به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، امروز، روز جهانی ارتباطات است؛ روزی که در کشور ما هم به‌عنوان روز ملی ارتباطات و روابط‌عمومی نامگذاری شده است. فعالان عرصه اطلاع‌رسانی که در دایره اهالی رسانه تعریف می‌شوند و نقش پل ارتباطی میان سازمان‌ها، رسانه‌ها و جامعه را برعهده دارند. همان‌هایی که اگر نباشند نه‌تنها هیچ‌کدام از دستاوردها به اطلاع عموم جامعه نمی‌رسد، بلکه انتقادهای مطرح‌شده به عملکرد سازمان‌های مختلف نیز به گوش مدیران بالادستی نخواهد رسید. در اصل اگر روابط‌عمومی را از هر سازمانی حذف کنیم، می‌توان گفت آن سازمان نه‌تنها زبان، بلکه چشم و گوشش را نیز از دست می‌دهد و طبیعتا فعالیت‌هایش ابتر خواهد ماند. علمی که اولین‌بار در سال 1330 به جغرافیای ایران رسیده و شرکت نفت به‌عنوان اولین سازمان ایرانی صاحب روابط‌عمومی شد و حالا تقریبا تمام سازمان‌ها و ارگان‌های دولتی، نیمه‌دولتی و خصوصی دارای روابط‌عمومی‌های خاص خودشان هستند. البته تدریس علم مربوط به این حوزه 16 سال بعد از ورود آن به ایران اتفاق افتاد و با همکاری موسسه مطبوعاتی کیهان، دانشگاه تهران و وزارت اطلاعات و جهانگردی آن زمان، مقدمات تاسیس مرکز آموزش عالی روابط‌عمومی با نام موسسه عالی مطبوعات فراهم شد؛ موسسه‌ای که از زمان فعالیتش تا سال 58، نزدیک به هزار و 120 فارغ‌التحصیل علم روابط‌عمومی داشت. رشته روابط‌عمومی در سال 1368 با تلاش‌های اساتیدی چون کاظم معتمدنژاد و حمید نطقی در دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی راه‌اندازی شد. روابط‌عمومی‌‌ها اگرچه در سال ‌های گذشته در سیستم اداری و تشکیلاتی نهادهای گوناگون جایگاه روشنی یافته‌اند اما هنوزهم با چالش‌های مختلفی دست به گریبانند. نوع نگاه مدیران به این حوزه، تعاریف‌ متفاوت، مشکلات و مسائل مالی درکنار پیشرفت‌های علمی حوزه ارتباطات به‌ویژه در بستر مجازی را می‌توان ازجمله این چالش‌ها دانست. روز ملی روابط‌عمومی بهانه‌ای شد تا ضمن تقدیر و تشکر از همکاری مدیران روابط‌عمومی دانشگاه‌ها با رسانه‌ها به‌سراغ کسانی برویم که اگرچه همیشه با مطبوعات و خبرگزاری‌ها ارتباط تنگاتنگی دارند اما کمتر فرصتی برای بیان مشکلات و چالش‌های خود پیدا می‌کنند.

روابط‌عمومی به‌مثابه مشاوری امین در سازمان

امیررضا اصنافی، مدیر روابط‌عمومی دانشگاه شهید بهشتی

متاسفانه به روابط‌عمومی‌ها آن‌طور که باید ارج داده نشده و آنها تنها به عنوان یک واحدی که حتما باید از سازمانش تمجید کنند، تعریف شده‌اند؛ درحالی که روابط‌عمومی وظایف بسیار فراتری دارد و باید همانند یک رسانه در سازمان‌ها عمل کند که چالش‌های آن سازمان را به اطلاع مدیران بالادستی رسانده و در اصل مانند یک مشاور عمل کند. در حقیقت بیش از اینکه روابط‌عمومی به عنوان یک واحد اطلاع‌رسانی در سازمان حضور داشته باشد باید به عنوان یک مشاور امین در کنار مدیران حضور داشته باشد و وظیفه آن فراتر از فعالیت‌های اجرایی است. روابط عمومی مشاور امین در انتقال اخبار و اطلاعات و کمک کردن به سازمان‌ها محسوب می‌شود و البته باید ایده‌های خلاقانه داشته باشد، نه اینکه صرفا فعالیت‌های اجرایی را دنبال کند، بلکه حتما باید نقش مشاوره‌ای و ایده‌پردازی را هم در سازمان‌های مختلف داشته باشد. با این حال نباید فراموش کرد که هر علمی با چالش‌های خاص به خودش همراه است، به‌خصوص علوم وارداتی. چراکه قبل از اینکه نیاز به آن علم احساس شود آن عمل وارد شده و طبیعتا به‌روزرسانی آن دشوار است؛ اما آنچه قابل قبول است اینکه امروزه علمی تحت عنوان ارتباطات وارد شده و حالا باید ببینیم که چگونه می‌توانیم از آن استفاده کرده و بر اساس آن نیازهای جامعه را شناخته و تبیین کرده و اطلاعات لازم را در اختیار جامعه بگذاریم. اینکه علم روابط‌عمومی ناقص و یا کامل باشد مساله متفاوتی است و ما امروز باید کمک کنیم تا آن را فربه کنیم. البته منظور از فربه این نیست که آن را گسترده کنیم تا جایی که حتی نتوانیم با آن کار کنیم، بلکه باید اقدامات لازم در راستای تکامل آن را انجام داده و باید به تقویت سواد رسانه، شناخت نیازهای اطلاعاتی جامعه، مخاطب‌شناسی، افکار سنجی و... بپردازیم. نباید انتظار داشته باشیم که کسی بیاید و این علم را برایمان کامل کند، بلکه باید با فلسفه‌پردازی و نظریه‌پردازی و مطالعات به تقویت این علم بپردازیم. همچنین امروزه روابط‌عمومی‌ها برخلاف گذشته مجاری بیشتری برای دسترسی به اطلاعات دارند و با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین اطلاعات آنها بهتر می‌توانند نسبت به آگاه کردن عموم جامعه و جامعه هدف خود اقدام کنند، به همین دلیل امروز دیگر حجت بر آنها تمام شده و نمی‌توانند بگویند که ابزاری در اختیار ندارند که بتوانند به وسیله آن به اطلاع‌رسانی بپردازند. در اصل امروزه می‌توان به روش‌های مختلف اعم از نوشتاری، صوتی و دیداری هر نوع اطلاعاتی که جامعه مخاطب نیاز دارد را آماده کرده و از سوی دیگر جلوی انتشار اخبار جعلی را بگیریم. البته یکی از وظایفی که روابط‌عمومی‌ها برعهده دارند این است که با توجه به حجم بالای اخبار دروغ و به‌رغم اینکه ابزارهای اطلاع‌رسانی توسعه پیدا کرده اما همچنان شاهد شکاف اطلاعات هستیم، نیازمند است تا روابط‌عمومی‌ها با بهره‌گیری از اطلاعات موثق و معتبر باعث شوند جلوی این مساله بایستند. قطعا رسالت روابط‌عمومی‌ها امروزه سنگین‌تر شده و باید بتوانند با دقت بیشتر از ابزارهای نوین برای انتقال اطلاعات استفاده کنند.

