در گفت‌وگو با «فرهیختگان» تشریح شد
به گزارش «فرهیختگان»، دانشگاه‌ها در سال‌های اخیر حرکت‌ها و هدف‌های گسترده‌ای برای نزدیک‌تر شدن به فضای اقتصادی و اجتماعی برنامه‌ریزی کردند که صرف‌نظر از میزان موفقیت آنها، امر پسندیده و درخور توجه‌ای است. امروزه انتظارات جامعه از دانشگاه‌ها فراتر رفته و مردم انتظار دارند آثار اجتماعی وجود یک مرکز آموزشی عالی در منطقه را در جوانب مختلف زندگی خود درک کنند. دانشگاه آزاد اسلامی استان سیستان‌وبلوچستان نیز تلاش کرده در راستای عمل به وظایف اجتماعی خود، فعالیتهای علمی و پژوهشی خود را منطبق‌بر پتانسیل‌های استانی در راستای بهبود وضعیت مردم و رفع محرومیت‌ها عملیاتی کند. «فرهیختگان» امروز در گفت‌وگو با رئیس دانشگاه آزاد اسلامی این استان، معاون پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان و رئیس مرکز رشد این واحد، اقدامات و فعالیتهای پژوهشی دانشگاه آزاد در این استان را بررسی کرد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان سیستان‌وبلوچستان به «فرهیختگان» خبر داد
راه‌اندازی 5 سرای نوآوری در استان سیستان‌وبلوچستان
سلطانعلی میر، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان سیستان‌وبلوچستان در گفت‌وگو با «فرهیختگان» درباره پتانسیل‌های این استان اظهار کرد: «باتوجه به بررسی‌هایی که انجام شده و نظام‌مندی‌هایی که تعریف کرده‌ایم، دریا، صنایع‌دستی، گیاهان دارویی، میوههای گرمسیری، گردشگری و صنعت‌ومعدن از پتانسیل‌هایی است که در استان سیستان‌وبلوچستان وجود دارد.»
وی افزود: «اولین پتانسیل در این استان دریا است که یک ظرفیت محسوب می‌شود، دیگری صنایع‌دستی است که ویژه استان سیستان‌وبلوچستان است و توانسته هم ایجاد شغل و هم سرمایه کند و ارزش افزوده داشته باشد. گیاهان دارویی و بعد از آن میوههای گرمسیری موارد ویژه منطقه سیستان‌وبلوچستان است، باتوجه به اینکه این استان دریا، کویر، کوه و آثار باستانی مثل شهر سوخته را دارد که به بهشت جهانگردان معروف است، گردشگری پتانسیل دیگری است که از آن می‌توان استفاده کرد.»
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان ادامه داد: «طبیعت این استان بسیار بکر است و ظرفیت بهره‌برداری و استفاده بیشتری دارد، بنابراین صنعت‌ومعدن یکی دیگر از پتانسیل‌های این استان است، ضمن اینکه ارتباطات و تجارت با کشورهای همسایه هم جزء قابلیت‌ها، پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های استان سیستان‌وبلوچستان محسوب می‌شود.»
میر با بیان اینکه چند مرکز تحقیقات در استان سیستان‌وبلوچستان وجود دارد که متناسب با این موارد است، گفت: «مرکز تحقیقات گردشگری، مرکز تحقیقات علوم و زمین، مرکز تحقیقات بازاریابی جنوب شهر، مرکز تحقیقات سلامت و توریسم سلامت، مرکز تحقیقات مطالعات بین‌المللی و جنوب‌شرق ایران و مرکز تحقیقات و مطالعات روانشناسی ازجمله مراکز تحقیقاتی هستند که در این استان فعالیت دارند.»
وی همچنین درخصوص سراهای نوآوری اظهار کرد: «چند سرای نوآوری هم راه‌اندازی شده که ستاری در سفر اخیر از این دستاوردها و فعالیتهای علمی و مراکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی استان بازدید کردند. سرای نوآوری گیاهان دارویی، صنایع‌دستی، توسعه دریا و میوههای گرمسیری ازجمله این سراها بودند.»
