دانشگاه آزادی‌ها چه پیشنهادهایی برای فرهنگ دارند؟

به گزارش «فرهیختگان»، فضای فرهنگی دانشگاه آزاد در سال‌های اخیر، تغییرات و تحولات مختلفی را نسبت‌به قبل تجربه کرد، هرچند انتظارات فراوانی از این معاونت و حوزه فرهنگی دانشگاه آزاد وجود داشته و اثربخشی در حوزه فعالیت‌های فرهنگی تا رسیدن به حد مطلوب هنوز فاصله دارد. ادامه این مسیر از نیمه‌های تیرماه امسال به فرزاد جهان‌بین، سرپرست معاونت فرهنگی دانشگاه سپرده شده است تا تحولات دانشگاه در حوزه فرهنگی با شتاب بیشتری دنبال شود.

دانشجویان فعال فرهنگی هم که همیشه نقدهای مختلفی برای بهبود وضعیت فرهنگی دانشگاه داشتند، امروز در یادداشت‌های خود با مروری‌بر تحولات سال‌های گذشته، اولویت‌های اصلی معاونت فرهنگی در زمینه‌های گوناگون را بررسی و پیشنهادهای خود را مطرح کردند.  

دیدگاه‌های علی مظفری مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم‌و‌تحقیقات، وحید جهان‌آرا مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پرند، محمدامین احمدی دبیر انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه آزاد اهواز، مهدی رضایی مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد زنجان، دانیال اسلامی‌پناه قائم‌مقام اتحادیه تشکل‌های دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی و محدثه مصفا مسئول واحد خواهران انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه آزاد دماوند، 6 تن از فعالان فرهنگی دانشگاه آزاد در شماره امروز «فرهیختگان» به چاپ رسیده که در ادامه می‌خوانید.

محمدامین احمدی،  بیر انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه آزاد اهواز:

حرکت‌های دانشجویی حمایت و تقویت شود

هر کلمه از عنوان «دانشگاه آزاد اسلامی» بار معنایی خاص خودش را دارد. از طرفی دیگر با دانشگاهی مواجه هستیم که دانشجویان برای تحصیل خود هزینه می‌پردازند، اتفاقی که خواسته‌های  آنها را دوچندان می‌کند. مساله مهم دیگر آنکه در ترم‌های اخیر شاهد تزریق قشر دهه 80 به عرصه دانشگاه هستیم که به‌مراتب قشری سخت‌تر و جسورتر از دهه قبل هستند‌ و بالطبع برای چنین جامعه آماری با چنین مختصاتی برنامه‌ریزی و ارائه برنامه و درنهایت جهت‌دهی آنها کار را به‌مراتب سخت‌تر از گذشته کرده است. حال که از وضعیت موجود تا حدی مطلع شدیم، می‌توانیم به عملکرد آقایان در عرصه فرهنگی نیم‌نگاهی داشته باشیم. در چند سال اخیر شاهد افول و انفعال بخش معاونت فرهنگی هستیم که نقشی مهم و حیاتی درکنار مساله علم‌آموزی دانشجویان به‌عهده دارد. این مهم زمانی بغرنج می‌شود که ما شاهدیم این تشکل‌های دانشجویی هستند که در دانشگاه درحال فعالیت جدی و ایفای نقش هستند و معاونت‌های فرهنگی عملا به محل دریافت ابلاغیه‌های بلندبالا تبدیل شده‌اند که مطابق با خواست سازمان باید ماهانه و سالانه بیلان کار ارائه دهند، بدون آنکه خروجی و کیفیت موردتوجه باشد. مساله دیگر خروجی گردهمایی‌ها و همایش‌های کلانی است که فقط در حد همان برگ‌های تمیز و شیک باقی می‌ماند که در ظاهر زیبا هستند اما در عمل، هیچ. نکته بعدی نحوه تخصیص بودجه فرهنگی و همچنین عدم رعایت عدالت در توزیع در دانشگاه است که همواره ناامیدکننده بوده است. مطلب جدی بعدی که بسیار به انفعال این بخش کمک کرده، عدم حضور فرد کارکشته، جهادی و پای‌کار فرهنگی است. درست است که یک بعد از چنین جایگاهی، عیار تحصیلی فرد است، لکن مسائل فرهنگی و کار فرهنگی در چنین مکانی صلاحیت‌هایی می‌خواهد که ابدا شوخی‌بردار نیست. انتظار می‌رود اصلاح تمام مواردی که عرض شد؛ از اجرایی نشدن سند‌های جامع تا مساله بودجه، انتصابات درخور و متناسب با صلاحیت فرد، در دستورکار  معاونت فرهنگی جدید این نهاد فرزاد جهان‌بین قرار گیرد. در آخر از او تقاضا داریم با توجه به این‌که بخش اعظمی از بار فرهنگی دانشگاه‌ها به دوش تشکل‌های دانشجویی است و علم این کار را بلند کرده‌اند، وی بیش از پیش درجهت تقویت این جریان و حمایت و سهل کردن مسیر آنها قدم‌های جدی و استوار بردارد.

