تراژدی سیاه لیبرالیسم

  به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، برای سیاه‌پوستان آمریکا، تاریخ و تکرارهایش، یک‌بار تراژدی و بار دوم کمدی نیستند. برای آنها تاریخ با هر بار که یک سیاه‌پوست به دست پلیس کشته می‌شود، تکرار می‌شود، اما غمبارتر. آنها با این تکرارهای ملامت‌آور خو گرفته‌اند و جز چند شب اعتراض، فریادشان به جایی نمی‌رسد. آخرین‌بار تاریخ برای آنها دوشنبه هفته قبل، درست همان جایی که گردن جورج فلوید ۴۶ ساله زیر زانوی مامور پلیس فشرده می‌شد، تکرار شد. ویدئوی چنددقیقه‌ای که از این صحنه منتشر شده، نشان می‌دهد جرج با دست‌های بسته، هرچه تلاش می‌کرد به ماموری که تمام وزنش را روی زانویش انداخته بود، بفهماند «نمی‌توانم نفس بکشم» فایده نداشت. تقدیر او، تکرار تاریخ سیاه جامعه سیاه‌پوستان آمریکا بود و باز هم تکرار اعتراضات خیابانی به جنایات پلیس علیه سیاه‌پوستان. از همان روزی که اعتراضات مردمی در مینیاپولیس یعنی همان شهری که حادثه در آن رخ داد، آغاز شده، در سایر شهرها همچون لس‌آنجلس در ایالت کالیفرنیا و نیویورک نیز مردم در اعتراض به وحشی‌گری و نژادپرستی پلیس آمریکا علیه سیاه‌پوستان، تظاهرات‌هایی برگزار کرده‌اند. در مینیاپولیس درگیری‌ها شدیدتر گزارش شده و مردم پاسگاه اصلی پلیس را به آتش کشیدند. اگر در جنایات قبلی، دولت آمریکا تلاش می‌کرد با کمی مماشات با اعتراضات برخورد کند، این‌بار به‌دلیل اینکه در کاخ سفید دونالد ترامپ با گرایش‌های افراطی نژادپرستانه حضور دارد، قرار نیست چنین اتفاقی بیفتد. او دیروز و پس از ناکامی در آرام کردن اعتراضات، در توئیتی هشدارگونه معترضان را به هدف گلوله قرارگرفتن تهدید کرد و نوشت: «این اوباش با یاد و خاطره جرج فلوید بی‌حرمتی می‌کنند و من اجازه چنین کاری را نمی‌دهم. من در تماس با تیم والتز، فرماندار ایالت مینه‌سوتا، گفتم که ارتش و گارد ملی از وی حمایت همه‌جانبه می‌کنند و با وجود همه مشکلات، ما بر اوضاع مسلط خواهیم شد و درصورت آغاز شدن شورش و غارت فروشگاه‌ها، به آشوبگران تیراندازی خواهد شد.» در روزهای گذشته پلیس برای متفرق کردن مردم، از گاز اشک‌آور استفاده کرد و محدودیت‌هایی نیز علیه رسانه‌‌ها اعمال کرد. در جریان همین اعتراضات ماموران پلیس مینه‌سوتا در میان پخش زنده شبکهCNN، خبرنگار سیاه‌پوست و عوامل خبری این شبکه را بازداشت کرد.