میر در ارتباط با تفاهمنامه‌هایی که واحدهای فناور در این استان انجام داده‌اند، گفت: «تفاهمنامه‌هایی با شرکت‌های شتاب‌دهنده‌ها در سطح کشور و پارک‌های علم‌وفناوری و معاونت علمی‌وفناوری ریاست‌جمهوری انجام شد که توافق‌های خوبی به‌عمل آمده است. ستاری در بازدیدی که داشتند قول مساعدی داده‌اند که انشاءالله این شرکتها در سیستان‌وبلوچستان به‌طور ویژه حمایت شوند.»
وی درمورد مراکز رشد اظهار کرد: «مرکز رشد فعال در خود شهر زاهدان است، البته در زابل هم مراکز رشد وجود دارد، اما مراکز رشد فعال عمدتا در خود زاهدان هستند، ضمن اینکه تمام واحدهای فناور به‌صورت اقماری دارای مرکز رشد بوده‌اند که به‌نوعی ازطرف مرکز رشد استان حمایت می‌شدند، ولی فعال‌ترین آنها درحال حاضر در زاهدان هستند، برخی نیمه‌فعال هستند که درصدد فعال کردن کامل آنها هستیم، برخی هم که درحال فعالیت هستند، چشمگیری خاصی ندارند.»
روند روبه‌رشد راه‌اندازی شرکت‌های فناور
میر درخصوص میزان درآمد از واحدهای شرکت‌های فناور گفت: «با شهرک‌های صنعتی مراوداتی داشتیم و چندین تفاهمنامه امضا شده است.» وی افزود: «تعداد شرکت‌های فناور در استان درحال افزایش هستند. چندین شرکت مستقر شده‌اند، شرکت‌های دیگر در قالب هسته یا واحد فناور هم اضافه خواهند شد. در کل رونق و نشاط خوبی را در سطح استان شاهد هستیم. بازدید ستاری از مراکز و دانشگاه موجب شد شرکتها و کسانی که صاحب‌ایده هستند، وارد میدان شده و رشد دانشگاه آزاد اسلامی استان سیستان‌وبلوچستان دوچندان شود و جایگاه ویژه‌تری پیدا کند. این بازدیدها و این اعلام حمایت‌ها و پشتیبانی‌ها برای دانشگاه یک اتفاق مثبت و ویژه است.»
وی با بیان اینکه چندین محصول موردتوجه ستاری قرار گرفت، اظهار کرد: «ازجمله این محصولات، صنایع‌دستی، سنگ‌های قیمتی، محصولات گرمسیری، مساله فرآوری موادغذایی و خرما بودند. نکته مهم دیگر، عمدتا خاستگاه اصلی این محصولات و ظرفیت‌های بومی و محلی در خود استان است که بیشتر موردتوجه قرار گرفت؛ مثلا محصولات دریایی و موارد مربوط به گردشگری و سفالی و... .»
30 میلیارد تومان درآمد غیرشهریه‌ای دانشگاه آزاد استان سیستان‌وبلوچستان
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان سیستان‌وبلوچستان با بیان اینکه برای ایجاد سرای نوآوری جدیدی اقدام شده است، اظهار کرد: «برای راه‌اندازی پنج سرای نوآوری جدید، طرحهای آنها برای تصویب ارسال شده که مراحل صدور مجوز آن درحال انجام است.»
میر در پاسخ به این سوال که در این یک‌سال اخیر میزان درآمدهای غیرشهریه‌ای که محقق شده، چقدر بوده است؟ عنوان کرد: «در کل استان حدود 30میلیارد تومان وصول شده که با ورود کرونا با مشکل مواجه شدیم. حدود هفت میلیارد دیگر باید تحقق می‌یافت که متاسفانه نشده است. یکی از منابع اصلی درآمدهای غیرشهریه‌ای همین فعالیتهای دانش‌بنیان است.»