تاثیر روابط عمومی‌ها در تصمیم‌گیری مسئولان

کامران رحیمی، مدیر روابط‌عمومی دانشگاه فرهنگیان

هفدهم ماه می هر سال مصادف با 27 اردیبهشت‌ماه که روز جهانی ارتباطات و روابط‌عمومی نامگذاری شده بهانه‌ای است تا متخصصان، دغدغه‌مندان و تلاشگران این حوزه اهمیت اطلاع‌رسانی و ارتباطات را برای مدیران و مخاطبان سازمان‌ها و دستگاه‌ها گوشزد کنند و همچنین فرصتی برای پرداختن به فعالیت‌های متنوع و خطیر روابط‌عمومی است. به جرات می‌توان گفت درواقع روابط‌عمومی هم چشم و گوش یک سازمان است که نیازها و حساسیت‌های مخاطبان را به تصمیم‌گیران و مدیران ارشد انعکاس می‌دهد و هم زبان گویایی است تا فعالیت‌ها و عملکردهای آن دستگاه را برای مخاطبان به نمایش بگذارد. علاوه‌بر اینها، روابط عمومی این قابلیت را دارد تا بازخوردهای مثبت و منفی فعالیت‌های همه ارکان یک سازمان را از طرف مخاطبان به مدیران و تصمیم‌گیران آن سازمان انعکاس دهد. برخی منتقدان کارکرد روابط‌عمومی را صرفا گزارش و انتشار عملکردها و ارائه گزارش کار و بیان فعالیت‌های مجموعه مدیران یک سازمان می‌دانند. به عبارت دیگر روابط‌عمومی را فرآیند تبلیغاتی یک سویه که تنها به سود سازمان خود فکر می‌کند، می‌دانند در حالی که در روابط‌عمومی یک فرآیند تعاملی دوطرفه بین سازمان و مخاطبان به صورت دایمی در جریان است. تبلیغات می‌خواهد در کوتاه‌مدت به نتیجه دلخواه برسد حال آن که روابط‌عمومی روی هدف بلند مدت برنامه‌ریزی می‌کند. ازجمله چالش‌های روابط عمومی در دستگاه‌ها وجود این تلقی در بین مدیران از روابط‌عمومی است که آن را رکنی صرفا برای تهیه تصاویر و نوشتن گزارش و خبر و انعکاس آن در پرتال سازمان‌ها می‌دانند. در صورتی که روابط عمومی علاوه‌بر اینکه به رساترین شیوه باید با سرعت و دقت و صداقت اخبار و اطلاعات مورد نیاز مخاطبان را به آگاهی آنان برساند بلکه با درک افکار عمومی مخاطبان زمینه‌ای را فراهم سازد تا بر اساس آن زمینه به مجموعه تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران دستگاه کمک کند، بهترین تصمیم‌ها و عملکردها برای هر مجموعه‌ای رقم بخورد.در سالیان اخیر که گستردگی و نفوذ فضای مجازی شدت گرفت به‌نظر می‌رسید که فضای مجازی مرجعیت رسانه‌های سنتی و همچنین روابط‌عمومی‌های دستگاه‌های مختلف را در سرعت اطلاع‌رسانی کمرنگ کرده است، گرچه در این بخش یعنی سرعت اطلاع‌رسانی توانست گوی سبقت را از رسانه‌های رسمی و روابط‌عمومی‌ها برباید، ولی فضای مجازی به علت این که مطالب پراکنده، شایعات و حتی اکاذیب در آن به وفور مشاهده می‌شود نتوانسته است خود مرجعیت تام و تمامی را به‌دست آورد. به همین خاطر است هر گاه مطالبی در فضای مجازی داغ می‌شود افکار عمومی چشم و گوش به روابط‌عمومی می‌سپارد که با اطلاعیه و اعلامیه رسمی صدق و کذب آن مطلب را تعیین کند.

روابط‌عمومی‌ها می‌توانند آبروی سازمان‌ها در تصمیمات حیاتی باشند

ندا شفیعی، مدیر روابط‌عمومی دانشگاه شهید چمران اهواز

دشواری‌های زیستن در روزگاری که هر فرد، جامعه‌ای متمایز است، فضیلت بوده و این فضیلت به واسطه هم‌جهانی با جهان‌ها و جهان‌های متکثر، ستایش‌برانگیز است. «روابط‌عمومی» متولد این هم‌جهانی‌ است و زیستن در چنین دشواری‌های پیدا و پنهان، جز «ایثار» هیچ نام دیگری نمی‌تواند داشته باشد. خطرات و مخاطرات روابط‌عمومی‌ها، می‌تواند محک آمایش و آرایش هر مجموعه‌ای محسوب شود و بی‌هیچ تشکیک و تردیدی، معیار دانش‌پذیری و توان‌طلبی مدیران معرفی شود. روزگار ما نه روزگار چهاردیواری‌های مکتوم که روزگار آینه‌گی‌هاست. روزگاری که مخاطبان با جادوی شبکه‌های ارتباطی، نه ساعات که ثانیه‌های هر سازمانی را مطالعه می‌کنند، ضرورت حضور فرهیختگان و فرزانگان در تولیت‌های روابط‌عمومی، دوچندان از پیش، گره‌گشاست و می‌تواند به اعتبار و آبرومندی ساختارهای اداری در تقاطع تصمیمات حیاتی منتهی شود. در چنین موقعیتی است که به قطع و یقین می‌توان گفت که سامانِ سیستمی برقرار خواهد ماند که سیره و سلوکش، پذیرش مسئولیت شهروندی و جامعه‌اندیشی است. سازمان‌‌های به سامان رسیده؛ با عبور از منش ریاست‌های دورادور و روش دسترسی‌های دشوار، چنان به سامانه‌های هوشمند و مراقبت‌های دیجیتال تجهیز شده‌اند که تمایز طبقات شغلی و افراد به دشواری ممکن خواهد شد و شیب همه جوش‌ها و جهش‌ها به مقصد غایی اهداف سازمان است و بس. دشوار است به روزگار ناگوار محرومیت‌ها و مظلومیت‌های مردمی که پیوسته به زهر دشمنی‌ها و شرنگ جهالت‌ها در رنج بوده‌اند، چشم و گوش و گلوی صادقی باشی که هم انتفاع مردم را در خاطر داشته باشد و هم سربلندی سیستمی که بدان تعلق دارد. این دشواری اما به دستِ دوستی و عصای دانش اصحاب روابط‌عمومی، علاج‌آفرین بوده است و به بهای خستگی‌های جسم و جان و صبوری‌های شرافتمندانه‌، منشأ خیر تلقی شده است. کرونا، این نقش را چنان‌که باید از فراموشی، فرایادها آورد. پویشِ «درخانه بمانیم» ناکام باقی می‌ماند اگر تیر اینفوگرافیک‌ها و موشن‌گرافی‌ها به‌هدف نمی‌نشست. استخراجِ آمار و انتشار ضرورت‌های مراقبتی، جز در چرخه‌‌ توانش‌های الکترونیک و فرآیند‌های تولید خلاق میسر نمی‌شود که زادگاه چنین بایدهایی، تشکیلات ارتباطاتی ساختارها و سامانه‌های روابط‌عمومی است که بی‌هیچ دریغی در بحران بلاخیز این بیماری، پویایی غیرقابل‌وصفی از خود به نمایش گذاشتند، چندان‌که سربلندی در برنامه‌ بهبود سلامت و ارتقای خودمراقبتی‌ها، بی‌در نظر گرفتن نقش روابط‌عمومی‌ها میسر نمی‌شد. آیا می‌توان نام این‌گونه زیستن و این‌گونه نگریستن را شغل، کار یا وظیفه نهاد؟ روابط‌عمومی بیش از میز و دفتر و مقام و منصب، دلالتی است بر دیگردوستی اهالی‌اش و کسوتی است که به هیچ‌وقت و به هیچ‌دلیل از تن گشوده نمی‌شود و چشمی است که به ثانیه‌ثانیه‌ روز و شب به تماشا گشوده است تا سنگی از راهی برداشته شود و فرازی به نشیب مبدل شود. این دلالت البته جز به زلال‌اندیشی و شفاف‌گویی و مطالبه‌ورزی تحصیل نمی‌شود و ترویج نخواهد یافت. روز روابط‌عمومی بهنگام ‌فرصتی است که قدردان قلب‌هایی باشیم که آگاهی‌بخش و آرامش‌آفرینند و بی‌هیچ سایه‌ای، سایه‌سار سازمانند.