مهدی رضایی،  مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد زنجان:

لزوم نگاه هدفمند به آسیب‌های اجتماعی دانشجویان با رویکرد مساله‌محور

دانشگاه ذاتا به‌عنوان یکی از مسائل مهم کشور در منظومه فکری بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام‌خمینی(ره) و مقام‌معظم‌رهبری بوده است و ترقی و پیشرفت همه‌جانبه آن در تکمیل پازل انقلاب اسلامی برای تحقق تمدن اسلامی نقش موثر و بنیادین دارد.
 از این منظر تقویت علمی و فرهنگی دانشگاه‌ها یکی از دغدغه‌های همیشگی و اساسی متفکران و دلسوزان نظام اسلامی بوده‌اند. دانشگاه آزاد اسلامی با تاسیس و گسترش واحد‌های دانشگاهی خود در سراسر کشور و بعضی از کشورهای دنیا و داشتن جمعیت دانشجویی بسیار زیاد می‌تواند نقطه‌قوت یا ضعف برای توسعه علمی و فرهنگی متناسب با شأن و جایگاه جمهوری اسلامی ایران باشد که البته مسائل و مشکلات حاصل از برخی سوءمدیریت‌های آن در بدو تاسیس، سرعت حرکت و اثربخشی مثبت آن را با کندی مواجه کرد تا اینکه امروز نیاز به ایجاد تحولات اساسی در آن بیش از هر زمان دیگری احساس شود. در این مجال به ارائه مختصر پیشنهاداتی برای حل معضلات و بهبود وضعیت فرهنگی موجود در دانشگاه آزاد اسلامی خواهیم پرداخت. رشد و ارتقای سطح فرهنگی دانشگاه آزاد طی سالیان اخیر نشان‌دهنده اهتمام متولیان امور برای سوق دادن فرهنگی دانشگاه آزاد به‌سمت تکامل و قرارگرفتن در جایگاه دانشگاه تراز اسلامی است، اما سرعت این پیشروی به‌قدر اقناع نبوده و مسئولان امر باید با بهره‌گیری از اسناد بالادستی ازجمله گام دوم انقلاب اسلامی، سند اسلامی شدن دانشگاه‌ها و برنامه ششم توسعه و همچنین تزریق افراد تحول‌گرا و مثبت‌اندیش، شتاب بیشتری به این حرکت بدهند تا عقب‌ماندگی حاصل از ناکارآمدی‌های مقطعی در برهه‌های زمانی مختلف جبران شود.
 یکی از چالش‌های فرهنگی امروز دانشگاه آزاد توقف در مرحله تئوری مبانی و ناتوانی تبدیل و استفاده عملیاتی از آن است و عدم ظهور و بروز این مبانی درعمل باعث ایجاد شکاف بین آنچه که باید و هست شده است که عملیاتی شدن این مبانی اصیل، ازطریق تقویت برگزاری دوره‌هایی همچون طرح ولایت و طرح معرفت رضوی و دیگر دوره‌های مشابه کمک شایانی به این مهم خواهد کرد. تربیت نیروی متخصص و کارآمد در حوزه‌های مختلف برای مقدمه‌سازی تشکیل دولت انقلابی باید یکی از اهداف بلندمدت مسئولان فرهنگی دانشگاه باشد که