به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، حسین محمدی، هیاتعلمی دانشگاه آزاد اسلامی زنجان طی یادداشتی در روزنامه «فرهیختگان» نوشت: نامگذاری هوشمندانه ومدبرانه امسال ازسوی مقاممعظم رهبری بهنام جهش تولید، ضرورت خروج از رکود در این سالها را بیش از پیش نمایان ساخته است. با مرور کردن نامگذاریهای صورتگرفته در 14 سال گذشته توسط حضرتآقا، ضرورت توجه به اولویتهای اقتصادی کاملا مشهود بوده و شعارهایی همچون حمایت از تولید داخلی در سال97، رونق تولید در سال 98 و جهش تولید در سال 99 تاکید ایشان بر دغدغه تولید را بر همگان و بهخصوص مسئولان آشکار میسازد.تولید یعنی زندگی، شکوفایی، کار، تلاش، اشتغال، بهرهوری بالا، رفع نیازهای زندگی، رفاه شخصی و عمومی و استفاده بهتر از منابع موجود و رونق در تولید است که در کاهش آسیبهای اجتماعی، رفع مشکلاتی همچون بیکاری، تورم، مسکن و بهحرکت درآوردن چرخ عظیم اقتصاد یک جامعه نقشآفرین است. اما میدانیم که وضیعت تولید حالحاضر کشور مساعد نیست، زیرا بنگاههای زیادی به دلایل نبود تقاضا در بازار مصرف داخلی و مشکلات صادراتی بهواسطه تحریمهای مالی، فرسودگی خطوط تولید، وجود محصولات خارجی مشابه، قاچاق حدود هفتمیلیارد دلاری سالیانه کالا، کاهش قدرت خرید مصرفکننده، وجود مشکلات در تامین مواداولیه محصولات تولیدی، مباحث مالیاتی، تسهیلات بانکی معوق با بهره بالا و از همه مهمتر نبود تضمین سرمایهگذاری تولیدکنندگان، یا دست از فعالیت کشیدهاند یا با ظرفیت کمتر از توانشان مشغول فعالیت هستند. پس از بیان این مقدمه، به طرح سوال اصلی این روزها میتوان اشاره کرد که باتوجه به شرایط فعلی اقتصاد ایران که عمده شاخصهای اقتصادی از حالوروز خوبی حکایت ندارند، رهبر انقلاب برمبنای چه محاسبهای افق سیاستگذاری اقتصادی را در سال آینده تحقق «جهش تولید» قرار دادهاند؟ در یک تحلیل کاملا واقعبینانه از اوضاع اقتصادی کشور انتظار تلاش برای «جهش تولید» در سال پیشرو مبتنیبر بسترهای اقتصادی موجود است که به تعدادی از آنها اشاره میشود:
1- کاهش شدید درآمدهای نفتی و محدود شدن منابع ارزی دولت در سال پیشرو: پیشبینی میشود در سال پیشرو به برکت کاهش شدید و اجباری درآمدهای نفتی، دولت ناگزیر به محدود کردن واردات کالاهای غیرضروری و دارای مشابه داخلی شده و حتما این راهبرد در سالهای آتی سختگیرانهتر دنبال خواهد شد. وقتی دولت ارز لازم را برای واردات بیحسابوکتاب کالاهای خارجی در اختیار نداشته باشد، فضا برای تنفس تولیدکنندههای داخلی بازتر میشود.