معاون پژوهشی و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان در گفت‌وگو با «فرهیختگان» مطرح کرد
سرای نوآوری گردشگری و میوههای گرمسیری و گیاهان دارویی در آستانه آغاز فعالیت
مسعود اکبری‌زاده، معاون پژوهشی و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان در گفت‌وگو با «فرهیختگان» درباره طرحهای دانشگاهی در استان و اقداماتی که در فعالیتهای پژوهشی صورت گرفته، اظهار کرد: «تاکنون این دانشگاه سرای فناوری نداشته و به‌تازگی دو سرا را ایجاد کرده که به سازمان مرکزی ارسال شده تا مراحل انجام آن صورت پذیرد اما تا قبل از آن، در مرکز رشد حدود ۱۰ مرکز هسته فناور جدید را به‌کار گرفتند که آنها بیشتر با موضوعات خاص منطقه در ارتباط هستند.» وی افزود: به گفته او، با توجه به اینکه این شرکتها در استان سیستان و بلوچستان مشکلات مالی داشته و دارند، نمی‌توانند به‌تنهایی تجاری‌سازی و به تولید انبوده برسند، از‌این‌رو درحال رایزنی هستند.
معاون پژوهشی و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان اضافه کرد: «پس از سفر، ستاری حمایت معاونت فناوری ریاست‌جمهوری ایران برای فعالیت این شرکتها را به‌دست آورد و موافقت کردند از طریق پارک علمی‌وفناوری استان تسهیلاتی به این شرکتها داده شود تا تولیدشان را شروع کنند.»
معاون پژوهشی و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان با بیان اینکه مساله بعدی در رابطه با مراکز سراهای نوآوری این واحد دانشگاهی است، گفت: «6 سرای نوآوری را در استان سیستان و بلوچستان تعریف کرده‌ایم که درراستای نیاز‌های استان است. سرای نوآوری میوههای گرمسیری و گیاهان دارویی که این میوه‌‌ها مخصوص استان است، سرای گردشگری، سرای نوآوری دریا که در چابهار مستقر است و سرای نوآوری زیست‌محیطی که در منطقه زابل قرار دارد.»
وی افزود: «سراهای زیست‌محیطی در رابطه با وضعیت آب‌وخاک و ریزگرد‌های منطقه سیستان فعالیت می‌کنند، چراکه این منطقه یک منطقه خاص با اکوسیستمی خاص است که از نظر فرسایش خاک یا شوری آن و آب و دریاچه هامون و وضعیت زیست‌بومی، -این دریاچه باعث جلوگیری از خشکسالی‌‌های پیاپی در این منطقه می‌شود- و همچنین برای توفان‌‌ها و ریزگرد‌هایی که در نیمی از سال اتفاق می‌افتد، می‌توان روی این موضوعات کار کرد.
سرای نوآوری گردشگری و میوههای گرمسیری و گیاهان دارویی در آستانه آغاز فعالیت
اکبری‌زاده با بیان اینکه دو طرح سرای نوآوری برای سازمان مرکزی ارسال شده است، اظهار کرد: «سرای نوآوری گردشگری و میوههای گرمسیری و گیاهان دارویی دو سرای نوآوری دیگری هستند که قرار است شروع به فعالیت کنند. فعالیت آنها در رابطه با اصلاح بخشی از گیاهان و میوههای گرمسیری و تبدیل آنها به محصولاتی که امکان دارد بازده اقتصادی بالاتری داشته باشند در استان سیستان و بلوچستان است. ترغیب جوانان، دانشجویان و مردم برای روی آوردن به این موضوع و نوآوری ازجمله اقداماتی است که در این عرصه پیگیری می‌شود.»
وی درخصوص ماموریت استان سیستان و بلوچستان روی طرح پایش گفت: «اولین ماموریت این دانشگاه در زمینه کشاورزی بوده و این برنامهها به سازمان ارسال شده است. یکی از این برنامهها تولید و فرآوری چای ترش است. کار در زمینه ناپایداری منابع تولید در بخش کشاورزی است. تولید و فرآوری خرما و محصولات جنبی و فرآوری‌‌های آینده است که این استان بیش از 70 رقم خرما را دارد. کشاورزی حفاظتی استان در ایران که این دانشگاه فعلا برای کشاورزی آماده است. استان سیستان و بلوچستان بیشتر از اینکه یک استان صنعتی باشد، یک استان کشاورزی است و در اکثر مناطق کشاورزی سنتی دارد که در این زمینه بیشتر می‌توان کار کرد. انشاءالله سطح کشاورزی استان را ارتقا می‌دهیم تا به بهینه‌سازی محصولات کشاورزی نائل شود.»