این امر مبارک درصورت اعتماد به دانشجویان مومن و استفاده و کارسپاری به آنها در موضوعات فرهنگی اتفاق می‌افتد تا دانشجویان بتوانند با تصمیم‌گیری در صحنه و کسب تجربیات در محیطی کوچک‌تر آزمون و خطا کرده و توانمندی لازم و مکفی را کسب کنند. همچنین حمایت از عموم دانشجویان برای ورود به عرصه فعالیت‌های تشکلی می‌تواند علاوه‌بر ایجاد فضای تحرک و نشاط، دانشجویان را ترغیب به نقش‌آفرینی در مسائل خرد و کلان کند تا دانشجویان، فارغ از هرگونه سیاست‌زدگی و افتادن در دام شبه‌مسائل پیش‌پا افتاده جریان‌های سیاسی و به‌دور از هرگونه تصمیم‌گیری هیجانی بتوانند با اشراف کامل و وسعت دید، تحلیل مناسبی نسبت‌به وقایع و اوضاع موجود داشته باشند و در فضای کامل معقول و مستدل با بینش و بصیرت جهت‌گیری مناسب کنند.
مقام‌معظم‌رهبری با تاکید بر توسعه واقعی فرهنگی و یادکردن از کرسی‌های آزاداندیشی به‌عنوان موهبتی خدادادی بارها بر ایجاد فضای سالم و گفت‌وگوی آزاد تاکید کرده‌اند که تمرکز بر این نمونه، قطعا در مسیر تولید فکر و علم در دانشگاه‌های ما راهگشا خواهد بود. مساله عفاف و حجاب و نیاز آن به تلاش مصرانه و یکپارچه مسئولان، البته باوجود اسناد و مصوبات کارشناسی‌شده‌ای مانند آیین‌نامه آراستگی و پیراستگی و مصوبه فرهنگ عفاف یکی از انتظارات و دغدغه‌های امروز جامعه از برنامه‌ریزی‌کنندگان و طراحان طرح‌های فرهنگی است تا با حل این‌گونه مسائل به‌صورت ریشه‌ای و نه‌فقط شکلی و ظاهری نقشی موثر در سالم‌سازی فضای جامعه ایفا کنند. نگاه هدفمند به آسیب‌ها و معضلات اجتماعی دانشجویان با رویکرد مساله‌محور، برای حل مسائل و مشکلات پیچیده و گاه چندوجهی دانشجویان ازجمله اعتیاد، انحرافات اخلاقی و... که ورود به عرصه حل مسائل اجتماعی، با شیوه علمی و تخصصی و همچنین ایجاد بستر مراکز مشاوره با رویکرد مشاوره‌های اسلامی را می‌طلبد. همچنین پمپاژ رسانه‌ای دشمن برای القای فضای ناامیدی و ایجاد افسردگی بین جوانان به‌عنوان یکی از مخرب‌ترین آسیب‌های موجود، ورود جدی به این عرصه را برای مقابله با تهاجم همه‌جانبه دشمن دارای اهمیت دوچندان کرده که در این زمینه بازخوانی و بازتعریف هویت اصیل اسلامی، ایرانی برای جوانان و سیاستگذاری و تعیین خط‌مشی برای جانمایی آن جهت تقویت امیدواری، افزایش روحیه خودباوری، ایجاد و تزریق انگیزه به‌عنوان مصادیق مسائل اولویت‌دار و اصلی فرهنگی در دانشگاه‌ها است.