اثرگذاری روابط‌عمومی دانشگاه‌ها در رشد جامعه و ارتقای سطح فرهنگ عمومی

اصغر عالمیان، مدیرکل روابط‌عمومی دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهان

سخن گفتن از روابط‌عمومی و اهمیت جایگاه آن چندان ساده نیست، به جرات می‌توان گفت روابط‌عمومی راهبردی‌ترین یا حداقل یکی از راهبردی‌ترین بخش‌های هرسازمان است. دراصل روابط‌عمومی مجموعه‌ای در هر سازمان است که با نگاه به آینده و توجه به افق‌های پیش‌روی سازمان خود در «امروز» و هم‌اکنون اقدام و عمل می‌کند. واژه عمومی در ترکیب روابط‌عمومی ترجمه Public است، به‌عبارت دیگر عمومی در ترکیب روابط‌عمومی به معنی General یا کلی نیست بلکه عمومی در اینجا به مفهوم اهداف جامعه و توجه به منافع و مصالح عام تلقی می‌شود. این تعبیر که روابط‌عمومی را پل میان سازمان و جامعه دانسته‌اند، برداشت دقیقی است؛ اما چقدر به اهمیت و جایگاه واقعی روابط‌عمومی در ارتباط دوطرفه با جامعه توجه شده است. درواقع روابط‌عمومی پلی دوطرفه میان سازمان و جامعه تلقی می‌شود و باید روابط‌عمومی در ارتباطات خود با جامعه مصالح سازمان خود و مصالح و منافع جامعه را توامان مدنظر قرار دهد. روابط‌عمومی در بستر ارتباطات سازمان با جامعه، ارتباط جامعه با سازمان متبوع خود را تسهیل می‌کند غالبا روابط‌عمومی‌ها در بخش ارتباط یک‌سویه با جامعه آن هم به شکلی ناقص، محدود شده‌اند و به‌طور عمده برخلاف رسالت‌های اصلی، به مرکز تولید خبر و گزارش تبدیل شده و هنوز به‌معنای واقعی نتوانسته‌اند ارتباط جامعه را با سازمان متبوع خود تسهیل کنند. هر سازمان، در یک محیط اجتماعی پدید آمده است و بدون‌تردید با تاثیرپذیری مستقیم و غیرمستقیم از آن محیط، به حیات خود ادامه می‌دهد و به‌هیچ‌روی نمی‌تواند از جامعه پیرامونی خود متاثر نبا‌شد. بنابراین آرمان‌ها و هدف‌های جامعه بر هدف‌گذاری‌ها و روش‌های انتخابی سازمان تاثیر بسزایی دارند. در این میان نقش روابط‌عمومی‌ها در شناسایی و تحلیل نیازهای دقیق جامعه و معرفی بهنگام این نیازها به سازمان متبوع خود، نقشی محوری و اساسی است، بنابراین باید روابط‌عمومی با زبان روز جامعه و نیازهای اساسی آن آشنا باشد، در غیراین‌صورت نخواهد توانست نقش ویژه خود را در تعالی و شکوفایی سازمان ایفا کند. روابط‌عمومی دانشگاه نیز از این قاعده مستثنی نیست. دانشگاه به‌عنوان عالی‌ترین سازمان در هر جامعه و کشور، پرچمدار آموزش نیروی متخصص موردنیاز، پژوهش‌های راهبردی، تولید علم، فرهنگ و تولید فناوری و در یک کلمه تحقق پیشرفت و سعادت یک جامعه محسوب می‌شود. دراین مسیر از روابط‌عمومی دانشگاه انتظار می‌رود به‌عنوان یک دیده‌بان تیزبین، نیازهای واقعی جامعه را در این عرصه بشناسد و با ارتباط دوطرفه با جامعه، بستر انتقال صحیح مسائل، مشکلات و نیازهای جامعه را به دانشگاه فراهم کند و از سوی دیگر ظرفیت‌ها و توانمندی‌های دانشگاه را به بخش‌های مختلف جامعه معرفی کند. اگر روابط‌عمومی دانشگاه نیازهای واقعی جامعه و مردم را مطابق با مصالح و منافع عمومی نشناسد، آیا می‌تواند دراین جریان ارزشمند فرهنگی، علمی و فناوری جایگاه خود را ترسیم کند؟ از سوی دیگر گفته‌اند روابط‌عمومی نقش مشاور امین مدیر سازمان را نیز برعهده دارد. به‌روز بودن روابط‌عمومی و تسهیل ارتباطات دوسویه سازمان با جامعه و بالعکس در پیشبرد این نقش ویژه روابط‌عمومی بسیار موثر است و روابط‌عمومی‌ها با مشورت‌های دقیق و بهنگام خود می‌توانند مدیر را در تعالی سازمانی یاری کنند. از سوی دیگر روابط‌عمومی دانشگاه باید با طراحی‌ و برنامه‌ریزی دقیق درانتقال دستاوردهای علمی و اندیشه‌های نخبگان اعم از اساتید و دانشجویان به جامعه، نقش ویژه ایفا کند، چراکه رشد جامعه و ارتقای سطح فرهنگ عمومی منوط به نشر اندیشه‌های صحیح و تفکرات بالنده در سطح جامعه است و روابط‌عمومی دانشگاه این وظیفه و رسالت خطیر را بیش از سایر بخش‌های جامعه می‌تواند ایفا کند. لذا ارتباط مستمر با اساتید مبرز و دانشجویان نخبه از سوی روابط‌عمومی دانشگاه‌ها گرفتن اندیشه‌های آنان در قالب نشر مستمر در جامعه به تربیت جامعه می‌انجامد و می‌تواند فرهنگ عمومی جامعه را بهبود بخشد. همه ما می‌دانیم که رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیام ارزشمندشان در دوره جدید مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی بر توجه ویژه به توسعه فعالیت‌های دانش‌بنیان تاکید فرمودند. دراین میان نقش روابط‌عمومی دانشگاه در شناسایی دانشجویان نخبه و جذب دانشجویان برتر به دانشگاه آزاد اسلامی با هدف تسریع در تولید علم و تبدیل آن به فناوری و نهایتا توسعه دانش‌بنیان یک نقش ویژه و اساسی است. اما همه این اهداف و رسالت‌ها در پیش‌روی دانشگاه، منوط به توسعه لجستیک و افزایش ظرفیت‌های روابط‌عمومی در دانشگاه است؛ امکانات ناکافی، کمبود نیروی انسانی متخصص، محدودیت منابع و اختیارات و نگاه غیرراهبردی مدیران به روابط‌عمومی و تنزل آن به دفتر تولید خبر و اطلاعیه، مهم‌ترین چالش‌های پیش‌روی روابط‌عمومی‌ها در دانشگاه آزاد اسلامی است و چنانچه دانشگاه آزاد اسلامی به اهمیت و تعالی جایگاه ماهوی روابط‌عمومی، نگاهی دوباره بیندازد قطعا این بخش راهبردی و استراتژیک می‌تواند در جهش دانشگاه آزاد اسلامی به‌سوی اهداف از پیش تعیین‌شده خود نقشی کلیدی داشته باشد.

