نمایندگان مجلس باید تئاتر ببینند

به گزارش «فرهیختگان»،  متن گفت وگوی مهرداد کورش‌نیا، کارگردان تئاتر با «فرهخیتگان» به شرح ذیل است:

چند وقت پیش مطلبی خواندم که بعد از جنگ جهانی دوم آمریکا یا بانک جهانی پول یا جایی دیگر مبلغ بزرگی را به اتریش برای بازسازی کشور کمک کرده بود. اولین کاری که اتریش کرد این بود که سالن‌های تئاتر و اپرا و مراکز فرهنگی را بازسازی کرد. اینها که پول داده بودند اتریش را بازخواست کردند که پول را کمک کردیم که خسارت‌های ناشی از جنگ و اقتصاد را درست کنیم، جواب اتریش این بود تا فرهنگ مردم را درست نکنیم بخش‌های دیگر درست نمی‌شود.

این به‌عنوان تیتر است که بگوییم امر فرهنگ امر مهم و بنیادین است. به‌خاطر همین است که مثلا می‌گوییم فلانی فرهنگ لباس پوشیدن ندارد یا فرهنگ مدیریت کردن ندارد. اینها به چه مفهوم و معنایی است؟ اینکه ابتدائا اگر فرهنگ‌سازی را به‌صورت کلی در اولویت قرار دهیم بخش عمده‌ای از زیرساخت‌های مسائل دیگر حل می‌شود. برای این باید چه کاری انجام داد؟

من در حوزه تخصصی خود بیان می‌کنم. قطعا در بخش‌هایی به‌خصوص مجلس که قانونگذار است یا بخش‌های دیگر که سیاستگذار یا تصمیم‌گیرنده هستند، لازم است اولا افراد متخصص در این حوزه‌ها حضور داشته باشند تا نسبت به مشکلات و مسائل آگاه باشند. بنا به هر دلیلی این اتفاق رخ نمی‌دهد، اولین کار این است که اتاق فکری تشکیل شود که متخصصان آن رشته آنجا حضور یابند چون مشکلات اندک نیست که مثلا با تخصیص بودجه یا با ساخت چهار سالن مشکل حل شود. این مشکلات ابعاد مختلف دارد. یعنی بخش فرهنگ و بخش علوم انسانی و فرهنگ و هنر مباحث سیالی است و مباحثی که با تغییر زمان و مکان به سرعت لغزنده هستند و احتیاج به سیاست‌های جدید و به‌روز شدن دارند. همانند اقتصاد نیست که بگویید 2+2 چهار می‌شود. حوزه فرهنگ حوزه‌ای است که مرتبا احتیاج به این دارد که متخصصان و آدم‌های با تجربه این رشته در صدر برنامه‌ریزی و سیاستگذاری خود حضور داشته باشند. همانند وضعیت کنونی کشور که کرونا فراگیر شده است. آدم‌های استخوان خردکرده آن رشته می‌دانند ماجرا چیست و باید چه کار کرد و حتما با فکر جمعی باید پیش رفت و نباید سلیقه حاکم شود. نباید اینچنین باشد که من از فلان‌جا بیایم و به تنهایی سلیقه خود را اعمال کنم. فکر می‌کنم رویکرد باید تغییر کند چون مباحث یکی، دو تا نیست. در حوزه کار خودم، حوزه تئاتر، بخواهم مواردی را بیان کنم قطعا اندک نیست که بگویم فقط این فرمول و فقط این پیشنهاد راهگشاست.

یکی از نکاتی که کرونا به ما متذکر شد رویکرد یا توجه ویژه به سمت دیجیتالی شدن یا به عبارتی ارائه تئاتر در فضای مجازی است، یعنی تطبیق تئاتر برای فضای مجازی. اینکه چه کارهایی می‌توانیم انجام دهیم یا مدیوم تئاتر را چگونه می‌توانیم در فضای مجازی هماهنگ کنیم. موضوع این است آدم‌های متخصصی که در این حوزه کار می‌کنند و مباحث را می‌دانند و درگیر این امر هستند باید پیشنهاد و راهکار ارائه دهند. مدیری که برای سیاستگذاری بخش فرهنگی نشسته است و با افتخار می‌گوید من کتاب نخوانده‌ام، فیلم ندیدم، تئاتر ندیدم چطور می‌خواهد مشکل این حوزه را برطرف کند؟

21 سال است که در ارشاد فعالیت دارم. یکی از مشکلات ما این بود که سالن‌ها و فرهنگسراهای ما که هر شهرستان یک فرهنگسرا می‌ساخت، قرار بود سرویس به تمام رشته‌های هنری بدهد و غالبا به بخش عمده نمی‌تواند سرویس بدهد به دلیل اینکه کاربری مکانی آن درست و تخصصی نبود. به‌عنوان مثال دو تیپ فرهنگسرا تعریف کردند که یک تیپ 100 نفره است و یک تعدادی 200 نفره است که الان در شهرستان‌های استان تهران می‌بینید. در روی سن این فرهنگسرا ستون وجود داشت. با مدیرکل وقت صحبت کردم و گفتم این را چه کسی طراحی کرده است؟ چه کسی گفته است و چرا بودجه بیت‌المال را اینچنین کرده است؟ گفتند به نمایندگی اداره ارشاد تهران در جلسات نظام مهندسی بروید که نقشه‌ها را وزارت ارشاد از آنها می‌خواهد و آنها طراحی می‌کنند. من به جلسه رفتم و پنج مهندس روبه‌روی من نشستند و من این مسائل را توضیح دادم. طوری با من حرف زدند که انگار من درباره نظام مهندسی چیزی نمی‌دانم و نباید اظهارنظر کنم. من گفتم مثلا بلک‌باکس تعریف کنید. می‌گفتند چیست؟ گفتم به تئاترشهر رفته‌اید؟ گفتند خیر. گفتم تا الان در زندگی خود تئاتر دیده‌اید؟ گفتند خیر! گفتم چطور شما برای ما سالن می‌سازید؟ برای مکانی نقشه طراحی می‌کنید که تاکنون در عمر خود ندیده‌اید! داستان نمایندگان عضو کمیسیون فرهنگی هم شاید شبیه همین مهندسان باشد.