به گزارش «فرهیختگان»، این روزها تصویری که هواداران فوتبال از این ورزش در ذهن داشته‌اند با آنچه در دوران پساکرونا شاهد آن هستند تفاوت زیادی دارد. شیوع این ویروس باعث شده است دنیای کاملا متفاوتی را در پیش داشته باشیم و این تغییر در فوتبال نیز اثرگذار بوده است. بازی‌های بدون تماشاگر که جای خالی آنها در بعضی ورزشگاه‌ها با ماکت آنها پرشده، تصویری غریب و ناملموس برای بینندگان تلویزیونی ساخته است. حالا دیگر از شور و هیجان گذشته خبری نیست و باشگاه‌ها مجبورند با استفاده از افکت‌های مجازی صدا و حتی تصویر، هواداران و واکنش‌های آنها را در ورزشگاه‌ها بسازند. تلاشی که اگرچه کمی اوضاع را بهتر کرده اما قطعا مطلوب بینندگان نیست و حتی این بیم وجود دارد که تصویری که از فوتبال در ذهن همه ما ساخته شده است به‌زودی به یک نوستالژی تبدیل شود. اگرچه هدف برگزارکنندگان مسابقات این است که هرچه زودتر شرایط را برای حضور هواداران در استادیوم‌ها مهیا کنند اما مشخص نیست این بیماری چه زمانی اجازه می‌دهد هزاران نفر دوباره بتوانند بازی‌های تیم‌های محبوب خود را از نزدیک تماشا کنند و نگرانی از بابت سلامتی خود هم نداشته باشند.

  در آرزوی تماشای فوتبال

اولیور هولت، روزنامه‌نگار انگلیسی معتقد است اتفاقی که هم‌اکنون در ورزشگاه‌ها می‌افتد فوتبال واقعی نیست و نمی‌توان بازی‌های این روزها را با آنچه قبلا انجام می‌شد، مقایسه کرد. او در مطلبی در روزنامه دیلی‌میل می‌نویسد: «تنها نیم‌ساعت به شروع دیدار آکسفوردیونایتد و پورتسموث در مرحله پلی‌آف لیگ یک انگلیس باقی مانده است. یک کامیون کوچک که پشت آن والت‌های چوبی چیده شده است به محل پارک خودروها در ورزشگاه کاسام نزدیک می‌شود و در فاصله کمی نسبت به زمین مسابقه پارک می‌کند. والت‌هایی که در پشت کامیون قرار دارد از سطح کابین راننده هم بالاتر است. تنها سه سمت ورزشگاه دارای جایگاه تماشاگران است و قسمتی که نزدیک پارکینگ است تنها یک دیوار کوتاه دارد. پلیس از راننده کامیون می‌خواهد آن را جابه‌جا کند و او هم کمی آن طرف‌تر پارک می‌کند. او از ماشین پیاده می‌شود و به بالای والت‌ها می‌رود. از آنجا ورزشگاه خالی از تماشاگر به‌خوبی پیداست. حالا تنها 20 متر با زمین مسابقه فاصله دارد و در آنجا می‌نشیند تا بازی تیم محبوبش را تماشا کند. چند دقیقه بعد مرد دیگری به او ملحق می‌شود و با شروع بازی آنها شروع به آواز خواندن و تشویق تیم خود می‌کنند.

در فاصله کمی تعداد افراد بالای کامیون به 10 نفر می‌رسد و حالا آنها نخستین تماشاگران فوتبال انگلیس درحدود 4 ماه گذشته هستند. وقتی مسابقات دوباره آغاز شد می‌گفتند بالاخره فوتبال برگشت اما واقعا این‌طور نیست. چگونه شما می‌توانید یک تئاتر را بدون تماشاگر روی صحنه ببرید؟ شاید بعضی از مسابقاتی که پشت درهای بسته برگزار می‌شود زیبا و جذاب از کار درآید اما مسلما فقدان شور و هیجان و فریادهای هواداران ناراحت و عصبانی تیم‌ها را به‌خوبی در این بازی‌ها حس می‌کنید.

ترانه‌هایی که هواداران در ورزشگاه‌ها می‌خواندند، حرکات هماهنگ آنها، شادی و ناراحتی‌شان و شور و اشتیاقی که داشتند روح فوتبال بود و به بازی زندگی می‌بخشید اما حالا دیگر خبری از این هیاهو نیست. تمام این اتفاقات لازمه فوتبال است و البته فعلا برای حفظ سلامتی هواداران مجبوریم چنین فوتبالی را بپذیریم. به هر حال شبکه‌های تلویزیونی هم باید پولی را که بابت حق پخش مسابقات پرداخته‌اند به‌نوعی جبران کنند و فوتبال مجبور است در چنین شرایطی به راه خود ادامه دهد.