روابط‌عمومی‌ها پل ارتباطی میان دانشگاه و جامعه

سیداحمدرضا خضری، مدیرکل حوزه ریاست و روابط‌عمومی دانشگاه تهران

نوع نگاهی که در یک مجموعه به روابط‌عمومی و جایگاه آن وجود دارد بسیار مهم است؛ چراکه برخی سازمان‌ها به‌دلیل شناخت خوب و نقش روابط‌عمومی در جامعه این عرصه را برای آنها فراهم کرده‌اند که روابط‌عمومی‌ها بتوانند به وظایف خود به‌طور شایسته عمل کنند و طبیعتا بسته به‌نوع نگاه سازمان‌ها، روابط‌عمومی‌ها می‌توانند در جایگاه خود تاثیرگذار باشند. ازسوی دیگر دانشگاه‌ها یکی از مهم‌ترین سازمان‌هایی هستند که ارتباطات وسیعی با جامعه دارند به همین دلیل روابط‌عمومی‌ها می‌توانند با ارتباط عمیق با جامعه نقش دانشگاه‌ها را جدی‌تر نشان دهند. بالاخص در شرایط فعلی که ما از دانشگاه‌های نسل سوم عبور کرده و در حال ایجاد دانشگاه‌های نسل چهارم هستیم، دانشگاه‌هایی که جامعه‌محور هستند و قرار است این دانشگاه‌ها فعالیت‌های بیشتری در عرصه اجتماع داشته و طبعا تاثیرگذاری بیشتری را نیز در جامعه خواهند داشت و طبیعی است که روابط‌عمومی دانشگاه‌ها می‌توانند پل ارتباطی میان دانشگاه و جامعه را به‌درستی برقرار کنند و از یک‌سو نقش و تاثیر دانشگاه بر جامعه را برای خود جامعه تبیین کرده و از طرف دیگر جامعه را نسبت به نقش مهم دانشگاه آگاه کرده و در جهت تسهیل و تعمیق این ارتباط تاثیرگذار باشند. معتقدم روابط‌عمومی می‌تواند چشم بینا، زبان گویا و گوش شنوای یک سازمان به‌منظور تمام تشکیلات سازمان‌ها باشد و با توجه به همین نقش روابط‌عمومی‌ها در دانشگاه به‌عنوان مجموعه‌ای که برای جامعه فعالیت می‌کند و محصولاتش را نیز مستقیما به جامعه عرضه می‌کند، می‌تواند اثرگذاری زیادی داشته باشد. صدها و حتی هزاران سال از حوزه عملکرد روابط‌عمومی می‌گذرد و این عرصه پیشینه هزاران‌ساله دارد، البته قطعا روابط‌عمومی به‌معنای رسمی آن بعد از انقلاب فرانسه ایجادشده یا در کشور ما شاید عمر چنددهه‌ای داشته باشد، اما از همان ابتدای شکل‌گیری حوزه عملکردی روابط‌عمومی‌ها، این حوزه با چالش‌های جدی همراه بوده که یکی از اصلی‌ترین آنها چالش سازمانی بین مدیران سازمان و مدیران روابط‌عمومی است؛ چراکه نگاه سازمان به این حوزه نگاه اصولی، درست و اخلاقی نیست و نگاه‌شان آن است که روابط‌عمومی‌ها یک مجموعه مجیزگو و جاده‌صاف‌کن برای سازمان‌ها باشند و قطعا در این شرایط روابط‌عمومی‌ها بزرگ‌ترین چالش‌ها را فراروی خودشان دارند، اما اگر مدیران یک سازمان جایگاه درست روابط‌عمومی را بدانند مسلما در فعالیت روابط‌عمومی‌ها شاهد تسهیل‌گری امور خواهیم بود. چالش دیگر این است که روابط‌عمومی‌ها به‌دلیل مشکلات ساختاری و اینکه هنوز جایگاه درستی در ساختار سازمان‌ها ندارند، مجبور به محافظه‌کاری خواهند شد، درحالی که روابط‌عمومی باید از هرگونه محافظه‌کاری پرهیز کند تا بتواند به وظایف خود به‌درستی عمل کند. مساله دیگر نیز مشکلات مالی است که این مهم همیشه بدنه مدیریتی به‌ویژه حوزه مربوط به روابط‌عمومی را درگیر می‌کند، درحالی که این حوزه برای فعالیت نیازمند تامین جدی منابع مالی است و هرچند فعالیت‌هایش جزء فعالیت‌های نرم محسوب می‌شود، اما نیازمند سخت‌افزارهای کاربردی است و زمانی که سازمان‌ها با کمبود بودجه روبه‌رو می‌شوند، بخشی از این مشکلات متوجه روابط‌عمومی‌ها می‌شود. حرفه‌ای و متخصص نبودن مدیران و دست‌اندرکاران روابط‌عمومی‌ها نیز یکی دیگر از چالش‌ها است؛ چراکه اگر آنها علم این حوزه را نداشته و به‌صورت تخصصی فعالیت نکنند، طبیعتا مشکلات دیگری ایجاد خواهد شد و امروزه بسیاری از سازمان‌ها به‌دلیل رویکردی که به عرصه روابط‌عمومی دارند، اصلا افراد متخصص را در این حوزه به‌کار نمی‌گیرند و صرفا به‌دلیل پرکردن جایگاه مدیریتی، امکان دارد فردی غیرحرفه‌ای را در مسند مدیر روابط‌عمومی قرار دهند. مشکل دیگر روحیه انفعالی و خنثی ازسوی برخی مدیران روابط‌عمومی‌ها است، درحالی که این مهم باعث می‌شود اجازه فعالیت از واحدهای روابط‌عمومی سلب شود. ازطرف دیگر متاسفانه در دستگاه‌هایی که مدیران، روابط‌عمومی‌ها را مجبور به مجیزگویی خود می‌کنند، شاهد خواهیم بود که از منظر بیرونی به روابط‌عمومی صرفا به‌عنوان یک جاده‌صاف‌کن برای مدیران نگاه می‌شود و به همین دلیل نگرش منفی نسبت به آنها ایجاد خواهد شد. البته برخی خلأهای قانونی هم از دیگر چالش‌های مربوط به این حوزه به‌شمار می‌رود. البته پیشرفت تکنولوژی و فناوری در عرصه فعالیت روابط‌عمومی‌ها اثرگذار بوده و امروزه فضای مجازی فرصت ویژه‌ای را دراختیار آنها قرار داده تا بتوانند بهترین استفاده را از آن ببرند، به‌طور مثال در همین شرایط کرونا، فضای مجازی فرصت بسیار خوبی را درجهت آگاهی‌بخشی‌ درست به جامعه و رفع بسیاری از نگرانی‌ها دراختیارمان قرار داده است و قطعا زمانی که چنین شرایطی ایجاد می‌شود، می‌طلبد مسئولان روابط‌عمومی با فناوری‌های جدید آشنا شوند و حداکثر بهره‌برداری را از آنها انجام دهند و دیگر نمی‌توان گفت صرفا باید از ابزارهای گذشته استفاده کنیم.