2- کاهش ارزش پول ملی: کاهش ارزش پول ملی گرچه آثار مخربی بهویژه در کاهش قدرت خرید مردم دارد که سبب میشود نتوانیم آن را لااقل در کوتاهمدت بهعنوان یک پدیده مطلوب اقتصادی تلقی کنیم، اما پیامدهای مثبتی نیز برای اقتصادهایی مثل ایران دارد که میتواند در بلندمدت منجربه نتایج مطلوبی برای افزایش تولید ناخالص ملی آنها شود. بر این اساس وقتی ارزش پول ملی در یک کشور تنزل پیدا میکند، کالاهای خارجی با قیمت بهمراتب بالاتری از گذشته در بین گزینههای مصرفکنندگان برای انتخاب قرار میگیرند و درنتیجه اگر تا پیش از این مشتری صرفا به مقایسه کیفیت دو کالای مشابه خارجی و ایرانی برای انتخاب یکی از آنها میپرداخت، امروز علاوهبر کیفیت، مزیتهای قیمتی کالای تولید داخل نیز در انتخاب او مؤثرند. این مزیت بهتدریج منجربه تغییر الگوی مصرفکننده ایرانی بهنفع تولیدات داخلی خواهد شد؛ مسالهای که امروز در اقتصاد ایران بهوقوع پیوسته و منجربه خارج شدن بسیاری از کالاهایی که مشابه داخلی دارند از سبد مصرفی ایرانیان شده است.
3- خروج بسیاری از برندهای خارجی بهواسطه تنگترشدن حلقه تحریمهای اقتصادی: یکی دیگر از فرصتهایی که تنگتر شدن حلقه تحریمها در سالهای گذشته برای اقتصاد ایران بهوجود آورد، خروج برخی از برندهای خارجی از بازار ایران بود که سهم قابلتوجهی از بازار داخلی را بهخود اختصاص میدادند. خروج این برندها چنان فضا را برای حضور تولیدکنندگان داخلی مساعد کرده که در برخی از بخشها رشد چشمگیری در افزایش تولیدات محصولات ایرانی بهدلیل همین خلأ بهوجودآمده در بازار پدید آمده است.
4- شکست خوردن گفتمان مذاکره: یکی دیگر از فرصتها شکست ایده وابستگی به خارج بهجای تکیه بر توان داخلی است که نگاه مسئولان و سیاستگذاران اقتصادی را به قدرت اقتصادی داخلی بیش از گذشته متوجه ساخته و به این توصیه مقام معظم رهبری رسیدهاند که تنها راه نجات اقتصاد ایران توجه به ظرفیتهای اقتصادی داخلی است.
5- افزایش روحیه مقاومت در ملت ایران: بعد از مشاهده خصومت آشکار آمریکاییها و اروپاییها چه بهواسطه تحریمها و چه بهواسطه ترور اندیشمندان و رهبران نظامی کشور و اعتراف به آن، روحیه مقاومت در مردم افزایش یافته است.
6- وحدت و همگرایی: فرصت دیگر وحدت ایجادشده بین مسئولان و ملت بهواسطه کنترل ویروس کرونا و آشکارشدن ماهیت توخالی و پوشالی این کشورهای بهظاهر مرفه غربی در این بازه زمانی سبب شده نگاه مصرفکننده داخلی به تولیدات اقتصادی کشور نگاه تحقیرآمیز نبوده و آن را باور کند.
7- وجود ظرفیتهای خالی تولید در کشور: در حوزه تولید ظرفیتهای خالی فراوانی وجود دارد که دسترسی به بازارهای مصرفی بسیار گسترده چه در داخل و چه در کشورهای همسایه انگیزه مناسبی را برای تولیدکننده مهیا میسازد.باتوجه به برخی از زمینههای اشارهشده در بالا شاید بتوان گفت یکی از مهمترین الزامات تحقق جهش تولید و افزایش محسوس در امر تولید، ایجاد هماهنگی و همدلی تمامی مسئولان اعماز دولت و مجلس و قوه قضائیه با مردم است. دولت با ایجاد تسهیلات لازم و حمایتهای صورتگرفته از تولیدکننده داخلی و توسعه بسترهای لازم، مجلس با بهروزرسانی قوانین مالیاتی، بیمهای، گمرکی و تصویب قوانین کارآمد و مفید و قوه قضائیه با برخورد قاطع و سریع و شفاف با قاچاق کالا و مفاسد مالی از یکسو و توده مردم با اولویت قراردادن محصولات ایرانی در سبد مصرفیشان و توجهبه مبانی اصلی اسلام در آموزههای اقتصادی میتوانند نوید جهش قابلملاحظهای را برای تولید کشور در سال پیشرو داشته باشند.