در هفته‌های اخیر البته شاهد اتفاقات جذابی در فوتبال انگلیس بوده‌ایم. مثلا کوین دی‌بروینه نمایشی دلپذیرتر از قبل ارائه می‌کند و عملکردی فوق‌العاده داشته است. میسون گرینوود در منچستریونایتد درحال تبدیل شدن به ستاره‌ای بزرگ است و رقابتی تماشایی برای کسب سهمیه اروپا و همچنین بقا در لیگ در جریان است. با این حال غیبت هواداران باعث شده بسیاری از مسابقات مثل دیدارهای تدارکاتی و تمرینی باشد. این اتفاق بیشتر به ضرر تیم‌های کوچک‌تر تمام می‌شود. فشار هواداران در دیدارهای خانگی باعث می‌شود بازیکنان انگیزه خود را از دست ندهند و خیلی زود ناامید نشوند. آنها تیم خود را تشویق به حملات بیشتر می‌کنند و به‌نوعی موتور محرک تیم هستند.

دیدار نیوکاسل و منچسترسیتی در جام‌حذفی که ماه گذشته برگزار شد، مثال خوبی در این زمینه است. سیتی رقبای زیادی را در این فصل از پیش‌رو برداشته اما شاید اگر سنت جیمز پارک مملو از هوادار بود و 50 هزار نفر یکصدا تیم خود را تشویق می‌کردند، شاگردان گواردیولا به‌راحتی نمی‌توانستند میزبان خود را شکست دهند. فصل به روزهای پایانی خود نزدیک می‌شود و سوال اصلی در ذهن بسیاری این است که آیا دوباره به دوران قبل از کرونا برمی‌گردیم یا باید به این شرایط عادت کنیم؟»

  تغییر مشکل‌ساز قوانین

مشکلات VAR و اشتباهات استفاده از این تکنولوژی دیگر موضوعی است که این روزها فوتبال را درگیر خود کرده. استفاده از کمک‌داور ویدئویی از ابتدای این فصل در اروپا کاملا رایج شد اما هنوز نتوانسته عملکرد بدون نقصی داشته باشد. وقفه زیاد در طول بازی برای بازبینی صحنه‌ها و همچنین اشتباهاتی که حتی پس از بررسی چندباره اتفاقات رخ می‌دهد باعث شده اعتراضات نسبت به VAR افزایش یابد. اگرچه فیفا اصرار دارد زمان بازبینی صحنه‌ها کاهش یابد اما هنوز هم شاهدیم که وقت زیادی از مسابقات در این بخش تلف می‌شود و سرعت و ریتم بازی‌ها را دچار افت می‌کند.

اتفاق دیگری که در این مدت و با شروع دوباره لیگ‌ها رخ داده، افزایش تعداد تعویض‌های مجاز تیم‌ها در هر مسابقه است. قانونی که فصل بعد هم اجرا خواهد شد و قرار است باعث کمتر‌شدن خستگی و ریسک مصدومیت بازیکنان شود. با این حال مشخص است تیم‌های بزرگ از این قانون بیشترین بهره را می‌برند و با توجه به اینکه دست‌شان روی نیمکت بازتر است فرصت بیشتری دراختیار بازیکنان‌شان قرار می‌دهند تا در زمین حاضر شوند. عده‌ای معتقدند نباید این قانون ادامه‌دار باشد چراکه به‌اندازه کافی قوانین به سود تیم‌های پرستاره و مدعی وجود دارد.

این روزها دیگر انجام سه تعویض همزمان یا حتی بیشتر اتفاقی عجیب نیست و مثل این است که بازی را از ابتدا آغاز می‌کنید. حتی بعضی مربیان هر 5 تعویض خود را یکجا انجام می‌دهند و این یعنی حدود نیمی از تیم ناگهان تغییر می‌کند. ازسوی دیگر دو زمان برای نوشیدن مایعات در هر نیمه درنظر گرفته شده که این هم باعث ایجاد وقفه بیشتر در بازی‌ها می‌شود و عملا ریتم بازی را کند می‌کند.

چنین تغییراتی باعث‌شده بسیاری دلتنگ روزهای قبل از شیوع کرونا باشند. روزهایی که فوتبال با شور و هیجان بسیار زیادی دنبال می‌شد و دوستداران این ورزش امیدوارند حداقل از فصل آینده دوباره شاهد چنین فضایی در ورزشگاه‌ها باشند.

 * نویسنده: سیامک خاجی، روزنامه‌نگار