وحید جهان‌آرا،  مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پرند:

تربیت نیروی تراز انقلاب هدف عملیات‌های فرهنگی باشد

رشد و تعالی هر فرد یا مجموعه و نهادی نیازمند تغییرات مختلف در طول زمان است. دانشگاه آزاد متشکل از تعداد زیادی از افراد جامعه در سه جایگاه دانشجو، هیات‌علمی و کارمندان است، دانشگاه آزاد در مواجهه با آنها و لزوم تاثیرگذاری در عرصه فرهنگی به‌عنوان یکی از ارکان اساسی در کشور در قالب دانشگاه خود نیز محتاج تغییر روزآمد است؛ تغییراتی که بخش‌های تصمیم‌ساز و اجرایی و حتی موضوعات مختلف فرهنگی را می‌تواند دستخوش تحول کند. اما تغییر و تحول نیز باید براساس این مبنای مهم مفروض شکل بگیرد که هر تصمیم و اقدام در عرصه فرهنگی علاوه‌بر دانشجویان، اساتید و کارمندان، بر خانواده‌های این قشر عظیم دانشگاهی نیز موثر خواهد بود.
بدین‌رو دانشگاه آزاد یکی از مهم‌ترین تغییرات خود را در ایام اخیر پشت‌سر نهاد و جایگاه معاونت فرهنگی و دانشجویی این مجموعه بزرگ با خداحافظی ابراهیم کلانتری به فرزاد جهان‌بین سپرده شد. اما باید گفت معاون دانشجویی و فرهنگی سابق الحق والانصاف در زمان مسئولیت تا حد توان خوش درخشید و تحولات مهمی را در زمان پس از تغییرات اساسی هیات امنا، همچون تدوین سند تحول فرهنگی و ابلاغ آیین‌نامه، آراستگی و پیگیری آن و البته تعامل مناسب با تشکل‌های دانشجویی بالاخص تشکل انقلابی، مهم و اساسی بسیج دانشجویی ایجاد کرد.
شرایط پیش‌رو در دانشگاه آزاد و ادامه مسیر تحول‌آفرینی در عرصه فرهنگی دانشگاه آزاد می‌تواند یکی از دلایلی باشد که فردی جوان‌تر همچون جهان‌بین انتخاب شود؛ مسیری سخت که پشتکار و تلاش فراوانی را می‌طلبد تا پاسخگوی نیازهای فرهنگی مجموعه عظیم دانشگاه آزاد و خانواده‌های متاثر از آن باشد. قطعا هر تحول و تغییرآفرینی در سطح دانشگاه نه با بخشنامه روزبه‌روز، بلکه با طرح‌ریزی منسجم با نگاه عمیق به مسائل فرهنگی دانشگاه و البته مهم‌تر از همه، همراه کردن قشر دانشگاهی در این مسیر است. از بازوان توانمند دانشگاه که مسائل مبتلابه این