 اعطای مرخصی به عوامل قتل

اعتراضات در آمریکا پس از آن آغاز شد که روز دوشنبه ماموران اداره پلیس مینیا‌پولیس، بزرگ‌ترین شهر ایالت مینه‌سوتا گزارشی دریافت می‌کنند و به محل اعلان وقوع جرم می‌روند. در صحنه جرم، یکی از ماموران با گمان اینکه جورج فلوید که به‌عنوان گارد امنیتی در رستورانی کار می‌کرده، با یک فرد مظنون به جعل همخوانی داشته است، او را دستگیر و با بستن شریان تنفسی‌اش با زانو، او را به قتل می‌رساند. پلیس دلیل مرگ او را «یک حادثه پزشکی» «هنگام برخورد با پلیس» عنوان کرده است. انتشار ویدئوی این جنایت اعتراضات سیاه‌پوستان برای اعلام جرم علیه مامور خاطی را به‌دنبال داشت اما در روز نخست، پلیس این مامور و سه همکار دیگرش را به مرخصی اجباری فرستاد تا عدم‌تعقیب قضایی عاملان مرگ جورج، منجر به آشوب در مینیاپولیس شود. یک روز بعد مقامات پلیس شهر برای آرام کردن سیاه‌پوستان خبر از اخراج چهار نیروی پلیس دادند، اما سیاه‌پوستان به چیزی کمتر از دادگاهی کردن ماموران، به جرم قتل عمد رضایت نمی‌دادند. اما مقامات قضایی محلی همچون مایک فریمان، دادستان محلی مدعی شده بود که «شواهد دیگری وجود دارد که ارتکاب جرم را اثبات نمی‌کند» و اداره او که مسئول اعلام جرم ایالتی است، نیاز به تحقیقات بیشتری دارد. تعلل مقامات برای برخورد با عوامل این جنایت، باعث شد تنها در سه‌شنبه و چهارشنبه، معترضان، شهر مینیاپولیس را شبیه به شهرهای جنگ‌زده در غرب آسیا کنند و هر آنچه را که می‌توانند به آتش بکشند. پنجشنبه وزارت دادگستری آمریکا با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد پرونده در اولویت اول قرار دارد، اما تأخیر در کنفرانس مطبوعاتی در عصر همان روز، نشان داد که دادستان هیچ خبر جدیدی ندارد و این وضعیت بنزینی بر آتش خشم معترضان سیاه‌پوست آمریکایی بود تا سرخورده از همه‌جا، مطالبات‌شان را در کف خیابان دنبال کنند. درمقابل اما تیم والتز، فرماندار مینیاپولیس روز پنجشنبه دستور اعزام گارد ملی و ۲۰۰ تفنگدار ایالتی را صادر کرد تا نیروهای گارد ملی در کنار نیروهای پلیس محلی و فدرال به مقابله با تظاهرات بپردازند. قرار است برای فرونشاندن اعتراضات، بالگردها هم به مینیاپولیس اعزام شوند.

  سیاه‌پوستان، شکار ارزان ماموران پلیس

یکی از افسران این جنایت، درک چائووین، ماموری است که بارها سیاه‌پوستان شهر از او شکایت کرده‌اند. او سال ۲۰۰۸ مردی را کشت که مدعی است قصد داشته به‌سمتش شلیک کند. او همچنین در بسیاری از صحنه‌های تیراندازی دیگر حضور داشته است. براساس آمار اداره پلیس، با اینکه سیاه‏پوستان تنها ۲۰درصد جمعیت مینیاپولیس را تشکیل می‌دهند، اما در مقایسه با شهروندان سفیدپوست، سهم بزرگ‏تری از دستگیری، اعمال زور و ایست و بازرسی به آنها تعلق دارد. طی 10 سال گذشته، ۶۰درصد قربانیان تیراندازی توسط پلیس، سیاه‌پوست بوده‌اند. برخورد خشونت‌بار پلیس در آمریکا با سیاه‌پوستان موضوعی نیست که مختص به واقعه اخیر باشد. واقعیت‌های آماری می‌گوید پلیس آمریکا رفتار به‌شدت خشونت‏آمیزی با سیاه‌پوستان دارد. 6 سال پیش نیز آمریکا صحنه اعتراضات بسیار خشونت‌باری بود. در سال 2014، کشته شدن دو سیاه‌پوست آمریکایی توسط پلیس، اعتراضات چند ده هزار نفری را در واشنگتن٬ پایتخت آمریکا٬ نیویورک و بوستون به‌دنبال داشت. اواسط ماه ژوئیه «اریک گارنر»، شهروند سیاه‌پوست آمریکایی که پدر 6 فرزند بود، در نیویورک پس