او همراه نیستند و سعی می‌کنند فاصله خود را با دیوانگی‌های ترامپ حفظ کنند. اینکه آیا جو بایدن هم در دامی که سال 2004 جان کری در آن گرفتار شد، خواهد افتاد یا خیر، در آینده مشخص خواهد شد. در آن سال به دلیل سیاست‌های جنگ‌طلبانه جورج بوش، در بیشتر پایتخت‌های جهان، مخالفت با رهبر آمریکا و سیاست‌های او چنان گسترده شده بود که در دهه‌های قبل مانندی نداشت. این مخالفت‌های گسترده از آن جهت به چشم بسیاری از مخالفان بوش اثرگذارتر بود که در بن، لندن، رم و پاریس یعنی پایتخت بزرگ‌ترین کشورهای عضو ناتو و هم‌پیمانان اروپایی آمریکا، نیز این مخالفت‌ها وجود داشت. به دلیل همین مخالفت‌ها، جان کری با خطایی تاکتیکی و بی‌توجه به اعتقاد آمریکاییان به منزلت جهانی ایالات متحده گفت که چنانچه به ریاست‌جمهوری برسد، پیش از تصمیم‌گیری درباره فرستادن سربازان آمریکایی ورای مرزهای کشور، با رهبران اروپایی و هم‌پیمانان به رایزنی خواهد پرداخت. این سخن از دید بسیاری از آمریکاییان در جنوب و غرب ایالات متحده که بیشترین تعداد کالج انتخاباتی را در اختیار داشتند، به معنای پایین آوردن جایگاه بین‌المللی آمریکا و دادن حق وتو در زمینه سیاست خارجی ایالات متحده به بیگانگان بود. این اشتباه، درنهایت منجر به پیروزی بوش با تعداد الکترال بیشتری نسبت به سال 2000 شد. شاید یک جمهوری‌خواه دیگر هم بتواند چنین کاری با دموکرات‌ها بکند.

اقتدار یک رئیس‌جمهور در عرصه سیاست خارجی به قدری برای آمریکایی‌ها حائز اهمیت است که در دوره‌هایی آنها بدون توجه به گرایشات حزبی به کاندیدای رقیب رای داده‌اند. در بیشتر مواقع این دموکرات‌ها بوده‌اند که مجذوب شخصیت و اقتدار کاندیدای جمهوری‌خواهان شده‌اند. ترامپ با شخصیت غیرقابل پیش‌بینی‌اش امیدوار است بتواند همچون آیزنهاور در 1952، نیکسون در 1968 یا ریگان در 1980 رای دموکرات‌ها را به سبد خود بریزد. ترامپ توجه چندانی به هزینه‌های تصمیماتش ندارد و بیش از هر چیز به اهدافش می‌نگرد. جان بولتون، مشاور سابق امنیت ملی ترامپ که این روزها از منتقدان اصلی اوست، روز گذشته و پس از اینکه در پیامی توئیتری از تصمیم ترامپ برای کاهش نیروهای نظامی در آلمان انتقاد و آن را نشانه کمبود فهم استراتژیک او توصیف کرده بود، در مصاحبه‌ای گفته خروج نیروهای آمریکایی از آلمان، اتفاق خوبی را بعد از انتخاب مجدد ترامپ در انتخابات ماه نوامبر رقم نخواهد زد.

به گزارش فارس، بولتون در مصاحبه با روزنامه آلمانی «ولت‌ام سونتاگ» گفت: «عقب‌نشینی آمریکا از هر موقعیتی نه به نفع این کشور و نه به نفع امنیت غرب است.» وی همچنین گفت: «تصمیم [ترامپ] به خارج کردن ۱۲ هزار سرباز از آلمان نشان خوبی از آنچه بعد از انتخاب مجدد ترامپ خواهد افتاد، ندارد.» بولتون در ادامه این مصاحبه درباره تصمیمات ترامپ در مورد امنیت ملی کشورش گفت: «زمانی که بحث امنیت ملی مطرح می‌شود، ترامپ هیچ اصل سیاسی و تفکر راهبردی را دنبال نمی‌کند.» وی در ادامه افزود: «پیامد‌های این [سیاست‌ها] این است که اکنون ما نسبت به قبل از حضور وی در منصب ریاست‌جمهوری ایمنی کمتری داریم.»

این البته بولتون نیست که نگران تبعات تصمیمات سیاست خارجی ترامپ است. براساس نظرخواهی یورونیوز از تحلیلگران بین‌المللی آنان گفته‌اند که اقدام ایالات متحده برخلاف هدف اعلام شده آن، بیشتر از آنکه ناتو را تقویت کند، آن را تضعیف می‌کند. نیکو پوپسکو، مدیر برنامه «اروپای گسترده‌تر» در بخش روابط خارجی شورای اروپا در این زمینه به یورونیوز گفت: «این مساله هیچ برنده واقعی ندارد. ایالات متحده(با این کار) نه‌تنها نفوذ، بلکه اعتبار خود را نیز از دست می‌دهد. اروپا نیز ثبات خود را از دست می‌دهد.»

تحلیلگران اروپایی می‌گویند «اعلام تصمیم آمریکا مبتنی‌بر اقدام عجولانه‌ای بود که به‌عنوان بخشی از برنامه تجدیدنظر بلندمدت و کلی نیروهای آمریکایی برای اطمینان از اجرای راهبرد دفاع ملی ایالات متحده توصیف شد، برنامه‌ای که برای اطمینان دادن به شرکا، بازدارندگی بهتر علیه روسیه و حفظ انعطاف‌پذیری عملیاتی طراحی شده است. اما این تصمیم مطلقا هیچ یک از این موارد را ندارد و در حقیقت به همه اهداف بیان شده در راهبردهای امنیت ملی و دفاعی شدیدا آسیب می‌رساند.» منتقدان این تصمیم ترامپ، پیروز این اشتباه را رئیس‌جمهور روسیه می‌دانند. در این زمینه سی‌ان‌ان گفت: «تصمیم ترامپ آخرین هدیه وی به ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری نوامبر است.»