جنگ نیابتی بر سر عدالت در جریان است

به گزارش «فرهیختگان»، نه شرایط فعلی که پیش‌بینی‌های اقتصادی در دهه آینده نشان می‌دهد، اروپا در حال تجربه دوران خوبی نیست. براساس این پیش‌بینی‌ها در سال 2030 جایگاه اقتصادهای بریتانیا، فرانسه و ایتالیا را کشورهایی همچون اندونزی، ترکیه و برزیل تصاحب خواهند کرد و از تمام اروپا، تنها آلمان می‌تواند خود را در میان 10 اقتصاد برتر دنیا حفظ کند. این پیش‌بینی یک پیام نگران‌کننده برای اتحادیه اروپای در حال واگرایی دارد و می‌گوید قاره سبز باید کمربندها را برای شرایط سخت‌تر محکم ببندد. اروپا در شرایط فعلی به‌ویژه با بحران کرونا، اوضاع مناسبی ندارد و در حال منازعه با تنش‌های گاه و بیگاهی است که ریشه در شرایط اقتصادی جامعه دارد. جریان‌های دست‌راستی و گروه‌های سازمان‌یافته نژادپرست این شرایط را دستاویزی قرار دادند تا ساختارهای چنددهه‌ای اتحادیه را به سخره بگیرند و به مقابله با آنها برخیزند. در بریتانیا، این تقابل بر مهاجران و اقلیت‌های دیگر متمرکز شده است. 

مجید تفرشی کارشناس مسائل اروپا در گفت‌و‌گوی اینستاگرامی که متن آن در تاریخ پنجم تیرماه در روزنامه «فرهیختگان» منتشر شد، از رشد «نژادپرستی پنهان» در بریتانیا سخن گفت. با تفرشی درباره وضعیت اروپای امروز و آنچه او از آن با نام نژادپرستی پنهان یاد می‌کند، گفت‌و‌گو کرده‌ایم. او می‌گوید در بحران‌های اخیر اروپا به‌ویژه در اقتصاد، مهاجران و سایر اقلیت‌ها تبدیل به کیسه بوکس برای عوام و سیاستمداران افراطی شده‌اند. تفرشی مثال‌هایی برای تشریح وضعیت نژادپرستی در اروپا می‌زند. این کارشناس مسائل اروپا درباره آینده اتحادیه اروپایی می‌گوید اگر آلمان در شرایط فعلی و در مبارزه با کرونا، تنها به خودش فکر کند، اتحادیه اروپا آینده سیاهی پیش رو خواهد داشت. او در بخشی از این گفت‌و‌گو اشاره‌ای نیز به تحریم تسلیحاتی ایران و پیشنهاد بریتانیا درباره لغو تحریم‌های تسلیحاتی کرده است.

محورهای مهم این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.