از بازداشت بر اثر فشردن گردن و قفسه‌سینه توسط یک مامور پلیس سفیدپوست جان خود را از دست داد. او نیز همچون جورج در لحظات آخر به ماموران گفته بود نمی‌تواند نفس بکشد. چندهفته بعد در ۹ آگوست، «مایکل براون» ۱۸ ساله با شلیک دست‌کم ۶ گلوله درحالی‌که مسلح نبود و سوءسابقه نداشت، توسط پلیس به قتل رسید. چهار روز بعد از مرگ براون، بیش از 40 هزار نفر در واشنگتن و 30 هزار نفر در نیویورک و بوستون در اعتراض به کشته شدن سیاه‌پوستان غیرمسلح توسط پلیس آمریکا به خیابان‌ها آمدند. معترضان از بی‌عدالتی پلیس به ستوه آمده بودند و می‌خواستند توجه عمومی را به خشونت پلیس با گروه‌های به حاشیه رانده‌شده جامعه جلب کنند. با وجود اینکه کنگره آمریکا در سال 1994 به دادستان کل دستور داده بود آمار سالانه درمورد استفاده بیش از حد پلیس از خشونت را گردآوری و منتشر کند، اما هرگز این کار صورت نگرفت تا کشتار بیش از حد مردم به اعتراضات در آمریکا منجر شد و پس از آن پلیس آمریکا تحت‌مطالعه و بررسی‌های موشکافانه قرار گرفت. طبق تحلیل سایت ProPublica از اطلاعات FBI، بین سال‌های 2010 تا 2012، نوجوانان سیاه‌پوست 21 برابر نوجوانان سفیدپوست توسط پلیس مورد شلیک قرار گرفته و کشته شده‌اند. طبق گزارش رایان گابریلسون، رایان گروچوفسکی و اریک ساگارا، یک روش برای درک این نابرابری زیاد که در تحلیل این سایت نیز بیان شده، محاسبه تعداد سفیدپوستانی است که باید در طی این سه سال کشته می‌شدند تا تعداد آنها با آمار قربانیان سیاه‌پوست برابر می‌شد – این عدد شوک‌آور است: 185 نفر، یعنی بیش از یک نفر در هفته.

 خشم 400 ساله

ژاکوب فری، شهردار مینیاپولیس که در جریان این اعتراضات، از سوی دونالد ترامپ به بی‌کفایتی متهم شده، گفته اعتراضات سیاه‌پوستان به‌خاطر این ویدئوی دهشتناک پنج دقیقه‌ای نیست و نتیجه ۴۰۰ سال ظلم و خشم انباشته‌شده علیه جامعه سیاه‌پوست است. احتمالا بتوان جمله لبران جیمز، ستاره بزرگ سیاه‌پوست NBA  پس از آنکه کسی روی در خانه‌اش در لس‌آنجلس کلمه «نگرو» را که برای سیاه‌پوستان تحقیرآمیز است، نقش کرد، بهترین توصیف برای این طبقه آمریکایی دانست. او گفته بود: «مهم نیست چقدر پول دارید، مهم نیست چقدر معروف هستید... سیاه‌پوست بودن در آمریکا سخت است.» نژادپرستی در آمریکا ریشه‌ای به درازای تاریخ این قاره دارد. همزمان با کشف این قاره، سفیدپوستان اروپایی‌تبار، سیاه‌پوستانی را به‌عنوان برده به آمریکا بردند. تاریخ سیاهان در آمریکا با برده‌‌داری گره خورده است. آنها به‌مدت صدها سال بدون برخورداری از حقوق شهروندی مجبور بودند در مزارع و خانه‌های اربابان سفیدپوست خود به انجام کارهای سخت مبادرت ورزند. شکاف ساختارهای اقتصادی میان شمال و جنوب آمریکا که به درگیری میان آنها کشید، توانست اندکی قوانین ضدسیاه‌پوست آمریکا را کاهش دهد، اما رنج آنها همچنان باقی بود. درحالی‌که سیاهان در مزارع بسیار بزرگ و یکپارچه به بیگاری کشیده شده بودند، در شمال وضعیت متفاوت جغرافیایی مانع از تکرار تجربه مزرعه‌داری به سبک جنوب شده بود. در عوض شمالی‌ها به تجارت و صنعت‌گری مشغول بودند. بروز جنگ میان این دو گروه در سال 1861 باعث شد آبراهام لینکلن، رئیس‌جمهور وقت آمریکا برای ایجاد شکاف در جبهه جنوبی‌ها فرمان لغو برده‌داری را صادر کند. لغو برده‌داری باعث اعطای آزادی و حق رای به سیاه‌پوستان شد اما این اتفاق برای عملی شدن حداقل به یک قرن