رئیس شورای تخصصی پژوهشی استان سیستان و بلوچستان با بیان اینکه تاکنون برنامه‌ریزی‌‌های پژوهشی بسیاری پیشنهاد شده است، گفت: «طرحهای زیادی داریم. واحد‌ها هم پیشنهاد مختلفی ارائه می‌دهند که امیدوارم عملیاتی شوند. چون تابه‌حال زیرساخت‌‌ها در استان سیستان و بلوچستان وجود نداشته است. ما در دانشگاه با راه‌اندازی پنج مرکز تحقیقاتی قدم‌هایی در این زمینه انجام دادهایم که انشاءالله به ثمر برسند. چندین طرح هم در گذشته اجرا شده، به‌ویژه در رابطه با دریا در واحد چابهار. امیدواریم با راه‌اندازی مراکز تحقیقاتی و سراهای نوآوری فعالیت‌هایمان را توسعه بدهیم.»
وی در پاسخ به اینکه واحد زاهدان، با اقدامات علمی و پژوهشی چقدر توانسته در رفع محرومیت‌‌های شهر و استان تاثیرگذار باشد، بیان کرد: «یکی از مهم‌ترین اقدامات که در استان سیستان و بلوچستان شده، با توجه به اینکه دانشگاه‌‌های آزاد اسلامی در اکثر مناطق کشور با افت دانشجو مواجه بوده‌اند، این بوده که دانشگاه آزاد واحد سیستان و بلوچستان با افزایش پردیس‌‌ها در شهرستان‌‌های دور استان مواجه بوده است. این دانشگاه هفت واحد، 24 پردیس و پنج آموزشکده سما دارد. خداراشکر که ما با افزایش آمار دانشجو مواجه بوده‌ایم و آن هم بهخاطر پردیس‌‌هایی است که راه‌اندازی شده است. بنابراین آموزش عالی را توسعه دادهایم.»
لزوم سرمایه‌گذاری دانشگاه آزاد زاهدان در حوزه گردشگری
اکبری‌زاده درباره پتانسیل دانشگاه آزاد در استان هم گفت: «بیشترین نیاز دانشگاه آزاد زاهدان سرمایه‌گذاری در حوزه گردشگری است که منطقه‌ای بکر و کارنشده است. برنامه‌‌هایی درراستای توسعه گردشگری در چابهار داریم، خصوصا سواحلی که بسیار زیبا و دست‌نخورده است. منطقه خاش هم شامل همین موضوع می‌شود. امیدواریم با توجه به شرایطی که ایجاد شده، این موارد را عملی کنیم و به این مهم دست پیدا کنیم.»
رئیس شورای تخصصی پژوهشی استان سیستان و بلوچستان با بیان اینکه این واحد بر گردشگری متمرکز شده است، افزود: «دانشگاه آزاد اسلامی استان روی گردشگری و راه‌اندازی اماکن گردشگری و تفریحی متمرکز شده است. زمین‌‌هایی در واحد‌ها وجود دارد که درحال آماده‌سازی آن هستند. در چابهار، ایرانشهر و... که در شورای اصلی اقتصادی‌مان تصویب کردیم، انشاءالله بتوانیم توانمندی‌هایمان را در سطح استان توسعه بدهیم. ما زیرساخت‌های بسیار ضعیفی داشتیم، خصوصا در دانشگاه آزاد. در گذشته کار زیادی نشده اما با حضور ریاست دانشگاه آزاد برنامه‌ریزی‌‌های زیادی شده تا بتوانیم درآمد‌هایی خارج از شهریه برای دانشگاه ایجاد کنیم. یعنی بیشترین درآمد خارج از شهریه مربوط به چند طرح پژوهشی بوده که در واحدهای زاهدان و چابهار بوده است. در همین راستا مراکز تحقیقاتی و سراهای نوآوری را راه‌اندازی کرده‌ایم به‌عنوان بخشی که بتواند مستقیما با دولت در ارتباط باشد تا بتوان درآمد‌ها را افزایش داد و کار‌های پژوهشی را در این راستا انجام داد.»