*   اگر آلمان هم بخواهد مثل بقیه کشورها تنها به خودش فکر کند و به سرنوشت دیگران بی‌توجهی کند، آینده سیاهی در انتظار اتحادیه اروپا است.
 * در کشورهای غربی، نژادپرستی و خارجی‌ستیزی متعارف و کلاسیک وجود داشته و دارد ولی در بریتانیا، نژادپرستی پنهان دیده می‌شود.
*  در انگلیس کارهای کلیدی و خیلی حساس به مهاجران داده نمی‌شود. شاید خنده‌دار باشد ولی تا ۲۵ سال پیش به‌ندرت پستچی و توزیع‌کننده شیر، غیرانگلیسی بودند.
 * بریتانیا دچار بحران اقتصادی است. در گذشته دولت انگلیس در یک سال ۱۰۰ میلیارد پوند به اقتصاد تزریق می‌کرد ولی هفته گذشته در یک شب ۱۰۰ میلیارد پوند تزریق کرد.
*  در بحران کرونا در شهرهای میانی و شمال بریتانیا، به‌شدت علیه چینی‌ها فحاشی می‌کردند و آنها را کتک می‌زدند. در مرحله بعد علیه مسلمانان و شرقی‌ها چنین می‌کردند.
*  حکومت‌های بریتانیا تا زمان تاچر و اواخر دهه 80 برای قوام جامعه حداقلی حس تعلق و وفاداری را ترویج می‌کردند ولی حکومت اصرار نداشت یک مهاجر خودش را بریتانیایی بداند.
*  بحران‌های اقتصادی که دهه ۹۰ وجود داشت با کرونا در حوزه اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی بازگردانده شده و این وضعیت نژادپرستی را عریان‌تر از گذشته به نمایش گذاشته است.
*  خیلی از کسانی که برای مرگ فلوید در لندن و کشورهای دیگر تظاهرات کردند، سیاه نبودند و اصلا تجربه تبعیض‌نژادی نداشتند و این مساله معضل‌شان نبود؛ معضل اصلی آنها تبعیض و بی‌عدالتی بود.
*  بخشی از تلاش برای از بین بردن مجسمه استعمارگران یا تظاهرات به‌نفع سیاهان آمریکا، جنگ نیابتی بر سر بی‌عدالتی، تبعیض طبقاتی و اجتماعی و فاصله‌ای است که در جامعه بریتانیا روزبه‌روز بیشتر می‌شود.
*  اروپا دچار چالش‌های اقتصادی و تبعات همکاری یا عدم همکاری با چین است. بخشی از این تبعات، امنیتی است و بخشی هم مربوط به نگرانی از آینده روابط با آمریکاست.
*  در شرایط فعلی، اروپا هیچ چاره‌ای جز تعامل بیشتر با چین ندارد. شرکت‌های چینی در فرصت برابر، گوی سبقت را از دیگر شرکت‌های اروپایی و آمریکایی می‌ربایند.
*  به‌طور طبیعی کشورهای اروپای شرقی باید به سمت چین گرایش بیشتری داشته باشند ولی یادمان باشد آمریکا به این کشورها پیشنهادهای قابل‌توجه و پکیج‌های فریبنده می‌دهد تا به سمت چین نروند.
*  در اوج بهبود روابط ایران و چین، تجارت ایران و چین به ۴۰ میلیارد دلار رسید. درمورد اینکه این رقم در برابر تجارت چین و آمریکا چقدر است، باید بگویم حجم روابط تجاری چین تنها با فروشگاه زنجیره‌ای وال‌مارت 40میلیارد دلار است. این رقم حیرت‌انگیز است.
*  صحبت‌هایی که مکرون می‌کرد و الان مرکل می‌کند، برمبنای درس تجربه و سیلی روزگار است و آنها می‌خواهند تکلیف‌شان را از آمریکا جدا کنند یا اگر جدا نمی‌کنند، هردو در یک قایق غرق نشوند.
*  بریتانیا که مخالف ناتوی اروپایی بود، از اتحادیه کنار رفته و آمریکای ترامپ هم برای اروپا ناامیدکننده شده است، نگاه متفاوت مرکل و مکرون درحال نزدیک‌تر شدن برای ایده ناتوی اروپایی است.
*   اگر 10 سال پیش به اروپایی‌ها ایده اروپا بدون آمریکا را می‌گفتی، می‌خندیدند اما حالا این‌گونه نیست و جدی به آن فکر می‌کنند.
*   سیاست فعال بوریس جانسون و بریتانیا این است که به جای دائمی شدن تحریم تسلیحاتی یا مطالبه بحق ایران، سه تا پنج سال دیگر تحریم تسلیحاتی ایران تمدید شود تا بریتانیا بتواند مواضع روسیه و چین را به آمریکا نزدیک کند.  
*   برجام برای ایران به دلایلی غیر از محتوا و به دلیل مکانیسم مذاکرات، دستاورد بود. برجام یک فرصت تاریخی برای ایران ایجاد کرد که خودش را در عرصه جهانی در مواجهه منصفانه و برابر با 6 قدرت جهانی نشان دهد.

مشروح گفت وگوی سیدمهدی طالبی و صادق امامی،گروه بین‌الملل روزنامه «فرهیختگان» با مجید تفرشی، کارشناس مسائل اروپا را «اینجا» بخوانید.