روابط‌عمومی‌های دانشگاه آزاد اسلامی شبکه تعاملی ایجاد کنند

حجت‌الله مرادخانی، مدیر روابط‌عمومی واحد ویژه هنرهای اسلامی-ایرانی فرشچیان

با توسعه ابزارهای هوشمند ارتباطی و گستردگی روزافزون شبکه‌های اجتماعی، تعاملات فردی و جمعی وارد دوران تازه‌ای شده است. دسترسی سریع به امکان‌های ارتباطی و سهولت نسبی تولید محتواهای سمعی و بصری، شرایطی را مهیا ساخته تا هر فرد در جایگاه یک کنشگر به موضع‌گیری نسبت به رویدادها، وقایع و حوادث مختلف بپردازد. بر همین اساس است که شاید رسانه‌های جمعی دیگر آن استیلا و تحکم سابق را بر افکار عمومی دنیا نداشته باشند. در این شرایط ضروری است سازمان‌ها و مجموعه‌های مختلف با نگاهی واقع‌بینانه به این شرایط ورود کنند و مختصاتی معین برای خود در فضای افکار عمومی در سطح خرد و کلان ترسیم کنند. مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین نهادها و مرجع‌های آموزش عالی در ایران، شبکه‌ای بزرگ از واحد‌های دانشگاهی و مراکز تحقیقاتی و ترویجی به وجود آورده که گستردگی آن، وسعت جغرافیایی ایران بزرگ را شامل می‌شود؛ وسعتی که به نظر می‌رسد ظرفیتی عظیم و بالقوه به وجود آورده و اگر با نگاهی روشن‌بینانه به امکانات ارتباطی عصر حاضر بدان نگریسته شود، فرصتی کم‌نظیر را دراختیار مدیران و سیاستگذاران آن قرار دهد، تا از رهگذر آن بتوانند در زمینه آموزش به‌عنوان یک چالش مهم در مسیر توسعه کشور، تاثیرگذاری سازنده‌ای داشته باشند. برای تحقق این مهم، یکی از مسئولیت‌های اصلی برعهده واحدهای روابط‌عمومی در سطوح مختلف ساختاری این دانشگاه است. مجموعه روابط‌عمومی‌های دانشگاه آزاد اسلامی در سطوح استانی، منطقه‌ای و ملی و بین‌المللی با استفاده از ظرفیت‌های شبکه‌های اجتماعی و زیرساخت‌های مجازی موجود، می‌توانند شبکه تعاملی و پویا میان خود ایجاد کنند. وجود این شبکه ارتباطی بر بستر هرکدام از اپلیکیشن‌های موجود، امکانی به وجود می‌آورد تا یک وحدت‌رویه فراگیر به وجود ‌آید. این انسجام شبکه روابط‌عمومی‌های دانشگاه آزاد اسلامی موجب خواهد شد تا از یک‌سو عملکرد واحدها و فعالیت و رویدادهایشان به‌خوبی دیده شوند و از سوی دیگر از ظرفیت‌های رسانه‌ای موجود این واحدها به‌گونه‌ای اثربخش استفاده شود. به‌عنوان مثال اغلب واحدها دارای پرتال‌ها، کانال و گروه‌های اطلاع‌رسانی هستند و اگر مبتنی‌بر شبکه ارتباطی روابط‌عمومی‌های دانشگاه آزاد اسلامی به‌طور یکپارچه عمل کنند، اثرگذاری بسیار وسیعی بر افکار عمومی و جامعه مخاطب خود خواهند داشت. اتخاذ چنین رویکردی در فعالیت واحدهای روابط‌عمومی دانشگاه آزاد اسلامی، منجر به تحکیم ارتباطات درون‌سازمانی و ایجاد یک حالت هم‌افزایی در روند انجام فعالیت‌ها، اطلاع‌رسانی و برجسته‌سازی جایگاه دانشگاه آزاد اسلامی در افکار عمومی جامعه خواهد شد. مقوله‌ای که اگر به‌طور عملیاتی بدان توجه شود و مورد اهتمام جدی مدیران این دانشگاه بزرگ قرار گیرد، از قابلیت‌های سازنده و ارزشمندی برای ارتقای جایگاه دانشگاه آزاد اسلامی در سطح کشور و حتی عرصه بین‌المللی برخوردار خواهد بود.