مجموعه را می‌بیند و می‌تواند تغییرات را دنبال و تحول‌آفرینی را در سطح دانشگاه به دانشگاه با ارائه پیشنهاد و راه‌حل متناسب و درنهایت با اقدامات اجرایی شکل دهد، تشکل‌های حقیقی دانشجویی است. فهم دقیق و عینی از مسائل اساسی و درگیر با دانشگاه از ویژگی بارز تشکل فعال و پیشقراول مبارزه با معضلات و آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی است، پس می‌توان با اطمینان کامل و قاطعیت اعلام کرد، تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری و اجرای هر طرح فرهنگی بدون استفاده از ظرفیت عظیم دانشجویی و اقدام با نگاه از بالا به پایین نه‌تنها راه به جایی نخواهد برد، بلکه انشقاق عملکردی این نگاه خود در زمان کوتاهی معضلات و مشکلات دیگری را ایجاد خواهد کرد، پس امید است مسئول جدید با درک این واقعیت و این ظرفیت ارزشمند دانشگاه، علاوه‌بر پاسداشت آن در ارتقا، تعالی و گسترش آن نیز همت مضاعف گذارد. دغدغه‌های فرهنگی مسئول فرهنگی در دانشگاه آزاد باید دغدغه‌هایی باشد که علاوه‌بر پاسخ به نیازهای فرهنگی حقیقی دانشگاهیان و خانواده آنها بتواند موجبات حذف نیازهای کاذب فرهنگی را با جایگزین کردن نیازهای مغفول فرهنگی به‌عنوان ارزش‌های جامعه متعالی انقلابی و اسلامی فراهم کند. تغییراتی که باید در فرهنگ عمومی دانشگاه دنبال شود، باید ارزش‌های اساسی را درنهایت با فارغ‌التحصیلی هر دانشجو از دانشگاه در هویت او نهادینه کرده باشد و رعایت و عمل به فرهنگ عمومی با پیوست ارزش‌های انقلاب اسلامی به‌طور اولی باید در بدنه دانشگاهیان همچون اساتید و کارمندان نیز مشاهده شود. تربیت نیروی تراز انقلاب اسلامی باید از اهداف اساسی دانشگاه در طرح‌ریزی و عملیات‌های فرهنگی آن باشد؛ فرهنگی که در دانشگاه آزاد قرار است در نقش هوا تنفس شود، باید کالبد حیات خود را با روح ارزش‌های متعالی اسلامی و انقلابی حفظ کند و زنده نگاه دارد. ان‌شاءالله درصورت حیات بتوان به‌صورت جزئی‌تر مسائل مبتلابه دانشگاه آزاد را در عرصه فرهنگی به‌طور مصداقی به شرح و تفصیل در زمانی دیگر بیان کرد.