زمان نیاز داشت. اغلب ایالات آمریکا که بیشتر جنوبی بودند، با اعمال قوانین و سیاست‌های داخلی عملا مانع از دسترسی سیاهان به حقوق خود می‌شدند. سفیدپوستان از استخدام سیاه‌پوستان در مشاغل خودداری می‌کردند و همین مساله زمینه‌ای برای بیکاری و فقر در میان آنها شده بود. در سوی دیگر مسیر ابراز نظرات‌شان در عرصه سیاسی نیز توسط قوانین محدودکننده مسدود شده بود. حوزه‌های ثبت‌نام رای‌دهندگان از ثبت‌نام سیاه‌پوستان خودداری کرده و تعداد حوزه‌های رای‌گیری برای ممانعت از رای‌دهی سیاه‌پوستان به‏شدت کم بودند. به همین دلیل تا سال‌ها تمامی کرسی‌های مجالس فدرال و محلی ایالات جنوبی را سفیدپوستان تشکیل می‌دادند. این درحالی بود که اکثر جمعیت برخی مناطق جنوبی را آفریقایی‌تباران تشکیل می‌دادند. در همین ایام، نژادپرستان متعصب سفیدپوست، در ایالت‌های جنوبی، اقدام به ضرب و جرح گاه و بیگاه سیاهان، تخریب خانه و کاشانه‌شان، سرقت اموال و حتی ترور آنان کردند. آنها برای نابودی و ارعاب سیاه‌پوستان، در دسامبر سال 1865 سازمان کوکْلوکْسْ‌کِلان(Ku Klux Klan)  را تشکیل دادند. نخستین شعبه این سازمان توسط تعدادی از کهنه‌سربازان اتحادیه ایالت جنوبی آمریکا، در شهر پولاسکی (ایالات تنسی) تاسیس شد. کوکلوکس‌کلان‌ها برای ترساندن سیاه‌پوستان، هسته‌های ترور تشکیل دادند. اعضای کوکلوکس‌کلان، شب‌هنگام، ماسک سفید مخصوصی بر چهره زده و لباس بلندی مانند کفن سفید بر تن می‌کردند و نوعی کلاه سفید نوک‌تیز به سر می‌گذاشتند. آنان هر شب که دستور ترور و قتل داشتند، مراسم مخصوصی را به جا می‌آوردند. در آن مراسم آنان به‌دور یک صلیب چوبی بیش از 30 متری حلقه می‌زدند و شاهد سوختن آن می‌شدند و با هم سرود مذهبی می‌خواندند. کوکلوکس‌کلان‌ها، با همان ظاهر مرگبار و هولناک در دل شب، به محل اقامت سیاه‌پوستان شبیخون می‌زدند و به‌خصوص آنهایی را که موثر و خطرناک تصور می‌شدند، می‌دزدیدند و با نهایت قساوت، طی مراسمی خاص می‌کشتند و با آن عکس یادگاری دسته‌جمعی می‌گرفتند. سال ۱۸۷۰، شعب کوکلوکس‌کلان در اکثر ایالات جنوبی آمریکا برپا شده بود. کوکلوکس‌کلان‌ها در آمریکا تنها یک گروه نبودند، آنها در راس قدرت بودند، برهمین‌اساس تا جایی که می‌توانستند، سیاهان را از جامعه جدا می‌کردند. در آن دوران سیاهان حق حضور در ارتش را داشتند اما در آنجا باید جدا از هموطنان سفیدپوست خود می‌جنگیدند. تنها پس از جنگ جهانی دوم بود که شرایط برای نظامیان سیاه‌پوست بهتر شد. جنگ طولانی و شدید با سه قدرت شدیدا نژادپرست نازی‌های آلمان، فاشیست‌های ایتالیا و امپراتوری ژاپن باعث شد جوی منفی درباره نژادپرستی در سراسر جهان و به‌‌خصوص آمریکا شکل بگیرد. فداکاری سیاه‌پوستان در ارتش آمریکا در جریان جنگ جهانی دوم همچنین باعث توجه بیشتر دولتمردان آمریکایی به این قشر شد. اولین گام برای ارتقای موقعیت اجتماعی آنان، با ادغام واحدهای نظامی سیاه‌پوستان در دیگر واحدهای ارتش آمریکا در سال ۱۹۴۵ صورت گرفت. بااین‌حال پس از پایان جنگ جهانی دوم در سال 1945 سه سال طول کشید تا در سال ۱۹۴۸ و در زمان رئیس‌جمهور؛ هری ترومن آنها موفق به لغو تفکیک نژادی در ارتش شدند. ترومن در آن سال دستور یکپارچه‌سازی رنگین‌پوست‌ها و سفیدپوست‌ها در ارتش آمریکا را طی یک فرمان اجرایی صادر کرد. گشایش صورت‌گرفته در ارتش اما به جامعه سرایت نکرد. وضعیت زندگی رنگین‌پوستان در آمریکا همچنان بغرنج بود.