لزوم فعالیت روابط‌عمومی در تحقق مسئولیت‌پذیری اجتماعی دانشگاه‌ها

عادل سپهر، مدیر روابط‌عمومی دانشگاه فردوسی مشهد

روابط‌عمومی همان‌طور که از نامش بر می‌آید دریچه و پنجره هر سازمانی است و قطعا مهم خواهد بود که این پیشانی بلند باشد و هرچه این پیشانی بلندتر باشد بخت سازمان‌ها نیز در ارتباط با نهادها و مجموعه‌های بیرونی بلندتر خواهد بود و همچنین باید روابط‌عمومی‌ها چشم بینایی هم داشته باشند چراکه افراد مختلف از دریچه این نگاه وارد سازمان‌ها می‌شوند و هرچه چشم بیناتر باشد بسیار بهتر خواهد بود و افراد نیز پاسخ جواب‌هایشان را نسبت به سازمان‌ها از دریچه روابط‌عمومی‌ها می‌بینند. روابط‌عمومی‌ها باید قدرت اندیشه و خرد داشته باشند و هرچه خانواده یک سازمان دارای قدرت اندیشه و تعقل بالاتری باشد نتیجه فعالیت‌های سازمان نیز به بهترین شکل به جامعه منتقل خواهد شد. دانشگاه فردوسی مشهد نیز به عنوان بزرگ‌ترین قطب پهنه خاوری ایران از لحاظ علمی و سابقه تاریخی‌اش تلاش کرده تا در طول دوران مختلف با نگاه‌های متفاوت تلاش کرده تا این دانشگاه به بهترین شکل بتواند شعار 70ساله خودش را که همان «خرد باید و دانش و راستی» وارد جامعه شود و در طول یک سال گذشته نیز تلاش کردیم تا روابط‌عمومی به عنوان پیشانی دانشگاه بلندتر شود. روابط‌عمومی یعنی آنچه در سازمان‌ها رخ می‌دهد از دریچه این واحد به بیرون منعکس شود و برقراری ارتباط با جامعه نیز از دل روابط‌عمومی عبور خواهد کرد و قطعا این مهم با چالش‌هایی نیز همراه است که تقابل اندیشه‌ها گاهی باعث می‌شود تا این ارتباط به‌درستی شکل نگیرد و یا ارتباط نهادهای اجتماعی، دولتی و خصوصی با یکدیگر ضعیف است و همین مهم باعث می‌شود تا روابط‌عمومی بخش‌های مختلف نیز نتوانند با یکدیگر به‌خوبی ارتباط بگیرند هرچند هنر روابط‌عمومی‌ها این است که در چالش‌های موجود بتوانند ارتباط قوی را شکل دهند. همچنین شاید در بسیاری از سازمان‌ها نقش و جایگاه روابط‌عمومی آن‌طور که باید پررنگ دیده نمی‌شود هرچند روابط‌عمومی در تمام سازمان‌های بین‌المللی به عنوان مهم‌ترین بخش پیونددهنده جامعه با سازمان‌هاست اما شاید هنوز در ایران علی‌رغم گذشت چندین دهه از شکل‌گیری روابط‌عمومی‌ها اما هنوز این مساله آن‌طور که باید شکل نگرفته است. یکی از اهداف دانشگاه‌ها امروزه بعد مسئولیت‌پذیری اجتماعی است و قطعا در چنین شرایطی مهم‌ترین رکن اجرای این هدف باید به روابط‌عمومی‌ها واگذار شود و آنها هستند که می‌توانند تلاش‌های سازمان را به جامعه انتقال داده و پرسش‌های جامعه را نیز پاسخ دهند و باید در ایران نقش روابط‌عمومی‌ها در مسئولیت اجتماعی پررنگ‌تر شود. امروزه دنیای تکنولوژی بسیاری از موانع گذشته را رفع کرده و باعث شده تا اطلاعات صریح و سریع به مخاطبان منتقل شود و قطعا شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های تصویری باعث شده تا فضا برای انتقال اخبار به جامعه قوی شود. دانشگاه فردوسی نیز اولین تلویزیون و رادیوی اینترنتی دانشجویان را راه‌اندازی کرده و حضور در شبکه‌های اجتماعی را نیز به‌صورت جدی دنبال می‌کند؛ هرچند این شبکه‌ها شاید با چالش‌های زیادی نیز روبه‌رو شود اما قطعا باید پیام‌ها را از طریق این بستر به مخاطبان منتقل کنیم. قطعا هرچه روابط‌عمومی‌ها بتوانند هنر و ایده جدیدتری برای استفاده از فناوری امروز دنیا داشته باشند، رسالت‌شان را بهتر اجرا خواهند کرد. از سوی دیگر معتقدم آینده روابط‌عمومی‌ها در ایران بسیار روشن است؛ چراکه امروزه عمده سازمان‌ها بعد مسئولیت‌پذیری اجتماعی‌شان در حال تقویت شدن است و باید بازخورد رسالت سازمان‌ها در جامعه دیده شود و قطعا در تربیت شهروندان، مسئولان دانشگاه‌ها اعم از دانشگاه فردوسی مشهد مسئول هستند، بنابراین تصور می‌کنم پررنگ شدن این بعد در سازمان‌ها باعث خواهد شد تا روابط‌عمومی‌ها به عنوان دریچه سازمان‌ها بیش از پیش دیده شوند.

هیچ سازمانی بدون روابط‌عمومی نمی‌تواند با مخاطبان خود ارتباط بهینه بگیرد

محمد مطیعی، مدیرکل روابط‌عمومی دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران و واحد تهران‌مرکزی