محدثه مصفا، مسئول واحد خواهران انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه آزاد اسلامی دماوند:

اصلاح سند راهبری لازمه تحول در نظام فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی

تغییر معاونت فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی بهانه‌ای شد که ارزیابی کوتاهی از فضای فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی داشته باشیم؛ امید است این تغییر در سازمان مقدمه‌ای برای ایجاد تحولات مثبت در فعالیت فرهنگی باشد.  جهان امروزه جهان تغییر و تحول و معاونت فرهنگی نیازمند افزایش فرهنگ مشارکتی در درون سازمان است. کمابیش، می‌توان گفت فضای فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی وصله ناجوری بر پسوند اسلامی آن است و سیاست‌های کلی معاونت فرهنگی تا عمل فاصله بسیاری دارد.
هرچند هدف‌گذاری سازمان مرکزی، با تدوین سند راهبردی، گام موثری در جهت ساماندهی فعالیت‌های فرهنگی واحد‌ها بوده است، اما ؛  سند ترسیم مناسبی از بودجه‌بندی ایجاد نمی‌کند. اختصاص بودجه فرهنگی به چند محورخاص، بدون درنظر گرفتن اقتضائات فرهنگی هر واحد سبب شده است واحد‌های دانشگاه آزاد اسلامی با رقابت بر سر افزایش تعداد محور‌های فعال در واحد خود، از کیفیت کار فرهنگی کاسته و به این نحو درصدد جذب بودجه بیشتر بر آیند. البته تغییر در سیستم بودجه‌دهی سازمان نیز در این امر بی‌تاثیر نبوده است، شاید اگر بودجه فرهنگی هر واحد در اختیار معاونت فرهنگی واحد قرار می‌گرفت تا با شیوه‌ای مناسب برحسب اقتضائات خود آن را صرف کرده و صرفا گزارش عملکرد خود را به سازمان ارائه می‌داد بودجه‌های فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی در امور الزامی و مفیدتری هزینه می‌شد، البته این امر مستلزم بازدارنده‌های مناسب برای جلوگیری از سوءاستفاده واحدهاست.
  همچنین قرار گرفتن فعالیت تشکل‌ها به‌عنوان یکی از این محور‌های سند، عامل استقبال واحد‌ها از تاسیس و ایجاد تشکل‌هاست، اما نقش تشکل‌های دانشجویی به‌عنوان نماینده دانشجویان در فضای دانشگاه و استفاده از پیشنهادهای دانشجویان در هدف‌گذاری و برنامه‌ریزی فرهنگی در واحد‌ها نادیده گرفته می‌شود و این امر سبب کاهش تحرک و پویایی تشکل‌ها در دانشگاه آزاد اسلامی است که ضربه فرهنگی بزرگی بر بستر دانشگاهی است.  یکی از مزایای جو سازمانی حاکم بر دانشگاه آزاد اسلامی امکان برنامه‌ریزی فرهنگی طولانی‌مدت برای واحد‌ها در مسائل مبتلابه همه آنهاست. شناسایی و پیشنهاد برنامه‌ها با مشارکت بیشتر سازمان با تشکل‌های فعال می‌تواند در جهت ممکن‌الحصول بودن برنامه‌ها راهگشا باشد.  سازمان می‌تواند با استفاده از ظرفیت واحد‌ها مروج بسیاری از فعالیت‌های کلان فرهنگی اجتماعی باشد که نمونه‌های موفقی از ایجاد این‌گونه فعالیت‌ها در همکاری با تشکل‌ها وجود داشته است و می‌توان گفت اهتمام بیشتری می‌طلبد.  تحول در نظام فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی نیازمند همراهی مسئولان و سیاستگذاری‌های مناسب‌تری است. مطابق فرمایشات مقام‌معظم‌رهبری «اجرای برنامه‌ها و سیاست‌های فرهنگی در دانشگاه‌ها کار ساده‌ای نیست، زیرا قسمت عمده مسائل فرهنگی در ذهن افراد است تا زمانی که آن تفکرات اصلاح نشود نمی‌توان مسائل را به‌طور عمیق حل کرد.»  در شرایط کنونی و با توجه به شیوع ویروس کرونا فرصت مناسبی در‌اختیار سازمان قرار گرفته است تا با ساماندهی زیرساخت‌های مجازی جهت ارتباط و نظارت بیشتر بر مسئولان واحد‌ها و همچنین ارتباط‌گیری با دانشجویان، مشکلات فرهنگی و دانشجویی را شناسایی و با تکیه بر هوش جمعی راهکار‌های مناسب شناسایی شده و برنامه‌ریزی دقیق فرهنگی صورت پذیرد؛ امری که کمترین هزینه و بازدهی طولانی مدتی را می‌تواند برای سازمان به‌ارمغان آورد.

دانیال اسلامی‌پناه،  قائم‌مقام اتحادیه تشکل‌های دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی:

