به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، پس از اعلام مشخصات سامانه‌های غیرحضوری و حضوری بانک‌های مختلف توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی، از روز یکشنبه مورخ 14/02/99 پذیره‌نویسی صندوق سرمایه‌گذاری قابل‌معامله ویژه سهام دولتی در قالب نماد دارا یکم آغاز شده و تا پایان اردیبهشت‌ماه در ساعات 14 تا 16 روزهای معاملاتی، برای عموم افراد قابل‌خرید است. در آگهی منتشرشده‌ پذیره‌نویسی صندوق دارا یکم درسایت سازمان بورس، این صندوق درحدود 17درصد از سهام بانک ملت، صادرات، تجارت و بیمه البرز و همچنین 4/11 درصد از بیمه اتکایی امین را در خود جای داده است. قیمت سهام تشکیل‌دهنده‌ واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق با احتساب 20 درصد تخفیف برای هر واحد این صندوق 10هزار تومان است و برآوردهای اولیه نشان از ارزش ۱۶هزارمیلیارد تومانی این فروش عمومی دارد. برابر اطلاعیه سازمان بورس، سقف سرمایه‌گذاری برای هر شخص دومیلیون تومان تعیین ‌شده است. بنابراین هر فرد می‌تواند 200 واحد از این صندوق را خریداری کند.

  مراحل واگذاری و دلایل تخفیف 20درصدی

تصمیم دولت برای واگذاری باقی‌مانده سهام خود در شرکت‌های فعال بازار سرمایه درحالی از سال گذشته مطرح بود که مردمی کردن اقتصاد، تعمیق بازار سرمایه و انتفاع عموم مردم از رشد این بازار، عواملی درجهت تسریع این موضوع درحال حاضر شده است. دولت قصد دارد باقی‌مانده سهم خود از 13 شرکت بورسی در قالب واحدهای سه صندوق سرمایه‌گذاری قابل‌معامله (ETF)، در بازار سرمایه را واگذار کند. در صندوق اول، تحت‌عنوان صندوق مالی به عرضه سهام دولت در بانک‌های صادرات، ملت و تجارت و سهام بیمه البرز و اتکایی امین می‌پردازد. در صندوق دوم، صندوق‌های قابل‌معامله پالایشی شامل پالایشگاه تبریز، اصفهان بندرعباس و تهران عرضه خواهد شد و درنهایت در صندوق سوم، سهام باقی‌مانده دولت در گروه فلزات و خودرو که شامل سهام ایران‌خودرو، سایپا، فولادمبارکه اصفهان و ملی مس ایران است؛ عرضه می‌شود. همچنین طبق توضیحات هیات‌دولت قیمت نهایی سهام موجود در صندوق سرمایه‌گذاری قابل‌معامله (ETF)، میانگین قیمت سهام در 30 روز منتهی به فروش باشد و از آنجا که طبق قوانین، خریداران این صندوق تا دوماه حق معاملات روی واحدهای صندوق سرمایه‌گذاری را نخواهند داشت، یک حالت عدم‌اطمینان نسبت به قیمت سهام صندوق سرمایه‌گذاری در آینده به وجود خواهد آمد؛ بنابراین دولت سعی در پوشش بخشی از ریسک این عدم‌اطمینان به وجود آمده با اعمال تخفیف و ایجاد جذابیت در صندوق‌ها برای خریداران این صندوق دارد.

  بازدهی 70درصدی صندوق‌های ETF

صندوق‌های سرمایه‌گذاری به‌عنوان ابزاری درجهت کاهش ریسک ورود به بازار سرمایه درسراسر دنیا شناخته می‌شوند. از این‌رو استفاده از آن درمیان سهامداران خرد که اطلاعات تخصصی از وضعیت کلان بازار ندارند، شایع است. این صندوق‌ها با توجه به ماهیت واسطه‌گری مالی که دارند با جمع‌آوری منابع مالی افراد و شرکت‌ها این منابع را در سبد متنوعی از اوراق‌بهادار سرمایه‌گذاری می‌کنند. مزیت معافیت مالیاتی بالقوه برای سرمایه‌گذاران در این صندوق از دیگر فواید این واگذاری است. از طرفی به‌گفته‌ کارشناسان بازار سرمایه، کماکان مساله مالکیت خصوصی و مدیریت دولتی مهم‌ترین انتقاد به دولت در بازار سرمایه است؛ دولت سهام موجود در قالب این صندوق را اگر مستقیما در بازار سرمایه به فروش می‌رساند به ‌ناچار بخشی از صندلی‌های مدیریتی را نیز از دست می‌داد، بنابراین برای حفظ توان مدیریتی، اقدام به تشکیل صندوق سرمایه‌گذاری قابل‌معامله(ETF) کرد. بنابراین، به‌نظر می‌رسد دولت در تلاش است در عین تجهیز منابع مالی، کنترل خود بر این شرکت‌ها را حفظ کند. درعین‌حال، برخلاف سهام‌ عدالت و برخی تجربیات دیگر واگذاری که معمولا حفظ کنترل غیرمستقیم توسط دولت در قالب ایجاد شرکت‌های سرمایه‌گذاری یا هلدینگ‌ها بوده است، این‌بار دولت تصمیم گرفته از ابزار متفاوتی استفاده کند. همچنین واحدهای پذیره‌نویسی‌شده تا دوماه قابلیت معامله را نخواهند داشت و سرمایه این افراد برای دست‌کم دوماه بلااستفاده خواهند ماند؛ با توجه به روند صعودی که این روزها بازار سرمایه در پیش‌ گرفته است به نظر می‌رسد درصورت سرمایه‌گذاری مستقیم این مبلغ در بازار سرمایه طی این دو ماه عایدی بیشتری نصیب افراد شود. همچنین مطالعه سوابق معاملاتی سهام موجود در صندوق سرمایه قابل‌معامله(ETF)، نشان می‌دهد سهام موجود به‌طور میانگین از ابتدای سال بیشتر از 70درصد بازدهی داشته‌ و این خود عاملی دیگر برای سرمایه‌گذاری مستقیم در بازار سرمایه است.

 * نویسنده: حسین جعفری، پژوهشگر بازار سرمایه