بقا و حیات یک سازمان موفق و پویا منوط به داشتن روابط‌عمومی خلاق و کارآمد است. راهبری یک سازمان به سمت اهداف والا محقق نخواهد شد، مگر با داشتن حوزه‌های حمایتی درون‌سازمانی که از مهم‌ترین آنها، حوزه روابط‌عمومی است. روزانه بسیاری از سازمان‌ها با وجود داشتن شاخص‌های موثر در نیل به اهداف تعیین‌شده به افول می‌رسند، چراکه از قدرت و حمایت حوزه روابط‌عمومی بی‌بهره هستند. اهمیت دادن به اطلاع‌رسانی، مجهزبودن به اطلاعات چندجانبه مرتبط درون و برون‌سازمانی نقش بسیار سازنده در بقا و پیمودن پله‌های ارتقای یک سازمان دارد. درواقع از آنجایی که روابط‌عمومی نقش ارتباطی سازمان و جامعه را عهده‌دار است، سازمانی موفق‌تر است که روابط‌عمومی در آن، این نقش را به خوبی ایفا کند. درمقابل اهمیت بالای نقش روابط‌عمومی در یک سازمان، چالش‌هایی نیز می‌تواند این حوزه را تهدید کند. مهم‌ترین وظیفه روابط‌عمومی انعکاس عملکرد سازمان مربوطه است و بیشتر ارزیابی سازمان‌ها براساس عملکرد روابط‌عمومی آن سازمان شناسایی می‌شود. گاهی شاهد هستیم به دلیل نبود تفکر در طراحی تشکیلات و کمبود نیروی متخصص در این حوزه، مدیران روابط‌عمومی با بزرگ‌نمایی سازمان متبوع خود بی‌اعتمادی برای جامعه مخاطب ایجاد می‌کنند. معتقدم هیچ سازمانی نمی‌تواند با مخاطبان خود بدون بهره‌گیری از دانش و آگاهی و ابزارهای تخصصی روابط‌عمومی با جامعه ارتباط بهینه برقرار کند. از دیگر معضلات پیش‌رو در روابط‌عمومی‌ها، جایگاه ضعیف سازمانی این حوزه است. درواقع با توجه به اینکه فعالیت روزانه روابط‌عمومی با اضطراب همراه است و بعضا امتیاز خاصی در پست سازمانی برای این حوزه دیده نمی‌شود، فعالیت، خلاقیت و پویایی حوزه روابط‌عمومی با خطر بی‌انگیزه شدن همراه می‌شود و این مساله مشکلاتی را در کارآمدی یک سازمان به‌دنبال خواهد داشت. متاسفانه برخی روابط‌عمومی‌ها آن‌گونه که باید، از خردجمعی بهره‌مند نیستند، درصورتی که روابط‌عمومی باید با ایجاد راه‌های موثر در ارتباط با جامعه مخاطب، در شناسایی و ارتقای اهداف سازمانی، نقش راهبردی خود را به درستی ایفا کند؛ همچنین از دیگر چالش‌های روابط‌عمومی، غیرمهارتی بودن این حوزه است؛ چراکه بعضا این بخش به جای کارآمد بودن برای سازمان، صرفا با ابزار ستایشی در راستای مدیحه‌سرایی مسئولان سازمان فعالیت می‌کند؛ که این مهم فعالیتی کاملا غیرحرفه‌ای محسوب می‌شود.

آسیب‌شناسی عملکرد روابط‌عمومی‌ها در فضای دانشگاه‌ها

محمدحسن نصرتی، مدیر روابط‌عمومی دانشگاه تربیت مدرس

هفته روابط‌عمومی فرصتی است برای اینکه فعالان این عرصه کنار هم جمع شوند. تجربیات، چالش‌ها و مسائل را با یکدیگر به اشتراک بگذارند و زمینه خوبی برای همکاری‌ فراهم شود. در ابتدا فرصت را مغتنم شمرده و هفته روابط‌عمومی و ارتباطات را به همه تلاشگران این عرصه به‌خصوص همکاران دانشگاهی تبریک می‌گویم. روابط‌عمومی در دانشگاه‌ها اگرچه در ذات تفاوتی با دیگر روابط‌عمومی‌ها ندارد، اما به‌خاطر داشتن مخاطبان خاص، دارای ویژگی‌های خاصی است. دانشگاه به‌عنوان خاستگاه رشته‌های مختلف؛ به‌خصوص رشته های مرتبط با علوم اجتماعی، خود تولید کننده محتوای علمی برای سایر روابط‌عمومی‌های نهادها و سازمان‌هاست. همین تفاوت، انتظارات از روابط‌عمومی دانشگاه‌ها را بالا می‌برد، درحالی که روابط‌عمومی سایر دستگاه‌ها کمتر با این نوع چالش مواجهند. امروزه در دانشگاه‌ها شاهد حضور جوانان بااستعدادی هستیم که تشنه اطلاعات دقیق، روزآمد و سهل‌الوصول هستند. این درحالی است که روابط‌عمومی‌ها با کارکردهای سنتی قادر به برقراری ارتباط با خیل عظیم دانشجویان، دانش آموختگان و مخاطبان خاص خود نخواهند بود، بنابراین تغییر ساختار آن از سنتی به الکترونیک یک الزام و نیاز ساختاری برای این حوزه به‌شمار می‌رود که این تغییر باید بر بینش تحولی و طرح های استراتژیک دانشگاه‌ها استوار باشد. با پیشرفت ابزارهای ارتباطی، کار روابط‌‌عمومی‌ها نیز بسیار متفاوت شده است، چون هر فردی یک رسانه در دست دارد و از هر جایی که لازم باشد، اخبار خود را به‌دست می‌آورد و پیوسته در جریان همه اطلاعات قرار می‏‌گیرد. بر این اساس روابط‏‌‌عمومی نقش بسیار حساس و مهمی را برعهده دارد که برای اقناع مخاطبان خود، باید از نیروهای متخصص و مسلط به ابزارهای روزآمد استفاده کند. اگر چه ورود اشخاص تحصیلکرده و آشنا به امور ارتباطات زمینه را برای تحقق این تغییرات فراهم ساخته است، اما اعمال فیلترینگ برای برخی شبکه‌های اجتماعی که بخش مهمی از فعالیت دانشگاه‌ها (به‌ویژه جذب دانشجویان بین‌الملل) باید در بستر آن تعریف شود، به آن آسیب جدی وارد می کند. از طرفی علاقه شدید این مخاطبان به استفاده از گوشی‌های هوشمند و اپلیکیشن‌های مختلف از یک‌سو و متاسفانه وجود سیاست‌های دوگانه در استفاده از برخی از شبکه‌های اجتماعی از سوی دیگر موجب شده تا روابط‌عمومی‌ها نتوانند از ظرفیت‌های فضای مجازی به‌صورت حداکثری استفاده کنند. این دوگانگی باعث می شود مخاطبان دانشگاهی اخبار، اطلاعات و پاسخ پرسش‌های خود را از شبکه‌های غیرمستند دریافت کنند. امروزه دیگر نمی‌توان به افکارعمومی گفت که اخبار و پاسخ پرسش‌های خود را چگونه و از کجا دریافت کنند و این موضوع در حالی رقم می‌خورد که متاسفانه منابع غیررسمی بر انتشار اخبار و اطلاعات غلط پافشاری می‌کنند. در این میان روابط‌عمومی دانشگاه‌ها به‌عنوان منبع اصلی اخبار و اطلاعات می‌توانند با فعالیت مناسب خود به پرسش‌های آنان پاسخ دهند. بنابراین بهتر است این گره از سوی نهادهای حاکمیتی باز شود تا روابط‌عمومی‌ها هرچه زودتر از سردرگمی که در آن قرار گرفته‌اند خارج شوند. نیاز به آموزش و استفاده از دانش تخصصی علوم مختلف در حوزه روابط‌‌عمومی، یکی از اصلی‌ترین نیازهای امروز روابط‌عمومی دانشگاه‌ها به‌شمار می‌رود که ‌باید مورد توجه مدیران ارشد سازمان قرار گیرد. اگرچه ممکن است تجربه‌های شخصی و کاری برخی از کارشناسان حوزه روابط ‌عمومی در پیشبرد برخی از سیاست‌های دانشگاه‌ها کافی به‌نظر برسد، اما ارتباط تاثیرگذار روابط‌عمومی‌ها نیازمند داشتن مهارت‌های پیشرفته تحلیلی در زمینه شبکه‌های اجتماعی و سنجش افکارعمومی و ارزیابی محیط پیرامونی است. بنابراین جذب نیروهای متخصص از دانش‌آموختگان‌تراز بالا می‌تواند مشکلات روابط‌عمومی دانشگاه‌ها را به حداقل برساند. مدیران روابط‌عمومی نیز همواره باید در تلاش باشند تا با آگاهی از جدیدترین موضوعات روز و آگاهی از طرح‌های استراتژیک سازمان خود، نسبت به شناسایی و معرفی نیروهای متخصص و دارای انگیزه اقدام کرده و موجبات ارتقای جایگاه روابط‌عمومی‌های خود را فراهم کنند. علاوه‌بر این مدیران روابط‌عمومی دانشگاه‌ها باید خود را با تجهیزات و وسایل نوین و روش‌های جدید هماهنگ کنند و ظرفیت‌های خود را برای استفاده از این امکانات بالا ببرند تا مطابق با انتظارها، مسئولیت‌های خود را به انجام برسانند. در عین حال اهمیت ابزار و رسانه نباید ما را از وظایف و کارکردهای ذاتی روابط‌عمومی غافل کند. اطلاع‌رسانی، تبلیغ و ترویج، معرفی مناسب دانشگاه، مسئولیت دانشگاه‌ها در برون رفت از بحران‌ها و مشکلات اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و... ازجمله وظایف ذاتی روابط‌عمومی‌ها هستند که اگرچه با توسعه فناوری‌ها، نقش‌های جدیدی پیدا می‌کنند اما ماهیت خود را حفظ می‌ کنند. از طرفی امکانات بالقوه‌ای در حال حاضر در دانشگاه‌ها وجود دارد که مربوط به دوران گذار است. عدم به‌کارگیری از تکنولوژی‌های در اختیار روابط‌عمومی‌ها موجب خواهد شد تا دانشگاه‌ها در مواجهه با مخاطبان با استعدادی که دستیابی به اطلاعات را حق مسلم خود می‌دانند، دچار سردرگمی شوند. در این میان برخی از کارکنان روابط عمومی‌ها در برابر این تحولات از خود مقاومت نشان می‌دهند که این بر مشکلات جاری می‌افزاید. این مورد نیز یکی از چالش‌های مهم روابط عمومی‌هاست. نقش رسانه‌ها در افزایش کارایی روابط‌عمومی نیز بسیار حائز اهمیت است. اگرچه روابط عمومی الکترونیکی دانشگاه‌ها را به سمت راه‌اندازی شبکه‌های اجتماعی و تلویزیون‌های اینترنتی سوق داده است، اما هنوز هم معتقدم برای ارتباط با مخاطبان عام؛ افزایش کارایی روابط‌عمومی دانشگاه‌ها تا حد زیادی به نوع ارتباط دانشگاه‌ها با رسانه‌های گروهی مانند رادیو، تلویزیون و خبرگزاری‌های نوشتاری وابسته است. درج صحیح و به‌موقع اخبار و گزارش‌های دانشگاه در این رسانه‌ها، علاوه‌بر برقراری ارتباطات گسترده، موجب اقناع مخاطبان دانشگاهی می‌شود.