 در دهه 1960 و پس از یک دوره افول، همزمان با شروع جنبش حقوق مدنی سیاه‌پوستان، کوکلوکس‌کلان‌ها بار دیگر به میدان آمدند و کارنامه خون‌باری را رقم زدند. این گروه از طریق بمب‌گذاری مدارس و کلیساها و حمله به مراکز سیاه‌پوستان و فعالان جنبش مدنی، به مخالفت صریح با این جنبش پرداختند. کوکلوکس‌کلان‌ها نشان داده‏اند که شاید اوج و فرود داشته باشند اما هیچ‌وقت پایانی ندارند. نام آنها پس از نزدیک به دو دهه، در جریان رقابت‌های انتخابات ریاست‌جمهوری 2016، بر سر زبان‌ها افتاد و دیوید دوک، رهبر این گروه نژادپرستی، از دونالد ترامپ، حمایت کرد. درحالی‌که همه منتظر محکومیت این گروه نژادپرستی بودند، ترامپ حاضر به محکوم کردن این گروه نشد و در مصاحبه با CNN گفته بود:‌ «من چیزی درمورد دیوید دوک نمی‌دانم.» این واکنش معنادار ترامپ، باعث شد رسانه‌ها به بررسی چرایی این موضوع بپردازند. خیلی طول نکشید که واشنگتن علت این موضوع را دریافت. این روزنامه آمریکایی به اطلاعات قدیمی دست یافت که مربوط به حدود 90 سال پیش بود. این روزنامه آمریکایی نوشت: «در سال 1927 میلادی هزاران نفر از اعضای سازمان کوکلوکس‌کلان در لباس‌های سنتی سفید در «کوئنس» راهپیمایی کردند که به ناآرامی انجامید. پلیس هفت نفر از تظاهرکنندگان را دستگیر کرد که فرد ترامپ، پدر دونالد ترامپ یکی از آنها بود. پس از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری، این گروه بار دیگر اقدام به سازماندهی نیروهای خود کرد. در سال ۲۰۱۶ کوکلوکس‌کلان‌ها گفتند که با «افزایش عضوگیری در ایالت‌های جنوبی» این گروه درحال احیای خود است. سال 2016 در انهایم کالیفرنیا، درگیری خشونت‌آمیز میان کوکلوکس‌کلان‌ها و مخالفان‌شان به چاقو خوردن چند نفر و دستگیری ۱۳ نفر منجر شد. گرچه سازمان کوکلوکس‌کلان، در سال ۱۸۶۹ رسما ممنوع و منحل شد؛ ولی کنگره آمریکا بعدا قوانین خاصی درمورد آن تصویب کرد و هم‌اکنون فعالیت آنها قانونی به‌شمار می‌رود. این اگرچه آشکارا یک سازمان نژادپرست است، بااین‌حال از طرف قانون اساسی ایالات متحده آمریکا حمایت شده و آزادی کلام تضمین‌شده دارد. نفوذ آنها در سیستم حاکمه آمریکا تا جایی است که پس از مرگ سناتور رابرت بایرد، رهبر سابق فرقه نژادپرستانه کوکلوکس‌کلان‌ها، باراک اوباما، رئیس‌جمهور سیاه‌پوست آمریکا در بیانیه‌ای، او را صدای خرد و اصول در آمریکا خوانده بود! درحال‌حاضر بیش از صد گروه از این فرقه در آمریکا فعالیت می‌کنند. کلان‌ها هنوز هم اطلاعیه‌هایی منتشر می‌کنند که در آن این جمله درج شده: «منطقه شما تحت‌کنترل سازمان سفیدپوستان آمریکاست» و مهم‌ترین عامل وحشت سیاه‌پوستان ساکن در شهرهای کوچک آمریکا آنها هستند.
کشتار سال‌های اخیر سیاه‌پوستان توسط پلیس آمریکا و رشد حمایت‌های دولتی از سفیدپوستان نژادپرست، شرایط را برای سیاه‌پوستان، سخت‌تر از قبل کرده است. آنها باید علاوه‌بر نژادپرستان کوکلوکس‌کلان، نگران حمایت‌های دولت و پلیس از اقدامات نژادپرستان علیه سیاه‌پوستان نیز باشند. این وضعیت باعث شده در پس هر جنایتی، آنها هیچ راهی جز اعتراضات خیابانی نداشته باشند.

 * فرهیختگان :