اکبری‌زاده در پاسخ به اینکه چه هدفگذاری‌ای وجود دارد برای اینکه دانشگاه سهمی در توسعه و پیشرفت استان و حل مشکلات مردم داشته باشد، گفت: «امیدواریم در عرض یکی دو سال آینده درآمد‌ها را غیرشهریه‌ای کنیم و با ارتباطات خوبی که بین دانشگاه و مراکز دیگر به‌ویژه استانداری وجود دارد از طرحهای محرومیت‌زدایی و توسعه استان که موافقت هم شده، استفاده کرده و سهمی در پیشرفت و بهتر شدن زندگی مردم داشته باشیم.»
مدیر مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان خبر داد
راه‌اندازی 3 شتاب‌دهنده تخصصی در دانشگاه آزاد اسلامی استان سیستان‌وبلوچستان
سیدمهدی جوادزاده، مدیر مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی استان سیستان‌وبلوچستان در گفت‌وگو با «فرهیختگان» درباره مراکز رشد واحدهای فناور در استان سیستان‌وبلوچستان اظهار کرد: «باتوجه به نامگذاری سال 99 به‌نام سال جهش تولید ازسوی مقام معظم رهبری و همچنین ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های استان و دانشگاه آزاد اسلامی استان سیستان‌وبلوچستان درجهت تقویت تولید ملی و منطقه‌ای تمهیدات و بسترهای لازم برای اشتغال دانش‌بنیان فراهم شده است.»
مدیر مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان درباره محصولات این مرکز رشد گفت: «از زمان شروع فعالیت مرکز رشد تاکنون بیش از 300 طرح جهت پذیرش و استقرار به مرکز رشد ارائه شده است. بعد از طرح در شورای مرکز رشد و انجام فرآیند مصاحبه و داوری که برخی از این ایده‌ها و طرح‌ها جهت استقرار و حمایت در مرکز رشد پذیرفته شدند. طی زمان فعالیت مرکز رشد تاکنون، دو شرکت دانش‌بنیان، 12 واحد فناور و 39هسته فناور در مرکز رشد مستقر شده و بیش از 28 محصول اولیه حاصل تلاش این هسته‌ها و واحدهای فناور مستقر در مرکز بوده و درحال حاضر تعدادی از شرکت‌های فناور درحال تبدیل‌شدن به دانش‌بنیان هستند.»
مدیر مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان بیان کرد: «تمهیدات لازم برای راه‌اندازی سراهای نوآوری فراهم شده و اکنون درحال آماده کردن طرحهای توجیهی برای راه‌اندازی سرای نوآوری هستیم که به‌زودی شاهد راه‌اندازی این سراها در واحدهای زاهدان، ایرانشهر، چابهار و زابل خواهیم بود.»
وی ادامه داد: «در استان سیستان‌وبلوچستان بیش از 6 سرای نوآوری برای واحدهای دانشگاهی استان پیش‌بینی شده است که مطالعات اولیه سرای نوآوری گیاهان دارویی و میوههای گرمسیری و سرای نوآوری گردشگری آماده و در شورای اقتصاد دانش‌بنیان مصوب شده است. همچنین درحال راه‌اندازی سه شتاب‌دهنده تخصصی در حوزه میوههای گرمسیری در جنوب استان و شتاب‌دهنده تخصصی سنگ‌های قیمتی در مرکز استان و شتاب‌دهنده گردشگری در جنوب استان هستیم.»
* نویسنده: مریم حضرتی، روزنامه‌نگار
مطالب پیشنهادی