روابط‌عمومی‌ها تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله دارند

احمد بنی‌احمدی، مدیر روابط‌عمومی دانشگاه خواجه نصیرالدین‌طوسی

شکی نیست که روابط عمومی‌ها در ایران ناقص متولد شده و همچنان ابتر هسنند لذا مناسب است با برگزاری نشست‌ها و سمینارهای علمی وضعیت روابط‌عمومی‌ها در کشور بررسی شود. با توجه به تاکیداتی که از سوی مسئولان عالی کشور به رشد علمی که پایه گسترش و پیشرفت کشور است، وجود دارد بالطبع ارتباط فی‌مابین دستگاه‌‌های گوناگون با محیط‌های علمی و دانشگاهی باید گسترده و سهل‌الوصول باشد. در این میان نقش روابط عمومی‌ها به عنوان یکی از ارکان اساسی سازمان‌ها به منظور اطلاع‌رسانی و پل ارتباطی با عوامل داخلی و خارجی اثرگذار و مهم است. اگرچه در دهه اخیر به واسطه رشد فضای مجازی، اپ‌های اینترنتی، دیجیتال مارکتینگ و نفوذ آن در جامعه بسیاری از روابط‌عمومی‌ها به جهت عقب نماندن از فضای جامعه رشد کرده‌اند اما همچنان تا نقطه مطلوب فاصله وجود دارد. یکی از مسائل مهم در جهت رسیدن به روابط‌عمومی مطلوب و مفید در کشور تغییر رویکرد سنتی به روابط‌عمومی دیجیتال و نوین است که این مهم ملزوماتی را شامل می‌شود که باید برطرف شود. اساتید دانشگاهی و متخصصان قائل به این هستند که امروز عصر انفجار اطلاعات است، قطعا یک روابط‌عمومی سنتی که از دانش سواد رسانه‌ای و آشنایی با تجهیزات روز بی‌بهره باشد توان فعالیت نخواهد داشت. همچنین باید گفت چالش‌هایی نیز پیش روی روابط‌عمومی‌هاست که به عوامل مختلفی چون عدم برنامه‌های راهبردی کوتاه‌مدت و بلندمدت، نیروی انسانی متخصص و باانگیزه، عدم قانون مناسب و جامع برای روابط‌عمومی‌ها، همسو نبودن مدیران بالادست و تغییر مدیران روابط‌عمومی سازمان‌ها با تغییرات مدیران بستگی دارد. لازم است اشاره شود یکی از اصول مهم در حرفه روابط‌عمومی نیز اخلاق حرفه‌ای است. رفتار صادقانه با مردم، شنیدن صدای آنها، گسترش فعالیت‌های ابتکاری و قناعت در انتظارات روابط‌عمومی‌ها ازجمله سفارشات رهبر معظم انقلاب خطاب به دست‌اندرکاران روابط‌عمومی‌ها بوده که می‌توان به عنوان اصول اخلاق حرفه‌ای آنها را طبقه‌بندی کرد.

 * نویسنده: زهرا رمضانی،روزنامه‌نگار