با ایجاد فضای مشارکتی  از ظرفیت‌ها و نظرات دانشجویان استفاده کنید

دانشگاه همواره یکی از موثرترین ابزارهای تحول و توسعه در بین جوامع مختلف به‌شمار می‌آید. برای ترسیم راهبردهای پیش‌روی دانشگاه یا مدیریت بخش‌های گوناگون دانشجویی، ابتدا باید دو مقوله آرمان و هدف دانشگاه و دیگری وظیفه و مسئولیت این مجموعه تعلیمی و تربیتی را مدنظر داشته باشیم. حوزه دانشجویی و فرهنگی به‌عنوان یکی از موثرترین حیطه‌ها به‌لحاظ دسترسی و منابع دراختیار در حوزه تربیت دانشجو بوده که می‌تواند با سیاستگذاری علمی و دقیق رویکرد خود را در سطح دانشگاه و بین دانشجویان حاکمیت بخشد.
باید درنظر داشت که دانشجو یکی از مقوم‌های وجودی دانشگاه بوده و اثرگذاری هر دانشگاه را می‌توان با سنگ ترازوی اثرگذاری محصول و نتیجه آن یعنی دانشجو در جامعه و تغییرات اجتماعی موثری که می‌تواند ایجاد کند، اندازه‌گیری کرد.  این روزها باتوجه به وجود تشکل‌ها و نهادهای گوناگون دانشجویی و فرهنگی در همه واحدهای دانشگاهی می‌طلبد برای وصول هدف متعالی رشد متوازن دانشجویان و دانشگاه در این دو حیطه و استفاده از تمام ظرفیت‌های شکل‌گرفته تاکنون، تمام تلاش‌ها در راستای تحکیم رابطه بین دانشجو و دانشگاه باشد و این مهم‌ فقط با گفت‌وگو و خوانش صحیح از آرای دانشجویان امکان‌پذیر خواهد شد. در حوزه فرهنگ مسئولان امر باید بر تربیت فرهنگی تمرکز کرده و فرهنگ تربیتی را در برنامه‌ریزی استراتژیک خود جای دهند. کلید تحول فرهنگی دانشگاه شاه‌کلید تحول فرهنگ در جامعه است.
هر دانشگاه به‌عنوان نمود حقیقی جامعه و دانشجویان آن بهترین نمونه‌های دردسترس برای بررسی‌های فرهنگی، سیاسی، مذهبی و دیگر مقولات در یک منطقه کوچک یا بهترین راه برای برآوردی علمی در سطح کشور است. می‌توان با استفاده از ظرفیت‌های نهادهای دانشجویی در دانشگاه‌ نیاز‌ها و مطالبات فرهنگی را در قالب فعالیت‌های علمی و پژوهشی به‌طور دقیق بازشناسی کرد و با شناخت نظرات دانشجویان به شیوه موثر برنامه‌ریزی کرد و نتایج مقبول‌تری گرفت. مهم‌ترین رویکرد در حوزه دانشجویی باید حاکمیت بخشیدن موضع فعال به‌جای موضع انفعالی در میان دانشجویان باشد. راه دستیابی به این هدف نیازمند اهتمام به دو مورد مطالبات دانشجویان و آرمان‌های فکری ایشان است. متولیان و مدیران دانشگاه باید با ایجاد فضای مشارکتی و تمسک به داخل کردن نظرات و آرای دانشجویان و نهادهای دانشجویی در تصمیم‌گیری‌ها درعین ایجاد خودباوری در دانشجویان از ظرفیت اجرایی و علمی ایشان استفاده کنند.  برای درپیش‌ گرفتن این شیوه نیز باید زیربنای اعتماد بین دانشجو و دیگر ارکان دانشگاه شکل گرفته باشد. مبرهن است که لازمه بهره‌ بردن از نظرات و روحیه خلاقانه دانشجویان، تشکل‌ها و نهادهای دانشجویی، اعطای اختیار و استقلال به ایشان است. البته پرواضح است که این شیوه هرگز نافی وظیفه نظارتی و وجه تصمیم‌گیرنده‌ و اجرایی مسئولان نخواهد بود.
مساله دیگر میزان اهمیت دیگر ارکان دانشگاه به این حیطه‌ و به‌طور ویژه اهمیت واحدهای دانشگاهی به حوزه دانشجویی فرهنگی بوده که حائزاهمیت است. انتظار می‌رود میزان توجه به حیطه دانشجویی و فرهنگی در میزان توزیع عادلانه منابع ازجمله منابع نیروی انسانی، منابع مالی و تخصیص بودجه، اختصاص وقت موردنیاز و تامین امکانات لازم نمود پیدا کند. قطعا اصلاح میزان توجه به این حیطه در سطوح پایین‌تر مدیریتی با تغییر سیاستگذاری‌های کلان در سطوح بالای مدیریت دانشگاه قابل‌اصلاح و تغییر رویه خواهد بود.
برای گذر از موانع و حصول نتایج در زمینه دانشجویی و فرهنگی باید دقیقا بر دو محور دانشجو و فرهنگ اهتمام ورزیده و از دل این دو محور راه‌حل مسائل موجود را بیرون کشید و بدون شک وصول این هدف، همت و عزم مدیران را می‌طلبد. کمااینکه تاثیرگذاری دانشگاه در تغییرات موردانتظار اجتماعی و دستیابی به دانشگاه تراز انقلاب اسلامی از این طریق به شکل احسن و البته سریع‌تری میسر خواهد شد.